Jehova wa Utwa Mihuwo ya Luna

“Meto a [Muñ’a] Bupilo a talimile ba ba na ni niti, mi lizebe za hae li teeleza mihuwo ya bona.”—SAMU 34:15.

1, 2. (a) Batu ba bañata ba ikutwa cwañi kacenu? (b) Ki kabakalañi taba yeo ha i sa lu komokisi?

KANA mu katazwa ki butata bo buñwi? Haiba ku cwalo, mu zibe kuli hasi mina mu nosi. Batu ba bañata ba talimana ni matata zazi ni zazi mwa lifasi le li maswe le. Batu ba bañwi mane ba ikutwa kuli ha ba koni ku tiyela matata ao. Ba ikutwa fela sina mwa na ikutwezi walisamu Davida, ya na ñozi kuli: “Ni felezwi ki mata, ni fuyukile hahulu; mane na huwa, kabakala ku nyanda kwa pilu ya ka. Pilu ya ka ya mbamba, mata a ka a fela; kamukana ni liseli la meto a ka, ha li sa li yo ku na.”—Samu 38:8, 10.

² Ka ku ba Bakreste, ha lu komokiswi ki manyando a mwa bupilo. Lwa ziba kuli “manyando” ki kalulo ya sisupo sa ku ba teñi kwa Jesu. (Mare. 13:8; Mat. 24:3) Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli “manyando” li talusa butuku bo butuna bwa utwanga musali ha puluha. Taluso yeo i bonisa hande kuli batu ba mwa manyando a matuna mwa linako ze “tata” ku pila ku zona ze!—2 Tim. 3:1.

Jehova wa Ziba Manyando a Luna

3. Ki taba ifi ye ba ziba hande batanga ba Mulimu?

³ Batanga ba Jehova ba ziba hande kuli manyando a cwalo a tahelanga mañi ni mañi, mi ku bonahala kuli a kona ku ekezeha hahulu. Mi kwand’a manyando a tahela batu kaufela, luna batanga ba Mulimu hape lu zumiwa ki “Diabulosi, sila” sa luna, ya lika ka t’ata ku fokolisa tumelo ya luna. (1 Pit. 5:8) Lwa kona ku ikutwa sina mwa na ikutwezi Davida ya na ize: “Linyefulo li ni lobile pilu, mi ni imezwi ki manyando; ni batile ya ni utwela butuku, kono na mu tokwa; ni batile ba ba ni wisa pilu, kono ha ni si ka ba fumana.”—Samu 69:20.

4. Ki nto mañi ye lu omba-omba ha lu li mwa manyando?

⁴ Kana fo Davida na talusa kuli n’a si na sepo ni hanyinyani? Batili. Mu lemuhe za na bulezi hape mwa samu ye swana yeo: “[Muñ’a] Bupilo u utwa ba ba shebile, mi h’a nyenyi ba ba mwa tolongo.” (Samu 69:33) Fokuñwi lu kana lwa ikutwa kuli manyando e lu talimana ni ona a lu beile mwa tolongo. Ku kona ku bonahala inge kuli ba bañwi ha ba zibi manyando a luna—mi mwendi luli ha ba zibi. Kono sina Davida, lwa kona ku kolwa kuli Jehova wa ziba ni ku utwisisa hande manyando e lu kopana ni ona.—Samu 34:15.

5. Mulena Salumoni n’a na ni buikolwiso mañi?

⁵ Ka nako ya kakulo ya tempele mwa Jerusalema, Salumoni mwan’a Davida na bonisize hande kuli Jehova wa ziba manyando a luna. (Mu bale 2 Makolonika 6:29-31.) Na kupile Jehova kuli a utwe tapelo ya mutu kaufela ya sepahala ya na ka mu zibisa “se si mu kataza, ni se si mu utwisa butuku.” Mulimu na ka ezañi ka za litapelo za batu ba ba ziyelehile bao? Salumoni na bonisize kuli n’a na ni sepo ya kuli Mulimu n’a si ke a utwa fela litapelo za batu bao kono na ka ba tusa. Kabakalañi? Kakuli wa ziba ze mwa “lipilu za bana ba batu kamukana.”

