Kaufelaa luna lu nahananga ka za lika ze ka ezahala kwapili. Lu nahananga ka za mo bu ka bela bupilo bwa luna ni bwa batu be lu lata. Lu ipuzanga lipuzo ze cwale ka ze: ‘Kana bana ba ka ba ka pila mwa lifasi le linde? Kana lifasi li ka tahelwa ki kozi ye ka li sinya? Kana ku na ni se ni kona ku eza kuli bupilo bwa ka kwapili bu be bo bunde?’ Takazo ya ku bata ku ziba za kwapili ki mukwa wa luna; lu tabela ku sepiswa kuli lika li ka ba hande kwapili, ni ku tiiswa, ni ku bona kuli lika li ezwa hande. Ha ne mu ka ziba luli ze ka ezahala kwapili ne mu ka nga muhato wa ku itukiseza.

Kono, bupilo bwa mina bwa kwapili bu ka ba cwañi? Kana ku na ni ya kona ku ziba mo bu ka bela? Licaziba ba ba likanga ku nuha ze ka ezahala kwapili, lika ze ñwi ze ne ba nuhile ne li ezahezi kono hape ze ñata ne li si ka ezahala. Niteñi, ku bulelwa kuli Mulimu wa kona ku zibela cimo ka ku nepahala lika ze ka ezahala kwapili. Linzwi la hae li bulela kuli: “Nto i sa kala feela ku ba teñi ni se ni bulela ko i ka yo felela; ni kale ni bulezi se si ka bonahala kwapili.” (Isaya 46:10) Mulimu sa bonisize cwañi kuli wa kona ku zibela cimo ze ka ezahala kwapili?

Ki kabakalañi ha mu swanela ku isa pilu kwa bupolofita bwa Mulimu bwa kwaikale bo bu talelelizwe ka ku nepahala? Haiba mu fumana kuli mutu yo muñwi ya bihanga za ku cisa, ku bata, ku nela kwa pula, ni za ku fuka kwa moya u bulelanga ka ku nepahala zazi ni zazi mi sa ezize cwalo ka nako ye telele, fohe mu ka susuezwa hahulu. Mwendi mu ka isa hahulu mamelelo ku za bulezi kuli li ka ezahala kamuso. Ka nzila ye swana, haiba mu ziba kuli Mulimu u bulelanga cimo ka za lika ze ka ezahala kwapili ka ku nepahala, mu ka bata hahulu ku ziba za bulela kuli li ka ezahala mwa bupilo bwa mina kwapili.

KU SINYIWA KWA MULENEÑI O MUTUNA:

Ka mutala, i kona ku ba kezo ye komokisa luli ku bulela ka ku  nepahala kuli muleneñi o mutuna, o se u bile ni maata ka nako ye telele u tuha u sinyiwa. Ka ku itusisa yo muñwi wa babuleli ba hae, Mulimu naa bulelezi cimo za ku sinyiwa kwa muleneñi wa Ninive. (Zefania 2:13-15) Licaziba ba litaba za kwaikale ba ñozi lika mañi ka za taba yeo? Mwa lilimo za ma 600 B.C.E., mwendi ibato ba hamulaho wa lilimo ze 15 ku zwa fo Mulimu naa fezi bupolofita bwa hae, Mababilona ni Mamede ba taseza ni ku tula muleneñi wa Ninive. Hape, Mulimu naa zibahalize cimo kuli muleneñi wa Ninive ne u ka fetulwa matota, mo ku omile sina lihalaupa. Kana bupolofita bo ne bu talelelizwe ka ku nepahala? Eni. Nihaike kuli muleneñi ni libaka ze ne u potolohile ne li kwahela sibaka se si eza likilomita ze 518 mwa butelele ni mwa bupala, ba ne ba u tuzi ne ba si ka u bukeleza ilikuli ba itusise ona sina mo ne ku libelelwa. Kono, ne ba u sinyize. Kana ku na ni caziba ya naa ka kona ku bulelela cimo likezahalo zeo ka ku nepahala cwalo?

