Ku Kolobezwa ka Libizo la Ndate, ni la Mwana, ni la Moya O Kenile
Ku Kolobezwa ka Libizo la Ndate, ni la Mwana, ni la Moya O Kenile
“Mu ye cwale, mu lute macaba . . . , mu ba kolobeze ka Libizo la Ndate, ni la Mwana, ni la Moya o Kenile.”—MAT. 28:19.
1, 2. (a) Ki nto mañi ye ne ezahalile mwa Jerusalema fa Pentekonta ya 33 C.E.? (b) Ki nto mañi ye ne tisize kuli batu ba bañata ba kolobezwe?
MWA Jerusalema ne ku tezi batu be ne ba zwa kwa linaha ze ñata. Ka lizazi la Pentekonta ya 33 C.E., ne ku ezwa mukiti o butokwa mi ne ku na ni baenyi be ne ba fumanehile kwateñi. Kono kwa ezahala nto ye komokisa, mi hamulaho wa kezahalo yeo muapositola Pitrosi a fa ngambolo ye nyangumuna. Majuda ni maproselite ba ba bato eza 3,000 ne ba susumelizwe ki manzwi a Pitrosi, mi ne ba bakile ni ku kolobezwa mwa mezi. Kacwalo, ba ekezwa kwa puteho ya Sikreste ye ne sa zo tomwa. (Lik. 2:41) Ku lukela ku ba kuli ne ku na ni siyongili batu ba bañata ha ne ba kolobezwa mwa masa a mwa Jerusalema!
2 Ki nto mañi ye ne tisize kuli batu ba bañata cwalo ba kolobezwe? Pili ba si ka kolobezwa kale ka lona lizazi leo, “kwa utwiwa mulumo o zwa kwa lihalimu, inge wa moya wa liñungwa.” Balutiwa ba Jesu ba ba bato eza 120 be ne ba li mwa muzuzu wa kwahalimu wa ndu ye ñwi ne ba tezi moya o kenile. Hasamulaho, baana ni basali ba ba saba Mulimu ba kubukana mi ba komoka hahulu ku utwa balutiwa bao inze ba “bulela lipuo li sili.” Ba sino utwa manzwi a Pitrosi, hamohocwalo ni manzwi a hae a nongile ka za lifu la Jesu, “ba tabeha mwa lipilu.” Ne ba swanela ku ezañi? Pitrosi na alabile kuli: “Mu bake, mi mutu ni mutu wa mina a kolobezwe ka Libizo la Jesu Kreste, . . . mi mu ka amuhela mpo ya Moya o Kenile.”—Lik. 2:1-4, 36-38.
3. Ka lizazi la Pentekonta, ki nto mañi ye ne ba tokwa ku eza Majuda ni maproselite be ne ba bakile?
Gen. 1:2; Baat. 14:5, 6; 1 Sam. 10:6; Samu 33:6) Kono ne ba tokwa ku eza nto ye ñwi. Ne ba tokwa ku utwisisa ni ku lumela nzila ya Mulimu ya pilisa ka yona—ili Mesia, yena Jesu. Kacwalo, Pitrosi a ba bulelela kuli ne ba tokwa ku ‘kolobezwa ka Libizo la Jesu Kreste.’ Mazazinyana pili lizazi leo li si ka fita kale, Jesu ya na zusizwe kwa bafu na laezi Pitrosi ni ba bañwi kuli ba kolobeze batu “ka Libizo la Ndate, ni la Mwana, ni la Moya o Kenile.” (Mat. 28:19, 20) Manzwi ao na li a butokwa hahulu mwa miteñi yeo mi a sa li a butokwa ni kacenu. Ka mukwa ufi?
3 Ha mu nahane ka za bulapeli bwa Majuda ni maproselite bao be ne ba teelelize Pitrosi. Ne ba lumela ni kale kuli Jehova ki Mulimu wa bona. Mi ka ku balanga Mañolo A Siheberu, ne ba ziba ka za moya o kenile, ili maata a Mulimu a na itusisize kwa ku bupa lika ni hamulaho wa pupo. (Ka Libizo la Ndate
4. Ki cinceho mañi ye ne ezahalile ye ama ku ba ni bulikani ni Jehova?
4 Sina mo se ku bulelezwi, batu be ne amuhezi manzwi a Pitrosi ne li balapeli ba Jehova mi ne ba na ni bulikani ni Yena ni kale. Ne ba likanga ku latelela Mulao, mi ki lona libaka batu be ne ba zwa kwa linaha ze ñwi ha ne ba tile mwa Jerusalema. (Lik. 2:5-11) Kono Mulimu na ezize cinceho ye tuna ka mwa na sebelisanela ni batu. Na hanile Majuda kuli ha i sa li sicaba sa hae se si ipitezi, mi ne ba sa tokwi ku mamela Mulao kuli ba katelwe ki yena. (Mat. 21:43; Makolo. 2:14) Kuli bateelezi bao ba zwelepili ku ba ni bulikani ni Jehova, ne ba tokwa ku eza nto ye ñwi.
