Mu Ise Pilu kwa Linzwi la Bupolofita la Mulimu
Mu Ise Pilu kwa Linzwi la Bupolofita la Mulimu
“Lu na ni linzwi la bapolofita le li tiile ku fita, le mu ka eza hande ku isa pilu ku lona.”—2 PITROSI 1:19.
1, 2. Mu kona ku kandeka mutala ufi wa mesiya wa buhata?
KA LILIMO ze mianda-nda, bomesiya ba buhata ba likile ku polofita za kwapili. Mwa lilimo za mwanda wa buketalizoho C.E., mutu ya n’a ipiza Mushe n’a kolwisize Majuda ba mwa sooli sa Kreta kuli ne li yena mesiya mi n’a ka ba lukulula kwa ku hatelelwa. Lizazi la ku puluswa kwa bona ha ne li fitile, ba mu latelela fa sibaka se si lumbile se si talimani ni liwate la Mediteranea. A ba taluseza kuli ne ba tokwa fela ku icumbela mwa liwate, mi ne li ka ba apuhela. Buñata-ñata be ne ba icumbezi mwa liwate ne ba shwezi mwateñi, mi yena Mesiya y’o a iconga.
2 Mwa lilimo za mwanda wa bu 12, kwa taha “mesiya” yo muñwi mwa Yemen. Mubusi a mu kupa sisupo sa bumesiya bwa hae. “Mesiya” y’o a talusa kuli mubusi a mu pume toho. N’a polofitile kuli zuho ya hae ya kapili neikaba yona sisupo seo. Mubusi a lumela ku eza nto yeo kono “mesiya” y’o a shwelela.
3. Mesiya wa niti ki mañi, mi bukombwa bwa hae ne bu bonisizeñi?
3 Bomesiya ba buhata ni bupolofita bwa bona ha bu kondisangi lika, kono ku isa pilu kwa linzwi la bupolofita la Mulimu ha ku tisangi maswabi. Mesiya wa niti, yena Jesu Kreste, n’a talelelize bupolofita bo buñata bwa mwa Bibele. Ka mutala, ha n’a bulela za bupolofita bwa Isaya, Mateu muñoli wa Litaba za Evangeli, n’a ize: “Naha ya Zabuloni ni naha ya Nafetali ye bapani ni liwate, mwa buse bwa Jordani, Galilea ya ba macaba; sicaba se ne si inzi mwa lififi, si boni liseli le lituna; mi ba ba ne ba inzi mwa naha ya lifu ni mwa muluti wa lona, ba pazulezwi ki liseli. Ku zwa fo, Jesu a kala ku luta batu, a li: Mu bake, kakuli mubuso wa kwa lihalimu u sutelezi fakaufi.” (Mateu 4:15-17; Isaya 9:1, 2) Jesu ne li yena “liseli le lituna” leo, mi bukombwa bwa hae ne bu pakile kuli ne li yena Mupolofita y’o Mushe n’a bulezi cimo. Be ne ba ka hana ku utwa Jesu ne ba ka sinyiwa.—Deuteronoma 18:18, 19; Likezo 3:22, 23.
4. Jesu n’a talelelize cwañi Isaya 53:12?
4 Jesu hape n’a talelelize manzwi a bupolofita a kwa Isaya 53:12, a’ li: “U tobohile moya wa hae mane kwa lifu, mi u balilwe ni lisinyi; kakuli u lwezi libi za ba bañata, mi u lapelela baezalibi.” Jesu ha n’a zibile kuli n’a tuha a fana bupilo bwa hae kuli bu be tiululo, a tiisa tumelo ya balutiwa ba hae. (Mareka 10:45) N’a ezize cwalo ka nzila ye ipitezi ili ka pono ya ku fetuha.
