Mokanda ya liboso ya Samwele 17:1-58
17 Bongo Bafilistia+ bayanganisaki mampinga* na bango mpo na etumba. Bayanganaki na Soko,+ engumba moko ya Yuda, mpe batyaki kaa na bango kati na Soko mpe Azeka,+ na Efese-damime.+
2 Saulo ná mibali ya Yisraele bayanganaki mpe batyaki kaa na bango na Lobwaku* ya Ela,+ mpe batandamaki na molɔngɔ lokola basoda mpo na kobunda na Bafilistia.
3 Bafilistia bazalaki na ngomba moko na ngámbo oyo, mpe Bayisraele bazalaki na ngomba mosusu na ngámbo oyo kuna; lobwaku ezalaki na katikati na bango.
4 Bongo elombe moko ya etumba abimaki na kaa ya Bafilistia; nkombo na ye Goliate,+ moto ya engumba Gate.+ Molai na ye ezalaki mapeko motoba bakisa zerete moko.*
5 Azalaki na ekɔti ya kwivre na motó na ye, mpe alataki kazaka ya bibende oyo ezalaki na mwa bibende ekanganakanganá lokola mposo ya mbisi. Kilo ya kwivre ya kazaka+ yango ezalaki shekele 5 000.*
6 Alataki ebateli-makolo oyo esalemi na kwivre na makolo na ye mpe atyaki likɔnga moke+ ya kwivre na mokɔngɔ na ye.
7 Nzete ya likɔnga na ye ya molai ezalaki monene lokola nzete ya kolíngela nsinga oyo basali-bilamba basalelaka,+ mpe ebende ya nsɔngɛ ya likɔnga na ye ezalaki na kilo ya shekele 600;* mpe moto oyo azalaki komemela ye nguba azalaki kotambola liboso na ye.
8 Bongo Goliate atɛlɛmaki mpe abelelaki limpinga ya basoda ya Yisraele+ mpe alobaki na bango: “Mpo na nini bobimi mpo na kotandama na molɔngɔ ya etumba? Ngai nazali Mofilistia mpe bino, bozali basaleli ya Saulo, boye te? Bópona mobali moko kati na bino, akita awa mpo na kobunda na ngai.
9 Soki akokoka kobunda na ngai mpe koboma ngai, tokokóma basaleli na bino. Kasi soki ngai nalongi ye mpe nabomi ye, bokokóma basaleli na biso.”
10 Na nsima Mofilistia yango alobaki lisusu boye: “Lelo, ngai nazali kotumola* limpinga ya basoda ya Yisraele.+ Bópesa ngai mobali moko, mpe tóbunda!”
11 Ntango Saulo mpe Yisraele mobimba bayokaki maloba ya Mofilistia wana, bayokaki nsɔmɔ mpe babangaki mingi.
12 Nzokande, Davidi azalaki mwana ya Yese, moto ya Efrata,+ na Beteleme+ ya Yuda. Yese+ azalaki na bana mibali mwambe.+ Na mikolo ya Saulo, Yese asilaki kokóma mobange.
13 Bana mibali misato ya liboso ya Yese balandaki Saulo na etumba.+ Nkombo ya mwana ya liboso ezalaki Eliabe,+ ya mibale Abinadabe,+ mpe ya misato Shama.+
14 Davidi azalaki leki na bango nyonso,+ mpe bana misato ya liboso balandaki Saulo.
15 Davidi azalaki kokende epai ya Saulo mpe kozonga mpo na kobatela bampate+ ya tata na ye na Beteleme.
16 Na ntango wana, Mofilistia yango azalaki kopusana mpe kotɛlɛma liboso ya Bayisraele mpo na kotumola bango ntɔngɔ nyonso mpe mpokwa nyonso, mikolo 40.
17 Na nsima, Yese alobaki na mwana na ye Davidi ete: “Nabondeli yo, zwá efa* oyo ya mbuma oyo batumbi mpe mampa zomi oyo, mpe memelá yango bandeko na yo nokinoki na kaa.
18 Zwá biteni zomi oyo ya fromaje* mpe memelá yango mokonzi ya bato nkóto. Lisusu, luká koyeba soki bandeko na yo bazali malamu, mpe osengeli kozonga na elembo moko oyo ekomonisa ete bazali malamu.”