5, 6. Ki lika mañi ze ne ba ezize Majuda ni maproselite ba bañata ba mwa miteñi ya baapositola kuli ba be ni bulikani ni Mulimu?
5 Nto ye ne ba tokwa ku eza ne li ku sutelela ku Jehova, yena ya na ba file bupilo. (Lik. 4:24) Mane batu be ne ba ezize za na ba bulelezi Pitrosi ne ba kona ku itemuhela hahulu ni ku fita kuli Jehova na li Ndate ya musa hahulu. Na lumile Mesia ku to ba liulula mi na lata ku swalela batu ili bao Pitrosi na bulelezi kuli: “Ba ndu ni ndu ya Isilaele ba zibe kuli ki niti, kuli Jesu yo, ye mu kokotezi . . . , Mulimu u mu ezize Mulena ni Kreste.” Mane batu be ne ba mamezi manzwi a Pitrosi ne ba na ni mabaka a matuna ha ne ba swanela ku itumela kwa lika zeo Ndate na ezelize batu kaufela be ne ba bata ku ba ni bulikani ni Mulimu!—Lik. 2:32-36.
6 Kaniti, Majuda ni maproselite bao ne ba itemuhezi kuli ku ba ni bulikani ni Jehova ne ku kopanyeleza ku ziba kuli Mulimu ki yena Mupilisi ya pilisa ka ku itusisa Jesu. Kacwalo, mwa kona ku utwisisa libaka ha ne ba bakezi libi za bona, ili ze kopanyeleza sibi sa ku ba ni lizoho mwa ku bulaya Jesu, ibe kuli ne ba si ezize ka bomu kamba ku tokwa. Mi hape mwa kona ku utwisisa libaka ha ne ba ‘tiiselize mwa tuto ya baapositola’ hamulaho wa lizazi la Pentekonta. (Lik. 2:42) Ne ba kona ku ‘sutelela ka sepo ye tuna kwa lubona lwa sishemo,’ mi ne ba bata ku eza cwalo.—Maheb. 4:16.
7. Batu ba bañata kacenu ba cincize cwañi mubonelo wa bona ka za Mulimu ni ku kolobezwa ka libizo la Ndate?
7 Kacenu batu ba bañata-ñata ba ba shutana-shutana ba itutile niti ka za Jehova ku zwelela mwa Bibele. (Isa. 2:2, 3) Ba bañwi ne ba sa lumelangi kuli Mulimu u teñi kamba ne ba lumela kuli u teñi kono ne ba li ha na taba ni za bupile. Kono ba kozwi kuli ku na ni Mubupi ye ba kona ku ba ni bulikani bo bunde ni yena. Ba bañwi ne ba lapelanga mulimu wa silalu kamba milimu ya maswaniso. Ne ba itutile kuli Jehova ki yena feela Mulimu ya maata ote, mi cwale ba mu biza ka ku itusisa libizo la hae. Taba yeo i lumelelana ni manzwi a Jesu a na bulelezi balutiwa ba hae kuli ba swanela ku kolobezwa ka libizo la Ndate.
8. Batu be ne ba sa zibi ka za sibi se ba yambuzi ku Adama ne ba tokwa ku lemuhañi ka za Ndate?
8 Hape ba itutile kuli ba yambuzi sibi ku Adama. (Maro. 5:12) Yeo ki taba ye ne ba sa zibi ili ye ne ba tokwa ku lumela kuli ki ya niti. Batu ba ba cwalo ba kona ku bapiswa ni mutu ya na kula ili ya na sa zibi butuku bwa na kula. Mwendi ne ku na ni lisupo ze ne bonisa kuli wa kula, ze cwale ka ku utwanga butuku ka linako ze ñwi. Kono bakeñisa kuli na si ka fumanwa ni butuku bo buñwi, mwendi na nahanile kuli u iketile. Nihakulicwalo, lisupo ne li bonisa kuli wa kula. (Mu bapanye 1 Makorinte 4:4) Ku cwañi kambe butuku bwa na kula ne bu fumanwi? Kana na si ke a bata kalafo ye nde, ye zibahala kuli ya tusa? Ka ku swana, ha se ba itutile niti ka za sibi se ba yambuzi, batu ba bañata ba lumezi taba ye mwa Bibele ya kuli ba na ni sibi mi se ba utwisisize kuli Mulimu ki yena ya ba fa “kalafo.” Kaniti, batu bote ba ba kwahule ni Ndate ba tokwa ku kutela ku Yena ya kona ku ba “alafa.”—Maef. 4:17-19.
