“Mu Zibise Mulimu Se Mu Bata”
“Mu Zibise Mulimu Se Mu Bata”
“Mwa linto kaufela mu zibise Mulimu se mu bata ka tapelo ni ka kupo ye na ni buitumelo.”—MAFILIPI 4:6.
1. Ki mañi ye lu na ni tohonoho ya ku ambola ni yena, mi ki kabakalañi nto yeo ha i tabisa?
HA NE mu ka kupa ku bonana ni mueteleli wa naha, ne mu ka fiwa kalabo mañi? Babeleki ba hae ba kana ba mi alaba ka likute, kono mwendi ne mu si ke mwa lumelezwa ku ambola ni mueteleli ka sibili. Kono ha ku cwalo ha lu bata ku atumela Mubusi yo mutuna ka ku fitisisa, yena Jehova Mulimu, ya li Muambakani ya Pahami wa pupo kamukana. Lwa kona ku mu atumela ko lu inzi kaufela ka nako ifi kamba ifi. Litapelo ze amuheleha li ka fita ku yena kamita. (Liproverbia 15:29) Yeo ki nto ye tabisa luli! Yeo ki tohonolo ye lu swanela ku itebuha mi kabakaleo lu swanela ku lapelanga kamita ku yena ya bizwa ka swanelo kuli ki “ya utwa milapelo.”—Samu 65:2.
2. Mutu ya bata kuli litapelo za hae li utwiwe ki Mulimu u swanela ku ezañi?
2 Kono mutu a kana a buza kuli, ‘Ki litapelo ze cwañi za amuhela Mulimu?’ Bibele i bonisa nto ye tokwahala kuli litapelo li kone ku amuhelwa ha i bulela kuli: “Kwand’a tumelo mutu h’a koni ku tabelwa ki Yena; kakuli ya taha ku Mulimu u swanezi ku lumela kuli Mulimu u teñi, ni kuli ki Yena ya fa ba ba mu bata mupuzo.” (Maheberu 11:6) Sina mo ku taluselizwe mwa taba ye felile, tumelo ki nto ya butokwa ha lu atumela Mulimu. Mulimu wa tabela ku utwa litapelo za batu ba ba mu atumela, kono u ba tokwa ku ba ni tumelo, ku eza misebezi ye minde, ku sepahala ni ku ba ni pilu ye nde.
3. (a) Sina mo li boniseza litapelo za batanga ba ba sepahala ba ikale, ki litaba mañi ze lu kana lwa lapelela? (b) Ki litapelo za mifuta mañi ze lu kona ku lapela?
3 Muapositola Paulusi na elelize Bakreste ba mwa miteñi ya hae kuli: “Mu si ke mwa bilaela ka se siñwi; kono mwa linto kaufela mu zibise Mulimu se mu bata ka tapelo ni ka kupo ye na ni buitumelo.” (Mafilipi 4:6, 7) Mwa Bibele ku na ni mitala ye miñata ya batu ba ne ba fitisize lipilaelo za bona ku Mulimu. Ba bañwi ba ku bona batu bao ki bo Anna, Elia, Ezekiasi ni Daniele. (1 Samuele 2:1-10; 1 Malena 18:36, 37; 2 Malena 19:15-19; Daniele 9:3-21) Lu swanela ku ba likanyisa. Kono mu lemuhe hape kuli manzwi a Paulusi a bonisa kuli ku na ni litapelo za mifuta-futa. Na bulezi za buitumelo, ili litapelo ze lu lapelanga ha lu bata ku itumela za lu ezeza Mulimu. Mi hape lu kana lwa mu lumbeka ka nako ye swana yeo. Kupo ye bulezwi fo ki tapelo ya buikokobezo ya ku kupa ka ku tiya. Mi lwa kona ku kupa ze lu bata luli ku Mulimu. (Luka 11:2, 3) Ndat’a luna wa kwa lihalimu wa tabela ku utwa mifuta-futa ya litapelo zeo kaufela.
