1-2. (a) Ki kabakalañi muapositola Paulusi hanaabulezi kuli lilato ki kona kalemeno ‘kakatuna hahulu’? (b) Ki lipuzo mañi zeluka nyakisisa?

 MUAPOSITOLA Paulusi hanaaambola za tumelo, sepo, ni lilato, naafelize ka kubulela kuli, “yetuna hahulu ku zona ki lilato.” (1 Makor. 13:13) Ki kabakalañi Paulusi hanaabulezi cwalo? Kakuli kwapili haluna kutokwa kuba ni tumelo mwa lisepiso za Mulimu ka za lifasi lelinca, kamba kuba ni sepo ya kuli lisepiso zeo likatalelezwa, kakuli ka nako yeo likabe litalelelizwe. Kono lukatokwa kuzwelapili kulata Jehova ni batu. Mane lukazwelapili kubalata hahulu kuya kuile.

² Bakeñisa kuli lukatokwa kuzwelapili kubonisa lilato, halunyakisiseñi lipuzo zetaalu. Yapili, ki kabakalañi haluswanela kulatana? Yabubeli, lukona kubonisana cwañi lilato? Yabulaalu, ki lika mañi zekona kulutusa kuzwelapili kulatana hahulu?

3. Ki kabakalañi haluswanela kulatana?

³ Ki kabakalañi hakuli kwa butokwa kulatana? Haiba lulata mizwale baluna, lubonisa kuli lu Bakreste ba niti. Jesu naabulelezi baapositola bahae kuli: “Batu kaufela bakaziba kuli mu balutiwa baka ka taba ye—haiba mulatana mwahalaa mina.” (Joa. 13:35) Hape kubonisana lilato kulutusa kuzwelapili kuswalisana. Paulusi naabulezi kuli “lilato liswalisanisa batu ka kutala.” (Makolo. 3:14) Nihakulicwalo, kunani libaka leliñwi la butokwa haluswanela kulatana. Muapositola Joani naañolezi mizwale bahae kuli: “Mutu kaufela yalata Mulimu ulukela kulata ni muzwale wahae.” (1 Joa. 4:21) Halubonisana lilato lubonisa kuli lulata Mulimu.

4-5. Mutaluse mo lilato laluna ku Mulimu liswalisanela ni lilato laluna kwa batu babañwi.

 ⁴ Kulata Mulimu kuswalisana cwañi ni kulata mizwale ni likaizeli baluna? Ka mutala, halunyakisiseñi mo pilu yaluna iswalisanela ni lilama zeñwi za mubili waluna. Mualafi hatatuba moinatela pilu yaluna ka kuswala musinga wa kwa lizoho, wakona kuziba kuli pilu yaluna iiketile kamba kutokwa. Lukona kuitusisa cwañi sikuka se haluambola za lilato?

⁵ Sina feela mualafi mwakona kuzibela moiinezi pilu yaluna ka kutatuba moinatela, ni luna lwakona kuziba molulatela Mulimu ka kubona molulatela batu. Haiba lulemuha kuli lilato laluna kwa batu lifokozi, fo kukona kutalusa kuli lilato laluna ku Mulimu lisweli lafokola. Haiba luzwelapili kubonisa lilato kwa mizwale baluna, fo lukaziba kuli lulata hahulu Mulimu.

6. Ki kabakalañi haluswanela kueza sesiñwi haiba lulemuha kuli lilato laluna kwa mizwale ni likaizeli baluna lisweli lafokola? (1 Joani 4:7-9, 11)

⁶ Luswanela kueza sesiñwi haiba lulemuha kuli lilato laluna kwa mizwale ni likaizeli baluna lisweli lafokola. Libaka? Kakuli taba yeo ibonisa kuli silikani saluna ni Mulimu sibata kusinyeha. Muapositola Joani uluhupulisa taba yeo ka kuutwahala ka kubulela kuli: “Yasalati muzwale wahae, yaboni, hakoni kulata Mulimu, yasika bona.” (1 Joa. 4:20) Luitutañi kwa taba yeo? Lukona feela kutabisa Jehova haiba luzwelepili “kulatana.”—Mubale 1 Joani 4:7-9, 11.

7-8. Ki lifi linzila zeñwi zelukona kubonisa ka zona kuli lwalatana?

