Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Didia dia Mukalenge didi ne diumvuija dinene kuudi

Didia dia Mukalenge didi ne diumvuija dinene kuudi

Didia dia Mukalenge didi ne diumvuija dinene kuudi

DIDIA dia Mukalenge didi ne diumvuija dinene kuudi anyi? Bua kuandamuna, tuanjayi kumanya mushinga uvua Yezu Kristo nkayende mupeshe tshibilu tshia pa buatshi etshi.

Mu dilolo dia matuku 14 a ngondo wa Nisana, tshidimu tshia 33 tshia bikondo bietu ebi, Yezu wakadisangisha ne bapostolo bende 12 mu nzubu wa kuulu mu Yelushalema bua kusekelela Pasaka wa tshidimu atshi. Kunyima kua bamane kudia didia dia Pasaka, Yudasa mumupangidi wakapatuka mu nzubu amu bua kuyaye kupangila Yezu. (Yone 13:21, 26-30) Yezu wakabanjija ‘Didia dia Mukalenge’ ne bapostolo bende 11 bavua bashale. (1 Kolinto 11:20) Batu kabidi badibikila ne: Tshivulukilu, bualu Yezu wakambila bayidi bende ne: “Nuikale nuenza nanku bua kumvuluka.” Etshi ke tshibilu tshimuepele tshidi bena Kristo balombibue bua kuvuluka.​—1 Kolinto 11:24, Mukanda wa Mvidi Mukulu [Katolike, MMM].

Miaba ya bungi, bantu batu basa tshibumba tshikale ne tshimfuanyi tshia muntu kampanda (moniman anyi lupingu) peshi basungula dituku kampanda dia pa buadi bua kuvuluka muntu kansanga wa mushinga anyi tshintu kankenge tshia mushinga. Bua bualu ebu, Yezu wakabanjija didia dia tshivulukilu divua mua kuambuluisha bayidi bende bua kulama tshivulukilu tshia mianda ya mushinga mukole ya dituku dinene adi. Bua bipungu bivua bilua, didia dia tshivulukilu edi divua mua kuvuluija babandidi bonso diumvuija dia mushinga dia tshivua Yezu muenze butuku abu, nangananga bimanyishilu biakangataye. Mbimanyinu kayi biakangata Yezu, ne bidi ne diumvuija kayi? Tukonkononayi muyuki wa mu Bible wa malu akenzeka dilolo adi mu tshidimu tshia 33.

Bimanyinu bia tshijila

“Wakangata diampa, ne pakajikijaye kusakidila [Nzambi], wakaditshibula ne wakadipa balongi bende, kubambila ne: ‘Etshi [tshidi tshiumvuija, NW] mubidi wanyi udi ufidibua bua bualu buenu. Enzayi nunku bua kumvuluka.’”​—Luka 22:19, Muanda Mulenga Lelu.

Pakangata Yezu diampa ne kuambaye ne: “Etshi tshidi tshiumvuija mubidi wanyi,” uvua uleja ne: diampa kadiyi diela luevene divua tshimfuanyi anyi tshimanyinu tshia mubidi wende uvua kauyi mpekatu, wakafilaye “bua bantu bikale ne muoyo.” (Yone 6:51, MMM) Nansha mudi imue Bible yamba ne: “etshi tshidi [estin mu tshiena-Gelika] mubidi wanyi,” nkonga-miaku wa Thayer udi wamba ne: pa tshibidilu, muaku wa pa muanda eu utu umvuija “kumvuija.” (Greek-English Lexicon of the New Testament) Udi ufila lungenyi lua kuleja anyi kuikala tshimfuanyi tshia.​—Matayo 26:26.

Bivua bia muomumue bua dikopo dia mvinyo. Yezu wakamba ne: “Dikopo edi [didi diumvuija, NW] tshipungidi tshipiatshipia tshia [Nzambi] tshijadikibue ku mashi anyi adi manumatshile.”​—Luka 22:20, MML.