9. Ki nto mañi ya na ezize Jehova kuli batu ba kone ku ba ni bulikani ni yena?
9 Haiba mu neezi kale bupilo bwa mina ku Jehova Mulimu mi mu Bakreste ba ba kolobelizwe, mwa ziba kuli ku ba ni bulikani ni yena ki nto ye nde hahulu. Cwale mwa kona ku utwisisa kuli Jehova ki Ndate ya lilato. (Mu bale Maroma 5:8.) Nihaike kuli bo Adama ni Eva ne ba foselize Mulimu, na ngile muhato wa ku tusa bana ba bona—ku beya cwalo ni luna—kuli ba kone ku ba ni bulikani bo bunde ni yena. Ka ku nga muhato wo, Mulimu na ka utwa butuku ku bona Mwanaa hae ya latwa ha nyanda ni ku shwa. Kana ku ziba litaba zeo ha ku lu tusi ku lemuha maata a Mulimu ni ku mamela milao ya hae ka ku lata? Haiba ha mu si ka eza kale cwalo, mu swanela ku ineela ku Mulimu ni ku kolobezwa.
Ka Libizo la Mwana
10, 11. (a) Mu bonisa cwañi kuli mwa itumela ku Jesu kabakala za na mi ezelize? (b) Mu ikutwa cwañi ka za kuli Jesu na shwile sina sitabelo?
10 Mu nahanisise hape manzwi a na bulezi Pitrosi kwa nyangela. Na ba koñomekile kuli ne ba tokwa ku amuhela Jesu, ili taba ye swana ni ku kolobezwa “ka Libizo . . . la Mwana.” Ki kabakalañi ku eza cwalo ha ne ku li kwa butokwa ka nako yeo, mi ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa cwale? Ku amuhela Jesu ni ku kolobezwa ka libizo la hae ku talusa ku lemuha za peta mwa bulikani bwa luna ni Mubupi. Jesu naa na ni ku kokotelwa fa kota ya linyando ilikuli a liulule Majuda kwa sikuto sa Mulao; kono lifu la hae ne li na ni tuso ye tuna ni ku fita. (Magal. 3:13) Na file sitabelo se si liulula se ne ba tokwa batu kamukana. (Maef. 2:15, 16; Makolo. 1:20; 1 Joa. 2:1, 2) Kuli a liulule batu, Jesu na itiisize kwa bumaswe bwa na ezizwe, ku nyefulwa, ku tukufazwa, mi mane ni ku bulaiwa. Mu bonisa cwañi kuli mwa itumela hahulu kwa sitabelo sa hae? Mu nge kuli kambe ne li mina mushimani wa lilimo ze 12 ya na li mwa sisepetuna se si bizwa Titanic, se ne si tibile ka 1912 hamulaho wa ku lenga mwa sikototuna sa mezi a kangezi mwa liwate. Mu lika ku kena mwa sisepenyana se si itusiswanga kwa ku yangwela batu ba ba tibile, kono si tezi. Cwale muuna ya keni kale mwa sisepenyana seo u laeza musalaa hae ka ku mu tubeta ni ku kutela mwa sisepe se si tiba, kihona a mi nanula ni ku mi beya mwa sisepenyana seo. Ne mu ka ikutwa cwañi? Kaniti ne mu ka itumela hahulu ku yena! Kacwalo mwa kona ku utwisisa mwa na ikutwezi mushimani ya na ezahalezwi luli ki taba yeo. * Kono Jesu na mi ezelize nto ye fita yeo. Na mi shwezi ilikuli mu fumane bupilo bo bu sa feli.
