JEHOVA NYASAYE jiwo Jokristo duto ni gibed joma ohero kuwe. Odwaro ni wabed joma ohero loso kuwe e kindwa. Ka watimo kamano, wabiro lamo Jehova ka wan gi kuwe mogundho. Timo kamano miyo kanyakla mar Jokristo bedo kama ber ne joma ohero kuwe.

Kuom ranyisi, ajuoga moro mong’ere ahinya e piny Madagascar ne oneno kaka Joneno mag Jehova nigi kuwe e kindgi. Nowacho e chunye ni, ‘Kapo ni anyalo chako dhi e kanisa, to kare ma e din ma anyalo dhiye.’ Mos mos, ne oweyo timbene mag juok, ne oloso kend mare mondo oluwre gi gima Muma wacho, kae to obedo jatich Jehova, ma en Nyasaye mohero kuwe.

Mana kaka ng’atno, ji alufe mang’eny higa ka higa itiso kendo gibiro e kanyakla mar Jokristo kama nitie kuwe ma gisebedo ka gigombo ahinya. Kata kamano, Muma wacho maler ni “nyiego mager kod ywaruok” nyalo ketho osiep manie kind owete gi nyimine, to mano nyalo kelo pek moko e kanyakla. (Jak. 3:14-16) Gima ber en ni Muma chiwo paro moko ma beyo ma nyalo konyowa mondo watang’ ne chandruoge ma kamago, kendo wabed joma ohero kuwe. Mondo wane kaka Muma konyowa e timo mano, wanon ane gik ma nyalo timore e kindwa e ngima ma pile.

Chris wacho kama: “Ne ok wawinjre gi owadwa moro ma ne watiyogo. Chieng’ moro ka ne wagwandore, ji ariyo moko nobiro mondo onee kaka ne wadhawore.”

Janet wacho kama: “Nyaminwa moro ma ne wahero lendogo ne obukore abuka to oweyo dhi lendo koda. Kae to noweyo wuoyo koda chuth. Ne ok ang’eyo gimomiyo notimo kamano.”

Michael wacho kama: “Ne awuoyo e simo gi ji ariyo dichiel. Achiel kuomgi nogoyona oriti mi aparo ni oseng’ado simo. Ne achako wuoyo kuome marach gi ng’at ma ne pod odong’ e simo, to kare ng’at mokwongocha ne pok ong’ado simo.”

Gary wacho kama: “Jopainia moko ariyo e kanyaklawa nochako bedo gi chwanyruok moko e kindgi. Achiel kuomgi nochako wuoyo marach ne nyawadgi kojare. Gwandruokgino ne nyoso chuny jomoko.”

Samoro inyalo paro ni mago gin mana weche matindo tindo. Kata kamano, gik ma notimorego ne nyalo miyo joma wechego omako owinj malit e chunygi kendo ketho kuwe manie kanyakla. Gima ber en ni owete gi nyiminego ne oloso kuwe e kindgi ka gitiyo gi puonj manie Muma. Iparo ni gin puonj mage mag Muma ma notayogi?

 “Kik udhaw e wang’yo.” (Cha. 45:24) Mago gin weche ma Josef nonyiso owetene ma ne dok pacho ir wuon-gi. Mago ne gin weche mag rieko adier! Sama ng’ato chwanyore piyo kendo ok ogeng’ mirimbe, mano nyalo miyo jomoko bende igi owang’. Chris nofwenyo ni ne en gi ng’ayi kendo ne ok oikore luwo kaka inyise. Nikech nodwaro timo lokruok, nokwayo owadwa ma ne gichwanyoregono ng’wono, kae to notimo kinda mondo oter mirima mos. Ka ne owadwa machielono oneno ka Chris timo kinda mondo olokre, en bende notimo mana kamano. Sani gitiyo ne Jehova ka gimor.

“Ka onge jong’ad rieko ji ok yud gi ma gidwaro.” (Nge. 15:22) Janet nofwenyo ni nonego oluw paro ma ndikono chiwo. Ne odhi wuoyo gi nyaminwa ma ne okun kode. Ka ne gigoyo mbaka, Janet notiyo gi rieko mondo nyaminwano owachne gik ma ne chande. Ka ne gichako wuoyo, giduto ne giger. Kata kamano, kaka ne gidhi nyime wuoyo, weche nochako bedo maber e kindgi kendo koro ne giwuoyo gi muolo. Nyaminwano nofwenyo ni iye nowang’ kayiem koparo ni Janet notimo gimoro ma kare Janet ne ok otimo kata. Nokwayo ng’wono kendo sani gidhi nyime tiyo ne Jehova kanyachiel.