6. Lu kona ku tiyela cwañi lipilaelo, mi ki kabakalañi?

⁶ Ni luna lwa kona ku lapela ku Jehova, ku mu taluseza ‘se si lu kataza, ni se si lu utwisa  butuku,’ ona manyando a luna. Lu swanela ku omba-ombiwa ki taba ya kuli Mulimu wa ziba manyando a luna mi wa lu tokomela. Muapositola Pitrosi na bonisize hande taba yeo, ha na ize: “Mu nepele lipilaelo za mina kaufela fahalimw’a hae, kakuli wa mi tokomela.” (1 Pit. 5:7) Jehova wa lu tokomela luli. Jesu na koñomekile hahulu lilato la Jehova ku luna, mi na ize: “Ha ni li, litaha ze peli li lekanga penny i liñwi? Kanti ha ku na taha, niheba i liñwi, ye wela fafasi Ndat’a mina a sa [lemuhi, NW]. Mane ni milili ya litoho za mina i balilwe kamukana. Cwale mu si ke mwa saba; mu fita litaha ze ñata.”—Mat. 10:29-31.

Mu Itinge kwa Tuso ya Jehova

7. Lu kolwa kuli lu ka tusiwa ka linzila lifi?

⁷ Kaniti, lwa kolwa kuli Jehova wa lata ku lu tusa ha lu li mwa butata mi wa kona ku eza cwalo. “Mulimu ki sisabelo sa luna ni mata a luna, ki tuso ye fumanwa kapili mwa nako ya ziyezi.” (Samu 34:15-18; 46:1) Mulimu u lu tusa cwañi? Mu lemuhe manzwi a kwa 1 Makorinte 10:13, a li: “Mulimu wa sepahala, mi h’a na ku lumela kuli mu likwe ki ze mi fita; kono hamoho ni muliko u ka mi fa nzila ya ku zwa ku ona, kuli mu kone ku itiisa ku ona.” Jehova wa kona ku felisa matata e lu talimana ni ona, kamba u kona ku lu fa m’ata ilikuli lu a tiyele. Jehova u lu tusa ka linzila ze peli zeo.

8. Lu swanela ku ezañi kuli Mulimu a lu tuse?

⁸ Lu swanela ku ezañi kuli lu kone ku tusiwa? Mu lemuhe kelezo ye lu fiwa: ‘Mu nepele lipilaelo za mina kaufela fahalimw’a hae.’ Fo ku swana inge kuli lu fa Jehova buikalabelo kaufela bwa ku lu babalela. Ha lu na ku bilaezwa ki matata, kono lu ka libelela ka pilu-telele kuli Mulimu a lu tuse. (Mat. 6:25-32) Kuli lu be ni sepo ye cwalo lu tokwa ku ikokobeza, ku fita ku itinga fa m’ata kamba butali bwa luna. Ha lu ka ikokobeza “mwatas’a lizoho la Mulimu le li na ni mata,” lu bonisa kuli lwa lemuha mayemo a luna a kwatasi. (Mu bale 1 Pitrosi 5:6.) Mi seo si lu konisa ku tiyela muinelo kaufela wa kana a lumeleza Mulimu. Lu kana lwa bata kuli Jehova a lu tuse kapili-pili, kono lu sepa kuli wa ziba nako ye swanela luli ya ku lu tusa.—Samu 54:7; Isa. 41:10.

