‘Jehova U ba Benyiselize Pata ya Hae’

SIFATEHO sa mutu si na ni misifa ye fitelela 30. Ku menya feela ku tokwa kuli mutu a itusise misifa ye 14! Mu nahane mo ne mu ka ambolelanga kambe ne mu si na misifa yeo. Kana ne mu ka ambolanga hande? Batili. Kono ku bosusu, misifa ya sifateho i peta ze ñata isi ku tusa feela kwa ku ambola hande. Sifateho ha si itusiswa hamoho ni liponiso za ka mazoho, mutu wa kona ku talusa mihupulo ni maikuto a hae. Batu ba bañata ba komokiswanga ka mo bosusu ba kona ku taluseza nihaiba litaba ze tibile ka nzila ye utwahala hande.

Mwa lilimo za cwanoñu fa, bosusu kai ni kai mwa lifasi ba fitile fa ku iponela pata ye benya hahulu ku fita pata ifi kamba ifi ya mutu. Ka swanisezo, ba fitile fa ku iponela pata ya Jehova. (Mali. 2:19, NW) Kono nto yeo ha i si ka itahela feela. Ku zwa kwaikale, Jehova u bonisize lilato le lituna ku bosusu. Naa ezize cwalo kwa sicaba sa Isilaele sa kwaikale. (Liv. 19:14) Mwa miteñi ya cwale, lilato la hae ku bosusu hape li bonahezi hahulu. Mulimu u “lata kuli batu kamukana ba piliswe, mi ba fite fa zibo ya ku ziba niti.” (1 Tim. 2:4) Ka ku ipumanela zibo ye nepahezi ka za Mulimu, bosusu ba bañata ba iponezi ka swanisezo pata ya hae. Ba ipumanezi cwañi zibo yeo ku si na ku utwa manzwi? Pili lu si ka alaba kale puzo yeo, ha lu nyakisiseñi libaka ku ambolisana ni bosusu ka mazoho ha ku li kwa butokwa ku bona.

Bosusu ba Ituta ka ku Bona

Ku na ni mibonelo ye miñata ye fosahezi ka za bosusu ni ka za puo ya bona. Kono litaba za niti ki ze: Bosusu ba kona ku zamaisa mota. Ku taata hahulu ku bona ku ziba za talusa mutu ka ku talima feela mwa ezeza kwa mulomo. Puo ya ku ambolisana ni bosusu haki liswanisezo feela ze lu kona ku ikupulela. Bosusu ha ba itusisangi puo i liñwi feela. Mi hape muambolelo wa bosusu wa shutananga hanyinyani ka ku ya ka sibaka se ba pila ku sona.

Kana bosusu ba kona ku bala? Nihaike kuli ba bañwi ba kona ku bala hande, niti kikuli buñata bwa bona ba fumananga taata ku bala. Kabakalañi? Bakeñisa kuli litaba ze ñozwi fa pepa li zwelela fa litaba ze ambolwa. Mu nyakisise mwana mwa itutelanga puo. Ku zwa feela fa ku pepwa kwa hae, mwana u pilanga ni batu ba ba bulela puo ya habo yena. Hamulaho wa nakonyana, mwana yo u kona ku kopanya manzwi ni ku panga mibamba. Yeo ki nto ye ikezahalelanga feela mwana ha utwa puo ye bulelwa. Kacwalo bana ha ba kalisa ku bala, ki taba feela ya ku ituta kuli lika ze ñozwi fa pepa li yemela manzwi e ba ziba ni kale.

Cwale ha lu ngeni kuli mu ile kwa naha i sili, mi mu beilwe mwa ndu ya mangilasi mo mu sa koni ku utwa ze ba bulela batu kwande. Mwa li ku ba mu utwe puo ye bulelwa mwa naha yeo. Zazi ni zazi batu ba taha ku to lika  ku ambola ni mina inze ba li kwa buse bwa ngilasi. Ha mu utwi ze ba bulela. Mu bona feela milomo ya bona ha i zamaya. Ka ku lemuha kuli ha mu utwi ze ba bulela, batu bao ba ñola fa pepa manzwi e ba bulela ni ku mi bonisa fa ngilasi ze ba ñozi. Ba nahana kuli mu ka utwisisa cwale ze ba bulela. Kana mu nahana kuli mu ka utwisisa luli ze ba ambola? Mu ka fumana kuli ha mu koni ku ambolisana ni batu bao. Kabakalañi? Kakuli litaba ze ñozwi fa pepa li ñozwi mwa puo ye mu sa li ku ba mu utwe. Mi wo luli ki wona muinelo o ba li ku ona bosusu ba bañata.