4. Nihaike kuli Jehova wa ziba ze lu tokwa, ki kabakalañi ha lu sa tokwa ku fitisa likupo za luna ku yena?
4 Ba bañwi ba kana ba buza kuli, ‘Kana Jehova ha zibi butokwi bwa luna ni kale?’ Kaniti wa ziba. (Mateu 6:8, 32) Kono cwale ki kabakalañi ha bata kuli lu fitise likupo za luna ku yena? Ha lu nyakisiseñi mutala wo: Muñ’a sintolo a kana a sepisa batu ba bañwi ba ba lekanga lika ku yena kuli u ka ba fa mpo. Kono kuli ba fumane mpo yeo, baleki bao ba swanela ku atumela muñ’a sintolo yo ni ku i kupa. Ba ba sa ngi muhato wo ba bonisa kuli ha ba itebuhi mpo yeo luli. Ka nzila ye swana, haiba lu sa fitisi likupo za luna ka tapelo, lu bonisa kuli ha lu itebuhi lika za lu fa Jehova. Jesu na ize: “Mu kupe mi mu ka fiwa.” (Joani 16:24) Ha lu eza cwalo lu bonisa kuli lu sepile Mulimu.
Lu Swanela ku Lapela Cwañi ku Mulimu?
5. Ki kabalalañi ha lu tokwa ku lapela ka libizo la Jesu?
5 Jehova ha si ka toma milao ye miñata ye t’ata ka za mwa ku lapelela. Nihakulicwalo, lu swanela ku ituta nzila ye swanela ya mwa ku mu atumelela, mi nzila yeo i bonisizwe mwa Bibele. Ka mutala, Jesu na lutile balateleli ba hae kuli: ‘Se mu ka kupa kaufela ku Ndate, u ka mi fa sona ka Libizo la ka.’ (Joani 16:23) Kacwalo lu tokwiwa ku lapela ka libizo la Jesu, mi nto yeo i bonisa kuli lwa lemuha kuli limbuyoti za Mulimu li kona ku fiwa batu kaufela ka Jesu fela.
6. Lu swanela ku yema kamba ku ina cwañi ha lu lapela?
6 Lu swanela ku yema kamba ku ina cwañi ha lu lapela? Bibele ha i si ka bonisa mo lu swanela ku yemela kamba ku inela kuli litapelo za luna li utwiwe. (1 Malena 8:22; Nehemia 8:6; Mareka 11:25; Luka 22:41) Kono nto ya butokwa ye lu swanela ku eza ki ku lapela ku Mulimu ha buniti ni ka pilu ye nde.—Joele 2:12, 13.
7. (a) Linzwi la “amen” li talusañi? (b) Linzwi leo li itusiswanga cwañi ka swanelo mwa litapelo?
7 Linzwi la “amen” lona li talusañi? Mañolo a bonisa kuli linzwi leo hañata li bonisa mufelezo o swanela wa tapelo, sihulu ha lu lapela fapil’a nyangela. (Samu 72:19; 89:52) Linzwi la Siheberu la ʼa·menʹ li talusa kuli “kaniti.” Hatiso ye bizwa Cyclopedia ye ñozwi ki bo McClintock ni Strong i talusa kuli linzwi la “Amen” le li bulelwanga kwa mafelelezo a tapelo li bonisanga kuli “mutu u lumezi manzwi a bulezwi mi u lakaza kuli manzwi ao a talelezwe.” Kacwalo mutu ya lapela ha ungula tapelo ya hae ka ku bulela kuli “Amen,” u bonisa kuli wa lumela ka pilu ya hae kaufela z’a lapezi. Muta Mukreste ya yemela puteho mwa tapelo a ungula ka linzwi le, bateelezi ni bona ba kana ba bulela kuli “Amen” mwa lipilu za bona kamba ba kana ba tumusa linzwi ili ku bonisa kuli ba lumelelana luli ni ze sa zwo bulelwa.—1 Makorinte 14:16.
8. Litapelo za luna ze ñwi li kona ku swana cwañi ni za bo Jakobo kamba Abrahama, mi seo si kona ku bonisañi ka za luna?
8 Ka linako ze ñwi Mulimu a kana a lu tokwa kuli lu bonise luli mo lu ikutwela ka za taba ye lu lapelela. Lu kana lwa tokwa ku ba sina Jakobo wa ikale, ya na na ni ku mangana busihu kaufela ni lingeloi kuli a kone ku fuyolwa. (Genese 32:24-26) Mi fokuñwi lu kana lwa tokwa ku ba sina Abrahama, ya na zwezipili ku lapela ka za Lota ni batu ba ba lukile ba ne ba kana ba fumanwa mwa Sodoma. (Genese 18:22-33) Ni luna lu kana lwa tokwa ku kupa Jehova ka nzila ye swana ka za lika ze lu bilaeza, ka ku ziba kuli ki Mulimu ya lukile, ya sishemo ni ya musa.
