Kwitabijibwa na Leza Kutwalanga Ku Būmi Bwa Nyeke

“Ke-wi-muntu abe ukamwesela dyese moloke; ukamwelanga umbukata, abe Yehova, ku buntu bobe pamo bwa ngabo.”—MIT. 5:12.

1, 2. Lelo Ediya wālombele bika kudi mwana-mukaji wa kishala wa mu Zelefata, ne wāmukulupija bika?

 KWĀDI mwana-mukaji umo ne wandi mwana bādi na nzala, ne mupolofeto wa Leza mwine. Uno mwana-mukaji wa kishala wa mu Zelefata paādi witeakanya kubanza mudilo, mupolofeto Ediya wāmulomba mema ne mukate. Nandi wāitabije kumupa’o, ino bidibwa byonso byaādi nabyo i enka “kamukono ka bukula mu mulondo, ne tumāni mu kyó kete.” Mwana-mukaji wēmwene’mba kadipo na muswelo wa kupa mupolofeto byakudya, ne kadi wāmulombwele’kyo.—1 Bal. 17:8-12.

² Ediya wāmuzenza’mba: “Ubadikila kunongela kamukate kabyo, undeteleko, ebiya kulondako ulonge bya abe mwine be bya obe mwana. Mwanda Yehova, Leza wa Isalela unena namino amba: Mulondo wa bukula, keukapupo, nansha kyó kubulwamo mani.”—1 Bal. 17:13, 14.

3. Lelo i mwanda’ka mukatampe otudi nao?

³ Mwanda wātene uno mwana-mukaji wa kishala wādi mukomo, ke enkapo kukwata butyibi bwa mwa kulongela na twakudya tutyutyu twandi twa mfulo. Lelo wādi wa kukulupila mudi Yehova amba ukamupandija ne wandi mwana’ni, nansha wādi wa kutūla bisakibwa byandi bya ku ngitu pa kifuko kibajinji kupita’ko kusaka kwitabijibwa ne kupwana na Leza? Netu tudi na mwanda wa muswelo umo onka. Lelo tukalombola’mba tutele mutyima bininge ku kwitabijibwa na Yehova kupita’ko kukimba bintu bya ku ngitu? Tudi na bubinga buvule bwa kukulupila Leza ne kumwingidila. Kadi kudi matabula otukokeja kutabula pa kusaka kwitabijibwa nandi.

 ‘Abe Ufwaninwe Kutōtwa’

4. Mwanda waka Yehova ufwaninwe kutōtwa?

⁴ Yehova udi na lupusa lwa kusaka bantu bamwingidile mwasakila. Kibumbo kya bengidi bandi ba mūlu kyābingije uno mwanda pa kunena umbumo amba: “Yō! abe ufwaninwe, Yehova wetu, Leza wetu, kupebwa ntumbo, ne buleme ne bukomo; mwanda wapangile bintu byonsololo, kadi i pa mwanda wa kiswa-mutyima kyobe o byadipo, ne kupangibwa’byo.” (Kus. 4:11) Byadi Umpangi, Yehova ye ufwaninwe kutōtwa.

5. Mwanda waka buswe bwa Leza bufwaninwe kwitutonona tumwingidile?

⁵ Bubinga bukwabo botwingidila Yehova i buswe bukatampe bwaetuswele. Bible amba: “Leza wapanga muntu monka mu bu-kyelekejo kya Leza mwine, i monka mu bu-kyelekejo kya Leza mwine mwāmupangile, webanpanga ba-mulume ne mukaji.” (Ngal. 1:27) Muntu i mupebwe na Leza bwana-pabo bwa kulanga ne kukwata butyibi. Yehova byaētupele būmi, wāikele ke Shandya muzo wa muntu. (Luka 3:38) Enka mwikadilanga shabana ense muyampe, i mupe bandi bana byonso bibasakilwa pa kusangela būmi. “Utēmejanga dyuba dyandi” kadi “unokeja ne mvula” amba umbuo wa Ntanda witulupwile byakudya bivule ne kifuko kilumbuluke.—Mat. 5:45.