“Sa mitero mich mari e kar misango, miti iparo ka in kanyo ni owadu nigi wach moro kodi, we michnino e nyim kar misango kanyo, kae to ia. Kwong idhi ilos kuwe gi owadu.” (Mat. 5:23, 24) Nyalo bedo ni iparo weche ma Yesu nowachogo ka ne opuonjo e got. Michael nowinjo marach ahinya e chunye koparo kaka nowacho weche machuoyo chuny kendo ma ok ng’won. Noramo ni nyaka otim kinda mondo olos kuwe e kindgi. Nodhi ir owadwano achiel kachiel mokwaye ng’wono. Mano nokelo ber mane? Michael wacho niya: “Owadwano nong’wonona gi chuny maler.” Osiep manie kindgi ne odhi nyime.

“Ng’ato ka ng’ato mondo odhi nyime nano gi nyawadgi, kendo wereuru ketho e kindu gi chuny man thuolo kata kapo ni ng’ato nigi wach moro gi nyawadgi.” (Kol. 3:12-14) Kata obedo ni jopainia ariyo ma ne ochwanyoreka nosetiyo ne Jehova ka gin jopainia kuom higni mang’eny, jaduong’-kanyakla moro nokonyogi mondo gipar matut e wi penjo ma luwogi: ‘Be wan gi ratiro moro amora mar tungo kanyakla nikech wachwanyore? Be nitie gima nyalo monowa nano gi nyawo manie kindwa mondo wadhi nyime tiyo ne Jehova ka wan gi kuwe?’ Ne girwako siem ma jaduong’no nomiyogi kendo mano nokonyogi. Sani gin gi winjruok maber e kindgi kendo gidhi nyime lando wach maber.

 Tiyo gi puonj ma yudore e ndiko mar Jo-Kolosai 3:12-14 nyalo konyi ahinya sama ng’ato ochwanyi. Ji mang’eny osefwenyo ni bedo gi bolruok konyogi mondo giwe ne jowetegi kethogi. Kapo ni uchwanyoru gi ng’ato to isetimo kinda mar loso weche to pod otamore, be inyalo tiyo gi puonj ma yudore e Mathayo 18:15? Puonj ma Yesu nochiwo e ndikono nyiso okang’ monego ng’ato okaw sama nyawadgi otimone richo moro maduong’. Kata kamano, pod wanyalo tiyo gi puonj ma yudore e ndikono e weche mamoko. Dhi ir owadu kata nyaminu mochwanyino kendo wuo kode kibolori kendo e yo mang’won kinyise ni diher ni ulos weche ma chwanyou.

En adier ni Muma oting’o puonj mamoko bende ma nyalo konyowa. Achiel kuomgi en nyago olembe mag roho ma gin “hera, mor, kuwe, horuok, ng’wono, ber, yie, muolo, kod ritruok.” (Gal. 5:22, 23) Mana kaka mo miyo masin ringo maber, kidogo bende konyo sama ng’ato odhi loso kuwe gi nyawadgi.

Nikech Jehova nochueyowa gi kido mopogore opogore, mano miyo wanyalo bedo gi osiepe ma beyo ahinya e kanyakla. Nikech ok wan gi kido machalre, mano nyalo miyo watim gik ma kelo chwanyruok e kindwa. Jaduong’-kanyakla moro wacho kama: “Ng’at molworo wang’ ji nyalo yudo ka tekne bet but ng’at ma ohero wuoyo. Pogruok ma kamano nyalo nenore ka gima tin, kata kamano, onyalo kelo chandruok.” To be iparo ni joma nigi kido mopogore kamano nyaka chwanyre achwanya ka gitiyo kanyachiel? Ne ane ranyisi mag joote Yesu moko ariyo. Petro ne en ng’at machal nade? Samoro inyalo paro mana kaka ne en ng’at mohero wuoyo kendo ma ok dikre. To nade Johana? Samoro ne en ng’at ma ohero ji kendo ma ne paro kapok owuoyo kata  ka pok okawo okang’ moro. Nyalo bedo ni mano e kaka jootego ne gin gadier. Petro gi Johana ne nigi kido mopogore ahinya. Kata kamano, pod ne gitiyo kanyachiel ka gin gi winjruok maber. (Tich 8:14; Gal. 2:9) Kuom mano, nyalore mondo Jokristo man gi kido mopogore oti kanyachiel ka gin gi kuwe e kindegi.