Lu Kona ku Kupañi?
9. Ki likamañi ze lu swanela ku iyakatwa pili mwa litapelo za luna?
9 Mu hupule kuli Paulusi na ize: ‘Mwa linto kaufela mu zibise Mulimu se mu bata.’ (Mafilipi 4:6) Kacwalo litapelo za ka butu li kana za ama ibat’o ba miinelo kaufela ya bupilo. Kono tato ya Jehova kona nto ya pili ye lu swanela ku iyakatwa mwa litapelo za luna. Daniele ki mutala o munde mwa taba ye. Muta Maisilaele ne ba otilwe bakeñisa libi za bona, Daniele na kupile Jehova ku ba shwela makeke ka ku bulela kuli: “Kabakala hao, Wena Mulimu wa ka, u si ke wa liyeha!” (Daniele 9:15-19) Kana ni luna lwa iyakatwanga pili za ku bubekwa kwa libizo la Jehova ni ku ezwa kwa tato ya hae mwa litapelo za luna?
10. Lu ziba cwañi kuli lwa kona ku lapela ka za lika za ka butu?
10 Nihakulicwalo, ku kupa lika za ka butu ni kona kwa swanela. Ka mutala, lwa kona ku kupa kuli lu fiwe kutwisiso ye tungile ya kwa moya inge mwa na ezelize walisamu. Na lapezi kuli: “Ni fe kutwisiso, mi ni ka mamela mulao wa hao; e, ni ka u tokomela ka pilu ya ka kaufela.” (Samu 119:33, 34; Makolose 1:9, 10) Jesu na “tahisize litapelo ni likupo ka muhuwo o mutuna, ni ka miyoko, ku Yena ya n’a kona ku mu lamulela kwa lifu.” (Maheberu 5:7) F’o na bonisize kuli mutu wa kona ku kupa Mulimu kuli a mu fe mata kuli a kone ku tiyela matata kamba litiko. Ha na taluseza balutiwa ba hae mwa ku lapelela, Jesu na bulezi kuli ne ba kona ku lapela ka za lika za ka butu, ze cwale ka swalelo ya libi ni sico sa ka zazi.
11. Tapelo i kona ku lu tusa cwañi ku sa komiwa ki miliko?
11 Mwa tapelo ya Mulena yeo, Jesu na bulezi za kupo ye li: “U si ke wa lu kenya mwa muliko, kono u lu lamulele ku ya maswe.” (Mateu 6:9-13) Hasamulaho na file kelezo ye li: “Mu tone, mi mu lapele, kuli mu si ke mwa kena mwa muliko.” (Mateu 26:41) Tapelo ki ya butokwa muta lu talimana ni litiko. Lu kana lwa ipumana mwa litiko za kuli lu lobe likuka za Bibele kwa mubeleko kamba kwa sikolo. Batu besi Lipaki ba kana ba lu kupa ku eza ni bona misebezi ye fosahalile. Lu kana lwa kupiwa ku eza sika se si loba likuka ze lukile. Ka linako ze cwalo lu ka eza hande ku latelela kelezo ya Jesu ya ku lapela—pili lu si ka talimana kale ni litiko niha lu talimani ni litiko—ili ku kupa Mulimu ku lu tusa ku sa komiwa ki miliko yeo.
12. Ki lipilaelo mañi ze kana za lu susumeza ku lapela, mi lu kona ku libelelañi ku Jehova?
12 Batanga ba Mulimu kacenu ba talimananga ni litiko za mifuta-futa mwa bupilo bwa bona. Makulanu ni masitapilu ki zona sihulu ze bilaeza batu ba bañata. Mifilifili ye sweli ku ezahala i tatafaza bupilo. Ku fumana lika ze tokwahala mwa bupilo ku t’ata bakeñsia matata a za mali. Kwa susueza luli ku ziba kuli Jehova
wa utwanga litapelo za batanga ba hae ha ba fitisa litaba zeo ku yena! Psalm 102:17 i bulela cwana ka za Jehova, i li: “[U] utwile tapelo ya bo mwelwa mi h’a si ka nyenya tapelo ya bona.”13. (a) Ki litaba lifi za ka butu ze konwa ku lapelelwa? (b) Mu fe mutala o bonisa tapelo ye cwalo.
