Ki Mañi Ya Ka Lu Kauhanya ni Lilato la Mulimu?
Ki Mañi Ya Ka Lu Kauhanya ni Lilato la Mulimu?
“Luna lwa lata, kakuli Yena u lu latile pili.”—1 JOANI 4:19.
1, 2. (a) Ki kabakalañi ha ku li kwa butokwa ku luna ku ziba kuli lwa latiwa? (b) Ki lilato la mañi le lu tokwa hahulu?
KU BUTOKWA cwañi ku mina ku ziba kuli mwa latiwa? Ku zwa kwa bwanana ku ya kwa buhulu, batu ba lata ku latiwa. Kana mu kile mwa bona mbututu i swelwi ka lilato ki bom’a yona? Hañata, ku si na taba ni ze ezahala, mbututu yeo ha i nze i talimezi bom’a yona ba ba i menyeza ka lilato, i ikutwa ku iketa ni ku ba mwa kozo ha i nze i swelwi ki bom’a yona ba ba i lata. Kamba kana mu sa hupula mo ne ku bezi ku mina mwa linako za ku hula zeo fokuñwi ne li banga ze t’ata? (1 Matesalonika 2:7) Fokuñwi, mwendi ne mu sa zibi ze ne mu bata kamba mane ni mo ne mu ikutwela. Kono ne li kwa butokwa ku ziba kuli bondat’a mina ni bom’a mina ne ba mi lata! Kana ne ku sa tusi ku ziba kuli ne mu kona ku ba atumela ha mu na ni butata kamba puzo ifi kamba ifi? Kaniti, mwa bupilo kaufela, lu tokwa hahulu ku latiwa. Lilato le li cwalo li lu fa buikolwiso bwa kuli lu ba butokwa.
2 Mutu ha zwelapili ku latiwa ki bashemi ba hae, kaniti luli u ka tuseha mwa ku hula ni ku itikanelela ko ku swanela. Niteñi, ku ba ni buikolwiso bwa kuli Ndat’a luna wa kwa lihalimu, yena Jehova, wa lu lata ki kwa butokwa hahulu kuli lu be ba ba iketile kwa moya ni mwa maikuto. Babali ba bañwi ba magazini ye mwendi ne ba sa babalelwi hande ki bashemi ba bona. Haiba ku cwalo ku mina, mu si ke mwa zwafa. Bashemi ba mina niha ne ba sa mi lati kamba niha ne ba sa bonisi kuli ba mi lata hahulu, lilato le li sepahala la Mulimu lona la tusa.
3. Jehova u kolwisize cwañi batu ba hae kuli wa ba lata?
3 Ka mupolofita wa hae Isaya, Jehova n’a bulezi kuli me n’a kona ku “libala” mwan’a hae y’a anyisa, kono yena n’a si ke a libala batu ba hae. (Isaya 49:15) Ka ku swana, Davida n’a bulezi ka buikolwiso kuli: “Ndate ni me, niha ba ka ni tuhela, [Muñ’a] Bupilo u ka ni nopa.” (Samu 27:10) Kwa tiisa pilu luli! Ku si na taba ni miinelo ye mu li ku yona, haiba mu mwa swalisano ye tiile ni Jehova Mulimu, mu hupulange kamita kuli lilato l’a na ni lona ku mina li fitela kwahule lilato la mutu ufi kamba ufi!
Mu Ipuluke mwa Lilato la Mulimu
4. Bakreste ba mwa lilimo za mwanda wa pili ne ba kolwisizwe cwañi kuli Mulimu wa ba lata?
4 Ki lili fo ne mu zibezi ka za lilato la Jehova? Mwendi muinelo wa mina n’o swana cwalo ni wa Bakreste ba mwa lilimo za mwanda wa pili. Kauhanyo ya buketalizoho ya liñolo la Paulusi kwa Maroma i talusa hande m’o baezalibi, be ne ba kauhani ni Mulimu, ne ba fitile fa ku ziba lilato la Jehova. Mwa timana 5, lu bala kuli: “Lilato la Mulimu li suluhezi mwa lipilu za luna, ka Moya o Kenile o lu filwe.” Mwa timana 8, Paulusi u ekeza kuli: “Mulimu fo a tahisize kanya ya lilato la hae ku luna, kikuli lu sa li baezalibi Kreste u shwile bakeñisa luna.”