9. Ki mulwalo ufi wo Davida na tokwa ku nepela ku Mulimu?

⁹ Mu hupule manzwi a na bulezi Davida kwa Samu 55:22, a li: “U lwalise [Muñ’a] Bupilo mulwalo wa hao, mi u ka ku tiisa. H’a na ku lumela kuli ya na ni niti a nyanganyiswe.” Davida na li mwa ziyezi ye tuna ka nako ya na ñola manzwi ao. (Samu 55:4) Ku lumelwa kuli samu yeo ne i ñozwi ka nako yeo Abisalomi mwan’a hae, na bata ku mu amuha situlo sa bulena. Akitofele, muelezi ya na sepilwe hahulu ki Davida, ni yena a yema hamoho ni Abisalomi. Davida haisi kwa na balehile mwa Jerusalema. (2 Sam. 15:12-14) Nihaiba mwa ziyezi ye tuna cwalo, Davida na zwezipili ku sepa Mulimu mi Mulimu na si ka mu yumba simulamu.

10. Lu swanela ku ezañi ha lu li mwa matata?

¹⁰ Kacwalo sina Davida, lu swanela ku zibisanga Jehova ka tapelo matata e lu kopana ni ona kaufela. Ha lu nyakisiseñi za na lu susuelize ku ezanga muapositola Paulusi ha lu li mwa matata. (Mu bale Mafilipi 4:6, 7.) Tapelo ya ka pilu kaufela yeo i kona ku lu tusa cwañi?  “Kozo ya Mulimu ye fita kutwisiso kaufela, i ka buluka lipilu za [luna] ni mihupulo ya [luna] ku Jesu Kreste.”

11. “Kozo ya Mulimu” i kona ku sileleza cwañi lipilu ni mihupulo ya luna?

¹¹ Kana tapelo ya kona ku cinca muinelo o mu li ku ona? Eni, ya kona. Kono lu swanela ku lemuha kuli fokuñwi Jehova ha alabangi litapelo za luna ka mo lu latela. Niteñi, tapelo i lu tusa ku itiisa ilikuli lu si ke lwa komiwa ki butata bwa luna. “Kozo ya Mulimu” ya kona ku lu fa m’ata muta lu ikutwa ku imezwa ki matata. Sina fela masole ba ba sileleza muleneñi kwa lila, “kozo ya Mulimu” i ka sileleza lipilu za luna ni mihupulo ya luna. Hape i ka lu tusa ku koma lipilaelo, sabo ni mihupulo ye zwafisa mi i ka lu tusa kuli lu si ke lwa eza lika ka kazatu kamba ka ku sa nahana hande.—Samu 145:18.

12. Mu fe mutala o bonisa mo mutu a kona ku bela ni mwangalwa.

¹² Lu kona cwañi ku ba ni mwangalwa ha lu li mwa matata? Mu nyakisise mutala o swana mwa linzila ze ñwi ni muinelo wa luna. Mu nge kuli mubeleki yo muñwi u sebeleza mubelekisi ya lunya. Kono cwale u ba ni kolo ya ku fitisa maikuto a hae ku muñ’a kampani, ya li munna ya sishemo ni ya na ni kutwisiso. Muñ’a kampani u taluseza mubeleki yo kuli wa utwisisa maikuto a hae luli, mi u mu omba-omba ka ku mu taluseza kuli mubelekisi wa hae a tuha a zusiwa fa situlo. Mubeleki yo u ikutwa cwañi a mano talusezwa cwalo? Ha ka kolwa manzwi a muñ’a kampani ni ku ziba ze tuha li ezahala u ka kona ku zwelapili ku itiisa niha ka kopana ni matata a mañwi. Ka ku swana, lwa ziba kuli Jehova wa ziba manyando a luna, mi u lu sepisa kuli ona cwale-cwale fa “mulena wa lifasi le, u ka lelekelwa kwande.” (Joa. 12:31) Sepiso yeo ya lu omba-omba luli!