13 Mane lwa kona ku lapela ka za taba ifi kamba ifi ye ama sebelezo ya luna ku Jehova kamba silikani sa luna ni yena. (1 Joani 5:14) Haiba mu bata ku eza likatulo ka za manyalo kamba mubeleko kamba ku ekeza kwa bukombwa bwa mina, mu si kata-kati ku fitisa litaba zeo ku Mulimu ni ku kupa ketelelo ya hae. Ka mutala, kalibe yo muñwi wa kwa Philippines na bata ku kena mwa sebelezo ya ka nako kaufela. Kono na si na musebezi wa ku ipyanga ka ona. U li: “Zazi le liñwi la Mukibelo, na lapela ku Jehova ka za taba ya bupaina. Hasamulaho, na zwela mwa simu ka lizazi le li swana leo, mi na fa musizana yo muñwi buka. Ka ku sa libelela, musizana yo a ni bulelela kuli: ‘La Mubulo nge mu ye kwa sikolo sa luna isali kakusasa-sasa.’ Na mu buza kuli ‘Kabakalañi?’ A ni taluseza kuli ne ku tokwahala mutu ya na ka kena musebezi o muñwi kapili-pili ka mo ku konahalela kaufela. Na ya kwateñi mi na fiwa musebezi wo honafo fela. Ki nto ye ne ni si ka libelela luli.” Lika ze cwalo li ezahezi kwa Lipaki ba bañata mwa lifasi kaufela. Kacwalo mu si zina-zini ku lapela ku Mulimu ka za lika ze mu tokwa luli!
Ha Lu Ezize Sibi Bo?
14, 15. (a) Ki kabakalañi mutu ha sa swaneli ku kata-kata ku lapela niha ezize sibi? (b) Kwand’a ku itapelela fela, kiñi ze ñwi ze ka tusa mutu ku banduka kwa sibi?
14 Tapelo i kona ku tusa cwañi mutu ha ezize sibi? Ba bañwi ba palelwanga ku lapela bakeñisa ku ikutwa ku ba ni mulatu. Kono ku eza cwalo ha ku si ka luka. Ka mutala: Bafufusi ba lifulai ba ziba kuli haiba ba lateha ba kona ku kupa tuso kwa maofisa ba kwa libala la lifulai ba ba talima za mo ba swanela ku zamaela. Kono ku cwañi haiba mufufisi wa fulai a liyeha ku kupa tuso kwa maofisa bao kabakala kuli u ikutwa ku swaba kuli u latehile? Seo si kona ku labula butata! Ka nzila ye swana, mutu ya ezize sibi mi u swaba ku lapela ku Mulimu u kona ku holofala hahulu ni ku fita. Maswabi a ikutwa mutu bakeñisa sibi sa hae ha swaneli ku mu palelwisa ku lapela ku Mulimu. Mane Mulimu u mema ba ba ezize libi ze tuna ku lapela ku yena. Mupolofita Isaya na susuelize baezalibi ba mwa miteñi ya hae ku lapela ku Jehova, “kakuli h’a katali ku swalela.” (Isaya 55:6, 7) Kono sapili mutu u tokwa ku tabisa Jehova ka ku bakela libi za hae mi nto yeo i bonisa kuli wa ikokobeza.—Samu 119:58; Daniele 9:13.
15 Mutu ha eza sibi, tapelo i ba ya butokwa ka libaka le liñwi hape. Mulutiwa Jakobo na ñozi cwana ka za mutu ya tokwa tuso ya kwa moya: “A bize ba bahulu ba Keleke, ba t’o mu lapelela, . . mi Mulena u ka mu zusa.” (Jakobo 5:14, 15) Kacwalo, mutu u swanela ku lapela ku Jehova ni ku ipulela sibi sa hae, kono hape wa kona ku kupa banna-bahulu ku mu lapelela. Seo si ka tusa kuli a fole kwa moya.
Mo Li Alabelwanga Litapelo
16, 17. (a) Jehova u alabanga cwañi litapelo? (b) Ki mitala mañi ye bonisa kuli tapelo ni musebezi wa ku kutaza za zamaelela?