19 Bana ya Yese bazalaki elongo na Saulo mpe basoda mosusu nyonso ya Yisraele na Lobwaku* ya Ela+ mpo na kobunda na Bafilistia.+
20 Na yango, Davidi alamukaki ntɔngɔntɔngɔ mpe atikaki bampate na lobɔkɔ ya moto mosusu. Na nsima, akamataki biloko yango mpe akendaki kaka ndenge Yese apesaki ye mitindo. Ntango akómaki na lopango ya kaa, limpinga ya basoda ezalaki kobima mpo na kokende na esika ya etumba, mpe bazalaki koganga mpo na etumba.
21 Bayisraele mpe Bafilistia bamibongisaki mpo na etumba mpe mampinga yango mibale etalanaki.
22 Na mbala moko, Davidi atikaki biloko na ye epai ya moto oyo azalaki kobatela bisaka mpe akimaki mbangu tii na esika ya etumba. Ntango akómaki kuna, abandaki kotuna soki bandeko na ye bazali malamu.+
23 Ntango azalaki kosolola na bango, Goliate,+ elombe yango ya etumba, oyo azalaki Mofilistia ya engumba Gate, abimaki. Autaki na limpinga ya basoda ya Bafilistia mpe azalaki kotumola Bayisraele kaka ndenge azalaki kosala liboso.+ Mpe Davidi ayokaki matumoli yango.
24 Ntango mibali nyonso ya Yisraele bamonaki Goliate, babangaki mingi+ mpe bakimaki ye.
25 Mibali ya Yisraele bazalaki koloba boye: “Bomoni mobali wana oyo azali koya? Azali koya mpo na kotumola* Yisraele.+ Moto oyo akoboma ye, mokonzi akopesa ye bozwi mingi, akopesa ye mwana na ye ya mwasi,+ mpe libota ya tata na ye ekofuta lisusu mpako na Yisraele te.”
26 Bongo Davidi abandaki koloba na bato oyo batɛlɛmaki pene na ye ete: “Moto oyo akoboma Mofilistia wana mpe akolongola Yisraele nsɔni, bakopesa ye nini? Mpo mosutu* oyo ya Mofilistia azali nani mpo atumola* limpinga ya basoda ya Nzambe ya bomoi?”+
27 Bongo bato yango balobaki na ye kaka ndenge balobaki liboso, ete: “Wana nde mbano oyo bakopesa moto oyo akoboma ye.”
28 Ntango Eliabe,+ yaya ya Davidi ya liboso, ayokaki ndenge Davidi azalaki kosolola na mibali yango, asilikelaki ye mpe alobaki: “Mpo na nini oyei awa? Mpe otiki nani abatela mwa ndambo ya bampate wana na esobe?+ Nayebi malamu lofundo na yo mpe makanisi mabe ya motema na yo. Oyei awa kaka mpo na kotala etumba.”
29 Na yango Davidi alobaki: “Likambo nini nasali? Natuni kaka motuna!”
30 Bongo alongwaki pene na ye, abalukaki epai ya moto mosusu mpe atunaki kaka motuna oyo atunaki liboso,+ mpe bato bapesaki ye kaka eyano ndenge moko na oyo ya liboso.+
31 Bato bayokaki maloba oyo Davidi alobaki, mpe bakendaki koyebisa yango Saulo. Na yango, atindaki bato bábenga ye.
32 Davidi alobaki na Saulo boye: “Moto moko te abanga* mpo na ye. Ngai mosaleli na yo nakokende mpe nakobunda na Mofilistia wana.”+
33 Kasi Saulo alobaki na Davidi ete: “Okokoka te kobunda na Mofilistia wana, mpo ozali naino mwana moke,+ kasi ye azali soda* banda bolenge na ye.”
34 Bongo Davidi alobaki na Saulo boye: “Mosaleli na yo akómaki mobateli ya mpate ya etonga ya tata na ye. Mokolo moko, nkɔsi moko+ eyaki mpe ememaki mpate moko ya etonga. Mokolo mosusu, urse moko eyaki, mpe esalaki kaka bongo.