⁷ Mwa Bibele, taelo ya kuli ‘lulatane’ ikuta-kutezwi. (Joa. 15:12, 17; Maro. 13:8; 1 Mates. 4:9; 1 Pit. 1:22; 1 Joa. 4:11) Nihakulicwalo, lilato ki maikuto a mwa pilu, mi hakuna mutu yakona kubona ze mwa pilu yaluna. Kacwalo, babañwi bakona kuziba cwañi kuli lwabalata? Ka manzwi ni ka likezo zaluna.

⁸ Kunani linzila zeñata zelukona kubonisa ka zona kuli lwalata mizwale ni likaizeli baluna. Ki ye mitala isikai: “Mubulelelane niti.” (Zak. 8:16) “Mubukeleze kozo mwahalaa mina.” (Mare. 9:50) “Mube mina bapili kukuteka babañwi.” (Maro. 12:10) “Muamuhelane.” (Maro. 15:7) “Muzwelepili . . . kuswalelana.” (Makolo. 3:13) “Muzwelepili kulwalisana mishimbo.” (Magal. 6:2) “Muzwelepili kuomba-ombana.” (1 Mates. 4:18) “Muzwelepili . . . kutiisana.” (1 Mates. 5:11) “Mulapelelane.”—Jak. 5:16.

9. Ki kabakalañi kuomba-omba babañwi haili nzila yende yelukona kubonisa ka yona kuli lwabalata? (Mubone ni siswaniso.)

⁹ Halunyakisiseñi yeñwi ya linzila zebulezwi mwa paragilafu yefelile, zelukona kubonisa ka zona lilato ku babañwi. Paulusi naabulezi kuli: “Muzwelepili kuomba-ombana.” Ki kabakalañi kuomba-omba babañwi haili nzila yende yelukona kubonisa ka yona kuli lwabalata? Ka kuya ka hatiso yeñwi yetalusa litaba za mwa Bibele, linzwi lanaaitusisize Paulusi lelitolokilwe kuli “kuomba-omba” litalusa “kuyema mutu kwatuko ka mulelo wa kumususueza hakopana ni muinelo otaata hahulu.” Kacwalo, haluomba-omba Mukreste yomuñwi yali mwa ziyezi, lumutusa kuyema ni kuzwelapili kuzamaya mwa nzila yeisa kwa bupilo. Nako kaufela haluomba-omba muzwale kamba kaizeli ya mwa butata, lubonisa kuli lwamulata.—2 Makor. 7:6, 7, 13.

10. Kubonisa mukekecima kuswalisana cwañi ni kuomba-omba?

¹⁰ Kubonisa mukekecima kuswalisana hahulu ni kuomba-omba. Ka mukwa ufi? Mutu yanani mukekecima uomba-ombanga  babañwi habakopana ni miinelo yetaata ni kubatusa. Kacwalo, lukalanga kuutwela mutu makeke kihona luka muomba-omba. Paulusi utalusa kuli mukekecima wanani ona Jehova kwa batu utahisanga kuli abaomba-ombe. Paulusi utalusa Jehova kuli ki “Ndate sishemo ni Mulimu yaomba-omba mwa miinelo kaufela.” (2 Makor. 1:3) Paulusi fa uitusisa linzwi la “sishemo” kutalusa mukekecima wanani ona Jehova kwa batu. Kacwalo, Mulimu ubizwa Ndate, kamba simbule sa sishemo, bakeñisa kuli ubonisanga hahulu mukekecima kwa batu. Mi mukekecima wo utahisanga kuli aluomba-ombe “mwa manyando aluna kaufela.” (2 Makor. 1:4) Sina feela mezi akenile azwa mwa liweluwelu mwakatulusezanga batu babashwile linyolwa, Jehova ni yena wakatulusanga ni kuomba-omba batu babaziyelehile. Lukona kulikanyisa cwañi Jehova ka kubonisa babañwi mukekecima ni kubaomba-omba? Nzila yeñwi yelukona kueza cwalo ka yona ki ka kuba ni tulemeno totuka lutusa kuutwela babañwi makeke ni kubaomba-omba. Ki tufi totuñwi twa tulemeno to?