6, 7. (a) Le i malwa’ka aletele Adama bandi bana? (b) Lelo kitapwa kya Kidishitu kikalongelanga bika boba bakimba kwitabijibwa na Leza?

⁶ Kadi Yehova i mwitunyongolole ku bipa bibi bilupukile ku bubi. Adama pa kulonga bubi, wāikele pamo bwa muntu wiba mu kyandi kisaka mwanda wa kwenda kukakaya makayo a kwidya lupeto. Pa kutombokela Yehova, Adama wāibile bandi bana dyese dyabo—nsangaji ya nyeke. Kwisakila kwandi kwāmunije muzo wa muntu mu bupika na mfumu wa kasusu, kubulwa kubwaninina. O mwanda bantu bonso babelanga, bamona malwa, ne kufwa. Kunyongolola umpika kulombanga kufuta kintu, Yehova nandi wāfutyile kintu kibwanya kwitukūla ku bino bikambija. (Tanga Loma 5:21.) Kukwatañana na kiswa mutyima kya Shandi, Yesu Kidishitu wāpēne “muya wandi ke kikūlwa kya bavule bene.” (Mat. 20:28) Panopano ponka, boba betabijibwa na Leza bakamwena ne pa mfulo byabuyabuya bya kino kikūlwa kyāfutyilwe.

⁷ Umpangi wetu, Yehova, i mulonge bintu bivule kebyalongele muntu mukwabo bya kwitupa būmi bwa nsangaji, budi na kitungo. Shi twitabijibwe nandi, tukokeja kumona mwakalongela pa kupwa bibi byonso bilongelwe muzo wa muntu. Ku umo ne umo, Yehova ukendelela kwitulombola mwaikadile “upala mpalo boba bamukimba ne mikeketo.”—Bah. 11:6.

“Bantu Bobe Bēpana Abo Bene ku Mityima tō”

8. Lelo mwanda wātene Isaya witufundija bika bitala kwingidila Leza?

⁸ Kwitabijibwa na Leza kulomba kwingidija senene bwana-pabo bwetu bwa kutonga. I mwanda Yehova kaningilangapo muntu nansha umo amba amwingidile. Mu kitatyi kya Isaya, wāipangwile’mba: “Lelo o nkatuma i ani; i ani le uketwendela, a?” Yehova pa kuyuka bwana-pabo budi na mupolofeto bwa kutonga, wāmulēmekele. Langa’po mwāsangedile Isaya pa kulondolola’mba: “Ami uno, ntume bidi.”—Is. 6:8.

9, 10. (a) Lelo tufwaninwe kwingidila Leza na mutyima’ka? (b) Mwanda waka i kyendele’mo kotudi kwingidila Yehova ne muya wetu onso?

⁹ Bantu badi na bwana-pabo bwa kwingidila Leza nansha kuleka kumwingidila. Yehova usakanga tumwingidile na mutyima tō. (Tanga Yoshua 24:15.) Yewa ense kadipo na mutyima wa kutōta Leza kakokejapo kumusangaja; kadi nandi ketabijangapo kwipāna kwa boba basaka’tu kutōkeja bantu bakwabo pa mutyima. (Kol. 3:22) Shi twingila mwingilo ukola ne “kwija” mwanda tulekanga tumweno twa ku ngitu tukalakanya butōtyi bwetu, nankyo tukabulwa kwitabijibwa na Leza. (Div. 22:29) Yehova uyukile amba i biyampe kotudi kumwingidila na muya onso. Mosesa wāsoñenye Bene Isalela batonge būmi “mu kusanswa  Yehova Leza obe, mu kukōkela diwi dyandi, ne mu kumūminina.”—Kup. 30:19, 20.

