Kana Luli Mwa Lumela Kuli Diabulosi U Teñi?
Kana Luli Mwa Lumela Kuli Diabulosi U Teñi?
MAÑOLO a talusa kuli Diabulosi u teñi luli. Batu ha ba koni ku mu bona sina fela ha ba sa koni ku bona Mulimu ka meto a butu. Bibele i li: “Mulimu ki Moya.” (Joani 4:24) Diabulosi ni yena ki sibupiwa sa kwa moya. Kono ka ku sa swana ni Mubupi, Diabulosi n’a kile a ba ni makalelo.
Lilimo-limo pili Jehova Mulimu a si ka bupa kale batu, n’a bupile libupiwa za kwa moya ze ñata. (Jobo 38:4, 7) Mwa Bibele, libupiwa za kwa moya zeo li bizwa mangeloi. (Maheberu 1:13, 14) Mulimu n’a bupile mangeloi kaufela inz’a li a’ petehile—ku si na ni le li kana le ne li bizwa diabulosi kamba la mukwa o maswe. Kacwalohe, Diabulosi n’a fitile cwañi fa ku bizwa cwalo? Linzwi la “diabulosi” li talusa “musawani” mi kacwalo li yemela mutu ya bulela lishano le li maswe-maswe ka za ba bañwi. Linzwi la “Satani” li talusa “Muhanyezi,” kamba mulwanisi. Sina fela mutu ya n’a sepahalanga sapili h’a kona ku ikeza lisholi ka ku uzwa, yo muñwi wa bana ba Mulimu ba ba petehile ba kwa moya ni yena n’a bile ni takazo ye sa swaneli mi a ikeza Satani Diabulosi. Bibele i talusa cwana ka za mihato ye libisanga kwa bumaswe: “Mutu ni mutu u likwa ki ku hohwa ni ku putelelwa ki takazo ye li ya hae. Mi takazo ha i simuluhile, i tahisa sibi; mi sibi ha si hulile si zwala lifu.”—Jakobo 1:14, 15.
Kona luli mo ne ku bezi honacwalo. Muta Jehova Mulimu n’a bupile batu ba pili bo Adama ni Eva, lingeloi le ne li bat’o ipangula ku Mulimu ne li nze li talimezi. Ne li ziba kuli Jehova n’a laezi bo Adama ni Eva kuli ba taze lifasi la batu ba ba lukile, ba ne ba ka lapela Mubupi. (Genese 1:28) Lingeloi leo ne li lemuhile kuli ne li ka kona ku fiwa likute ni ku ba ni libubo. Ka ku susuezwa ki mukwañuli, la lakaza tompo ye lukela ku fiwa ku Mubupi fela—yona ya ku lapelwa ki batu. Ku fita ku hana takazo ye cwalo ye sa swaneli, mwan’a Mulimu wa kwa moya y’o a hulisa takazo yeo ku fitela i mu susueza ku bulela buhata ni ku ipangula hasamulaho. Mu nyakisise za n’a ezize.
Genese 3:1-5) Mulimu n’a tamilikelizwe kuli n’a si ka bulela niti ku bo Adama ni Eva. Ka ku ca muselo wa kota yeo, kuti Eva n’a ka swana sina Mulimu, ku ba ni tukelo ya ku iketela ze ne li ze nde ni ze maswe. B’o ne li bona buhata bwa pili. Ka ku bulela buhata b’o, lingeloi leo la ba lisawana. Hape n’a bile mulwanisi wa Mulimu. Kacwalo Bibele i zibahaza sila sa Mulimu seo sina “noha ya kale, ye bizwa Diabulosi ni Satani.”—Sinulo 12:9.