MASAPO A BATU A KA CISIWA:

Ki mañi ya naa ka kona ku bulelela cimo libizo luli ni lusika lwa mutu ya naa ka to ciseza masapo a batu fa aletare hamohocwalo ni libizo la tolopo mo ne i ka tomelwa aletare yeo, inze ku sa siyezi lilimo ze 300? Haiba kuli taba ye komokisa hahulu yeo i talelezwa, i ka tahisa kuli mutu ya naa i bulezi a be ni libubo le lituna. Mubuleli wa Mulimu naa zibahalize kuli: “Mwana u ka pepwa mwa lusika lwa Davida, libizo la hae u ka bizwa Josiasi; mi . . . masapo a batu a ka cisezwa fa” aletare ya mwa Betele. (1 Malena 13:1, 2) I bato ba lilimo 300 ku zwa fo, mulena wa libizo la Josiasi ili libizo le li si ka bulelwa hahulu mwa Bibele, ya naa zwelela mwa lusika lwa Davida a beiwa fa bulena. Sina feela mo ne ku polofitezwi, Josiasi a “zwisa masapo a mwa mabita, a a ciseza fa aletare” ya mwa Betele. (2 Malena 23:14-16) Ha ku na mutu ya kona ku bulelela cimo lika ka ku nonga cwalo konji haiba u etelelwa ki ya pahami ku fita batu.

MAFELELEZO A MUBUSO:

Kwa komokisa luli kuli mutu a bulelele cimo libizo la mutu ya ka etelela mwa ku tula mubuso o maata hahulu wa lifasi, mane ni ku bulela mukwa wa ka itusisa mwa ku eza cwalo, inze ku sa siyezi nako ye telele pili mutu yo hasi ka pepwa kale. Mulimu naa bulezi kuli muuna wa libizo la Sirusi ki yena ya naa ka tula mubuso wo. Sirusi yo, ki yena hape ya naa ka lukulula Majuda mwa buhapiwa ni ku ba tusa ku yaha sinca tempele ya bona ye kenile. Ku zwa fo, Mulimu naa polofitile kuli mulwanelo wa  Sirusi ne u ka kopanyeleza ku omisa mezi a linuka, mi hape naa talusize kuli minyako ya muleneñi ne i si ke ya kwaliwa ka nako yeo, ili ku tahisa kuli Sirusi a tule muleneñi wo ka bunolo. (Isaya 44:27–45:2) Kana litaba kaufela za bupolofita bwa Mulimu bo, ne li talelelizwe ka ku nepahala? Licaziba ba litaba za kwaikale ba lumela kuli Sirusi naa tuzi muleneñi wo luli. Masole ba Sirusi ne i itusisize mukwa o komokisa hahulu wa ku fapula mezi a nuka ye ñwi ya mwa Babilona, mi ka nzila yeo ba omisa mezi a mwa linuka za Babilona. Mi masole ba kena mwa muleneñi ka ku itusisa minyako ye ne i siilwe siyamena. Hamulaho wa fo, Sirusi a lukulula Majuda ni ku ba tuluseza kuli ne ba kona ku yo yaha sinca tempele ya bona mwa Jerusalema. Taba yeo ya komokisa luli, kakuli Sirusi naa sa lapeli Mulimu wa Majuda. (Ezira 1:1-3) Ki mañi kwandaa Mulimu ya naa ka kona ku bulelela cimo ka ku tala za likezahalo ze ne ezahezi kwamulaho zeo?