¹⁰ Davida mulopwe wa Isalela wa kala wāimbile Yehova amba: “Bantu bobe bēpana abo bene ku mityima tō, mu difuku dya bukomo bobe, mu buya bwa bupandulwemo, kushilwilanga lubanga bwē! Udi ne lume lwa bunkasampe bobe.” (Mit. 110:3) Dyalelo bantu bavule badi na būmi bwimanine enka pa kukimba lupeto ne kwisangaja. Ino, ku boba basenswe Yehova, mwingilo wabo ukola o udi kumeso kwa bintu byonso. Bupyasakane bobasapula nabo myanda miyampe bulombolanga bine byobatangidije kumeso. Bakulupile ne pa mfulo bukomo budi na Yehova bwa kwibapa bibasakilwa difuku ne difuku.—Mat. 6:33, 34.

Bitapwa Bitambulwa na Leza

11. Lelo Bene Isalela bādi bakulupile kumwena bika mu kwela bitapwa kudi Yehova?

¹¹ Mungya kipwano kya Bijila, bantu ba Leza bādi bela bitapwa bitabijibwa pa kutambula buntu bwandi. Levi 19:5 unena’mba “po mwela kitapwa kya byakwela bya kufwija kudi Yehova, ponkapo mwela’byo amba mutambulwepo.” Mu mukanda umo onka wa mu Bible, tutanga’mba: “Pakutapa kitapwa kya kufwijako kudi Yehova ukatapa’kyo amba mukatambulwe’kyo.” (Levi 22:29) Bene Isalela pobādi bela bitapwa biyampe bya banyema ku madabahu a Yehova, mwishi wādi ukatuka wādi pamo bwa “luvumba lwa mwenye” kudi Leza wa bine. (Levi 1:9, 13) Wādi wivwana biya ne kutūkijibwa mutyima na bino bilomboji bya buswe bwa bantu bandi. (Ngal. 8:21) Mu bino bintu bya mu Bijila, tutana’mo musoñanya ukingidijibwa ne dyalelo. Boba bela bitapwa bitambulwa kudi Yehova betabijibwanga nandi. Lelo i bitapwa’ka byatambulanga? Tubandaulei bintu bibidi bya umbūmi: mwiendelejo ne binenwa byetu.

12. I bilongwa’ka le bikalengeja ‘kupāna kwa imbidi yetu bu kitapwa’ kwikale kufityija mutyima wa Leza?

¹² Mu mukanda wandi ku Bene Loma, mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Mwipane ngitu yenu, ke kitapwa kyumi, kikola, kya kuloelelwa Leza, ko kutōta kwenu kwine kwine kwa mutyima.” (Loma 12:1) Muntu pa kwitabijibwa na Leza bimulomba alame ngitu yandi mu muswelo uloelelwa Leza. Shi muntu esubije na kutoma mfwanka, nze itwa bu betele, malawa akolwañana, nansha kukolwa malwa, kino kitapwa kekikekalapo na bulēme nansha bumo. (2 Kod. 7:1) Kadi, muntu ulonga ‘busekese byapyanga’mo ne ngitu yandi mīne,’ mwiendelejo umbi o-onso ulengejanga kitapwa kyandi kifityije mutyima wa Yehova. (1 Kod. 6:18) Pa kusangaja Leza, muntu ufwaninwe ‘kwikala ujila mu mwikadilo wandi onso.’—1 Pet. 1:14-16.

13. Mwanda waka kutendela Yehova i kufwaninwe?

¹³ Kitapwa kikwabo kisangaja Yehova kitala binenwa byetu. Boba basenswe Yehova bamunenenanga nyeke maya mu kitango kya bantu  ne kufula mu mobo abo. (Tanga Mitōto 34:1-3.) Tanga Mitōto 148-150, utale i misunsa inga itukankamika ino mitōto isatu kutendela Yehova. Bine, “kutendela i kufwaninwe bakoloka swā!” (Mit. 33:1) Yesu Kidishitu, Kimfwa kyetu, wālombwele mvubu ya kutendela Leza na kusapula myanda miyampe.—Luka 4:18, 43, 44.

14, 15. Le Hosea wāsoñenye Bene Isalela kwela bitapwa bya muswelo’ka, ne Yehova nandi wēbalondolwele namani?

