Halunze luituta tulemeno twa mutu yomuñwi, lukamuziba hande mi bulikani bwaluna bukatiya. Ka nzila yeswana, haluziba tulemeno twa Jehova hande, lukaziba kuli ki Mulimu yacwañi, mi bulikani bwaluna ni yena bukatiya. Kwa tulemeno totunde kaufela twa Mulimu, Mulimu unani tulemeno totune totutuna, ili maata, butali, katulo yelukile, ni lilato.

“Mawe, Jehova Mulena Yapahami ka Kufitisisa! Bona! Ki wena yaezize mahalimu ni lifasi ka maata ahao amatuna.”—JEREMIA 32:17.

Maata a Mulimu aiponahalela hande ku zabupile. Ka mutala, muutwanga cwañi hamuyema mwa lizazi ka nako ya mbumbi? Muutwanga mufutumala wa lizazi. Kubulela feela niti, mufutumala omuutwanga utahiswa ki maata a Jehova abonahala ku zabupile. Lizazi linani maata akuma kai? Lipatisiso libonisa kuli lizazi linani mufutumala obato eza li-degree Celsius ze 15,000,000. Ka sekondi ni sekondi, lizazi litahisanga maata alikana ni a limbomba za nyukilia zeeza limilioni-milioni.

Nihakulicwalo, lizazi ki lelinyinyani hahulu halibapanywa kwa linaleli zeñata-ñata zelusa koni kubala. Basayansi baakaleza kuli lizazi likena ibato ba ha 1,700 ku yeñwi ya linaleli zetuna, yebizwa UY Scuti. Naleli ya UY Scuti ki yetuna hahulu kuli hane ikabeiwa foliinezi lizazi, neikakwahela lifasi kaufela mane ni kuyo kwahela sibaka moifitanga  pulaneti ya Jupiter. Taba yeo yakona kulutusa kuutwisisa hande zanaabulezi Jeremia ka za Jehova Mulimu kuli ka maata ahae amatuna, ki yena yaezize mahalimu ni lifasi, ili kutalusa ze mwa pupo kaufela.

Maata a Mulimu alutusa cwañi? Kuli lupile, lutokwa kutusiwa ki lika zabupile Mulimu, zecwale ka lizazi ni lika zeñwi kaufela zende ze fa lifasi. Hape Mulimu uitusisanga maata ahae kuli atuse mañi ni mañi waluna. Ka mukwa ufi? Mwa linako za baapositola, Mulimu naafile Jesu maata a kueza limakazo. Lubala kuli: “Libofu selibona mi lihole zazamaya, ba mbingwa bakeniswa ni bo susu bautwa, babashwile bazuswa.” (Mateu 11:5) Kacenu bo? Bibele ili: “Ufa yakatezi maata,” mi hape iekeza kuli: “Babasepile Jehova bakakutelwa ki maata.” (Isaya 40:29, 31) Mulimu wakona kulufa “maata afita a butu” akona kulutusa kutiyela miinelo yetaata mwa bupilo. (2 Makorinte 4:7) Kaniti, nemuka tabela kuba ni silikani sesinde ni Mulimu yanani lilato yo ili yaitusisa maata ahae kulutusa kutiyela matata elukopana ni ona.

“Wena Jehova, misebezi yahao ki yemiñata hahulu! Kaufelaa yona uiezize ka butali.”—SAMU 104:24.

Halunze luituta ka za lika zabupile Mulimu, lukazwelapili kukomokiswa ki butali bwahae. Mane basayansi banyakisisanga lika zabupile Jehova ni kulikanyisa molibupezwi habapanga lika zeñwi, zecwale ka lifulai ni lika zebaitusisanga batu kwa kungungahanyisa lika zeñwi.

Lwakona kubona butali bwa Mulimu bobukomokisa halunyakisisa moubupezwi mubili wa mutu. Ka mutala, munyakisise moihulelanga mbututu. Kubanga pili ni selusi yenunisizwe, ili yenani litaelo kaufela za moiswanela kubupehela mbututu. Selusi yeo iikabanga kuba liselusi zeñata zeswana. Kono ka nako yeswanela, liselusi zeo liikabanga kuba liselusi zeñata-ñata zeipitezi, zecwale ka liselusi za mali, liselusi za booko, ni liselusi za masapo. Hamulaho wa nakonyana, lilama za mbututu zakala kubonahala ni kukalisa kusebeza. Mwa likweli ze 9 feela, selusi yene nunisizwe yani, ibanga mbututu yekwanile ili yenani liselusi zeñata-ñata. Butali bwa Mulimu bobuiponahalela mwa lika zabupile inge zelusa zo nyakisisa, butahisa kuli batu babañata balumelelane ni muñoli wa Bibele yanaañozi kuli: “Nakulumbeka kakuli niezizwe ka mukwa osabisa ni okomokisa.”—Samu 139:14.

Butali bwa Mulimu bulutusa cwañi? Mubupi waluna waziba zelutokwa kuli lube ni tabo. Bakeñisa kuli unani zibo ni kutwisiso yetuna, ulufanga likelezo zende kuzwelela mwa Linzwi lahae, yona Bibele. Ka mutala, ulueleza kuli: “Muzwelepili . . . kuswalelana ka pilu kaufela.” (Makolose 3:13) Kana kelezo yeo yakona kulutusa? Eni. Madokota bafumani kuli kuswalelanga babañwi kukona kutusa mutu kupumula hande halobala ni kumutusa kuli BP yahae isike yapahama. Hape kutusa mutu kusa lembwalanga hahulu ni kumutusa kuba ni buikangulo bobunde. Mulimu uswana sina mulikani  yabutali, yaluisa pilu, ili yazwelapili kulufa likelezo zende zelutusa. (2 Timotea 3:16, 17) Ka niti, nemukatabela kuba ni mulikani yacwalo.