Pono ya ku Fetuha I Tiisa Tumelo
5. Ka manzwi a mina, ne mu ka talusa cwañi pono ya ku fetuha?
5 Pono ya ku fetuha ne li kezahalo ye polofita se siñwi. Jesu n’a ize: “Mwan’a mutu u swanezi ku taha mwa kanya ya Ndat’ahe, ni mangeloi a hae . . . Kaniti na mi bulelela, ni li: ku ba ba yemi mo, ku na ni ba bañwi ba ba si na ku shwa, konji ba bone pili Mwan’a mutu a taha mwa mubuso wa hae.” (Mateu 16:27, 28) Kana kwa baapositola ku na ni be ne ba boni luli Jesu a taha mwa Mubuso wa hae? Mateu 17:1-7 i li: “Mazazi aketa-lizoho ka li li liñwi h’a felile, Jesu a nga Pitrosi ni Jakobo, ni Joani munyan’a hae, mi a ba isa kwatuko, fa lilundu le li lumbile. Kih’a fetuha fapil’a bona.” Yeo luli ki kezahalo ye nyangumuna! “Pata ya hae ya benya sina lizazi, mi liapalo za hae za ba ze sweu sina liseli. Mi, a mu bone, Mushe ni Elia ba iponahalisa ku bona, inze ba bulela ni yena.” Hape, “lilu le li benya la ba kwahela,” mi ba utwa linzwi la Mulimu ka sibili le li li: “Yo ki Mwan’a ka ya latwa, ye ni katelwa; mu mu utwe. Balutiwa ha ba utwa, ba pwacamana, ba sabile maswe. Kono Jesu a sutelela, a ba swala, a li: Mu zuhe, mu si ke mwa saba.”
6. (a) Ki kabakalañi Jesu ha n’a bulezi kuli ku fetuha k’o ne li pono? (b) Pono ya ku fetuha ne li mbengenge yañi?
6 Yona kezahalo ye ngangamisa yeo mwendi ne i ezahalezi ku o muñwi wa miongola ya lilundu la Hermoni, f’o Jesu ni baapositola ba balalu ne ba tandile busihu kaufela. Ku bonahala kuli pono ya ku fetuha yeo ne i ezahezi busihu, mi kacwalo ne i bonahezi hande-nde. Libaka le liñwi leo Jesu n’a i bizelize kuli ki pono kikuli Mushe ni Elia be ne ba shwile kale-kale, ne ba siyo teñi luli. Ki Kreste fela ya na li teñi f’o. (Mateu 17:8, 9) Nto ye mbwetukisa cwalo yeo ne i file bo Pitrosi, Jakobo, ni Joani mbengenge ye ipitezi ya ku ba teñi kwa Jesu ka kanya a li Mulena. Mushe ni Elia ba yemela batoziwa bao Jesu a ka busa ni bona, mi pono yeo ne i koñomekile ka ku tiya bupaki bwa hae ka za Mubuso ni bulena bwa hae bwa kwapili.
7. Lu ziba cwañi kuli Pitrosi n’a hupulanga hande za pono ya ku fetuha?
7 Pono ya ku fetuha yeo ne i tiisize tumelo ya baapositola ba balalu bao be ne ba ka okamela puteho ya Sikreste. Pata ya Kreste ye n’e benyize, liapalo za hae ze n’e sweufalile, ni linzwi la Mulimu ka sibili le ne li zibahalize kuli Jesu ki Mwan’a Hae ya latwa ye ba swanela ku utwa—kaufela zeo ne li petile ka buanyu ze ne li lelezwi. Kono baapositola ne ba sa swaneli ku bulelela mutu za pono yeo ku fitela fa n’a ka zuhela Jesu kwa bafu. Hamulaho wa lilimo ze bat’o ba ze 32, yona pono yeo ne i sa li mwa munahano wa Pitrosi. Ha n’a i talusize ni ku talusa butokwa bwa yona, n’a ñozi kuli: “Kakuli ha lu si ka ya ka matangu a’ ezizwe ka butali, ha lu mi zibisize mata a Mulen’a luna Jesu Kreste ni ku taha kwa hae; kono ne lu iponezi butuna bwa hae ka meto a luna; kakuli n’a filwe ki Mulimu Ndate likute ni kanya, nako y’a fitelwa ki linzwi le li zwa kwa kanya ye pahami, le li li: Yo ki Mwan’a ka ya latwa, ye ni katelwa. Ni luna lu utwile linzwi leo ha li zwa kwa lihalimu, lu nze lu inzi ni yena fa lilundu le li kenile.”—2 Pitrosi 1:16-18.