Lingeloi la muipanguli leo ne li itusisize noha kwa ku bulela ni musali wa pili, yena Eva. Noha ne i buzize Eva kuli: “Kana ki niti kuli Mulimu u ize: Mu si ke mwa ca likota kaufela ze mwa simu?” Eva h’a n’a bulezi taelo ya Mulimu ni koto ya ku loba taelo yeo, noha ya li: “Ku shwa, ha mu na ku shwa. Kono Mulimu u ziba kuli, nako ye mu i ca [kota ye mwahal’a simu], meto a mina a ka tona, mi mu ka ba sina milimu, mu zibe bunde ni bumaswe.” (“Mu Libelele”
Diabulosi n’a petile mulelo wa hae ka ku bulela buhata ku Eva. Bibele i li: “Mi musali h’a bona kuli kota ki ye munati ha i ciwa, mi i katelisa meto, hape i lakazisa ku talifisa, a nga kwateñi, a ca, mi a fa munn’a hae ya n’a inzi ni yena; mi ni yena a ca.” (Genese 3:6) Eva n’a lumezi Satani mi a palelwa ku utwa Mulimu. N’a konile ku susueza Adama kuli ni yena a tule mulao wa Mulimu. Kacwalo Diabulosi n’a konile ku yembulula batu ba pili kuli ba ipangule ku Mulimu. Ku zwa ka yona nako yeo, Satani u s’a zungisize m’ata a hae a’ sa bonwi fahalimw’a batu. Mulelo wa hae ki ufi? Ki wa ku tuhelisa batu ku lapela Mulimu wa niti ni kuli ba kalise ku lapela yena. (Mateu 4:8, 9) Kona libaka Mañolo h’a lemusa kuli: “Mu n’o iswala, mu libelele. Diabulosi, sila sa mina u nz’a zamaya sina tau ye lila ye bata ye i ka ca.”—1 Pitrosi 5:8.
Bibele i bonisa fo ku sweu kuli Diabulosi ki sibupiwa sa kwa moya se si li teñi luli—ili lingeloi le ne li til’o ba le li maswe ni le li sabisa! Muhato wa butokwa o lu swanela ku nga ilikuli lu itibelele ki wa ku lemuha kuli u teñi luli. Kono ku zwelapili ku iswala ni ku libelela ku kopanyeleza lika ze ñata. Hape lu tokwa ku ziba “milelo” ya hae ni linzila zeo a yembulula batu ka zona. (2 Makorinte 2:11) Ki tufi tushambwe twa hae? Mi lu kona ku tu pima cwañi?
Diabulosi U Itusisa Maswe Linyolwa la Batu la ka Taho
Diabulosi u s’a shalimezi batu ku zwa fo ba bupezwi. Wa ziba batu mo ba inezi—wa ziba ze ba tokwa, ni ze ba lakaza. Satani haki mwa zibela kuli batu ne ba bupilwe ba na ni linyolwa la ku lapela, mi Diabulosi ka butali u itusisize maswe ona linyolwa leo. Ka mukwa ufi? Ka ku fepa batu ka lituto za bulapeli za buhata. (Joani 8:44) Lituto za bulapeli ze ñata ka za Mulimu za lwanisana ni ku lyanganisa. Mu nahana kuli lituto zeo li taleleza mulelo wa mañi? Lituto ze lwanisana ha li koni ku ba za niti kaufel’a zona. Kana haki ko ku utwahala ku bulela kuli lituto ze ñata za bulapeli li leliwa ni ku itusiswa ki Satani kuli a lyanganise batu? Bibele mane i bulela ka za hae kuli ki “mulimu wa lifasi le,” ya foufalize kutwisiso ya batu.—2 Makorinte 4:4.
Niti ya Mulimu i sileleza mutu kwa bupumi bwa bulapeli. Bibele i bapisa niti ya Linzwi la Mulimu kwa lukanda lo ne lu tamiwanga ki lisole la kwaikale kuli a sileleze teka ya hae. (Maefese 6:14) Haiba mu ba ni zibo ya Bibele ni ku mamela manzwi a yona, inge ba ba itamile yona mwa teka sina lukanda, Linzwi la Mulimu li ka mi sileleza kuli mu si ke mwa pumiwa ki lituto za bulapeli za buhata ili ze fosahezi.
