Panopano bendeji ba ntanda, befundi ba sianse, ne basendwe besambīle pa lupusa ludi na busendwe bwa kwiula muntu. I betabije amba i busendwe bwa kamweno, ino kadi besambīle ne pa kyaka kya bantu kwingidija’bo bibi.

•   “Busendwe bwa kwiula muntu budi na lupusa lukatampe, bubwanya kulumbulula būmi bwa bantu . . . Inoko kadi buno busendwe i kyaka ku būmi, ku mutyima-ntenke wetu, ku byepelo byetu, ku būmi bufyame bwa muntu, enka ne ku kwikulupila ne ku demokrasi kwine.”—Kamala Harris, prezidan mpingakani wa États-Unis, 4 Kweji 5, 2023.

•   “Nansha busendwe bwa kwiula muntu byobulaya kupwija misongo, bubwanya kadi kutūla bininge mu kyaka bukomo bwetu bwa ngitu.” Bino byo byalembele kisumpi kya ntanda yonso kya badokitele ne bañanga kimaninwe na Dokitele Frederik Federspiel, mu kishinte kilupwilwe mu mafuku 9 Kweji 5, 2023, mu BMJ Global Health. a

•   “Busendwe bwa kwiula muntu bwingidijibwanga kala pa kuleta misapu ya bubela. Panopano ponka, buno busendwe bubwanya kubudija bantu twaji. Basendwe bakatampe bakaminwe amba buno busendwe busa kutūla būmi bwa muzo wa muntu mu kyaka.”—The New York Times, 1 Kweji 5, 2023.

 Dya kadilwe kantu dino, tukayuka shi busendwe bwa kwiula muntu i dyese’ni nansha i kishoto. Lelo Bible unena’po bika?

 Bible ulombola kine kikomene kukulupila amba busendwe bwa bantu bukengidijibwa enka mu biyampe.

1.  1. Nansha shi bantu badi na milangwe miyampe, ino kebakokejapo kumona bibi bikalupuka ku bilongwa byabo.

   •   “Kudi dishinda dimweka kudi muntu bu dyoloke, ino ku mfulo ditwala ku lufu.”—Nkindi 14:12.

2.  2. Muntu kakokejapo kuyuka shi bakwabo bakengidija biyampe nansha bibi mwingilo wandi.

   •   “Mfwaninwe kushila [mwingilo wami] muntu wa kunonda’ko. Le i ani uyukile shi ukekala wa tunangu nansha mulembakane? Ino aye ukendeja bintu byonso byonajimijije bukomo bukatampe ne tunangu pa kwikala nabyo muno munshi mwa dyuba.”—Musapudi 2:18, 19.

 Kuno kubulwa kikulupiji kulombola’mba tusakilwa bwendeji bwa Umpangi wetu.

 Umpangi wetu ulaile amba kakalekapo bantu nansha busendwe kampanda bonakanye ntanda ne bantu.

•   “Ntanda ikele’ko nyeke.”—Musapudi 1:4.

•   “Boloke bakapyananga ntanda, kadi bakekalanga’po nyeke.”—Ñimbo ya Mitōto 37:29.

 Mu Bible, Umpangi wetu witupanga’mo buludiki butwala ku ndoe ne mutyima-ntenke mu mafuku āya’ko. Shi usaka kuyukila’ko bivule pa binena Bible, tanga kishinte “Le Kudi Bulombodi Bukulupilwa bwa Mwa Kukekadila na Būmi Bulumbuluke bwa Kumeso?” ne “Lukulupilo lwa Bine lwa Būmi Bulumbuluke bwa Kumeso.”