11 Ne mu ikutwile cwañi ha ne mu itutile ka za na mi ezelize Mwanaa Mulimu? (Mu bale 2 Makorinte 5:14, 15.) Lu sepa kuli ne mu itumezi hahulu-hulu. Ku itumela kwa mina ne ku mi susumelize ku neela bupilo bwa mina ku Mulimu mi mwa ‘lisela ku ipilela, kono mwa pilela ya mi shwezi.’ Ku kolobezwa ka libizo la Mwana ku talusa ku lemuha za mi ezelize Jesu ni ku lumela kuli u na ni maata ka ku ba yena “Mulenaa bupilo.” (Lik. 3:15; 5:31) Sapili ne mu sa bangi ni bulikani ni Mulimu, mi mane ne mu si na sepo ya niti. Kono ka ku ba ni tumelo mwa mali a na suluzwi a Jesu Kreste ni ku kolobezwa, cwale se mu na ni bulikani ni Ndate. (Maef. 2:12, 13) Muapositola Paulusi na ñozi kuli: “Mina kale ne mu li kwahule ni Mulimu, mu li lila za hae ka mihupulo ya mina, ni ka misebezi ye maswe ya mina; cwale u mi kutisize ka mubili wa nama ya hae, ka lifu la hae, kuli a mi tahise fapilaa Mulimu, mu li ba ba kenile, mu tokwa litiba.”—Makolo. 1:21, 22.
12, 13. (a) Ku kolobezwa ka libizo la Mwana ku lukela ku mi tusa cwañi haiba mutu yo muñwi a mi foseza? (b) Ka ku ba Mukreste ya kolobelizwe ka libizo la Jesu, ki nto mañi ye mu swanela ku eza?
12 Nihaike kuli ne mu kolobelizwe ka libizo la Mwana, mwa izibela hande kuli mu baezalibi. Ku ba ni zibo yeo ku mi tusa ka zazi ni zazi. Ka mutala, haiba mutu yo muñwi a mi foseza, kana mwa hupulanga kuli kaufelaa mina mu baezalibi? Kaufelaa mina mu tokwa ku swalelwa ki Mulimu, mi mu lukela ku swalelana. (Mare. 11:25) Kuli a koñomeke butokwa bwa ku swalelana, Jesu na file nguli ye: Mulena yo muñwi na swalezi mutangaa hae ya naa na ni sikoloti sa litalenta ze lishumi (lidinari ze 60,000,000). Hasamulaho, mutanga yo na si ka swalela mutanga ka yena ya na mu kolotezi lidinari ze 100. Mi cwale Jesu a talusa tuto ya nguli yeo: Jehova ha na ku swalela mutu ya sa swaleli mwanahabo. (Mat. 18:23-35) Kaniti, ku kolobezwa ka libizo la Mwana ku talusa ku lemuha maata a na ni ona Jesu ni ku ikataza ku latelela mutala wa hae ni lituto za hae, ku kopanyeleza ni tuto ya hae ya ku lata ku swalela ba bañwi.—1 Pit. 2:21; 1 Joa. 2:6.
13 Bakeñisa kuli ha mu si ka petahala, ha mu koni ku likanyisa Jesu ka ku tala. Nihakulicwalo, mu bata ku likanyisa Jesu ka mo mu konela kaufela, ku likana ni buineelo bwa mina ku Mulimu bo mu ezize ka pilu ya mina kaufela. Ku eza cwalo ku kopanyeleza ku tubula mutu wa kale ni ku apala yo munca. (Mu bale Maefese 4:20-24.) Haiba mu na ni mulikani ye mu sepile, mwendi mwa likanga ku ituta ku yena ni ku likanyisa mikwa ya hae ye minde. Ka ku swana, mu bata ku ituta ku Kreste ni ku mu likanyisa.
14. Mu kona ku bonisa cwañi kuli mwa lemuha maata a na ni ona Jesu sina Mulena ya kwa lihalimu?
14 Ku na ni nzila ye ñwi ye mu kona ku bonisa ka yona kuli mwa utwisisa se ku talusa ku kolobezwa ka libizo la Mwana. Mulimu “u beile linto kamukana kwatasaa mautu a [Jesu]; hape u mu file kuli fahalimwaa linto kamukana ibe yena toho” ya puteho. (Maef. 1:22) Kacwalo mu tokwa ku latelela nzila yeo Jesu a zamaisa ka yona batu ba ba ineezi ku Jehova. Kreste u itusisa batu ba ba si ka petahala mwa liputeho, sihulu baana-bahulu, ili maeluda ba ba ketilwe. Baana bao ba ketilwe ka mulelo wa ku “hulisa balumeli mwa bupetehi, . . . ni ku yahisa mubili wa Kreste.” (Maef. 4:11, 12) Mutu ya si ka petahala niha fosa, Jesu, yena Mulena wa Mubuso wa kwa lihalimu, wa kona ku talima taba ka nako ya lata ni ka nzila ya hae. Kana mwa lumela cwalo?