Ku ambolisana ni bosusu ka mazoho ki yona nzila ye nde hahulu ya ku ambola ni bona. Mutu ha ambola ni bosusu, u itusisanga lilama za mubili wa hae kuli a taluse mihupulo ya hae. U latelelanga milao ya puo ya bosusu ka mwa itusiseza lilama za mubili wa hae ni mwa ezeza kwa sifateho sa hae. Ha nza eza cwalo, u talusa mihupulo ye ba kona ku utwisisa bosusu.

Kamukwaocwalo, kezo ifi kamba ifi ye ba eza bosusu ka mazoho, mubili ni sifateho sa bona ha ba nze ba bulela puo ya bona, i na ni taluso. Mo ba ezezanga kwa sifateho haki ku bata feela ku tabisa batu. Kono ki mo i ambolelwa feela puo ya bosusu. Ka mutala, ku buza puzo inze ba nanuzi linsi kwa kona ku talusa kuli puzo ye ba buzize i tokwa feela kuli mutu a nahanisise kamba i tokwa kalabo ya ee kamba awa. Mi ku buza puzo inze ba kutisize linsi ku talusa kuli ba buza lipuzo za kuli: mañi?, sikamañi?, kai?, libaka?, kamba cwani? Mulomo mo u ezezwa ku kona ku bonisa butuna bwa nto ye ñwi kamba kezo ye ñwi. Susu u kona ku bulela maikuto a hae kaufela ka mwa ezeza kwa toho, mwa nanulela maheta, mwa ezeza malama, ni mwa kobyela meto.

Susu ha nza eza cwalo, mutu ya mu bona wa utwisisa za bulela ka nzila ye tabisa hahulu. Ka ku itusisa muezezo wo, bosusu ba ba ziba hande puo ya bona ba kona ku ambola litaba lifi kamba lifi—ibe litoko, za bumapanga-panga, za malato, za lishea, mane nihaiba lika ze sa bonahali.

Lihatiso za Mwa Puo ya Bosusu li Tusize Hahulu

Zibo ya Jehova ha i taluswa mwa puo ya bosusu, susu wa kona ku utwisisa litaba ze taluswa ni ku ba ni ‘tumelo’ ku Jehova. Kabakaleo, Lipaki za Jehova ba ezize buikatazo bwa ku kutaza ku bosusu mwa lifasi kaufela ni ku ba lukiseza lihatiso ze kona ku ba tusa. (Maro. 10:14) Ka nako ya cwale, mwa lifasi kaufela ku na ni likwata za batoloki ba ba toloka mwa lipuo za bosusu ze 58, mi lihatiso za bosusu li fumaneha fa ma-DVD mwa lipuo za bosusu ze 40. Kana musebezi wo u tahisize limbuyoti ze ñwi?

Bo Jeremy ba na ni bashemi ba bosusu mi ba talusa kuli: “Ni sa hupula kuli bondate ne ba kile ba tanda lihora ze ñata mwa musiyo wa bona inze ba bala ka taata maparagilafu a sikai feela a mwa tuto ya Tawala ya Mulibeleli  ni ku lika ku utwisisa ze ne ba bala. Hamulaho ba zwa kapili-pili mwa musiyo wa bona inze ba bulela kuli: ‘Ni utwisisize! Ni utwisisize!’ Kihona ba ni kandekela ze ne ba balile. Ne ni na ni lilimo ze 12 feela ka nako yeo. Na bala kapili-pili maparagilafu e ne ba balile mi na ba taluseza kuli: ‘Tate, ha ni sepi kuli mu utwisisize. Ze a bulela maparagilafu luli kikuli . . . ’ Honafo ba ni yemisa mi ba kutela mwa musiyo wa bona ku yo lika hape ku utwisisa ze ne ba balile. Ha ni na ku libala mo ne ba swabezi ha ne ba utwile cwalo ni mo ne ni susuelizwe ha ne ni ba boni inze ba kutela mwa musiyo wa bona ku yo bala hape. Kono lihatiso za bosusu za fa DVD li konile ku ba tusa cwale ku utwisisa hande litaba. Ni banga ya tabile hahulu ha ni ba bona inze ba talusa ka tabo mo ba ikutwela ka za Jehova.”