Mu muyuki wa Matayo, Yezu wakamba pa bidi bitangila dikopo adi ne: ‘Bualu bua [lupanza] elu ludi [lumvuija] mashi anyi a dipungila, akamatshila bantu ba bungi bualu bua kubajimijila mibi yabu.’ (Matayo 26:28) Yezu wakangata mvinyo uvua mu dikopo bu tshilejilu, anyi bu tshimanyinu tshia mashi ende. Mashi ende akapueka avua ne bua kuikala nshindamenu wa “tshipungidi tshipiatshipia” bua bayidi bela manyi a nyuma muimpe, bavua ne bua kukokesha bu bakalenge ne bakuidi pamue nende mu diulu.​—Yelemiya 31:31-33; Yone 14:2, 3; 2 Kolinto 5:5; Buakabuluibua 1:5, 6; 5:9, 10; 20:4, 6.

Mvinyo udi mu dikopo udi tshivulukilu tshia mashi a Yezu akapueka avua ne bua kuikala nshindamenu wa “dibuikidila dia mibi” ne avua unzuluila badi badia diampa ne banua mvinyo njila wa kubikidibua mu diulu bua kuikala bapianyi pamue ne Kristo. Bushuwa, anu aba badi ne dibikila edi dia kuya mu diulu (badi bungi bujadika) ke badi ne bua kudia diampa ne kunua mvinyo mu Tshivulukilu.​—Luka 12:32; Efeso 1:13, 14; Ebelu 9:22; 1 Petelo 1:3, 4.

Kadi netuambe tshinyi bua bayidi bonso ba Yezu badi kabayi mu tshipungidi tshipiatshipia? Aba badi bikale “mikoko mikuabo” idi ilumbila, ki mbua kukokesha ne Kristo mu diulu, kadi bua kuikala ne muoyo wa tshiendelele mu mparadizu pa buloba. (Yone 10:16; Luka 23:43; Buakabuluibua 21:3, 4) Bu mudibu “musumba munene” wa bena Kristo ba lulamatu badi ‘basadila [Nzambi] butuku ne munya,’ badi ne disanka dia kuikala babandidi bena dianyisha ba Didia dia Mukalenge. Mêyi abu ne bienzedi biabu bidi biamba ne: “Lupandu luetu ludi lufuma kudi [Nzambi] wetu udi musombe mu nkuasa wa bukalenge, ne kudi Muana wa Mukoko.”​—Buakabuluibua 7:9, 10, 14, 15, MMM.

Misangu bungi munyi?

“Nuikale nuenza nanku bua kumvuluka.”​—Luka 22:19, MMM.

Tshivulukilu tshidi ne bua kuenzeka misangu bungi munyi bua kutungunuka ne kuvuluka lufu lua Kristo? Yezu kakaleja bualu ebu patoke to. Kadi bu muvuaye mubanjije Didia dia Mukalenge mu dituku dia 14 dia Nisana, dilolo dia Pasaka uvua bena Isalele basekelela tshidimu tshionso, bidi bileja ne: dijinga dia Yezu divua dia se: bikala basekelela Tshivulukilu mushindu wa muomumue. Pavua eku bena Isalele basekelela dipikudibua diabu ku bupika mu Ejipitu ku tshidimu ku tshidimu, bena Kristo badi basekelela buobu dipikudibua diabu ku bupika bua mpekatu ne lufu tshidimu tshionso.​—Ekesode 12:11, 17; Lomo 5:20, 21.

Lungenyi lua kuvuluka tshibilu kampanda tshia mushinga ku tshidimu ki ndupialupia to. Tshilejilu, tangila patu bena dibaka basekelela dituku dia mufikilu wa dibaka diabu anyi patu bena ditunga kampanda basekelela tshibilu kansanga tshia mu malu abu. Tshivulukilu tshitu pa tshibidilu tshienzeka musangu umue ku tshidimu dituku dia mufikilu wa tshibilu atshi. Bidimu bia bungi kunyima kua Kristo, bavua babikila bena Kristo ba bungi ba ku dîna ne: “Bena dituku dia dikumi ne dinayi” bualu bavua bavuluka lufu lua Kristo musangu umue ku tshidimu mu dia 14 dia Nisana.

Tshibilu tshipepele kadi tshia mushinga

Mupostolo Paulo wakumvuija ne: disekelela dia Didia dia Mukalenge divua ne bua kusaka bayidi ba Yezu bua ‘kuambila bantu bualu bua lufu lua Mukalenge.’ (1 Kolinto 11:26) Ke bualu kayi tshivulukilu etshi tshidi ne bua kushindamena pa mudimu munene uvua nawu Yezu mu dikumbana dia disua dia Nzambi ku diambuluisha dia lufu luende.