5. Ne mu fitile cwañi fa ku itebuha butungi bwa lilato la Mulimu?
5 Ka ku swana, niti ya mwa Linzwi la Mulimu ha ne i fitisizwe ku mina mi mwa kala ku bonisa tumelo, moya o kenile wa Jehova wa kalisa ku sebeza mwa pilu ya mina. Ka nzila yeo, mwa kalisa ku itebuha butungi bwa za n’a ezize Jehova ka ku luma Mwan’a hae wa libanda ku t’o mi shwela. Kacwalo, Jehova a mi tusa ku lemuha luli kuli u lata hahulu batu. Ha ne mu lemuhile kuli niha ne mu pepilwe mu li baezalibi ba ba kauhani ni Mulimu, Jehova n’a kwalulezi batu nzila ya ku beiwa ba ba lukile ni ku ba ni tibelelo ya bupilo bwa kamita, kana pilu ya mina ne i si ka susuezwa? Kana ne mu si ka ikutwa kuli mwa lata Jehova?—Maroma 5:10.
6. Ki kabakalañi fokuñwi ha lu ikutwanga ku kauhana hanyinyani ni Jehova?
6 Ha se mu hohilwe ki lilato la Ndat’a mina wa kwa lihalimu mi ha se mu cincize mupilelo wa mina kuli mu amuhelehe ku yena, mwa ineela bupilo bwa mina ku Mulimu. Cwale mu mwa kozo ni Mulimu. Niteñi, kana fokuñwi mu ikutwanga kuli mu ikauhanyize hanyinyani ni Jehova? Seo si kona ku ezahala ku ufi kamba ufi wa luna. Kono kamita mu hupule kuli Mulimu ha cinci. Sina lizazi le li zwelapili ku fitisa mufutumala wa lona fa lifasi-mubu, lilato la hae ha li cinca-cinci. (Malaki 3:6; Jakobo 1:17) Kono luna lwa kona ku cinca, niha neikaba ka nakonyana fela. Lifasi-mubu ha li nze li pikuluha, licika la lona li kwahelwa ki lififi. Ka ku swana, ha lu ikauhanya ni Mulimu, nihaiba hanyinyani fela, lwa kona ku ikutwa kuli swalisano ya luna ni yena ya fokola. Lu kona ku ezañi kuli lu lukise muinelo w’o?
7. Ku itatubisisa ku kona ku lu tusa cwañi ku tiiseza mwa lilato la Mulimu?
7 Haiba lu ikutwa kuli lu kauhani cwalo ni lilato la Mulimu, lu ipuzeñi kuli: ‘Kana ni keshebisize lilato la Mulimu? Kana ni fulalezi hanyinyani-hanyinyani Mulimu ya pila ili ya lilato, ili ku bonisa ka linzila ze fitana-fitana kuli tumelo ya ka i zamaya i fokola? Kana ni utwa hahulu “za nama,” ku fita ku utwa “za Moya”?’ (Maroma 8:5-8; Maheberu 3:12) Haiba lu ikauhanyize ni Jehova, lwa kona ku eza se siñwi kuli lu lukise miinelo, ku ba ni swalisano ye nde ili ye lilato hape ni yena. Jakobo u lu susueza kuli: “Mu sutelele ku Mulimu mi u ka sutelela ku mina.” (Jakobo 4:8) Mu utwe manzwi a Juda a’ li: “Mina balatiwa mu ikahele fa mutomo wa tumelo ya mina ye kenile hahulu, mu nze mu lapela ka Moya o Kenile. Mu tiiseze mwa lilato la Mulimu.”—Juda 20, 21.
