1, 2. Ntshinyi tshidi yonso wa kutudi ne bua kumanya? (Tangila tshimfuanyi tshia ntuadijilu tshia tshiena-bualu.)

ANU bu mutuvua bamone mu tshiena-bualu tshishale, Diabolo udi wamba ne: Yehowa ki mmukumbane bua kulombola bantu to. Udi wamba ne: Yehowa kena ukokesha biakane to, kabidi ne: bantu badi mua kuikala ne disanka bobu badilombola nkayabu. Satana mmuambe bulelela anyi? Elabi meji bu bantu bikale badikokesha nkayabu ne bashala ne muoyo tshiendelele. Bavuaku mua kuikala ne disanka kupita muvuabu mua kuikala bu bobu ku bukokeshi bua Nzambi anyi? Uvuaku mua kuikala ne disanka dia bungi bu wewe ushala ne muoyo kashidi, kuyi ku bulombodi bua Nzambi anyi?

² Muntu nansha umue kena mua kukuandamuina nkonko eyi to. Yonso wa kutudi udi ne bua kuyelela meji bimpe menemene. Pashishe udi umona ne: mushindu udi Yehowa ukokesha mmutambe buimpe, kabidi ne: mmukumbane bua tuetu kumulamata ne muoyo mujima. Malu atudi tubala mu Bible adi atujadikila bualu ebu. Tukonkononayi tshidi Bible wamba bua bukenji budi nabu Yehowa bua kukokesha diulu ne buloba.

3. Bua tshinyi Yehowa ke udi ne bukenji bua kuikala Mfumu?

³ Anu Yehowa ke Mfumu wa diulu ne buloba bualu udi Nzambi wa bukole buonso ne Mufuki. (1 Kul. 29:11; Bien. 4:24) Mu tshikena kumona kampanda tshia malu a mu diulu, bantu binunu 144 badi bakokesha ne Kristo bakamba ne: “Wewe, Yehowa Nzambi wetu, udi mukumbane bua kuangata butumbi ne bunême ne bukole, bualu wakafuka bintu bionso, ne bua disua diebe biakikalaku ne biakafukibua.” (Buak. 4:11) Yehowa ke wakafuka bintu bionso, nunku udi ne bukenji bua kukokesha bantu bonso, badi pa buloba anyi badi mu diulu.

4. Bua tshinyi budikadidi bua kudisunguila malu kabuena butupesha bukenji bua kutombokela Nzambi?

⁴ Satana ki mmufuke tshintu nansha tshimue to. Nanku kena ne bukenji nansha bukese bua kukokesha diulu ne buloba to. Satana ne bena dibaka ba kumpala bavua bena dikamakama pavuabu batombokele bumfumu bua Yehowa. (Yel. 10:23) Budikadidi buabu bua kudisunguila malu buvuaku bubapeshe bukenji bua kubenga bukokeshi bua Yehowa anyi? Tòo. Budikadidi bua kudisunguila malu budi bupesha muntu bukenji bua kusungula tshia kuenza ne kuangata mapangadika, kadi kabuena bupesha muntu bukenji bua kutombokela Mufuki, Yehowa to. Bidi bimueneka patoke ne: kutombokela Nzambi nkuenza mudimu bibi ne budikadidi bua kudisunguila malu. Bu mutudi bantu, tudi dijinga ne bukokeshi bua Yehowa ne buludiki buende.

5. Bua tshinyi mapangadika a Nzambi atu anu makane?

⁵ Ela meji bua bualu bukuabu budi buenza bua Yehowa ikale ne bukenji bua kukokesha. Udi wenza mudimu ne bukokeshi buende mushindu muakane menemene. Udi utuambila ne: ‘Meme Yehowa ngudi wenzeja luse ne kulumbulula kuimpe ne buakane pa buloba. Bualu ndi nsanka ne malu aa.’ (Yel. 9:24) Yehowa kena dijinga ne mikenji ya bantu bua imuambuluishe bua kusungula tshidi tshimpe to. Kadi udi wela mikenji ya tshidi tshimpe. Yehowa wakapesha bantu mikenji mimanyine pa buakane buende bupuangane. Mufundi wa Misambu mukuabu udi wamba ne: ‘Buakane ne kulumbulula kuakane bidi tshishimikidi tshia nkuasa webe wa butumbi.’ Nunku mukenji wonso, dîyi dinene dionso, ne dipangadika dionso dia kudi Yehowa ndiakane. (Mis. 89:14; 119:128) Satana udi wamba ne: Yehowa ki Mmukokeshi muakane to. Kadi Satana muine kena mua kufikisha buakane pa buloba to.

