Jesu hanze afeza bukombwa bwahae, uzwelapili kuitusisa liswanisezo kuli abonise mobainezi bañoli ni baprisita babahulu. Kabakaleo, babata kumubulaya. (Luka 20:19) Kono Jesu uzwelapili kupatulula mikwa yabona. Ufa swanisezo yeñwi hape.

Uli: “Mubuso wa mahalimu ukona kubapiswa ku mulena yanaaezelize mwanaa hae wamushimani mukiti wa linyalo. Mi aluma batanga bahae kuyo biza babamemilwe kwa mukiti wa linyalo, kono nebasa lati kutaha.” (Mateu 22:2, 3) Jesu ukalisa swanisezo yahae ka kubulela za “Mubuso wa mahalimu.” Kwautwahala kubulela kuli “mulena” ki Jehova Mulimu. Mwanaa mulena ni babamemilwe kwa mukiti wa linyalo ki bo mañi? Hape kubunolo kubulela kuli mwanaa mulena yo ki Mwanaa Jehova, yena yasweli kufa swanisezo ye, mi babamemilwe kwa mukiti ki babaka ba ni Mwana mwa Mubuso wa mahalimu.

Ki bo mañi bapili kumemiwa? Jesu ni balutiwa bahae basweli kukutaza ku bomañi ka za Mubuso? Ki Majuda. (Mateu 10:6, 7; 15:24) Sicaba se nesi amuhezi tumelelano ya Mulao ka silimo sa 1513 B.C.E., ka mukwa ocwalo, bababona bapili kuba ni sepo ya kuba “mubuso wa baprisita.” (Exoda 19:5-8) Kono ki lili luli fone bakabizezwa kwa “mukiti wa linyalo”? Nebakalile kumemiwa ka silimo sa 29 C.E., Jesu hanaakalile kukutaza za Mubuso wa mahalimu.

Kono Maisilaele babañata nebaezize cwañi habamemiwa? Sina mwanaabulelezi Jesu, “nebasa lati kutaha.” Buñata bwa baeteleli ba bulapeli ni batu nebasika amuhela Jesu sina Mesia, yena Mulena yaketilwe ki Mulimu.

Nihakulicwalo, Jesu ubonisa kuli Majuda nebaka fiwa kolo yeñwi hape, uli: “[Mulena] aluma hape batanga babañwi, ali: ‘Mubulelele babamemilwe, muli: “Hamubone! Nilukisize sico sa musihali, lipoho ni lifolofolo zaka zenunisizwe libulailwe, mi lika kaufela lilukile. Hamutahe kwa mukiti wa linyalo.”’ Kono ka kusaisa pilu kwateñi, baikela ku zabona, yomuñwi kwa simu yahae,  ni yomuñwi kwa pisinisi yahae; kono babasiyezi bona, baswala batanga bahae, babanyandisa ni kubabulaya.” (Mateu 22:4-6) Taba yeo iama zekaezahala puteho ya Sikreste haika tomiwa. Ka nako yeo, Majuda bakazwelapili kuba ni kolo ya kuba mwa Mubuso, kono bakahana memo yeo, mane bakanyandisa ‘batanga ba mulena.’—Likezo 4:13-18; 7:54, 58.

Ki lika mañi zekaezahala kwa sicaba se? Jesu uli: “Mulena ahalifa mi aluma limpi zahae kuyo bulaya babulai bao ni kucisa muleneñi wabona.” (Mateu 22:7) Majuda nebaiponezi taba yeo haiezahala ka 70 C.E. Maroma hane basinyize “muleneñi wabona,” yona Jerusalema.

Kana kuhana pizo ya mulena kubonisa kuli hakuna basili babaka memiwa? Swanisezo ya Jesu haibonisi cwalo. Jesu uzwelapili kubulela kuli: “Cwale [mulena] ali kwa batanga bahae: ‘Mukiti wa linyalo ulukisizwe, kono bane bamemilwe nebasa swaneli. Hakulicwalo, muye kwa mikwakwa yezwa mwa muleneñi, mi mutu kaufela yemu ka fumana mumumemele kwa mukiti wa linyalo.’ Batanga bao kiha baya kwa mikwakwa mi bakubukanya batu kaufela bane bafumani, babamaswe ni babande; mi muzuzu mone kuezezwanga mikiti ya manyalo watala batu bane baca.”—Mateu 22:8-10.

Muapositola Pitrosi hasamulaho naaka tusa Balicaba, ili batu bane basi Mujuda ka sipepo kamba ka kuañulwa, kuli babe Bakreste ba niti. Ka silimo sa 36 C.E., muzamaisi wa masole ba Roma, Kornele ni lubasi lwahae nebaamuhezi moya wa Mulimu ni kuba ni tibelelo ya kukena mwa Mubuso wa mahalimu, wanaabulezi Jesu.—Likezo 10:1, 34-48.

Jesu ubonisa kuli haki babataha kwa mukiti kaufela babaka lumelezwa “ki mulena.” Uli: “Mulena hanaatilo tatuba baenyi, abona mutu yasika apala siapalo sa linyalo. Kihaa li ku yena: ‘Mulikani, uipumani cwañi mo, usina siapalo sa linyalo?’ Yo apalelwa kubulela sesiñwi. Cwale mulena abulelela batanga bahae kuli: ‘Hamu mutame kwa mazoho ni kwa mahutu mi mumunepele kwande mwa lififi. Mi kona ko, ki kona kwakayo lilela ni kukweca meeno.’ Kakuli babamemilwe ki babañata, kono babaketilwe ki basikai.”—Mateu 22:11-14.

Baeteleli ba bulapeli babateeleza ku Jesu mwendi habautwisisi zatalusa kamba lika zekaezahala. Nihakulicwalo, batundamena hahulu kubata kubulaya Jesu kakuli uzwelapili kubafilikanya.