Miinelo Ye Cincize Ha I Ami Lilato la Mulimu
8. Ki licinceho mañi ze kona ku ezahala ka sipundumukela mwa bupilo bwa luna?
8 Bupilo bwa luna mwa muinelo wa linto w’o bu kona ku cinca ka linzila ze ñata. Mulena Salumoni n’a lemuhile kuli ‘lu tamwa ki linako ze lu pila ka zona, ni ki bushiko kamba bumai bwa luna.’ (Muekelesia 9:11) Ka sipundumukela, bupilo bwa luna bwa kona ku cinca ku cinceleza. Kacenu lu iketile, lizazi le li tatama lu kula hahulu. Kacenu ku bonahala kuli lu ka inelela fa musebezi, lizazi le li tatama ha lu sa na mubeleko. Ka ku sa libelela, lifu la kona ku bitula mulatiwa. Bakreste ba mwa naha ye ñwi ba kana ba ba mwa kozo ka nako ye ñwi, mi ka sipundumukela, ba welwa ki nyandiso ye situhu. Mwendi lu tamilikezwa litaba, mi kabakaleo, lwa nyandiswa. Ee, bupilo ha bu sepehi kamba ku zibahala ka ku tala.—Jakobo 4:13-15.
9. Ki kabakalañi ha ne ku ka ba hande ku nyaka kalulo ye ñwi ya Maroma kauhanyo 8?
9 Lika ze utwisa butuku ha li lu tahela, lwa kona ku ikutwa ku silokiwa, mane ni ku nahana kuli Mulimu h’a sa lu lata hahulu. Ka ku ba kuli likezahalo zeo li tahela luna kaufela, lu eza hande ku nyaka ka tokomelo manzwi a omba-omba luli a muapositola Paulusi a kwa Maroma kauhanyo 8. Manzwi ao n’a ñolezwi Bakreste ba ba tozizwe. Kono ka mutomo, a sebeza hape ni ku ba lingu ze ñwi, ba ba beilwe ku ba ba ba lukile ka ku ba balikani ba Mulimu, sina Abrahama ya n’a pilile pili Bukreste bu si ka taha kale.—Maroma 4:20-22; Jakobo 2:21-23.
10, 11. (a) Lila fokuñwi li tamanga batu ba Mulimu milatu mañi? (b) Ki kabakalañi litamilikezo zeo ha li sa bilaezi luli kwa Bakreste?
10 Mu bale Maroma 8:31-34. Paulusi u buza kuli: “Mulimu h’a lu yemela, ki mañi ya ka lu lwanisa?” Ki niti kuli Satani ni batu ba hae ba ba maswe ba lu lwanisa. Lila za kona ku lu tamilikeza, niheba mwa likuta za naha. Bashemi ba bañwi ba Sikreste ba tamilikelizwe kuli ba toile bana ba bona kakuli ba hanile ku lumela kuli bana ba bona ba fiwe mialafelo ye loba mulao wa Mulimu kamba ku lumela kuli ba eze mikiti ya sihedeni. (Likezo 15:28, 29; 2 Makorinte 6:14-16) Bakreste ba bañwi ba basepahali se ba tamilikelizwe kuli ki bakwenuheli ba mulonga kakuli ne ba si ke ba bulaya batu ba bañwi mwa ndwa kamba ku ikenya ku za bupolitiki. (Joani 17:16) Balwanisi ba bañwi ba hasanyize buhata bwa ku lu sinya libizo mwa mitai ya makande, mane ni ku tamilikeza Lipaki za Jehova ku ba sikwata sa bulapeli se si lubeta.
11 Kono mu si libali kuli mwa miteñi ya baapositola, ne ku bulezwi kuli: “Tuto yeo ye keluhile i lwaniswa kai ni kai.” (Likezo 28:22) Litamilikezo zeo luli ha li bilaezi. Mulimu ki yena ya beya Bakreste ba niti ku ba ba ba lukile, ka ku ya ka tumelo ya bona mwa sitabelo sa Kreste. Jehova n’a ka tuhelelañi ku lata balapeli ba hae ha s’a ba file mpo ya hae ye tuna ka ku fitisisa, yona ya Mwan’a hae ya lateha? (1 Joani 4:10) Cwale Kreste ha s’a zusizwe kwa bafu mi ha s’a beilwe ku la bulyo la Mulimu, wa tiiseza mwa ku yemela Bakreste. Ki mañi ya kona ku lwanisa ka tukelo sehezo ya Kreste kwa balateleli ba hae kamba ku hanyeza katulo ye nde ya Mulimu kwa basepahali ba hae? Ha ku na ni yo mukana!—Isaya 50:8, 9; Maheberu 4:15, 16.