Pa kushala ne lulamatu too ne ku lufu, Yezu wakabingisha Yehowa Nzambi bu Mufuki muena meji ne wa dinanga ne Mukalenge muakane mutambe bunene. Bishilangane ne bivua Satana muambe, Yezu kakenza malu bu Adama to, yeye wakajadika ne: kudi mushindu wa muntu kushala ne lulamatu kudi Nzambi, nansha mu ntatu mikole.​—Yobo 2:4, 5.

Didia dia Mukalenge didi kabidi diambuluisha bua kuvuluka ne dianyisha dinanga dia didifila divua nadi Yezu. Nansha muakapetaye ntatu mikole, Yezu wakashala ne butumike kudi Tatuende mu malu onso nkong. Nunku uvua mukumbane bua kufila muoyo wende mupuangane bua kubuikila mpekatu mutambe bunene wa Adama. Anu bu muakumvuija Yezu nkayende, wakalua ‘bua kufila muoyo wende bua kupikula nawu bantu ba bungi.’ (Matayo 20:28) Ke bualu kayi, aba bonso badi bitabuja Yezu, badi mua kubabuikidila mpekatu yabu ne badi mua kupeta muoyo wa tshiendelele bu mudi dijinga dia Yehowa dia ku ntuadijilu didi ditangila bukua-bantu.​—Lomo 5:6, 8, 12, 18, 19; 6:23; 1 Timote 2:5, 6. *

Bionso ebi bidi bileja buimpe bua Yehowa ne bulenga buende bukena butuakanyine bidi bimusake bua kupesha bantu lupandu. Bible udi wamba ne: ‘Mu muanda eu dinanga dia Nzambi diakamueneshibua bua bualu buetu, bualu bua Nzambi wakatuma Muanende umuepele pa buloba bua tuetu tuikale ne muoyo bua bualu buende. Mu muanda eu mudi dinanga, ki mbua tuetu tuakunanga Nzambi, kadi bua yeye wakatunanga, wakatuma Muanende bu mulambu wa kubuikila nawu mibi yetu.’​—1 Yone 4:9, 10.

Bulelela, Tshivulukilu ntshibilu tshia pa buatshi! Ntshipepele ne tshiakanyine bua kutshienza pa buloba bujima mu nsombelu mishilangane, kadi tshidi kabidi tshimanyinu tshidi ne bua kushala tshituvuluija malu bikole munkatshi mua matuku.

Diumvuija dia tshivulukilu kuudi

Kufua bu mulambu kua Mukalenge wetu Yezu Kristo kuakabalomba yeye ne Tatuende Yehowa bia bungi. Bu muvua Yezu muikale muntu mupuangane, kakapiana lufu bu mutudi tuetu bonso balupiane to. (Lomo 5:12; Ebelu 7:26) Uvua mua kutungunuka ne kuikala ne muoyo tshiendelele. Muoyo wende kauvua mua kujimina ku bukole kabiyi ku dianyisha diende nansha. Wakamba ne: “Kakuena muntu unyenga muoyo wanyi, ndi ngufila ku budisuile buanyi.”​—Yone 10:18, MMM.

Kadi Yezu wakafila muoyo wende mupuangane wa bumuntu ku budisuile bu mulambu ‘bua ku lufu luende yeye amuvuije tshianana udi ne bukole bua lufu, Diabolo mene; ne bua yeye apikule bonso aba bakadi bakuatshibue mu bupika matuku onso a muoyo wabu bua ditshina diabu dia lufu.’ (Ebelu 2:14, 15) Dinanga dia didifila dia Kristo didi kabidi dimuenekela ku lufu luakadifilaye yeye nkayende. Uvua mumanye bimpe mushindu uvuaye ne bua kukenga ne kufua.​—Matayo 17:22; 20:17-19.

Tshivulukilu tshidi kabidi tshituvuluija mushindu mutambe bunene wa dinanga dia katshia ne katshia dileja kudi Tatuetu wa mu diulu Yehowa. Bivua bimutonda bikole yeye ‘udi muule tente ne luse ne dinanga’ bua kuteleja ‘muadi mukole ne binsonji’ bia Yezu mu budimi bua Getesemane, dimuela mfimbu ne dimupopela pa mutshi ne tshikisu tshionso, ne lufu lua dikenga. (Yakobo 5:11; Ebelu 5:7; Yone 3:16; 1 Yone 4:7, 8) Dielangana meji bua lufu alu nansha mpindieu ukadi bidimu bia bungi bimane kupita didi dipesha ba bungi kanyinganyinga kakole.