6. Mbualu kayi bumue budi buenza bua Yehowa ikale ne bukenji bua kukokesha?

⁶ Bualu bukuabu budi buenza bua Yehowa ikale ne bukenji bua kukokesha budi ne: udi ne dimanya ne meji a kulombola bia mu diulu ne bia pa buloba. Tudi tumuenena bualu ebu mu mushindu uvuaye mupeshe muanende bukole bua kuondopa masama avua munganga nansha umue kayi mua kuondopa. (Mat. 4:23, 24; Mâko 5:25-29) Nansha mudi malu aa bishima kutudi, kudi Yehowa kaavua bishima to. Mmumanye mutu malu enzeka mu mubidi wa muntu ne udi mua kuondopa tshintu tshionso tshidi tshinyanguke mu mubidi. Udi kabidi mua kujula bafue ne kuimanyika bipupu bua kabienzeki kabidi to.

7. Mmunyi mudi Yehowa ne meji kupita muntu kayi yonso wa mu bulongolodi bua Satana?

⁷ Bulongolodi budi Satana ulombola kabuena mua kufila ditalala munda mua ditunga anyi pankatshi pa matunga to. Anu Yehowa ke udi ne meji a mua kufila ditalala pa buloba. (Yesh. 2:3, 4; 54:13) Tudi tudiumvua anu bu mupostolo Paulo pavuaye muambe ne: “Aka! Monayi ndondo wa bubanji bua Nzambi, meji ende ne dimanya diende! Kakuena udi mua kujingulula dilumbuluisha diende ne kulondolola njila yende nansha!”​—Lomo 11:33.

8. Mmunyi muudi umvua bua mushindu wa dikokesha wa Yehowa?

⁸ Anu mutukadi bamone, Bible udi uleja patoke  ne: Yehowa udi ne bukenji bua kukokesha. Udi kabidi uleja bua tshinyi yeye ke Mukokeshi mutambe buimpe. Bualu bumue budi ne: udi ukokesha ne dinanga. Tudi tudiumvua bapuipi nende patudi tuelangana meji a mudiye ‘Nzambi wa luse ne dinanga, kayi ukuata tshiji lubilu, muwule tente ne luse lujalame ne bushuwa.’ (Ekes. 34:6) Nzambi udi utuenzela malu ne bunême ne kanemu. Udi ututabalela bimpe kupita mutudi mua kuditabalela tuetu bine. Diabolo udi wamba ne: Yehowa udi upala batendeledi Bende malu mimpe, kadi ndishima. Nzambi wakafila too ne Muanende wa mushinga mukole bua tupete ditekemena dia kuikala ne muoyo wa kashidi.​—Bala Musambu 84:11; Lomo 8:32.

9. Mmunyi mutudi bamanye ne: Nzambi utu utabalela yonso wa kutudi pa nkayende?

⁹ Yehowa mmunange bantu bende bonso mu tshibungi. Kadi udi kabidi utabalela muntu yonso pa nkayende bikole. Elabi meji bua tshivua tshienzeke bikondo bia kale. Munkatshi mua bidimu bitue ku 300, Yehowa wakenza mudimu ne balumbuluishi bua kulombola tshisamba tshiende ne kubambuluishaye bua batshimune baluishi babu. Kadi mu tshikondo tshionso atshi, Yehowa uvua anu utabalela muntu yonso. Umue wa ku bantu abu uvua mamu kampanda diende Luta. Kavua muena Isalele to, uvua mulekele bintu biende bia bungi bua kulua mutendeledi wa Yehowa. Yehowa wakamupesha mulume ne muana wa balume bu difutu. Kadi tshivua ne mushinga wa bungi tshidi ne: muana wa Luta wakalua umue wa mu dîku dia bankambua ba Masiya. Yehowa wakafundisha kabidi muyiki wa Luta mu Bible, mu mukanda udi ne dîna diende. Udi wela meji ne: Luta neadiumvue mushindu kayi pabikaye ku lufu ne kumanyaye malu aa?​—Luta 4:13; Mat. 1:5, 16.

10. Bua tshinyi tudi mua kuamba ne: bukokeshi bua Yehowa ki mbua tshikisu?

¹⁰ Bukokeshi bua Yehowa ki mbua tshikisu to. Kadi bantu badi bamutumikila badi badiumvua ne budikadidi ne badi ne disanka. (2 Kol. 3:17) Davidi wakamba bua Yehowa ne: ‘Butumbi ne bunême bidi kumpala kuende; bukole ne disanka bidi mu tshitendelelu tshiende.’ (1 Kul. 16:7, 27) Mufundi wa Misambu Etana wakafunda ne: ‘Disanka didi kudi bantu badi bamanye tshiona tshia badi basanka. Yehowa, badi benda biabu mu munya wa pa mpala pebe. Badi basanka mu dîna diebe dinda too ne ku dilolo, ne bua buakane buebe badi batumbishibue.’​—Mis. 89:15, 16.

11. Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha bua kuikala bashindike ne: bumfumu bua Yehowa ke budi butambe buimpe?

¹¹ Patudi tuelela buimpe bua Yehowa meji bikole, tudi tutuishibua bikole ne: bukokeshi buende ke butambe buimpe. Tudi tudiumvua bu mufundi wa Misambu wakamba bua Nzambi ne: ‘Dituku dimue mu biendedi bia mu tshitendelelu tshiebe didi dipita matuku tshinunu a kukuabu buimpe.’ (Mis. 84:10) Yehowa uvua mutuenze ne mutufuke, nanku mmumanye bimpe menemene tshiatupetesha disanka. Udi utupesha kupita ne bitudi nabi dijinga. Bualu buonso budi Yehowa utulomba bua kuenza budi bua diakalenga dietu. Nansha biobi bitulomba bua kudipangisha amue malu, netuikale anu ne disanka tuetu tutumikila Yehowa.​—Bala Yeshaya 48:17.

12. Mbualu kayi bunene budi butusaka bua kulamata bumfumu bua Yehowa?

¹² Bible udi utuleja ne: panyima pa Bidimu tshinunu bia bukokeshi bua Kristo, bamue bantu nebatombokele bumfumu bua Yehowa. (Buak. 20:7, 8) Ntshinyi tshiabasaka bua kuenza nanku? Tshikondo atshi, Diabolo neasake bantu bua kuenza malu ne lungenyi lua budinangi. Ke tshituye wenza. Udi mua kuteta bua kuitabijija bantu ne: badi mua kushala ne muoyo kashidi nansha bobu kabayi batumikila Yehowa. Bualu ebu kabuakuikala bulelela to. Kadi tudi ne bua kudiebeja ne: ‘Nengitabaku mashimi a mushindu au anyi?’ Tuetu banange Yehowa bulelela ne batuishibue ne: yeye  mmuimpe, ne udi ne bukenji bua kukokesha diulu ne buloba, nunku dishima dia mushindu au kadiakutusankisha nansha kakese. Netuanyishe bua kuikala anu muinshi mua bumfumu bua Yehowa udi ukokesha ne dinanga.

13. Mmunyi mutudi tuleja ne: tudi balamate bumfumu bua Nzambi patudi tumuidikija?

¹³ Anu mutukadi bamone, Yehowa udi ne bukenji bua kukokesha, ne mushindu wende wa dikokesha ke udi mutambe buimpe. Bumfumu buende ke budi bukumbane bua tuetu kalamata ne muoyo mujima. Tudi tuleja mutudi babulamate patudi ne lulamatu kudi Yehowa ne tumuidikija. Tuetu tudienzeja ne muetu muonso bua kuenza malu bu Yehowa, tudi tuleja ne: tudi banange mushindu wende wa dikokesha ne bawulamate.​—Bala Efeso 5:1, 2.

14. Mmunyi mudi bakulu ne bamfumu ba mêku mua kuidikija Yehowa?

¹⁴ Bible udi utuleja ne: Yehowa utu misangu yonso wenza mudimu ne bukole buende mu mushindu wa dinanga. Bamfumu ba mêku ne bakulu badi banange bumfumu bua Yehowa nebamuidikije ne kabakuikala bena malu makole anyi balondolodianganyi to. Mupostolo Paulo wakadienzeja ne muende muonso bua kuidikija Nzambi ne Muanende. (1 Kol. 11:1) Kavua utondesha bakuabu nsombelu anyi ubenzeja bua kuenza tshidi tshimpe to. Kadi uvua ubasonsola ne bulenga buonso bua benze tshidi tshimpe. (Lomo 12:1; Ef. 4:1; Filem. 8-10) Pavua Paulo wenza nanku, uvua widikija Yehowa. Tuetu tuenzela bakuabu malu ne dinanga, tudi tuleja mutudi balamate bumfumu bua Yehowa.

15. Mmunyi mutudi tulamata bukokeshi bua Yehowa patudi tunemeka bantu badi ne bukokeshi?

¹⁵ Tudi kabidi tulamata bukokeshi bua Yehowa patudi tunemeka bantu badiye mupeshe bukokeshi ne tubelesha diboko. Nansha tuetu katuyi bumvue bimpe dipangadika kampanda didibu bangate anyi katuyi badianyishe, tudi anu tubakokela. Bena panu kabatu benza nunku to, kadi  ke tshitudi tuetu tuenza patudi tuitaba Yehowa bu Mukokeshi wetu. (Ef. 5:22, 23; 6:1-3; Eb. 13:17) Nunku tudi ne disanka bualu Nzambi mmusue bua tuikale ne diakalenga.