12, 13. (a) Ki miinelo mañi ye sa koni ku lu kauhanya ni lilato la Mulimu? (b) Satani u na ni mulelo mañi h’a lu tahiseza matata? (c) Ki kabakalañi Bakreste ha ba tula ka ku tala?
12 Mu bale Maroma 8:35-37. Kwand’a luna beñi, kana ku na ni mutu kamba nto ye ñwi ye kona ku lu kauhanya ni lilato la Jehova ni la Mwan’a hae, yena Kreste Jesu? Ka ku itusisa bayemeli ba hae ba fa lifasi, Satani wa kona ku tahiseza Bakreste butata bo butuna. Mwa lilimo ze mwanda ze felile, mizwale ni likaizeli ba Sikreste ba luna ba bañata se ba nyandisizwe hahulu mwa linaha ze ñata. Mwa libaka ze ñwi kacenu, mizwale ba luna ka zazi ni zazi ba talimana ni matata a za mali. Ba bañwi ba mwa lukupwe kamba ha ba na liapalo ze likani. Diabulosi u na ni mulelo mañi h’a tahisa miinelo yeo ye t’ata? Libaka le liñwi kikuli u lela ku fokolisa bulapeli bwa niti bwa Jehova. Satani u bata ku lu kolwisa kuli Mulimu h’a sa lu lata hahulu. Kono kana ku cwalo?
13 Sina Paulusi, ya n’a kutezi ku bulela manzwi a kwa Samu 44:22, lu itutile Linzwi la Mulimu le li ñozwi. Lu ziba kuli lika zeo li ezahalela luna “lingu” za Mulimu kabakala libizo la hae. Ku boniswa ku kena kwa libizo la Mulimu ni ku boniswa ku luka kwa bubusi bwa hae bwa pupo kamukana ku amilwe. Ki kabakala litaba ze tuna zeo Mulimu h’a tuhelezi miliko, isiñi kuli h’a sa lu lata. Ku si na taba kuli miinelo ye swenya ki ya mufuta mañi, lu kolwiswa kuli lilato la Mulimu kwa batu ba hae, ku kopanyeleza ku mañi ni mañi wa luna, ha li si ka cinca. Manyando kaufela e lu kana lwa tiyela a ka fetuha ku ba tulo haiba lu zwelapili ku sepahala. Lu tiiswa ni ku susumezwa ka buikolwiso bwa kuli lilato la Mulimu ki le li tiile.
14. Ki kabakalañi Paulusi ha n’a kolwisizwe ki lilato la Mulimu ku si na taba ni miliko ye kana ya wela Bakreste?
14 Mu bale Maroma 8:38, 39. Paulusi n’a kolwisizwe ki nto mañi kuli Bakreste ha ba koni ku kauhanywa ni lilato la Mulimu? Ku si na kuliñi, miinelo ye n’e wezi Paulusi mwa bukombwa bwa hae ne i tiisize buikolwiso bwa hae bwa kuli miliko ha i koni ku ama lilato la Mulimu ku luna. (2 Makorinte 11:23-27; Mafilipi 4:13) Hape, Paulusi n’a ziba za mulelo wa kamita wa Jehova ni mwa n’a sebelisanezi ni batu ba Hae kwaikale. Kana lifu la kona ku felisa lilato la Mulimu ku ba ba mu sebelelize ka busepahali? Kutokwa ni hanyinyani! Mulimu u ka zwelapili ku hupula basepahali ba ba cwalo ba ba shwa, mi u ka ba zusa kwa bafu ka nako ya hae ye swanela.—Luka 20:37, 38; 1 Makorinte 15:22-26.