Linyolwa la batu la ku lapela li ba libisize kwa ku batisisa ze ba sa zibi. Linyolwa leo li ba kenyize mwa katwa ka kañwi ka bupumi k’a teya Satani. Ka ku itusisa maswe takazo ya batu ya ku bata ku ziba ze sienyi, Satani u itusisize tumelo ya mioya kuli a yembulule ba bañata. Sina sizumi h’a itusisanga katwa kwa ku swasa lifolofolo, Satani ni yena u itusisanga mikwa ye cwale ka bunuhi, bunuhi bwa za linaleli, mulaleka, buloi, ku tatuba mitila ya mwa mazoho, ni mabibo kuli a hohe ni ku swasa batu lifasi ko li ya ko li kuwa.—Mu kona ku isileleza cwañi kuli mu si ke mwa swasiwa ki tumelo ya mioya? Deuteronoma 18:10-12 i li: “Ku si ke kwa fumanwa haenu mutu ya fitisa mwan’a hae wa mushimani kamba wa musizana mwa mulilo, nihaiba mulauli ya nz’a laula, kamba sinuhi se si nze si nuha, kamba wa mabibo, kamba muloi; kamba wa liunduma, nihaiba ya buza balimu ni baloi, kamba ya pumbula mutu ku mu eza silumba, kamba ya buza ba ba shwile. Kakuli batu kaufela ba ba eza litaba zeo ki ba masila ku [Muñ’a] Bupilo; mi kabakala ze masila ze ba eza zeo, [Muñ’a] Bupilo wa hao wa ba lundula fapil’a hao.”
Kelezo ya Liñolo leo ki ye utwahala: Mu si ke mwa ikenya mwa litumelo za mioya, lifi kamba lifi. Ku cwañi haiba ne se mu ikenyanga mwa litumelo za mioya mi cwale mu bata ku tuhela? Mwa kona ku latelela mutala wa Bakreste ba kwaikale ba mwa muleneñi wa Efese. Ha ne ba amuhezi ‘Linzwi la Jehova,’ Bibele i bulela kuli “ba bañata ba ba ne ba eza mabibo, ba tisa libuka za bona, ba li cisa fapil’a nyangela.” Libuka zeo ne li tula. Ne li likana masheleñi a silivera a’ eza 50,000. (Likezo 19:19, 20) Niteñi, Bakreste ba mwa Efese ne ba si ka kata-kata ku li cisa.
Satani U Itusisa Bufokoli bwa Batu
Lingeloi le ne li petehile ne li til’o fetuha ku ba Satani Diabulosi bakeñisa kuli ne li ituhelezi ku ba ni takazo ya ku inuneka. Mi ne li tahisize kuli Eva ni yena a be ni muipo ni buitati bwa ku bata ku ba sina Mulimu. Ni kacenu le, Satani u sweli wa yembulula ba bañata ka ku ba tahiseza muipo. Ka mutala, ba bañwi ba ikutwa kuli mushobo kamba sikwata sa mushobo wa bona, kamba mane naha ya bona ki ya ngana ku fita ya ba bañwi. Ku eza cwalo ku shutanela kwahule-hule ni ze i luta Bibele! (Likezo 10:34, 35) Ka ku utwahala, Bibele i li: ‘Mulimu u ezize macaba kamukana ka mali a li mañwi.’—Likezo 17:26.
Kalemeno ka ka kona ku sileleza mutu kwa muipo o tiswa ki Satani ki ka buikokobezo. Bibele i lu eleza ‘ku sa itikanya butuna bo bu fita ni se lu swanezi ku likanya.’ (Maroma 12:3) I bulela kuli: “Mulimu u hanela ba ba ikuhumusa, kono u shemuba ba ba ikokobeza.” (Jakobo 4:6) Nzila ye tusa ya ku hanyeza ka yona makilikicani a Satani ki ya ku bonisa buikokobezo ni tulemeno to tuñwi twa tokwa Mulimu kuli lu tu bonise mwa bupilo bwa luna.
