Kikadile Bible na Kamweno mu Ano Etu Mafuku

“Bisonekwa byonsololo bisonekeja Leza shi bika, shi bika, byo bimwenwamo pa . . . kulombola ñeni ya umboloke.”—2 TEMOTE 3:16.

MU BULA bwa myaka tutwa na tutwa, Bible i mukwashe bantu ba bibidiji palapala balumbulule būmi bwabo. Kisonekwa kitelelwe kūlu’ku kilombola mwanda waka Bible i mubwanye kukwasha mu uno muswelo—mwanda i tunangu tutambile kudi Leza. Nansha byaālembelwe kupityila ku bantu, Bible witulombolanga milangwe ya Leza. Bible ushintulula amba: “Bantu bapandulwemo ba Leza banenene monka mo batwadilwetwadilwe kudi Mushipiditu Sandu.”—2 Petelo. 1:21.

Bible witupanga bwendeji bwa kamweno mu miswelo ibidi mikatampe. Umbajinji, witukwashanga tumone mwine mwikadile bintu bilengeja mwiendelejo wikale muyampe. Wa bubidi, udi na bukomo butonona bantu bashinte binebine mwa kufikila pa uno mwiendelejo muyampe. Tubandaulei nanshi bino bintu bibidi.

Kujingulula Bitungo bya Mvubu

Leza i mulaye mu Bible amba: “Nkakulombolanga ñeni, ne kukufundija mu dishinda dyōkendanga: Nkakupanga ñeni ne dīso dyami ponka padi abe.” (Mitōto 32:8) Yuka amba Leza kaletangapo enka madingi, ino uletanga ne ñeni [bujinguludi], ko kunena’mba bukomo bwa kumona bidi munda mwa kintu nansha kumona kulampe. Kwikala na ñeni ya kujingulula bitungo bya kamweno kwitukiñanga twakajimija kitatyi kyetu mu būmi na kulonda bitungo byampikwa mvubu.

Kimfwa, bantu bavule i betungile kwikala na ntumbo ne bupeta mu būmi. Mabuku aleta madingi anenenanga bininge pa muswelo wa kongola bantu amba batumbe ne kupeta. Pakwabo napo kadi, Bible witunena’mba: “Muntu i wamukao kudi mwikadi nandi; . . . nakyo i kyabitupu, i kya kupanga luvula. Yewa usanshilwe ndalama kakekutapo ku ayo, ehe.” (Musapudi 4:4; 5:10) Lelo ano madingi adi na kamweno kotudi dyalelo?

Tutalei kimfwa kya Akinori wa mu Jampani, mwanda wa kuyuka kamweno kadi mu madingi aleta Bible. Mu makayo a kwitaka, Akinori wafikile pa kitungo kyandi, wapwa masomo ku inivelesite ya bulēme ne kusokola kaji ka ntumbo. Byonso byadi bimweka bu bimukōkele. Ino bupeta bwandi  kebwāmupelepo nsangaji yaadi ukimba. Njia ne bukōke’ko byo byamulēmenene. Balunda nandi ba ku mingilo kebadipo bamusenga. Pa kutyumukwa mutyima, washilula kutoma bininge malwa, kalanga ne kwiyoa. Kupwa washilula kwifunda Bible na Batumoni ba Yehova. Byaefundile’bya byashintyile mumweno wandi pa bintu bya mvubu mu būmi. Ne kwija mpika, makambakano adi atamba ku njia yandi ashilula kutyepa. Pa kyaba kya kuludikwa na ditatu ne lwiso, Akinori wemwenine bidi kufikidila kwa lukindi lwa mu Bible lunena amba: “Mutyima mutuntulu i būmi bwa ngitu.”—Nkindi 14:30.