8. (a) Zibahazo ya Mulimu ka za Mwan’a hae ne i koñomekileñi? (b) Ki sifi se si boniswa ki lilu le ne li bonahezi mwa pono ya ku fetuha?
8 Nto ya butokwa ka ku fitisisa ne li zibahazo ya Mulimu ya kuli: “Yo ki Mwan’a ka ya latwa, ye ni katelwa; mu mu utwe.” Pulelo yeo i koñomeka kuli Jesu ki yena Mulena ya beilwe ki Mulimu fa lubona, ili ya lukela ku utwiwa ki pupo kamukana. Lilu le ne li kwahezi ne li bonisize kuli talelezo ya pono yeo ne i si ke ya bonahala ka meto. Ne i ka lemuhiwa fela ka meto a kutwisiso ku ba ba ziba ‘sisupo’ sa ku ba teñi kwa Jesu a li Mulena. (Mateu 24:3) Mane, taelo ya Jesu ya kuli ba si ke ba bulelela mutu za pono yeo ku fitela a zusiwa kwa bafu i bonisa kuli n’a ka pahamiswa ni ku bubekwa ha s’a zuhile kwa bafu.
9. Ki kabakalañi pono ya ku fetuha ha i swanela ku tiisa tumelo ya luna?
9 Pitrosi ha s’a bulezi za pono ya ku fetuha, a li: “Lu na ni linzwi la bapolofita le li tiile ku fita, le mu ka eza hande ku isa pilu ku lona, inge kwa lambi ye lu bonisa mwa sibaka se si lififi, ku isa nako ya malungasiku, mi naleli ya Lilungwe i bonahala mwa lipilu za mina. Sihulu mu zibe kuli ha ku na bupolofita bo mutu a ka italuseza bona ili yena. Kakuli mwa mazazi a kale bupolofita ha bu si ka bonahala ka ku lata kwa mutu; kono batu ne ba bulela ka taelo ya Mulimu inze ba susumezwa ki Moya o Kenile.” (2 Pitrosi 1:19-21) Pono ya ku fetuha i koñomeka kuli linzwi la bupolofita la Mulimu l’a sepeha. Lu lukela ku isa pilu ku lona linzwi leo ku fita ku isa pilu kwa “matangu a’ ezizwe ka butali” ili a’ sa lumelelwi ki Mulimu. Pono ya ku fetuha i swanela ku tiisa tumelo ya luna mwa linzwi la bupolofita la Mulimu kakuli kanya ya Jesu ni bulena bwa hae ha li sa li pono fela, kono se li ezahezi luli. Ee, lu na ni bupaki bwa niti bwa kuli Kreste u teñi kacenu a li Mulena y’a m’ata wa kwa lihalimu.
Ka M’o Naleli ya Lilungwe I Pazulela
10. “Naleli ya Lilungwe” ya n’a bulezi Pitrosi ki mañi kamba ki nto mañi, mi mu alabelañi cwalo?
10 Pitrosi n’a ñozi kuli: “Mu ka eza hande ku isa pilu [kwa linzwi la bapolofita], inge kwa lambi ye lu bonisa mwa sibaka se si lififi, ku isa nako ya malungasiku, mi naleli ya Lilungwe i bonahala.” “Naleli ya Lilungwe” yeo ki mañi kamba ki nto mañi? Pulelo ya kuli “naleli ya Lilungwe” i talusa nto ye swana ni ‘Naleli ya kakusasa.’ Sinulo 22:16 i biza Jesu Kreste kuli ki “Naleli ye benya, ya kakusasa.” Ka linako ze ñwi za silimo, linaleli ze cwalo ki zona ze banga za mafelelezo ku pazula. Li lakanga lizazi hanyinyani fela, kacwalo li zibahaza ku taha kwa lizazi le linca. Pitrosi n’a itusisize pulelo ya “naleli ya Lilungwe” ka ku talusa Jesu ha s’a beilwe fa bulena mwa Mubuso. Ka nako yeo, Jesu n’a pazulezi pupo kamukana, mane ni lifasi-mubu le! Ka ku ba naleli ya Lilungwe ye li Mesiya, u zibahaza lizazi le linca, kamba linako ze nca, ze ka tahela batu kaufela ba ba utwa.