¹⁴ Shi tusapula na bupyasakane, tuletanga bukamoni amba tusenswe Yehova ne tusakanga kwitabijibwa nandi. Kimfwa, tala mwākankamikile mupolofeto Hosea Bene Isalela bēkujije mu butōtyi bwa bubela ne kujimija buntu bwa Leza. (Hos. 13:1-3) Hosea wēbalombwele babije amba: “[Yehova] fundula bukondame bonsololo, kadi tambula kyokya kiyampe’kya; enka nenki tukapana kyakwela kya milomoyetu bwa ñombe-mulume.”—Hos. 14:1, 2.

¹⁵ Ñombe mulume i nyema wa lupoto kutabuka wādi ubwanya kulambula Mwine Isalela kudi Yehova. O mwanda, “kyakwela kya milomoyetu bwa ñombe-mulume” kyādi kifunkila pa binenwa bya bine, biyampe kadi bitamba ku mutyima binenwa pa kutendela Leza wa bine. Lelo Yehova wālondolwele namani le ku bantu bāelele bino bitapwa? Wānene amba: “Nkebasanswanga biyampe’tu.” (Hos. 14:4) Ku boba bela bino bitapwa bya mitendelo, Yehova wādi wibalekelanga, webetabija, ne kupwana nabo.

16, 17. Shi lwitabijo mudi Leza lukunka muntu akasapule myanda miyampe, le Yehova utambulanga namani mitendelo ya muntu’wa?

¹⁶ Kutendela Yehova pa bantu kudi nyeke na mvubu mu mutōtelo wa bine. Kutumbija Leza wa bine kwādi kushintulula bivule kudi mulembi wa mitōto kālombe ne Leza amba: “Nakwisashila abe Yehova, tambula byakwela bya kyakanwa kyami bya kwisakila ami mwine.” (Mit. 119:108) Le dyalelo nadyo? Isaya, pa kwisambila pa kibumbo kikatampe kya bantu ba mu etu mafuku, wālaile amba: “Kukela lubila lwa mitendelo ya Yehova. . . . [Byabuntu byabo bikakanda] ne kwitabijibwa ku madabahu ami [a Leza].” (Is. 60:6, 7) Pa kufikidija kino, midiyo ya bantu belanga “kitapwa kya kutōtelapo Leza nyeke na nyeke, kushintulula ko kunena’mba, i bipa bya milomo ya kwitabija ku dijina dyandi.”—Bah. 13:15.

¹⁷ Le abe nobe? Lelo welanga kudi Leza bitapwa byatambula? Shi kwelanga’byopo, ubulwepo kushinta byonso bikusakilwa mwa kushilwila kutendela Yehova ku meso a bantu bonso? Kitatyi kikutonona lwitabijo ushilule kusapula myanda miyampe, kyakwela kyobe “kikatōkejanga Yehova pakatampe, ne ñombe patyetye.” (Tanga Mitōto 69:30, 31.) Kulupila’mba “byamwenye biyampe” bya kyakwela kyobe kya mitendelo bikafika kudi Yehova kadi nandi ukakwitabija. (Ezek. 20:41) Ukevwana nsangaji keineneka.

‘Yehova Mwine Ukeselanga Ense Moloke’

18, 19. (a) Le bantu bavule badi na milangwe’ka pa kwingidila Leza? (b) Lelo kujimija buntu bwa Leza kutwalanga ku bika?

¹⁸ Dyalelo, bavule bafulanga ku kunena mwānene bantu bamo mu mafuku a Malaki amba: “I kya bitupubitupu kwingidila Leza; kabidi lelo i kamweno ka, byo twalama ntwiko yandi?” (Mal. 3:14) Byo baludikwa na bilokoloko bya bintu bya ku ngitu, bamwene amba  mpango ya Leza keikalongekapo ne bijila byandi bine kebikilondwapo. Kobadi, kusapula myanda miyampe i kwela kyaba bitupu kadi kwibalobejanga.