11. Ka kuya ka Makolose 3:12 ni 1 Pitrosi 3:8, ki tufi tulemeno totuñwi totuka lutusa kulata babañwi ni kubaomba-omba?

¹¹ Ki lika mañi zeka lutusa kuzwelapili kuba ni lilato lelutokwa, ilikuli ‘luzwelepili kuomba-ombana’ zazi ni zazi? Lutokwa kuba ni tulemeno totucwale ka kutwelo-butuku, lilato la kulata mizwale, ni sishemo. (Mubale Makolose 3:12; 1 Pitrosi 3:8.) Tulemeno to tuka lutusa cwañi? Haluba hahulu ni mukekecima ni tulemeno totuñwi totuswalisana ni ona, kuka lubela hahulu bunolo kuomba-omba babañwi habaziyelehile. Jesu naatalusize kuli: “Mulomo ubulela zetezi mwa pilu. Mutu yomunde uzwisa lika zende mwa sibulukelo sahae sa bufumu bobunde.” (Mat. 12:34, 35) Kuomba-omba mizwale ni likaizeli baluna, ki nzila yende hahulu yelukona kubonisa ka yona kuli lwabalata.

12. (a) Ki kabakalañi haluswanela kuzwelapili kutona? (b) Ki puzo mañi yeluka nyakisisa cwale?

¹² Kaufelaa luna lubata ‘kuzwelapili kulatana.’ (1 Joa. 4:7) Nihakulicwalo, ki kwa butokwa kuhupula temuso yanaafile Jesu yeli, “lilato la babañata likafola.” (Mat. 24:12) Jesu naasatalusi kuli buñata bwa balutiwa bahae nebaka tuhela kulatana. Niteñi, luswanela kuzwelapili kutona kuli lusike lwakukuezwa ki batu ba mwa lifasi le babasina lilato. Ka kubeya taba yeo mwa munahano, halunyakisiseñi puzo ya butokwa ye, yeli: Ki lika mañi zeka lutusa kuziba haiba lulata hahulu mizwale baluna?

13. Ki lika mañi zeka lutusa kuziba haiba lwalata hahulu mizwale baluna?

¹³ Nzila yeñwi yelukona kuziba ka yona haiba lwalata hahulu mizwale, ki ka kunyakisisa zeluezanga halukopana ni miinelo yemiñwi mwa bupilo. (2 Makor. 8:8) Omuñwi wa miinelo yeo neutalusizwe ki muapositola Pitrosi hanaaize: “Fahalimwaa zeo kaufela, mulatane ka lilato lelituna, kakuli lilato likwahela libi zeñata.” (1 Pit. 4:8) Kacwalo, bufokoli bwa babañwi ni kusapetahala kwabona, likona kubonisa haiba lubalata hahulu kamba kutokwa.

14. Ka kuya 1 Pitrosi 4:8, ki lilato lelicwañi lelutokwa kuba ni lona? Mufe mutala.

¹⁴ Halunyakisiseñi ka tokomelo manzwi ao anaabulezi Pitrosi. Manzwi a makalelo mwa timana 8 abonisa mufuta wa lilato lelutokwa kuba ni lona—“lilato lelituna.” Linzwi lanaaitusisize Pitrosi lelitolokilwe kuli “lelituna”  halitolokiwa linzwi ka linzwi, litalusa “nto yenamuluzwi.” Manzwi atatama mwa timana yeo, atalusa zelikona kueza lilato lelituna. Likona kukwahela libi za mizwale baluna. Kuli luutwisise hande taba yeo, lueze inge kuli lusweli lilato laluna ka mazoho amabeli, inge kuli ki lisila lelikona kunamululwa, mi lwalinamulula hahulu kuli likwahele “libi zeñata,” isiñi feela sibi silisiñwi kamba zepeli. Kukwahela ki mubulelelo wa swanisezo otalusa kuswalela. Sina feela lisila halikona kukwahela masila, lilato ni lona lakona kukwahela bufokoli bwa babañwi ni kusapetahala kwabona.