Hape mu nyakisise ze ne ezahezi Lipaki ha ne ba ambozi ni kalibe wa susu wa kwa Chile ya bizwa Jessenia. Bomahe ha se ba lumelelize Lipaki bao ku bonisa mwanaa bona Jessenia Buka Ya Ka ya Makande a Bibele ye fa DVD mwa puo ya bosusu ya kwa Chile, Lipaki bao ne ba bihile kuli: “Jessenia ha naa kalile ku buha makande a mwa buka yeo, naa sehile mi hamulaho a kalisa ku lila. Bomahe ha ne ba mu buzize za naa lila, a ba alaba kuli naa tabezi za naa sweli ku buha. Kacwalo bomahe ba lemuha kuli naa utwisisize lika kaufela za naa buha fa DVD.”

Musali yo muñwi wa susu ya pila mwa sibaka sa kwahule hahulu mwa Venezuela naa na ni mwana a li muñwi, mi naa itwezi wa bubeli. Yena ni muuna hae ne ba ikutwile kuli ne ba sa koni ku babalela mwana wa bubeli bakeñisa kutokwa masheleñi, mi kacwalo ne ba singanyeka za ku sinya mulwalo wo. Nihaike ne ba si ka ziba milelo ya batu bao, Lipaki za Jehova ne ba ba potezi ni ku ba buhisa tuto 12 ya vidio ya Ki Sifi Seo Mulimu A Tokwa ku Luna? mwa puo ya bosusu ya kwa Venezuela. Tuto yeo i talusa ka mo Mulimu a ngela ku sulula mulwalo ni ku bulaya ba bañwi. Hamulaho, ba basali ne ba taluselize Lipaki mo ne ba itebuhezi tuto yeo. Ne ba ba bulelezi kuli kabakala tuto yeo, ne ba ikatulezi ku sa sulula mulwalo wo. Kacwalo mbututu ye ne sa li mwa mba yeo ne i konile ku silelezwa kabakala hatiso ya mwa puo ya bosusu ya fa DVD!

Bo Lorraine, bosusu ba ba li Lipaki, ne ba talusize kuli: ‘Ne ni fumana taata ku ituta Bibele. Ku na ni lika ze ñwi ze ne ni sa utwisisi. Kono niti ya Bibele ha ne i kalile ku tolokwa mwa puo ya bosusu, na kala ku utwisisa hande hahulu cwale.’ Bo George, ba ba li bosusu ili ba ba bile Lipaki ka lilimo ze 38, ba talusa kuli: “Ku utwisisa taba ka ili wena kwa kutekehisa. Ni ikutwa kuli ma-DVD a mwa puo ya bosusu a ni tusize hahulu ku hula kwa moya.”

‘Mikopano Mwa Puo ya Luna!’

Kwandaa ku lukisa lihatiso mwa puo ya bosusu, Lipaki za Jehova ba tomile liputeho za puo ya bosusu. Mwa lifasi kaufela ku na ni liputeho  ze fitelela 1,100 za puo ya bosusu. Bosusu ba lutiwanga mwa puo ya bona, mi ba lutiwa niti ka ku ya ka mo ba nahanela—mwa puo ya bona. Niti ya Bibele i lutiwanga ka nzila ye bonisa likute kwa sizo ni mupilelo wa bona.

Kana ku toma liputeho za puo ya bosusu ku tusize? Mu nyakisise mutala wa bo Cyril, ba ne ba kolobelizwe sina yo muñwi wa Lipaki za Jehova ka 1955. Ka lilimo-limo, ne ba balanga ka taata lihatiso ni ku fumanehanga kwa mikopano ya Sikreste kamita. Fokuñwi ne ba fumananga ba ku ba tolokela mwa puo ya bona ya bosusu kono fokuñwi ne ba sa ba fumanangi. Ha ne ku si na batoloki, ne ba itinganga kwa Lipaki ba ne ba likanga ka lilato ku ba tusa ka ku ba ñolela fa pepa ze ne bulelwa kwa mikopano. Cwale ka 1989, ha se ba bile Lipaki ka lilimo ze 34, kwa tomiwa puteho ya pili ya puo ya bosusu mwa New York City, kwa United States. Bo Cyril ne ba ikutwile cwañi ka ku ba mwa puteho yeo? Ne ba ize: “Ne ku swana inge ku zwa mwa mushitu, kamba ku zwa mwa musima o lififi ni ku taha mwa liseli. Mikopano ne i ezwa cwale mwa puo ya luna!”