16. Mmunyi mudi mapangadika atudi tuangata aleja ne: tudi balamate bumfumu bua Nzambi?

¹⁶ Tudi kabidi mua kuleja mutudi balamate bumfumu bua Nzambi mu mapangadika atudi tuangata. Yehowa ki mmutuelele mikenji misunguluke mu kalu ne kalu konso ka mu nsombelu to. Kadi, udi utuleja mudiye wela meji. Ebi bidi bituambuluisha bua kujingulula tshitudi ne bua kuenza. Tshilejilu, Yehowa kena upesha bena Kristo mulongolongo wa bidibu ne bua kuvuala anyi kabayi ne bua kuvuala to. Kadi udi umvuija ne: tudi ne bua kuikala ne tshimuenekelu tshia bupuekele ne bunême tshidi tshileja mutudi Bantemu bende. (1 Tim. 2:9, 10) Mmusue bua tuele meji a tshidi mapangadika etu mua kuenzela bakuabu. (1 Kol. 10:31-33) Tuetu bangate mapangadika bilondeshile mudi Yehowa wela meji, tudi tuleja ne: tudi banange mushindu wende wa kukokesha ne bawulamate.

17, 18. Mmunyi mudi bena dibaka mua kuleja ne: mbalamate bumfumu bua Yehowa?

¹⁷ Tukonkononayi mushindu umue udi bena Kristo badi mu dibaka mua kulamata bumfumu bua Yehowa. Bantu badi baselangane badi mua kuikala ne nsombelu uvuabu kabayi batekemene kudi muena dibaka nabu to. Badi mene mua kupeta ntatu mikole. Bikalabi nanku, kuelangana meji a mushindu uvua Yehowa muenzele tshisamba tshia Isalele wa kale malu kudi mua kubambuluisha. Yehowa wakaleja muvuaye bu mulume kudi tshisamba tshiende. (Yesh. 54:5; 62:4) Tshisamba etshi tshiakela Yehowa mâyi ku makasa misangu ne misangu. Malanda abu au avua anu bu a bena dibaka bavua mu nsombelu wa lutatu. Kadi Yehowa kavua mushipe malanda ende ne bena Isalele lukasa to. Wakabafuila luse njila ne njila ne kubakumbajilaye malu avuaye mubalaye.​—Bala Musambu 106:43-45.

¹⁸ Bena Kristo badi mu dibaka badi banange Yehowa badi badienzeja bua kumuidikija. Nansha padibu ne ntatu mu dibaka diabu, kabena bakeba bua kudishipa mu mushindu udi Bible kayi muanyishe to. Mbamanye ne: Yehowa udi wangata mutshipu wa dibaka ne mushinga wa bungi ne mmusue bua mulume ne mukajende ‘balamatangane.’ Masandi ke bualu bumue budi Bible wanyishila muntu bua kushipa dibaka ne kuikala ne budikadidi bua kubuela mu dibaka dikuabu. (Mat. 19:5, 6, 9) Padi bena Kristo badienzeja ne muabu muonso bua kulengeja dibaka diabu, badi baleja mudibu balamate bumfumu bua Yehowa.

19. Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza patudi tuenza tshilema?

¹⁹ Tuetu bonso tudi bapange bupuangane, ne tutu imue misangu tuenza malu adi anyingalaja Yehowa. Mmumanye bualu ebu, ke bualu kayi mmufile Kristo bu tshia kupikulangana natshi. Nunku patudi tuenza tshilema kampanda, tudi ne bua kulomba Yehowa bua atufuile luse. (1 Yone 2:1, 2) Pamutu pa kumvua patupu bibi bua tshilema tshitudi benze, tudi mua kudienzeja bua kupetelaku dilongesha. Tudi basue kuikala pabuipi ne Yehowa, yeye neatufuile luse ne neatuambuluishe bua kuondopibua ne bua tuetu kutungunuka kumuenzela mudimu.​—Mis. 103:3.

20. Bua tshinyi tudi ne bua kulamata bumfumu bua Yehowa ku mpindieu?

²⁰ Mu bulongolodi bupiabupia, bantu bonso nebikale ku bukokeshi bua Yehowa ne nebalonge njila yende miakane. (Yesh. 11:9) Kadi nansha mpindieu tudi mua kulonga malu a bungi a mudiye wela meji ne mudiye musue bua tuenze malu. Mu katupa kîpi emu, muntu nansha umue kakuela bukenji budi nabu Nzambi bua kukokesha mpata to. Nanku, tuenze muetu muonso ku mpindieu bua kulamata bumfumu bua Yehowa patudi tumutumikila, tumuenzela mudimu ne lulamatu ne tuenza muetu muonso bua kumuidikija mu malu onso atudi tuenza.