Lelo i bitungo’ka byomwene bu bya kamweno kakatampe mu būmi? Lelo i bintu’ka byokokeja kulonga bikakupa nsangaji ya bine? Lelo i busongi bulumbuluke’ni? Nansha i kutamija bana biyampe? Kupwana na bantu bavule? Lelo i kusangala mu būmi? Bino byonso i bitungo byendele’mo. Na bubine, Bible kapelejepo kwitungila’byo, ino katelanga’byopo bu bya kubadikija mu būmi. Bible pa kupana ñeni ya bine, ulombola bintu bibajinji bya kamweno bisakibwa pa kwikala na būmi bwa nsangaji na kunena’mba: “Akamwa Leza ne kulama bijila byandi, mwanda yo mingilo mituntulu ya muntu.” (Musapudi 12:13) Shi tupumpunye kulonda uno musoñanya, nankyo būmi bukekala bwampikwa kitungo, busanshija, kadi bwa makambakano. Kadi, Bible witukulupija amba: “Yewa ukulupila mudi Yehova nsangaji yo yandi.”—Nkindi 16:20.

Bible Mwakwashisha Bantu Bashinte

Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Mwanda wa Leza i wa būmi ne bukomo.” Pamo bwa lupanga lwa buī kubidi, ubwanya kutwela mu milangwe mifyame ne mifwatakanyo ya muntu. (Bahebelu 4:12) Bible udi na bukomo bwa kushinta mwikadilo wa bantu mwanda wibakwashanga bemone mwine mobekadile, kemobelangilapo abo bene. Penepo, boba ba mityima myoloke, bakamona amba bine bafwaninwe kushinta. Kimfwa, Polo wānene pa mwanda utala Bene Kidishitu ba mu kipwilo kya Kodinda wa kala bādi dibajinji bangivi, bankolwankolwa, bampongoloki, ne bikwabokwabo amba: “E byo mwadi nenu, bamo bamo ba mwenu enka nabya; ino umbaōījibwa, . . . mu Mushipiditu wa Leza wetu.” (1 Kodinda 6:9-11) Mushipiditu sandu wa Yehova ukingila kadi udi na bukomo ne dyalelo, o mwanda ubwanya kutonona bantu bashinte biyampe.

Mario, wikalanga mu Bulaya, wadi muntu wa bikandangobo utoma mfwanka ne kupoteja marijuana. Difuku dimo, paikele bampulushi kumusompola dyamba, waloba bininge, wakatamba mpulushi’wa ne kumufyontakenya motoka. Kadi, Mario wadi mulofwa wa nkongole ya poso. Pa kuyuka’mba kadipo ubwanya kupwija makambakano andi aye mwine, waitabija kifundwa kya Bible. Mario pa kwendelela, wedyangula, waleka kutoma ne kupoteja dyamba, ne bikandangobo bine waleka’byo. Bavule badi bamuyukile bamutulumukile. Bamwimika kebamwipangula’mba, “A Mario, i abe yao?”

Lelo i bika byatonwene bantu pamo bwa Akinori ne Mario bashinte būmi bwabo, baloelelwe ne kutana nsangaji ya bine? Bine, i buyuki butala padi Leza bobasokwele kupityila ku kifundwa kya Bible. Enka Leza ye ubwanya kwitulombola bintu bya kamweno bitusakilwa pa kwikala na būmi buyampe ne lukulupilo lwa kukamona būmi bwa nyeke. Yehova Leza wisambanga netu pamo bwa Tata, kupityila ku Bible amba: “A mwanami teja bidi utambule binenwa byami; ino myaka ya būmi bobe ikavula. . . . Pa kwenda matabula obe keakafinankanapo; kadi shi unyema kukakukalapo, ehe. Uminina’tu ku bulombodi, kokalekelela’bopo; wibulaminine, mwanda abo bobe būmi.” (Nkindi 4:10-13) Lelo i madingi’ka a kamweno kutabuka ano a kukimba bwendeji bwa Mupangi wetu?