¹⁹ Mwine uleta ino milangwe wāshilwile’yo mu budimi bwa Edena. I Satana wāongwele Eva apēlule bulēme bwa kutendelwa bwa būmi bwāmupele Yehova ne kufutulula kwitabijibwa Nandi. Dyalelo, Satana ukankamikanga bantu bakulupile amba i kutupu kimwenwa mu kulonga kiswa-mutyima kya Leza. Inoko, Eva ne mulumyandi bājingulwile amba kujimija buntu bwa Leza i kujimija būmi. Panopano ponka boba balonda kimfwa kyabo kibi nabo basa kwijingulwila’mba bakafula kubi.—Ngal. 3:1-7, 17-19.

20, 21. (a) Lelo mwana-mukaji wa kishala wa mu Zelefata wālongele bika, ne byāmupityila namani? (b) Le tukeula namani uno mwana-mukaji wa kishala wa mu Zelefata, ne mwanda waka?

²⁰ Tala mwāfudile bibi mwanda wa ba Adama ne Eva mowishidile na myanda yatelwanga ku ngalwilo itala Ediya ne mwana-mukaji wa kishala wa mu Zelefata. Pa kupwa kwivwana binenwa bikankamika bya Ediya, mwana-mukaji wa kishala wāshilwile kupunga mukate ne wapa dibajinji mupolofeto. Penepa Yehova wāfikidija mulao waālaile kupityila kudi Ediya. Nsekununi inena’mba: “Badya mafuku mangimangi. Ino mulondo wa bukula kupwa mpikila, nansha māni mu kyó kubulwamo mpika, mwendele mwanda wa Yehova, wānenene kudi Ediya.”—1 Bal. 17:15, 16.

²¹ Mu midiyala ya bantu bōmi badi’ko dyalelo, i batyetye kete betabijanga kulonga na mwālongele mwana-mukaji wa kishala wa mu Zelefata. Wātūdile kikulupiji kyandi kyonso mudi Leza wa lupandilo, nandi kāmulekelepo. Ino nsekununi ne mikwabo ya mu Bible ilombola’mba bine Yehova ye otufwaninwe kukulupila. (Tanga Yoshua 21:43-45; 23:14.) Būmi bwa Batumoni ba Yehova ba ano mafuku buleta bukamoni bukwabo bwa amba kakalekapo nansha dimo boba baitabije.—Mit. 34:6, 7, 17-19. *

22. I kika kyotupēlakena kukimba kwitabijibwa na Leza kwampikwa kulejaleja?

²² Difuku dya butyibi bwa Leza pa “bonso bakwikala panopanshi ponso” dibafwena nakampata. (Luka 21:34, 35) I kutupu ukanyema’dyo. I kutupu bupeta nansha bituntwa bya bulēme busenselela na kwivwana Mutyibi utongelwe na Leza unena’mba: “Iyai kuno bānwe bakweselwa dyese kudi Tata, mupyanei bulopwe bwimulongolwele kala.” (Mat. 25:34) Bine, ‘Yehova aye ukesela dyese moloke ense; ukamwelanga umbukata, ku buntu bwandi, pamo bwa ngabo.’ (Mit. 5:12) Tubulwepo kukimba kwitabijibwa na Leza?

[Kunshi kwa dyani]

Lelo Ukivulukile?

• Mwanda waka Yehova ye otufwaninwe kutōta na mutyima tō?

• I bitapwa’ka le bitambulanga Yehova dyalelo?

• Le muneneno “kyakwela kya milomoyetu bwa ñombe-mulume” ufunkila pa bika, ne mwanda waka tufwaninwe kwikyela kudi Yehova?

• Mwanda waka tufwaninwe kukimba kwitabijibwa na Leza?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 19]

Le mupolofeto wa Leza wānene ina-mwana umo mukolelwe akwate butyibi’ka bukatampe?

[Kifwatulo pa paje 21]

Lelo i kamweno’ka kotumwena mu bitapwa bya mitendelo byotwelanga kudi Yehova?

[Kifwatulo pa paje 23]

Kikulupiji kya bine kyotūdile mudi Yehova kekikakufwijapo bumvu