Elabi meji ne: Yehowa Nzambi ne Yezu Kristo ke bavua bafile tshintu tshia mushinga mukole etshi buetu tuetu bena mpekatu! (Lomo 3:23) Dituku dionso tudi tumona mutudi bena mpekatu ne bena bilema. Kadi patudi tuitabuja mulambu wa Yezu wa kutupikula nawu, tudi mua kulomba Nzambi luse bua mpekatu yetu. (1 Yone 2:1, 2) Ebi bidi biambuluisha bua tuetu kuikala ne budikadidi bua kuakula ne Nzambi ne kuikala ne kuondo ka muoyo kimpe. (Ebelu 4:14-16; 9:13, 14) Bualu bukuabu, tudi mua kupeta ditekemena dia kuikala ne muoyo wa kashidi mu mparadizu wa pa buloba. (Yone 17:3; Buakabuluibua 21:3, 4) Mabenesha aa ne makuabu a bungi buonso buawu adi bipeta bia mulambu mutambe bunene wa Yezu.

Tulejayi dianyisha bua Didia dia Mukalenge

Kabiyi mpata, Didia dia Mukalenge mmushindu mutambe bunene wa dileja ‘[bulenga bukena butuakanyine] butambe bunene bua Nzambi.’ Ne mulambu wa kutupikula nawu (udiku bualu Yezu nkayende wakadifila bua dinanga) udi Yehowa Nzambi mufile udi ‘kupa kudi kakuyi mua kuambibua.’ (2 Kolinto 9:14, 15) Malu aa a bulenga budi Nzambi muleje ku butuangaji bua Yezu Kristo kaenaku ajula munda muebe dianyisha dikole anyi?

Tudi bajadike ne: adi akujuladi. Ke bualu kayi tudi tukubikila bua kulua kudisangisha ne Bantemu ba Yehowa mu disekelela dia Tshivulukilu tshia lufu lua Yezu. Mu tshidimu tshia 2003 etshi, Tshivulukilu netshienzeke mu Disatu dia matuku 16 a ngondo muinayi, kunyima kua dîba dimane kubuela. Bantemu ba Yehowa ba muaba uudi musombele nebikale ne disanka dia kukumanyisha dîba ne muaba wenzekela tshibilu tshia mushinga mukole etshi.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 19 Bua kumanya malu makuabu adi atangila mulambu wa tshia-bupikudi, suaku ubale mukanda wa Dimanya didi difikisha ku muoyo wa kashidi, mupatula kudi Bantemu ba Yehowa.

[Kazubu/​Bimfuanyi mu dibeji 6]

TSHIDI TSHIMPE NTSHINYI KU BIBIDI EBI: “ETSHI TSHIDI MUBIDI WANYI” PESHI “ETSHI TSHIDI TSHIUMVUIJA MUBIDI WANYI?”

Pakamba Yezu ne: ‘Ndi tshiibi’ ne ‘Meme ndi mutshi wa mvinyo mulelela,’ kakuena muntu nansha umue wakela meji ne: uvua tshiibi anyi mvinyo bietu bilelela ebi to. (Yone 10:7; 15:1, MMM) Bia muomumue, padi mukanda wa Muanda Mulenga Lelu wamba ne: ‘Dikopo edi didi tshipungidi tshipiatshipia,’ katuena tuamba ne: dikopo adi nkayadi divua tshipungidi tshipiatshipia to. Nunku, pakambaye kabidi ne: diampa ‘divua’ mubidi wende, mbiumvuike bimpe ne: diampa adi divua diumvuija anyi divua tshimfuanyi tshia mubidi wende. Ke bualu kayi Bible kampanda udi wamba ne: “Etshi tshidi tshileja mubidi wanyi.” (Charles B. Williams)​—Luka 22:19, 20.

[Tshimfuanyi mu dibeji 5]

Diampa kadiyi diela luevene ne mvinyo mbimanyinu biakanyine bia mubidi kauyi mpekatu wa Yezu ne mashi ende akapueka

[Tshimfuanyi mu dibeji 7]

Tshivulukilu tshidi tshituvuluija dinanga dikole diakaleja Yehowa Nzambi ne Yezu Kristo