13. Ki nto mañi ye lu swanela ku eza kwand’a ku lapela fela?

¹³ Kacwalo kana ku zibisa fela Jehova manyando a luna mwa tapelo ku likani? Batili. Lu tokwa ku eza lika ze ñwi. Likezo za luna li swanela ku zamaelela ni litapelo za luna. Mulena Saule ha na lumile banna kwa ndu ya Davida kuli ba yo mu bulaya, Davida na lapezi kuli: “U ni lamulele ku ba ba ni toile, Mulimu wa ka; u ni sileleze ku ba ba ni lwanisa. U ni lamulele ku ba ba eza bumaswe, mi u ni pilise kwa batu ba mali.” (Samu 59:1, 2) Kono a mano lapela cwalo, Davida a utwa kelezo ya musal’a hae mi a baleha. (1 Sam. 19:11, 12) Kacwalo ni luna lwa kona ku lapela ku Mulimu kuli a lu fe butali bo bu ka lu konisa ku tiyela butata, mwendi ni ku kusufaza kwa matata a luna.—Jak. 1:5.

Mo Lu Kona Ku Fumanela M’ata A ku Itiisa

14. Ki sikamañi se si ka lu tusa ku itiisa ha lu li mwa matata?

¹⁴ Fokuñwi matata a luna a kona ku sa tatululwa kapili. Mane mwendi ku kona ku fita nako kuli lu tusiwe. Haiba ku ba cwalo, ki sikamañi se si ka lu tusa ku itiisa? Sapili, mu hupulange kuli haiba lu zwelapili ku sebeleza Jehova ka busepahali ku si na taba ni matata, lu bonisa kuli lwa mu lata. (Lik. 14:22) Mu hupule kañi ya na zusize Satani ka za Jobo. Na ize: “Kikuli Jobo u saba Mulimu fela, a sa kutelwi ki se siñwi? Ha ni li, u mu babalezi, yena ni ba ndu ya hae, ni z’a sweli kamukana, kwa maneku kaufela? U fuyozi musebezi wa mazoho a hae, likomu za hae li tezi mwa naha. Kono u like fela ku otolola lizoho la hao, ni ku swala fa tutu y’a luwile kaufela, fohe lu ka bona kana a si ke a ku nyefula inz’a li fapil’a  hao.” (Jobo 1:9-11) Ka ku zwelapili ku sepahala, Jobo na bonisize kuli za na bulezi Satani ne li buhata bo bunsu. Ha lu itiisa ha lu li mwa matata ni luna lu bonisa kuli Satani ki lihata. Ha lu itiisa mwa matata, sepo ya luna ya kuli lika li ka ba hande kwapili i ka tiya.—Jak. 1:4.

15. Ki mitala ifi ye kona ku lu tiisa?

¹⁵ Sa bubeli, mu hupulange kuli “butata ki bu li buñwi bo bu tahela banabahabo mina ba ba mwa lifasi.” (1 Pit. 5:9) Kaniti luli, “ha mu si ka tahelwa kale ki muliko o sa konwi ki mutu.” (1 Makor. 10:13) Kacwalo mwa kona ku fumana m’ata a ku itiisa haiba mu yeya fa mitala ya ba bañwi mwa sibaka sa ku nahana fela za manyando a mina. (1 Mates. 1:5-7; Maheb. 12:1) Mu nahanange za batu ba bañwi be mu ziba ba ba zwezipili ku itiisa mwa manyando a matuna. Kana se mu batisisize makande mwa lihatiso a bulela za batu ba se ba ipumani mwa matata e mu li ku ona? Makande a cwalo a kona ku mi tiisa luli.

16. Mulimu u lu tiisanga cwañi ha lu li mwa miliko?

¹⁶ Sa bulalu, mu hupule kuli Jehova ki “Ndate ya mukekecima, Mulimu wa ze tiisa pilu kaufela. Ya lu tiisanga pilu mwa ñalelwa ifi kamba ifi, kuli ka ze tiisa pilu ze lu fiwa ki Mulena, ni luna lu kone ku tiisa lipilu za ba ba li mwa ñalelwa.” (2 Makor. 1:3, 4) Ku swana fela inge kuli Mulimu u lu yemi bukaufi ilikuli a lu tiise ni ku lu omba-omba, isi fela mwa matata e lu li ku ona cwale, kono ‘mwa ñalelwa ifi kamba ifi.’ Mi seo si lu konisa ku omba-omba batu ba bañwi ba ba li ‘mwa ñalelwa ifi kamba ifi.’ Paulusi n’a iponezi buniti bwa manzwi ao.—2 Makor. 4:8, 9; 11:23-27.