15, 16. Mu bulele lika ze ñwi ze si ke za ezisa Mulimu ku tuhela ku lata batanga ba hae ba basepahali.
15 Ku si na taba ni miliko yeo bupilo bwa kacenu bu kona ku lu tahiseza, ibe kozi ye lu bisa liyanga, butuku bo butuna, kamba bubotana bo butuna, ha ku na se si kona ku felisa lilato la Mulimu kwa batu ba hae. Mangeloi a m’ata, inge cwalo lingeloi le ne li ipetuzi ku ba Satani, h’a koni ku kukueza Jehova kuli a tuhele ku lata batanga ba hae ba basepahali. (Jobo 2:3) Milonga ya kona ku kwalela, ku tama, ni ku nyandisa batanga ba Mulimu ni ku ba biza kuli ki “bahaniwa.” (1 Makorinte 4:13) Ku toiwa ki macaba ko ku si na libaka k’o ku kona ku ezisa batu ku lu fetuhela, kono ha ku kukuezi Mubusi wa pupo kamukana ku lu siloka.
16 Ka ku ba Bakreste, ha lu tokwi ku saba kuli lika lifi kamba lifi za n’a bulezi Paulusi kuli ki “ze li teñi cwale”—zona likezahalo ni miinelo ya mwa muinelo wa linto wa cwale—kamba “ze sa ta” kwapili kuli za kona ku felisa lilato la Mulimu kwa batu ba hae. Limpi za fa lifasi ni za kwa lihalimu niha li lu lwanisa, Mulimu u ka lu tiisa ka lilato la hae le li sepahala. Ka mwa n’a koñomekezi Paulusi, “bupahamo kamba butasi” ha bu koni ku tibela lilato la Mulimu. Ee, ha ku na nto ni ye kana ye lu zwafisa, kamba nto ifi kamba ifi ye kana ya hanelela ku lu zamaisa, ye kona ku lu kauhanya ni lilato la Mulimu. Mi ha ku na nto ifi kamba ifi ye bupilwe ye kona ku sinya swalisano ya Mubupi ni batanga ba hae ba basepahali. Lilato la Mulimu ha li na ku fela; li ka inelela.—1 Makorinte 13:8.
Mu Katelwe Sishemo Sa Mulimu ku Ya Ku Ile
17. (a) Ki kabakalañi ku latiwa ki Mulimu ha ku li ‘ko kunde ku fita bupilo’? (b) Lu bonisa cwañi kuli lwa katelwa sishemo sa Mulimu?
17 Lilato la Mulimu ki la butokwa cwañi ku mina? Kana mwa ikutwa mwa n’a ikutwezi Davida, ya n’a ñozi kuli: “Kakuli sishemo sa hao ki se sinde ku fita bupilo; mulomo wa ka u ka ku lumba. Mihe ni ka ku lumbeka ha ni nze ni pila; ni yemise mazoho, ku lapela ka Libizo la hao”? (Samu 63:3, 4) Ki nto mañi luli ye lu kona ku fumana mwa bupilo bwa mwa lifasi le ye fita ku latiwa ki Mulimu ni ku ba ni silikani ni yena sa ka busepahali? Ka mutala, kana ku ba ni musebezi o fumisa ki ko kunde ku fita ku ba ni kozo mwa munahano ni tabo ye tahiswa ki ku ba ni swalisano ye tuna ni Mulimu? (Luka 12:15) Bakreste ba bañwi ba talimani ni muinelo mo ne ba na ni ku keta ku hana Jehova kamba ku bulaiwa. Seo ne si ezahezi kwa Lipaki za Jehova ba bañata ba mwa minganda ya tukufazo ya ba Nazi ka nako ya Ndwa ya Lifasi ya II. Kwand’a ba sikai fela, mizwale ba luna ba Sikreste ba ikatulela ku tiiseza mwa lilato la Mulimu, ili ku itakaleza ku bulaiwa ha ne ku ka tokwahala. Ba ba tiiseza mwa lilato la hae ka busepahali ba kona ku sepa kuli Mulimu u ka ba fa bupilo bo bu sa feli, ili nto yeo lifasi li sa koni ku lu fa. (Mareka 8:34-36) Kono ki ze ñata ze amilwe kwand’a fela bupilo bo bu sa feli.