11. (a) Ki kabakalañi 2 Pitrosi 1:19 ha i sa talusi kuli “naleli ya Lilungwe” i pazulela mwa lipilu tota za batu? (b) Ne mu ka talusa cwañi 2 Pitrosi 1:19?
11 Litoloko za Bibele ze ñata li fa muhupulo wa kuli manzwi a muapositola Pitrosi a’ ñozwi kwa 2 Pitrosi 1:19 a ama kwa pilu luli ya mutu. Pilu ya mutu yo muhulu i na ni bukiti bwa li-gramu ze mwahal’a ze 250 ni 300. Jesu Kreste, y’o cwale a li wa kwa moya ya sa shwi ili ya tezi kanya mwa lihalimu, u kona ku pazula cwañi mwa lilama ze nyinyani zeo za batu? (1 Timotea 6:16) Kaniti, lipilu za luna za swanisezo za amiwa mwa taba ye, kakuli lu isa pilu kwa linzwi la bupolofita la Mulimu ka lipilu za luna. Kono mu bale ka tokomelo 2 Pitrosi 1:19, mi mu ka bona kuli Bibele ya New World Translation i na ni lifelwani ze kauhanya pulelo ye li “ku isa nako ya malungasiku mi naleli ya Lilungwe i bonahala” kwa manzwi e i tatama a timana yeo ni kwa pulelo ye li “mwa lipilu za mina.” Timana yeo i kana ya balwa cwana: ‘Lu na ni linzwi la bapolofita le li tiile ku fita; le mu ka eza hande ku isa pilu ku lona inge kwa lambi ye lu bonisa mwa sibaka se si lififi, f’o kikuli, mwa lipilu za mina, ku isa nako ya malungasiku mi naleli ya Lilungwe i bonahala.’
12. Ki ufi muinelo wa lipilu za batu ba bañata, kono Bakreste ba niti bona ba cwañi?
12 Ki ufi muinelo wa lipilu za swanisezo za batu ba sibi ba bañata? Lipilu za bona li mwa lififi la kwa moya! Kono haiba lu Bakreste ba niti, ku swana inge kuli lambi ya monyehela mwa lipilu za luna, ze n’e ka ba mwa lififi. Manzwi a Pitrosi a bonisa kuli Bakreste ne ba ka tona ni ku lemuha ku pazula kwa lizazi le linca ha ne ba ka isa pilu kwa linzwi la bupolofita la Mulimu le li monyehela. Ne ba ka ziba taba ya kuli naleli ya Lilungwe i pazulezi pupo kaufela, isi mwa lipilu za batu.
13. (a) Ki kabakalañi ha lu kona ku ikolwisa kuli naleli ya Lilungwe ki kale i pazula? (b) Ki kabakalañi Bakreste ha ba kona ku tiyela miinelo ye t’ata yeo Jesu n’a polofitezi miteñi ya luna?