Diabulosi hape u tabela ku itusisa maswe bufokoli bwa batu bwa ku hapiwa ki litakazo za nama ze sa swaneli. Jehova Mulimu n’a lelile kuli batu ba ikole bupilo. Ha ba zwelapili ku eza ze ba lata ka ku lumelelana ni tato ya Mulimu, ba fumana tabo sakata. Kono Satani u lika batu kuli ba eze litakazo za bona ka mikwa ye maswe. (1 Makorinte 6:9, 10) Mu tokwa ku hupulanga lika ze kutekeha ni ze swanela. (Mafilipi 4:8) Ku eza cwalo ku ka mi tusa ku ba ni buiswalo mwa minahano ni maikuto a mina.
Mu Zwelepili ku Hanyeza Diabulosi
Kana mwa kona ku hanyeza Diabulosi? Eni mwa kona. Bibele i lu sepisa kuli: “Mu hanele Diabulosi, mi u ka saba ku mina.” (Jakobo 4:7) Ni ha mu hanyeza Diabulosi, h’a na ku lisela honafo fela ku mi kataza ha mu nze mu ituta zibo ya Mulimu. Diabulosi u ka mi lika hape “nako ye ñwi.” (Luka 4:13) Niteñi, ha mu lukeli ku saba Diabulosi. Haiba mu zwelapili ku mu hanyeza, h’a na ku kona ku mi zwisa ku Mulimu wa niti.
Kono ku hanyeza Diabulosi ku tokwa kuli mu mu zibe kuli ki mañi ni ku ziba mw’a yembululela batu ku beya cwalo ni ku ziba mo mu kona ku isileleleza kwa malaba a hae. Ku na ni simbule si li siñwi fela se si nepahezi sa zibo ye cwalo, mi simbule seo ki Linzwi la Mulimu, yona Bibele. Kacwalo mu eze katulo ye tiile ya ku ituta Mañolo a tahile ka moya wa Mulimu, mi mu itusise ze mu ituta ku ona mwa bupilo bwa mina. Lipaki za Jehova ba mwa silalanda sa mina ba ka tabela ku mi tusa ku ba ni tuto ye cwalo ye si na tifo ka nako ye mu ka bata kuli ba mi potelange. Shangwe, mu si kata-kati ku ba bona kamba ku ñolela bahatisi ba magazini ye.
Ha mu nze mu ituta Bibele, mu lukela ku lemuha kuli Satani u kana a itusisa twaniso kamba nyandiso kuli a mi tuhelise ku ituta niti ye mwa Linzwi la Mulimu. Batu ba bañwi be mu lata ba kana ba nyema kabakala kuli mu sweli ku ituta Bibele. Ba kana ba eza cwalo bakeñisa kuli ha ba zibi litaba ze nde za niti ze fumaneha mwateñi. Ba bañwi ba kana ba mi sheununa. Kono kana luli ku komiwa ki twaniso yeo ne ku ka tabisa Mulimu? Diabulosi u bata ku mi zwafisa kuli mu tuhele ku ituta za Mulimu wa niti. Mu si tuheleli Satani ku wina! (Mateu 10:34-39) Ha ku na s’a kona ku mi fa. Jehova ki yena ya mi file bupilo. Kacwalohe, mu ikatulele ku hanyeza Diabulosi ni ku ‘tabisa pilu ya Jehova.’—Liproverbia 27:11.
[Siswaniso se si fa likepe 6]
Ba ne ba bile Bakreste ne ba cisize libuka za bona za mioya
[Siswaniso se si fa likepe 7]
Mu eze katulo ye tiile ya ku ituta Bibele