15. Haiba ha mu si ka kolobezwa kale, mu ka fuyolwa cwañi ha mu ka kolobezwa?
15 Kono hape ku na ni batu ba bañwi ba ba si ka ineela kale ku Jehova ni ku kolobezwa. Haiba ha mu si ka ineela ni ku kolobezwa, kana litaba ze se lu nyakisisize ha li mi tusi ku lemuha kuli ku lumela ku Mwana ki yona nto ye mu swanela ku eza ili ye mu kona ku bonisa ka yona buitumelo bwa mina? Mu ka fuyolwa hahulu haiba mu kolobezwa ka libizo la Mwana.—Mu bale Joani 10:9-11.
Ka Libizo la Moya O Kenile
16, 17. Ku kolobezwa ka libizo la moya o kenile ku talusañi ku mina?
16 Ku kolobezwa ka libizo la moya o kenile ku talusañi? Sina mo lu bonezi kwa makalelo a taba ye, batu be ne ba teeleza Pitrosi ha na bulela fa lizazi la Pentekonta ne ba ziba ka za moya Lik. 2:4, 8) Pulelo ya kuli “ka Libizo la” ha i talusi libizo la mutu. Kacenu, lika ze ñata li ezwanga “ka libizo la muuso,” kono muuso haki mutu. Fo ku talusa kuli li ezwanga ka maata a muuso. Ka ku swana, mutu ya kolobelizwe ka libizo la moya o kenile u lemuha kuli moya o kenile haki mutu, kono ki maata a Jehova a itusisanga kwa ku peta milelo ya hae.
o kenile. Mane ne ba iponezi ka meeto a bona kuli Mulimu na zwezipili ku itusisa moya o kenile. Pitrosi ne li yo muñwi wa balutiwa be ne ba “[tezi] Moya o Kenile, mi ba kala ku bulela lipuo li sili.” (17 Kana ha mu si ka ziba ka za moya o kenile ka ku ituta Bibele? Ka mutala mu utwisisize kuli Mañolo na ñozwi ka tuso ya moya o kenile. (2 Tim. 3:16) Ha ne mu nze mu tiisa bulikani bwa mina ni Mulimu, mwendi ne mu utwisisize kuli ‘Ndate ya kwa lihalimu u fanga Moya o Kenile ku ba ba u kupa ku yena,’ hamohocwalo ni mina. (Luka 11:13) Mwendi mu iponezi mo mu tuselizwe ki moya o kenile mwa bupilo bwa mina. Kono ha mu ka kolobezwa ka libizo la moya o kenile, sepiso ya Jesu ya kuli Ndate u fanga moya o kenile i bonisa kuli mu ka fuyolwa hahulu ha mu ka amuhela moya wo.
18. Ki limbuyoti mañi ze ba kona ku fumana batu ba ba kolobezwa ka libizo la moya o kenile?
18 Hape ki nto ye iponelwa kacenu kuli Jehova u zamaisa puteho ya Sikreste ka moya wa hae. Moya wo hape u tusa mañi ni mañi wa luna ku ze lu eza ka zazi ni zazi. Ku kolobezwa kwa luna ka libizo la moya o kenile ku talusa kuli lwa utwisisa se u peta moya wo mwa bupilo bwa luna mi lwa tabela ku latelela ketelelo ya ona. Kono ba bañwi ba kona ku buza kuli, ‘Lu kona ku pila cwañi ka ku lumelelana ni buineelo bwa luna ku Jehova mi moya o kenile u kona ku lu tusa cwañi?’ Lu ka nyakisisa kalabo ya puzo yeo mwa taba ye tatama.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 10 Mu bone Mu Zuhe! ya Sikuwa ya October 22, 1981, makepe 3-8.
Kana Mwa Hupula?
• Ku kolobezwa ka libizo la Ndate ku tokwa kuli mu ezeñi?
• Ku kolobezwa ka libizo la Mwana ku talusañi?
• Mu kona ku bonisa cwañi kuli mwa utwisisa butokwa bwa ku kolobezwa ka libizo la Ndate ni la Mwana?
• Ku kolobezwa ka libizo la moya o kenile ku talusañi?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 10]
Balutiwa ba banca ne ba isweli bulikani bo bu cwañi ni Ndate hamulaho wa Pentekonta ya 33 C.E.?
[Manzwi a bañi ba siswaniso]
Ka tumelezo ya ba Israel Museum, Jerusalem