15. Haiba lulata hahulu mizwale ni likaizeli baluna, ki lika mañi zeluka eza? (Makolose 3:13)

¹⁵ Haiba lulata hahulu mizwale ni likaizeli baluna, luka baswalela haba lufoseza—nihaikaba kuli lutokwa kuikataza kuli lueze cwalo. (Mubale Makolose 3:13.) Haluswalela babañwi, lubonisa kuli lubalata hahulu ni kuli lubata kutabisa Jehova. Ki lika mañi zeñwi zekona kulutusa kuswalela babañwi haba lufoseza, ni kusahalifa kapili kabakala lika zebaeza?

16-17. Ki lika mañi zeñwi zeka lutusa kusaisa hahulu pilu kwa mafosisa amanyinyani a babañwi? Mufe mutala. (Mubone ni siswaniso.)

¹⁶ Muise hahulu pilu kwa tulemeno totunde  twa mizwale bamina, isiñi kwa bufokoli bwabona. Halunyakisiseñi mutala wo. Luunge kuli mukwa kakitinyana ni sikwata sa mizwale ni likaizeli. Musweli mwaikola siango luli, mi kwa mafelelezo a kakitinyana kao, muunga siswaniso sina sikwata. Mane muunga maswaniso amañwi amabeli sina sikwata, kuli mwendi sapili hasisika zwa hande. Cwale semunani maswaniso amalaalu. Kono mulemuha kuli fa siswaniso sesiñwi, muzwale yomuñwi haasika menya. Mukaezañi kwa siswaniso seo? Muka sizwisa mwa kapangaliko kamina kakuli munani maswaniso amañwi amabeli, mi fa maswaniso ao, mizwale ni likaizeli kaufela mwa sikwata bamenyize.

¹⁷ Halubapanyeñi maswaniso elubulukanga ni lika zeluhupulanga. Hañata luhupulanga linako zende zene luikozi ni mizwale ni likaizeli baluna. Kono kucwañi haiba ku yeñwi ya linako zeo, muzwale kamba kaizeli abulela kamba kueza nto yeñwi yelufilikanya. Ki lika mañi zeluswanela kueza ka za taba yeo? Lukaeza hande haiba luzwisa nto yeo mwa munahano waluna, sina feela molukona kuzwiseza siswaniso mwa kapangaliko kaluna. (Liprov. 19:11; Maef. 4:32) Lwakona kulibala mafosisa amanyinyani aezize Mukreste yo, bakeñisa kuli kunani linako zende zeñata zene luikozi ni yena zeluhupula. Zeo ki zona lika zeluswanela kuzwelapili kuhupula ni kuitebuha.

18. Ki lifi lisupo zetuna ka za lilato zelunyakisisize mwa taba ye?

¹⁸ Ki kabakalañi haluswanela kuzwelapili kulatana hahulu? Sina molunyakisiselize, haiba lubonisa lilato kwa mizwale ni likaizeli baluna, lubonisa kuli lwalata Jehova. Lukona kubonisa cwañi lilato kwa mizwale ni likaizeli baluna? Nzila yeñwi yelukona kueza cwalo ka yona ki ka kubaomba-omba. Kuba ni mukekecima kukatahisa kuli ‘luzwelepili kuomba-ombana.’ Ki lika mañi zekona kulutusa kuzwelapili kulatana hahulu? Luswanela kueza molukonela kaufela kuswalela babañwi haba lufoseza.

19. Ki kabakalañi haluswanela kubonisana hahulu lilato ka nako ya cwale?

¹⁹ Ki kabakalañi haluswanela kubonisana hahulu lilato ka nako ya cwale? Mulemuhe libaka latalusa Pitrosi: “Mafelelezo a lika kaufela asutelezi. Hakulicwalo, . . . mulatane ka lilato lelituna.” (1 Pit. 4:7, 8) Mafelelezo a lifasi lelimaswe le hanzaa atumela, ki lika mañi zelulibelela kuli likaezahala? Jesu hanaabulela za lika zeneka ezahala kwa balateleli bahae, naaize: “Mukatoiwa ki macaba kaufela kabakala libizo laka.” (Mat. 24:9) Kuli lutiyele sitoyo seo, lutokwa kuzwelapili kuswalisana. Haiba lulata mizwale ni likaizeli baluna, Satani haana kukona kulukauhanya ni kamuta kakuli “lilato liswalisanisa batu ka kutala.”—Makolo. 3:14; Mafil. 2:1, 2.