LE KUDI WIKILONGELE?
Bukomo bwa Kutumbuka bwa Luji Lwitwa bu Drosophile
Muntu yense ke mutompe kwipaya luji uyukile mobikomene. Luji lunyemanga’nka na dipeni shi lubamone amba basaka kwilukwata.
Befundi ba sianse bamwene amba luji lwitwa bu drosophile lubwanya kutonta na mutontelanga maamviyo a divita, ino mu kipindi’tu kya sekonde. Polofesele Michael Dickinson unena’mba, “poikidi’tu myana, itumbukanga’nka na ayo yadi ibidile’byo kala. Bidi pamo bwa kutūla mwana wa lukeke mu kapo ka amviyo wa divita, wayuka kala bya kulonga pa kumwendeja.”
Bakimbi bakwete mavideo a ino nji itumbukile, bamwene amba ipāpanga ku sekonde misunsa 200. Inoko, pa kukimba kunyema kyaka, biilombanga’tu kwipāpa dimo kete.
Le bilomba bitatyi binga? Bakimbi bamwene amba ino nji iloñanga bintu bukidibukidi pa kwipandija ku kyaka, misunsa 50 kupita kukopa kwa diso. Dickinson ushintulula’mba, “luno luji lupikulanga bintu mu muswelo utulumukwa, mu kitatyi’tu kityetye, mwanda wa kuyuka kyaka ne muswelo mwine wa kwipandija.”
Bukomo budi na bongolo butyetye bwa luno luji bwa kulonga uno muswelo, i kintu kikatampe kifyame kisakanga kusokola bakimbi.
Luno luji lunyemanga kyaka ne kushinta dya kwenda mu kipindi’tu kya sekonde
Le ulanga’po namani? Le bukomo bwa kutumbuka bwa luno luji bweikadile’ko’ni nansha kudi wibulongele?