“Jehova ulata katulo yelukile.”—SAMU 37:28.

Mulimu uezanga lika zelukile ka nako kaufela. Mane “hakukonahali kuli Mulimu wa niti aeze bumaswe kuli Yamaata Kaufela afose!” (Jobo 34:10) Likatulo zahae kaufela lilukile, ili kulumelelana ni zanaabulezi walisamu ka za Jehova kuli: “Ukaatula macaba ka kuluka.” (Samu 67:4) Bakeñisa kuli “Jehova yena ubona sesi mwa pilu,” haakoni kupumiwa ki mutu, kono wakona kulemuha niti luli ni kueza likatulo zende. (1 Samuele 16:7) Kuzwa fo, Mulimu waziba kuli kunani batu babasina katulo yelukile ni babaeza ka bupumi, mi usepisize kuli ona cwale-cwale fa, “babamaswe, bakazwiswa mwa lifasi.”—Liproverbia 2:22

Nihakulicwalo, Mulimu haki muatuli ya situhu yatabela feela kufa batu koto. Ubonisanga makeke ka nako yeswanela. Bibele ibulela kuli: “Jehova unani makeke ni mukekecima,” nihaiba kwa batu babamaswe haiba babaka habuniti. Taba yeo ibonisa kuli Jehova ki Mulimu yanani katulo yelukile luli.—Samu 103:8; 2 Pitrosi 3:9.

Katulo yelukile ya Mulimu ilutusa cwañi? Muapositola Pitrosi naabulezi kuli: “Mulimu haketululi, kono mwa sicaba ni sicaba mutu kaufela yamusaba ni kueza sesilukile ulumelelwa ki yena.” (Likezo 10:34, 35) Katulo ya Mulimu yelukile yalutusa kakuli haketululi mutu ufi kamba ufi. Lwakona kuba balapeli bahae kusina taba ni mubala wa litalo laluna, naha yelusimuluha ku yona, lituto zeluitutile kwa sikolo, kamba mayemo aluna.

Bakeñisa kuli Mulimu ubata kuli luutwisise hande katulo yahae yelukile ni kutusiwa ki yona, ulufile lizwalo. Bibele italusa lizwalo kuli ki ‘mulao oñozwi mwa lipilu zaluna,’ ili ‘opaka’ haiba mikwa yaluna ilukile kamba haisika luka. (Maroma 2:15) Lizwalo lilutusa cwañi? Lizwalo laluna halilutilwe hande, lakona kulususueza kuambuka likozi kamba kusa eza likatulo zesika luka. Mi halufosa,  lakona kulutusa kubakela mafosisa aluna ni kueza zelukile. Ka niti luli, kuutwisisa katulo ya Mulimu yelukile, kwakona kulutusa kusutelela ku yena!

“Mulimu ki lilato.”—1 JOANI 4:8.

Mulimu unani maata, butali, ni katulo yelukile, kono Bibele haibuleli kuli Mulimu ki maata, ki butali, kamba kuli ki katulo yelukile. Ibulela feela kuli Mulimu ki lilato. Ki kabakalañi? Kakuli maata a Mulimu amukonisa kueza lika mi ueza lika zeo ka katulo yelukile ni butali. Kono lilato la Jehova limususueza kuunga muhato. Lilato lahae ki lona lelitahisa kuli aeze lika kaufela.

Nihaike kuli nekusina zanaatokwile Jehova, lilato lahae ki lona lene limususuelize kubupa libupiwa zebutali, ze mwa lihalimu ni ze mwa lifasi, ili zekona kutusiwa ki lilato lahae ni kuikola kulatiwa ni kubabalelwa ki yena. Ka lilato lahae, Mulimu naalukisize lifasi kuli libe lihae lelinde la batu. Mi uzwezipili kubonisa lilato lahae kwa batu kaufela kakuli mane “upazuliseza babamaswe ni babande lizazi lahae mi uneliseza pula babalukile ni babasika luka.”—Mateu 5:45.

Kuzwa fo, “Jehova unani lilato lelituna ni makeke.” (Jakobo 5:11) Ubonisa lilato leo kwa batu babaikataza kumuziba ni kusutelela ku yena. Mulimu utokomela mañi ni mañi wa batu bao. Mi mane ‘wabaisa pilu.’—1 Pitrosi 5:7.

Lilato la Mulimu lilutusa cwañi? Lwaikolanga kubuha bunde bwa lizazi halilikela. Lwatabelanga kuutwa mbututu yeseha. Lwaikutwanga hande kulatiwa ki mabasi aluna. Mwendi lika zeo haki zetuna hahulu, kono zalutusa kuikola bupilo.

Hape lilato la Mulimu lalutusa halulapela ku yena. Bibele ilususueza kuli: ‘Lusike Lwabilaezwa ki sesiñwi, kono mwa lika kaufela luzibise Mulimu zelukupa ka tapelo ni ka kupo hamoho ni buitumelo.’ Sina ndate yalilato, Mulimu ubata kuli lumukupange kuzwelela kwatasaa pilu yaluna. Mi ka lilato lahae, ulusepisa kulufa “kozo ya Mulimu yefita kutwisiso kaufela.”—Mafilipi 4:6, 7.

Kana litaba zelunyakisisize zebonisa tulemeno twa Mulimu totucwale ka maata, butali, katulo yelukile, ni lilato, limitusize kuziba hande mwainezi Mulimu? Kuli mubonise buitumelo bwamina ku Mulimu, lwamimema kuli muitute zaezize Mulimu ni zakamiezeza.