 [Kapango/Kifwatulo pa paje 7]

Madingil a Kamweno Dyalelo

Bible witupanga misoñanya ya kyalwilo kadi ya kamweno ikokeja kwituludika mu bintu byonso umbūmi bwetu bwa dyalelo. Ivwana bimfwa bimobimo:

• Kwikala biyampe na bantu

“Byonso byo musaka’mba bantu bemulongele, nenu mwibalongele’byo’nka nabya.”—Mateo 7:12, Myanda Miyampe ku Bonso.

“Yewa mupite butye pa banwe bonso, e ye kadi mutabuke bukata.”—Luka 9:48.

“Ikalai ne mutyima wa kusepelela bēni.”—Loma 12:13.

• Kunekenya bibidiji byonakanya

“Nanga ne bantu bañeni, nobe ukekala wañeni: Ino umpwani wa bivila ukamona malwa.”—Nkindi 13:20.

“Kokekalapo umbukata mwa batomatoma vinyu.”—Nkindi 23:20.

“Kokasambapo bulunda ne muntu wa mutyima wa kufuna bulobo, nansha patye.”—Nkindi 22:24.

• Kushimika busongi buladila

“Bonso bēkale kusanswa bakaji babo pamo bwa abo bene, muntu na mukajandi, muntu na mukajandi; mukaji nandi alemeke mulumyandi.”—Efisesa 5:33.

“Vwalai . . . mutyima wa lusalusa ne kanye, ne bumvu, ne kikōkeji, ne kutūkija mutyima; kadi ne kwifudila bānwe bene na bene, ne kwilekela bitupu bānwe bene, shi umo wapi mambo ku mukwabo; monka mwemulekele aye Mfumwetu ne bānwe nenu mulongele monka.”—Kolose 3:12, 13.

• Kukwasha bana

“Tamija mwana mu dishinda dimufwaninwe, kadi nansha mu bununu kakasasukamopo, ehe.”—Nkindi 22:6.

“Bānwe bashabo nenu, kemukibasomba bāna benu ku bukalabale; mwibatamijei biyampe monka mu madingi, ne mu lufundijo lwa Mfumwetu.”—Efisesa 6:4.

• Kwepuka lupotopoto

“Kulondolola kwa kikōkeji kutalaja bukalabale: Ino kinenwa kya kasusu kikolomona bulobo.”—Nkindi 15:1.

“Mukwilemeka namo kadi, umo akōkele mukwabo.”—Loma 12:10.

Nansha ke balunda bene, babwanya kwepuka lupotopoto mu bya busunga shi beivwanika ne kulemba mikanda. O mwanda Yelemia mwingidi wa Leza wāsonekele amba: “Nalembeja mukanda ne kulamika’o, ne kwita batumoni, ne kumudingakenya lupeto mu kitompekejo.”—Yelemia 32:10.

• Kwikala na mumweno muyampe

“Byonsololo, shi bika, shi bika, bya binebine, . . . bya buyabuya, . . . bilumbuluke ku meso a bantu bonso, shi kadi namo mudi buleme, ne kutendelwa kwabyo, mufwatakanyei bino bintu bino’bi.”—Fidipai 4:8.

Bible kakankamikangapo kutamija milangwe mibi kadi upeleja ‘batompola mwanda wa mwikadilo wabo wa umbūmi.’ Unena’mba: “Sepelelai monka mu kukulupila.”—Yude 4, 16; Loma 12:12.

Kulonda ino misoñanya milumbuluke kuketukwasha twikale na ndoe ne kuloelelwa kadi kuketukwasha tufikile kulonga bisaka Leza ne kweselwa madyese. Bible unena’mba: “Boloke bakapyananga ntanda, ne kwikala monka nyeke.”—Mitōto 37:29.

[Kifwatulo pa paje 5]

Akinori paadi na kaji (lunkuso) kadi ne padi na wandi mukaji basapula bubinebine bwa mu Bible na nsangaji dyalelo