Samoro nyalo bedo ni nitie owadwa moro e kanyaklau ma wechene kod timbene chwanyiga. Kata kamano, ng’eyo ni Kristo ne otho ne ng’atno biro miyo ihere ahera. (Joh. 13:34, 35; Rumi 5:6-8) Omiyo, kar ketho osiep gi ng’at ma kamano, kata temo bedo mabor kode, onego ipenjri niya: ‘Be gima owadwano timo en gima Ndiko okwero achiel ka achiel? Be dibed ni otimo gigo goyiem mana mondo ochwanya? Koso gik ma wahero e ma opogore?’ Penjo maduong’ monego wapenjre e ma: ‘Gin kido mage ma beyo ma owadwano nigo ma mora?’

Penjo mogikno e penjo maduong’. Kapo ni ng’atno oheroga wuoyo to in wecheni tin, par ane kaka onyalo chako wuoyo gi ji e yo mayot sama ulendo kode. Donge inyalo chiwori lendo kode mondo ipuonjrie weche moko kuome? Kapo ni en ng’at ma jachiwo, to samoro in ok in jachiwo ahinya, donge inyalo neno mor ma ng’atno yudo sama okonyo joma oti, joma tuo, kata joma chandore? Wach maduong’ e ma: Kata obedo ni un gi kido mopogore, pod unyalo bedo osiepe ka iketo pachi kuom kido ma beyo ma owadu nigo. Kata obedo ni timo kamano ok nyis ni koro ubiro bedo osiep mati mata, mano biro miyo ibed gi kuwe e chunyi kendo biro miyo kuwe obed e kanyakla.

Nyalo bedo ni Yudia gi Sintike ne kitgi opogore ahinya. Kata kamano, jaote Paulo nojiwogi ni “gibed gi paro achiel kuom Ruodhwa.” (Fil. 4:2) Be in bende ibiro timo kinda mondo itim gik ma kelo kuwe?

Paro ma richo ma wan-go e wi jomoko inyalo pim gi buya ma dongo e kind maua  ma beyo. Ka ok wagologi chon, ginyalo bedo ma richo moloyo. Sama sigu osedonjo e chuny ng’ato, mano nyalo ketho kuwe mar kanyakla. Ka wahero Jehova kod owetewa gi chunywa duto, wabiro timo kar ma wanyalo mondo kik wawe gik ma waneno ni chwanyowa oketh kuwe manie e kind jotich Nyasaye.

Sama waloso gik ma ochwanyowa mondo kuwe obedie, mano nyalo kelonwa ber mathoth. Ne ane gima notimore ne nyaminwa moro. Owacho kama: “Ne aneno ni nyaminwa moro ne okawa mana ka nyathi. Wachno ne chando chunya ahinya. Nikech gima notimonano ne medo wang’o iya, an be ne achako nyise achaya. Nawacho e chunya niya, ‘Nikech ok omiya luor an bende ok abi miye luor.’”

Nyaminwano nochako paro ka be gik ma notimogo owinjore adier. Owacho kama: “Ne achako neno nyawo maga awuon kendo mano nomiyo awinjo marach. Nafwenyo ni ne nyaka alok pacha. Bang’ lemo, ne anyiewo ne nyaminwano mich moro matin kae to andikone kad ka akwayego ng’wono kuom bedo gi paro marach kuome. Ka ne waromo, ne wakwakore ma waloso kuwe e kindwa. Sani wamor tiyo ne Jehova ka wan gi kuwe.”

Ji duto dwaro kuwe. Kata kamano, sama gineno ni jomoko donjore gi ratiro margi kata nikech sunga, mano miyo gichako timo gik ma ketho kuwe. Kata obedo ni joma ok lam Jehova nyalo timo kamano, jotich Jehova to onego obed gi kuwe e kindgi. Paulo nondiko kama: “Asayou mondo uwuoth mowinjore gi luong ma noluongugo, ka unyiso bolruok gi muolo chuth kod horuok, ka unano e kindu kuom hera, ka utemo matek mondo urit winjruok achiel ma roho miyou e kuwe ma tueyowa kanyachiel.” (Efe. 4:1-3) Onge gima inyalo pim gi “kuwe ma tueyowa kanyachiel.” Wadhiuru nyime timo kinda mondo kuwe obed e kindwa kuom loso gimoro amora ma nyalo chwanyowa.