17. Bibele i kona ku lu tusa cwañi ku tiyela matata?

¹⁷ Sa bune, lu na ni Linzwi la Mulimu, yona Bibele, le li kona ku “luta, ni ku kolisa, ni ku nyaza, ni ku hulisa ka ku luka; kuli mutu wa Mulimu a petahale mi a talifele luli misebezi kaufela ye minde.” (2 Tim. 3:16, 17) Linzwi la Mulimu ha li lu tusi fela kuli lu be ba ba “itukisize hande, NW” ni “kuli lu talifele luli misebezi kaufela ye minde.” Hape li lu tusa mwa ku talimanela ni matata a mwa bupilo. Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli “a talifele luli” li talusa “ku fiwa lisebeliso [lika] kaufela ze tokwahala.” Ku bonahala kuli kwaikale linzwi leo ne li itusiswanga ha ne ku bulelwa za sisepe se ne si lwalanga lika kaufela za mwa musipili kamba mushini o no kona ku eza misebezi kaufela. Ka ku swana, Jehova ka Linzwi la hae u lu fa lika kaufela ze lu tokwa kuli lu kone ku tiyela nto ifi kamba ifi ye lu kana lwa kopana ni yona. Kaniti lwa kona ku bulela kuli: “Haiba Jehova a sa felisi butata bo ni li ku bona, ni ka kona ku bu tiyela ka tuso ya hae.”

 Ku Lukululwa Kwa Manyando A Luna Kaufela

18. Ki nto mañi hape ye ka lu tusa ku zwelapili ku itiisa ka busepahali?

¹⁸ Sisupo sa buketalizoho ki sa kuli mu hupulange kamita kuli Jehova a tuha a imulula batu kwa manyando kaufela. (Samu 34:19; 37:9-11; 2 Pit. 2:9) Mi ha lu na ku lukululwa fela kwa manyando e lu kopana ni ona cwale, kono lu ka fiwa bupilo bo bu sa feli, ibe kwa lihalimu ni Jesu kamba mwa paradaisi fa lifasi.

19. Lu kona cwañi ku zwelapili ku itiisa ka busepahali?

¹⁹ Kono ha lu sa libelezi nako yeo, lu sa talimana ni manyando mwa lifasi le li maswe le. Lu nyolelwa hahulu nako ya ka feliswa manyando kaufela. (Samu 55:6-8) Lu hupulange kuli ha lu itiisa ka busepahali lu bonisa kuli Diabulosi ki lihata. Haike lu tiiswe ki litapelo za luna ni mizwale ba luna ba Sikreste, inze lu ziba kuli mizwale ba luna ni bona ba tahelwanga ki miliko ye swana. Mu zwelepili ku ba ba ba itukisize hande ni ba ba talifile luli ka ku itusisa hande Linzwi la Mulimu. Mu si ke mwa tuhelela sepo ya mina ku “Mulimu wa ze tiisa pilu kaufela” ku kuyuka. Mu hupule kuli “meto a [Muñ’a] Bupilo a talimile ba ba na ni niti, mi lizebe za hae li teeleza mihuwo ya bona.”—Samu 34:15.

Kana Mwa Kona ku Alaba?

• Davida na ikutwile cwañi ha na li mwa matata?

• Mulena Salumoni na na ni sepo mañi?

• Ki likamañi ze ka lu tusa ku tiyela miinelo ya lumeleza Jehova?

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 13]

Salumoni n’a na ni buikolwiso bwa kuli Jehova na ka tusa sicaba sa Hae se ne si nyanda

[Siswaniso se si fa likepe 15]

Davida na nepezi lipilaelo za hae ku Jehova ka tapelo mi kihona a nga muhato o no lumelelana ni za na lapelezi