18. Ki kabakalañi bupilo bo bu sa feli ha bu li bo bu lakazeha hahulu?
18 Nihaike kuli ha ku konahali ku pila ku ya ku ile ku si na Jehova, mu like ku hupula mo ne bu ka bela bupilo bo butelele-telele ku si na Mubupi. Neikaba bo bu si na tuso, bo bu si na mulelo wa niti. Jehova u file batu ba hae musebezi o kolwisa mwa mazazi a maungulo a. Kacwalo, lwa kona ku sepa kuli Jehova, yena wa Milelo ye mituna, h’a ka lu fa bupilo bo bu sa feli, bu ka ba ni ze ñata ze tabisa ili za butokwa ze lu ka ituta ni ku eza. (Muekelesia 3:11) Lu batisise lu mane mwa lilimo ze ñata-ñata ze kwapili, ha lu na ku kona ku utwisisa ka ku tala “buliba bwa bufumu ni bwa butali ni bwa zibo ya Mulimu.”—Maroma 11:33.
Ndate Wa Mi Lata
19. Jesu Kreste n’a file balutiwa ba hae buikolwiso mañi bwa mafelelezo?
19 La Nisani 14, 33 C.E., ili manzibwana a mafelelezo a ku ba ni baapositola ba hae b’a 11 ba basepahali, Jesu n’a bulezi ze ñata kuli a ba tiiseze za kwapili. Ne ba tiiselize ni Jesu mwa miliko ya hae, mi ne ba iponezi ka butu lilato la hae ku bona. (Luka 22:28, 30; Joani 1:16; 13:1) Cwale Jesu a ba kolwisa kuli: “Yena Ndate wa mi lata.” (Joani 16:27) Manzwi ao n’a tusize hahulu balutiwa bao ku lemuha kuli Ndat’a bona wa kwa lihalimu luli wa ba lata!
20. Mu ikatulela ku ezañi, mi mu kona ku ba ni buikolwiso mwa nto mañi?
20 Ba bañata ba ba pila cwale se ba sebelelize Jehova ka busepahali ka lilimo-limo. Ku si na kuli cwañi, pili muinelo wa linto o maswe wo u si ka fela kale, lu ka welwa ki miliko ye miñwi ye miñata. Mu si tuheleli ni hanyinyani miliko yeo ku mi limbululisa kuli Mulimu wa mi lata. Ne ku ka ba t’ata ku koñomeka ka ku tula tikanyo niti ye: Jehova wa mi lata. (Jakobo 5:11) Haike kaufel’a luna lu zwelepili ku peta kalulo ya luna, ili ku mamela ka busepahali litaelo za Mulimu. (Joani 15:8-10) Haike lu itusise kolo kaufela mwa ku lumbeka libizo la hae. Lu lukela ku tiisa katulo ya luna ya ku zwelapili ku sutelela ku Jehova mwa tapelo ni ku ituta Linzwi la hae. Ku si na taba ni ze ka taha kwapili, haiba lu eza ze lu kona kaufela ku tabisa Jehova, lu ka ba mwa kozo, ka buikolwiso bo bu tezi bwa kuli h’a na ku tuhela ku lu lata.—2 Pitrosi 3:14.
Ne Mu Ka Alaba Cwañi?
• Kuli lu be mwa buiketo kwa mubili ni mwa maikuto, ki lilato la mañi leo sihulu lu tokwa?
• Ki lika mañi ze sa koni ku tuhelisa Jehova ku lata batanga ba hae?
• Ki kabakalañi ku latiwa ki Jehova ha ku li ‘ko kunde ku fita bupilo’?
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 13]
Haiba lu ikutwa kuli lu kauhani ni lilato la Mulimu, lwa kona ku lukisa miinelo
[Siswaniso se si fa likepe 15]
Paulusi n’a utwisisize libaka ha n’a nyandiswa