Mutu ya na Cincize Lifasi

Fa lifasi ku bile batu ba bañata-ñata ba ba pilile ni ku shwa. Buñata bwa batu bao ha ba na nto ye ba siile ye ba kona ku hupulelwa ku yona. Kono ba sikai ku bona, ba ezize lika ze ñwi ze ama batu, mi mwendi lika ze, li ama bupilo bwa mina bwa ka zazi ni zazi.

MU ZUHA kakusasana ni ku itukiseza ku ya kwa musebezi. Mu tukisa malaiti kuli mu kale ku itukiseza. Mu nga buka kamba magazini ye mu ka bala mwa mbasi. Mu hupula ku shimba mulyani o mu ñolezwi ki mualafi o mi tusa ku lwanisa butuku. Mu si ka kalisa ku eza misebezi ya mina ya ka zazi, ki kale mu tusiwa ki lika ze ezizwe ki batu ba sikai ba ba zibahala.

Michael Faraday Ya na pepilwe ka 1791, ki yena caziba wa mukuwa wa pili ku panga mushini o itusisa malaiti ni o panga malaiti. Lika za na ezize ne li tusize kwa ku panga malaiti a itusiswa ki batu ba bañata.

Ts’ai Lun Ki likwambuyu wa kuta ya silena ya kwa China, ya bulelwa kuli ki yena ya na pangile mushini o panga mapepa ibatoo ba ka 105 C.E. o ne u tahisize kuli ku pangiwange mapepa a mañata-ñata.

Johannes Gutenberg Ibatoo ba ka 1450, muuna wa kwa German yo na pangile mushini wa pili wa ku hatisa o itusisa litaku ze pangilwe fa lisipi. Mushini wo, ne u konahalisa ku hatisa lika ka ku cipa, ili ku konisa batu ku bala litaba ze ñata ka za lituto ze shutana-shutana.

Alexander Fleming Ka 1928, caziba yo wa kwa Scotland na fumani mulyani o bulaya maikolokuwawa wa na bizize penicillin. Milyani ye bulaya maikolokuwawa se i itusiswa hahulu kwa ku alafa matuku a tiswa ki tukokwani.

Ku si na ku kakanya, lika ze fumanwi ni ze pangilwe ki batu ba sikai li konisize batu ba bañata-ñata ku ikola lika ze ñwi kamba ku ikola buikangulo.

Nihakulicwalo, ku na ni mutu a li muñwi ya ipitezi ku fita ba bañwi kaufela. Yena ha zibahali ka ku shitula lika lifi kamba lifi ze ama sayansi kamba za milyani. Kono mutu yo wa mayemo a kwatasi ya na shwile lilimo ze batoo ba 2,000 kwamulaho na siile lushango —ili lushango lo lu maata lo lu fa sepo ni lo lu omba-omba. Lushango lwa hae ha lu nyakisiswa ka mo lu amezi bupilo bwa batu mwa lifasi kaufela, batu ba bañata ba lumela kuli kaniti ki yena mutu ya na cincize lifasi.

Mutu yo ne li Jesu Kreste. Ki lushango mañi lwa na kutalize? Mi lushango lo, lu kona ku ama cwañi bupilo bwa mina?