13 Naleli ya Lilungwe ki kale i pazula! Lwa kona ku ikolwisa ka za seo ka ku isa pilu kwa bupolofita bo butuna bwa Jesu bwa za ku ba teñi kwa hae. Kacenu, lu sweli ku iponela talelezo ya bona ka likezahalo ze cwale ka lindwa, lukupwe, lizikinyeho, ni ku kutaza taba ye nde. Zona zeo li ezahala ka sipimo se si si ka bonwa kale haisali. (Mateu 24:3-14) Nihaike kuli miinelo ye t’ata ya n’a bulezi Jesu i ama ni luna Bakreste, lwa kona ku itiisa ka kozo ni tabo mwa lipilu za luna. Kabakalañi? Kakuli lu isa pilu kwa linzwi la bupolofita la Mulimu mi lu lumela za sepisize kwapili. Lwa ziba kuli lu fakaufi hahulu ni linako ze nde ka ku fitisisa kakuli se lu keni hahulu mwa “nako ya maungulo”! (Daniele 12:4) Lifasi li mwa muinelo wa ku kalelwa o polofitilwe kwa Isaya 60:2, kuli: “Lififi ki le, li ka kwahela lifasi; lififi le lituna li kwahele macaba.” Mutu u kona ku bona cwañi nzila mwa lififi leo? Mutu u lukela ku isa pilu kwa linzwi la bupolofita la Mulimu ka buikokobezo cwale, ha ku sa na ni sibaka. Batu ba ba sepahala ba swanela ku taha ku Jehova Mulimu, yena Simbule sa bupilo ni liseli. (Samu 36:9; Likezo 17:28) Mutu h’a eza cwalo kihona a ka ba ni liseli la niti ni sepo ya ku ikola nako ye nde ya kwapili yeo Mulimu a lukiselize batu ba ba utwa.—Sinulo 21:1-5.
“Liseli Li Tile mwa Lifasi”
14. Lu lukela ku ezañi kuli lu iponele talelezo ya bupolofita bo bunde bwa Bibele?
14 Mañolo a utwahaza hande kuli Jesu Kreste cwale s’a li Mulena ya busa. Bakeñisa kuli n’a kalile ku busa ka 1914, bupolofita bo bunde bu sa na ni ku talelezwa. Kuli lu iponele talelezo ya bona, lu lukela ku ba baishuwi ba ba lumela ku Jesu Kreste, ba ba bakela libi ni lifoso ze n’e ezizwe ka ku sa ziba. Kaniti, ba ba lata lififi ha ba na ku fiwa bupilo bo bu sa feli. Jesu n’a ize: “Mi katulo ki ye: Liseli li tile mwa lifasi, bo batu ba latile lififi ku fita liseli; kakuli misebezi ya bona ki ye maswe. Mutu kaufela ya eza se si maswe u toya liseli, mi h’a ti mwa liseli, kuli misebezi ya hae i si ke ya nyazwa. Kono ya eza niti, yena u taha mwa liseli, kuli ku bonahale kuli misebezi ya hae i ezwa ku Mulimu.”—Joani 3:19-21.
15. Ki sifi se si ka ezahala haiba lu keshebisa ku piliswa k’o Mulimu a konahalisize ka Mwan’a hae?
15 Liseli la kwa moya li tile mwa lifasi ka Jesu, mi ku teeleza ku yena ku butokwa hahulu. Paulusi n’a ñozi kuli: “Kale, Mulimu n’a bulezi hañata, ni ka mikwa ye miñata, ni bondat’a luna ba kale, ka bapolofita; cwale mwa linako ze, za mafelelezo, u bulezi ni luna ka Mwana yo a beile ku yola sanda sa lika kamukana.” (Maheberu 1:1, 2) Ki sifi se ne si ka ezahala ha ne lu ka keshebisa ku piliswa k’o Mulimu a konahalisize ka Mwan’a hae? Paulusi n’a zwezipili ku bulela kuli: “Kakuli Linzwi le li bulezwi ka tuso ya mangeloi, mbali li bonwi ku tiya; mi foso kaufela, ni ku sa utwa, ku fumani mupuz’o lukezi, ni li, lu ka banduka cwañi ha lu keshebisa ku piliswa ko ku cwalo? Ili ku piliswa ko ne ku bulezwi pili ki Mulena; kiha ba ba ne ba ku utwile ku Yena ba lu tiiselize niti ya kona; Mulimu inz’a tiisa bupaki bwa bona ka lisupo ni limakazo, ni ka ze mata za mifuta ye miñata, ni ka limpo ze abiwa ki Moya o Kenile, mw’a latela Yena.” (Maheberu 2:2-4) Ee, Jesu ki yena mutomo mwa ku shaelwa kwa linzwi la bupolofita.—Sinulo 19:10.