16 Litapelo li alabiwanga cwañi? Ze ñwi li kona ku alabiwa kapili-pili ni ka ku lemuseha. (2 Malena 20:1-6) Ze ñwi li kana za nga nako, mi ku kana ku sa lemusehi kuli li alabilwe. Sina mo ku boniselizwe mwa swanisezo ya na file Jesu ka za mbelwa ya na kuta-kutezi ku bonana ni muatuli, lu kana lwa tokwa ku swalelela ku lapela ku Mulimu. (Luka 18:1-8) Kono lu na ni buikolwiso bwa kuli haiba lu lapela ka ku ya ka tato ya Mulimu, Jehova ni kamuta ha na ku lu bulelela kuli: “U si ke wa ni kataza.”—Luka 11:5-9.
17 Batu ba Jehova ba iponezi litapelo za bona ha li alabiwa. Seo sihulu si bonahezi mwa bukombwa bwa luna bwa ku tusa nyangela. Ka mutala, likaizeli ba babeli ba Sikreste kwa Philippines ne ba sweli ku abela lihatiso ze tomile fa Bibele mwa sibaka sa naha sa mwa matakanyani. Ha ne ba file musali yo muñwi cwana trakiti, a kala ku enga-engisa miyoko. Na ize: “Mabani busihu ne ni lapezi ku Mulimu kuli a lume batu kuli ba to ni luta Bibele, mi ni sepa kuli ku taha kwa mina ku bonisa kuli u alabile tapelo ya ka.” Nakonyana ku zwa fo, musali yo na kalile ku fumanehanga kwa mikopano kwa Ndu ya Mubuso. Mwa sibaka se siñwi kwa mboela-upa wa Asia, muzwale yo muñwi wa Sikreste na saba-saba ku yo kutaleza mwa muyaho o silelelizwe hahulu. Kono a lapela ku Jehova, a ndumeba, ni ku kena mwa muyaho wo. A ngongota fa munyako wa ndu ye ñwi, mi kalibe yo muñwi cwana a taha. Muzwale yo ha na talusize libaka ha na izo mu potela, musali yo a kalisa ku lila. Na ize na kalile kale ku batanga Lipaki za Jehova mi na lapezi kuli a ba fumane. Muzwale yo ka tabo a bonisa musali yo ko i fumaneha puteho ya Lipaki za Jehova mwa sibaka seo.
18. (a) Muta litapelo za luna li alabiwa, kiñi se lu swanela ku eza? (b) Lu kona ku ba ni buikolwiso mañi haiba lu lapela ka nako ni nako?
18 Kaniti tapelo ki tukiso ya nde luli. Jehova wa tabela ku utwa litapelo ni ku li alaba. (Isaya 30:18, 19) Kono lu tokwa ku lemuha m’o Jehova a alabelanga litapelo za luna. A kana a alaba ka nzila ye ne lu si ka libelela. Niteñi muta lu lemuha kuli u lu alabile, ni kamuta lu si libali ku itumela ku yena ni ku mu lumbeka. (1 Matesalonika 5:18) Hape lu zweleñipili ku hupula kelezo ya muapositola Paulusi ya kuli: “Mwa linto kaufela mu zibise Mulimu se mu bata ka tapelo ni ka kupo ye na ni buitumelo.” Kacwalo, mu itusise kolo kaufela ye mu ba ni yona kwa ku ambola ni Mulimu. Haiba mu eza cwalo, mu ka zwelapili ku bona buniti bwa manzwi a Paulusi ya na bulezi cwana ka za batu ba ba boni litapelo za bona ha li alabiwa kuli: “Kozo ya Mulimu ye fita kutwisiso kaufela, i ka buluka lipilu za mina ni mihupulo ya mina.”—Mafilipi 4:6, 7.
Kana Mwa Kona ku Alaba?
• Litapelo za luna li kona ku ba za mufuta mañi?
• Lu swanela ku lapela cwañi?
• Ki litaba mañi ze lu kona ku lapelela?
• Tapelo i tusa cwañi mutu ha ezize sibi?
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 29]
Litapelo ze zwelela kwa pilu li lu tusa ku sa komiwa ki litiko
[Maswaniso a fa likepe 31]
Mwa tapelo lwa kona ku fitisa ku Mulimu buitebuho bwa luna, lipilaelo za luna ni likupo za luna