Liputeho za bosusu za Lipaki za Jehova ki libaka za makopanelo ili koo bosusu ba kopananga hamoho kuli ba lutiwe ka za Mulimu ni ku mu lapela. Ki libaka ili koo batu ba Mulimu ba tiisananga. Mwa lifasi le, bosusu ha ba fumanangi balikani ba ku eza siango ni bona kono mwa liputeho zeo, bosusu ba ikolanga ku ambola ni ku eza siango ni ba bañwi. Mwa liputeho zeo, bosusu ba kona ku ituta, ku hula, ni ku zwisezapili sebelezo ya bona ku Jehova. Bosusu ba bañata ba ba li Lipaki ba konile ku sebeza sina bakutazi ba nako kaufela. Ba bañwi ba tutezi kwa linaha li sili kuli ba yo tusa bosusu ku ituta ka za Jehova. Baana ba Sikreste ba ba li bosusu ba itutanga ku ba baluti, baonga-ongi, ni balisana ba bande, mi kacwalo ba bañata ku bona ba fitanga fa ku fiwa buikalabelo mwa puteho.

Mwa United States, ku na ni liputeho za puo ya bosusu ze fitelela 100 ni likwata ze bato ba 80. Mwa Brazil, ku na ni liputeho za puo ya bosusu ze bato ba 300 ni likwata ze fitelela 400. Mwa Mexico, ku na ni liputeho za puo ya bosusu ze bato ba 300. Mwa Russia ku na ni liputeho za puo ya bosusu ze fitelela 30 ni likwata ze 113. Yeo ki mitala feela i sikai ye bonisa zwelopili ye sweli ku ezahala mwa lifasi kaufela.

Lipaki za Jehova hape ba ezanga mikopano ye mituna mwa lipuo za bosusu. Ñohola ne ku ezizwe mikopano ya likiliti ye fitelela 120 mwa lipuo ze shutana-shutana za bosusu mwa lifasi kaufela. Mikopano yeo i kolwisa bosusu kuli ni bona ba mwa kopano ya Sikreste ya mwa lifasi kaufela ye sulelwa lico za kwa moya ka nako ye swanela.

Bo Leonard ki bosusu mi ba bile Lipaki za Jehova ka lilimo ze fitelela 25. Ba li: “Kamita ni zibile kuli Jehova ki Mulimu wa niti. Kono ne ni sa utwisisi libaka ha tuhelela manyando. Mi ka lona libaka leo fokuñwi ne ni mu nyemelanga. Kono ha ne ni teelelize kwa ngambolo ye ñwi ya fa mukopano wa sikiliti wa mwa puo ya bosusu, ne ni konile ku utwisisa libaka Mulimu ha tuhelela manyando. Ngambolo yeo ha se i felile, musalaa ka a ni nyateta a li, ‘Kana mu utwisisize cwale?’ Naa itumelela feela kuli ni utwisisize! Na itumela kuli ka lilimo ze 25, ha ni si ka fulalela Jehova. Ni mu latile kamita nihaike ne ni si ka mu utwisisa. Kacenu na mu utwisisa cwale!”

Buitebuho bo bu Zwelela Kwa Pilu

Bosusu ha ba ituta ka za Jehova, ba bonañi mwa pata ya hae? Ba bona lilato, mufelañeke, ku luka, busepahali, sishemo ni ze ñwi cwalo.

Mwa lifasi kaufela bosusu ba ba li Lipaki ba bona pata ya Jehova mi ba ka zwelapili ku i bona hande mane ni ku fita. Bakeñisa lilato le lituna ku bosusu, ‘Jehova u ba benyiselize pata ya hae.’ (Num. 6:25) Bosusu ba ba cwalo ba itebuha hahulu ku Jehova kuli ba fitile fa ku ba ni zibo ya hae!

[Maswaniso a fa likepe 24, 25]

Mwa lifasi kaufela, ku na ni liputeho ze fitelela 1,100 za puo ya bosusu

[Maswaniso a fa likepe 26]

Jehova u benyiselize bosusu pata ya hae