Lu nyakisisize mitala ye milaalu ye bonisa mo Mulimu naa polofitezi ka ku nepahala ze ne ka ezahala kwapili. Bo haki bona feela bupolofita bo ne bu talelelizwe. Mueteleli wa Sijuda ya bizwa Joshua naa bulezi taba ye ne ba izibela hande ba ne ba mu teeleza ye li: “Mwa lipilu za mina kaufela, ni mwa maikuto a mina kamukana, mu ziba kuli kwa linto ze nde kaufela za mi sepisize Muñaa Bupilo Mulimu wa mina, ha ku na niheba i li ñwi ye tokwahezi; kamukana li bonahalile ku mina, ha ku na ye ñwi ya zona ye tokwahezi.” (Joshua 23:1, 2, 14) Batu ba naa bulela ku bona Joshua ne ba sa koni ku latula mo Mulimu naa talelelize lisepiso ni bupolofita bwa hae. Kono Mulimu u talelezanga cwañi lisepiso za hae? Mwa ezeza lika Mulimu ku shutanela hahulu kwahule ni mo ba ezeza batu. Ki kwa butokwa kuli mu zibe za taba ye, kakuli ku na ni za bulezi Mulimu ka za nako ya kwapili ze ka mi ama luli.

Ze ba bulelanga butu kuli li ka ezahala kwapili hañata ki ze tomile fa litaba ze bulelwa ki ba sayansi, ki licaziba, kamba mane ze bulelwa ki balauli. Hamulaho wa ku bulela kuli nto ye ñwi i ka ezahala kwapili, batu ba inanga feela ni ku libelela kuli ba bone ze ka ezahala.—Liproverbia 27:1.

Ka ku shutana ni batu, Mulimu yena u ziba lika kaufela. Mulimu wa utwisisa ka kutala mo ba inezi batu ni mihupulo ya bona, kamukwaocwalo, ha keta ku ziba ze ka ezahala kwapili, wa kona ku bonela cimo za ka eza mutu kamba ze si ka eza sicaba. Kono Mulimu u kona ku eza ze ñata ku fita zeo. Wa kona ku zamaisa kamba ku cinca lika ilikuli a bone teñi kuli za lelile za ezahala. U bulela kuli: “Linzwi la ka, le li zwa mwa mulomo wa ka; ha li na ku kutela ku na mukungulu, li si ka sebeza se si latwa ki na, ni ku eza ze ni li lumezi.” (Isaya 55:11) Ka linako ze ñwi, bupolofita bwa Mulimu bu swana feela inge kuli bu lu taluseza za ka eza kwapili. U bonanga teñi kuli wa taleleza luli za bulezi.

Kana ku na ni bupolofita bo bu sepeha bo bu talusa ka mo bu ka bela bupilo bwa mina kwapili hamohocwalo ni bwa balatiwa ba mina? Haiba mu zibela cimo kuli kwapili ku ka ba ni liñungwa le lituna, ne mu ka nga mihato ya ku pilisa bupilo bwa mina. Mwa kona ku eza nto ye swana ni kwa bupolofita bwa Bibele. Mulimu u zibahalize kuli, hona cwale-cwale fa, ku ka ba ni licinceho ze tuna mwa lifasi kaufela. (Mu bone mbokisi ye li: “ Za Bulezi Mulimu ka za Nako ya Kwapili.”) Za bulela Mulimu ka za kwapili za shutana ni ze ba bulela batu ba twi ki licaziba.

Mu kana mwa nahana ka za lifasi le sina cwana: Litaba kaufela ka za lifasi le, li lelezwi cimo. Li ñozwi kale, mi mwa kona ku ziba ze ka ezahala kwapili. Mulimu u bulela kuli: “Nto i sa kala feela ku ba teñi ni se ni bulela ko i ka yo felela; . . . Mulelo wa ka u ka tiya, ni ka eza se ni lata kaufela.” (Isaya 46:10) Mina ni lubasi lwa mina mwa kona ku ba ni bupilo bo bunde kwapili. Mu buze Lipaki za Jehova ka ze i bulela Bibele ze ama lika ze ka ezahala kwapili. Lipaki za Jehova haki balauli, ha ba ipapati kuli ba ambolanga ni libupiwa za moya kamba kuli ba na ni buikoneli bo bu ipitezi bwa ku ziba ze ka ezahala kwapili. Ki baituti ba Bibele ba ba kona ku mi bonisa lika ze nde za sweli ku lukisa Mulimu ka za bupilo bwa mina bwa kwapili.