16. Ki kabakalañi ha lu kona ku lumela ka ku tala bupolofita kaufela bwa Jehova Mulimu?
16 Sina mo se lu bonezi, Pitrosi n’a ize: “Ha ku na bupolofita bo mutu a ka italuseza bona ili yena.” Batu, ka ili bona, ha ba koni ku tahisa bupolofita bwa niti, kono lwa kona ku sepa ka ku tala bupolofita kaufela bwa Mulimu. Bu zwa ku Jehova Mulimu ka sibili. Ka moya o kenile, u konisize batanga ba hae ku utwisisa ka m’o bupolofita bwa Bibele bu sweli ku talelezwa. Ka niti, lu itumela ku Jehova kwa ku lu konisa ku bona talelezo ya bupolofita bo buñata b’o ku kala ka 1914. Mi lwa kolwa ka ku tala kuli bupolofita bwa hae bo buñwi ka za ku fela kwa muinelo wo wa linto bu ka talelezwa kaufel’a bona. Ki kwa butokwa hahulu kuli lu zwelepili ku isa hahulu pilu kwa bupolofita bwa Mulimu ha lu nze lu benyisa liseli la luna. (Mateu 5:16) Lu itumela hahulu kuli Jehova u sweli ku ‘lyakamisa liseli la hae mwa lififi’ le li kwahezi lifasi-mubu kacenu!—Isaya 58:10.
17. Ki kabakalañi ha lu tokwa liseli la kwa moya le li zwa ku Mulimu?
17 Liseli li lu konisa ku bona lika. Hape li konisa ku hula kwa limela z’e lu fa lico za mifuta-futa. Ha lu koni ku pila ha ku si na liseli. Liseli la kwa moya bo? Ki lona le li lu etelela ni ku lu bonisa ze kwapili ze polofitilwe mwa Linzwi la Mulimu, yona Bibele. (Samu 119:105) Jehova Mulimu ka lilato, ‘u luma liseli ni niti ya hae.’ (Samu 43:3) Ka niti lu swanela ku bonisa buitebuho bo bu tungile kwa litukiso zeo. Kacwalo, ha lu ezeñi mo lu konela kaufela kuli lu ikungele liseli leo la “zibo ya kanya ya Mulimu” ilikuli li monyehe mwa pilu ya luna ya swanisezo.—2 Makorinte 4:6; Maefese 1:18.
18. Naleli ya Lilungwe ya Jehova u itukiselize ku ezañi cwale?
18 Lu fuyauzwi luli ku ziba kuli ka 1914, Jesu Kreste, yena naleli ya Lilungwe, n’a pazulezi pupo kamukana ni ku kala ku taleleza pono ya ku fetuha! Naleli ya Lilungwe ya Jehova cwale u teñi, u itukiselize ku taleleza mulelo wa Mulimu wa ku taleleza kalulo ye ñwi ya pono ya ku fetuha, yona “ndwa ya lizazi le lituna la Mulimu Ya-Mata-Kaufela.” (Sinulo 16:14, 16) Hamulaho wa ku yundiswa kwa muinelo wa kale wo, Jehova u ka taleleza sepiso ya hae ya “lihalimu le linca, ni lifasi le linca” mo lu ka kona ku mu lumbeka kamita-ni-mita ka ku ba yena Mulena wa pupo kamukana ili Mulimu wa bupolofita bwa niti. (2 Pitrosi 3:13) Ku fitela lizazi le lituna leo li fita, lu zwelepili ku zamaya mwa liseli la Mulimu ka ku isa pilu kwa linzwi la bupolofita la Mulimu.
Ne Mu Ka Alaba Cwañi?
• Ne mu ka talusa cwañi pono ya ku fetuha kwa Jesu?
• Pono ya ku fetuha i tiisa cwañi tumelo?
• Naleli ya Lilungwe ya Jehova ki mañi kamba ki nto mañi, mi ne i pazuzi lili?
• Ki kabakalañi ha lu swanela ku isa pilu kwa linzwi la bupolofita la Mulimu?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 21]
Kana mwa kona ku bulela taluso ya pono ya ku fetuha?
[Siswaniso se si fa likepe 23]
Naleli ya Lilungwe ki kale i pazula. Kana mwa ziba kuli ki ka mukwa ufi mi ki lili?