35 Nalandaki banyama yango, nabomaki yango mpe nabikisaki bampate na minɔkɔ na yango. Ntango elandaki ngai, nakangaki yango na mandefu* na yango, nabɛtaki yango mpe nabomaki yango.
36 Ngai mosaleli na yo nabomaki nkɔsi mpe urse yango. Mosutu oyo ya Mofilistia akokóma lokola moko ya banyama yango, mpo atumoli* limpinga ya basoda ya Nzambe ya bomoi.”+
37 Na nsima Davidi abakisaki ete: “Yehova, oyo abikisaki ngai na manzaka ya nkɔsi mpe ya urse, akobikisa ngai mpe na lobɔkɔ ya Mofilistia oyo.”+ Na yango, Saulo alobaki na Davidi boye: “Kende, mpe tiká Yehova azala na yo.”
38 Bongo Saulo alatisaki Davidi molato na ye ya etumba. Alatisaki ye ekɔti ya kwivre na motó, na nsima alatisaki ye kazaka ya bibende.
39 Nsima na yango, Davidi akangisaki mopanga ya Saulo na loketo likoló ya bilamba na ye mpe amekaki kotambola na molato yango ya etumba kasi akokaki te, mpo amesanaki na yango te. Na yango, Davidi alobaki na Saulo boye: “Nazali kokoka kotambola na biloko oyo te, mpo namesani na yango te.” Bongo Davidi alongolaki yango.
40 Na nsima, azwaki mwa nzete na ye, akendaki na mokɛli* mpe aponaki mabanga mitano ya sɛlisɛli, mpe atyaki yango na saki na ye ya mobateli ya mpate. Azalaki mpe na lansi*+ na lobɔkɔ na ye. Mpe abandaki kopusana pene na Mofilistia yango.
41 Mofilistia yango mpe azalaki kopusana penepene na Davidi, mpe moto oyo azalaki komemela ye nguba azalaki liboso na ye.
42 Ntango Mofilistia yango atalaki mpe amonaki Davidi, atyolaki ye, mpo azalaki mwana moke, nzoto motane, mpe bonzenga.+
43 Bongo Mofilistia yango alobaki na Davidi ete: “Ngai nazali nde mbwa+ mpo oya kobunda na ngai na nzete?” Na bongo, Mofilistia yango alakelaki Davidi mabe na nkombo ya banzambe na ye.
44 Mofilistia yango alobaki na Davidi boye: “Yaká awa, mpe nakopesa mosuni na yo na bandɛkɛ ya likoló mpe na banyama ya zamba.”
45 Davidi ayanolaki Mofilistia yango boye: “Ozali koya kobunda na ngai na mopanga, na likɔnga monene mpe na likɔnga moke,+ kasi ngai nazali koya kobunda na yo na nkombo ya Yehova ya mampinga,+ Nzambe ya limpinga ya basoda ya Yisraele, oyo yo otumoli.*+
46 Na mokolo ya lelo, Yehova akokaba yo na lobɔkɔ na ngai,+ mpe nakoboma yo mpe nakokata yo motó. Lelo, nakopesa bibembe ya basoda ya Bafilistia na bandɛkɛ ya likoló mpe na banyama ya zamba oyo ezali na mabele; mpe bato ya mokili mobimba bakoyeba ete ezali na Nzambe moko na Yisraele.+
47 Mpe bato nyonso oyo bayangani awa* bakoyeba ete Yehova azalaka na mposa ya mopanga te to likɔnga te mpo na kobikisa,+ mpo etumba ezali ya Yehova,+ mpe akokaba bino nyonso na lobɔkɔ na biso.”+
48 Bongo Mofilistia yango abandaki koya kokutana na Davidi, mpe Davidi akimaki mbangu tii na esika ya etumba mpo na kokutana na Mofilistia yango.
49 Davidi atyaki lobɔkɔ na saki na ye, abimisaki libanga moko, mpe atyaki yango na lansi na ye. Abwakaki yango mpe ekendaki kobɛta Mofilistia wana na elongi; libanga yango ekɔtaki na kati ya elongi na ye, mpe akweaki elongi na nse.+
50 Bongo Davidi alongaki Mofilistia yango na lansi* mpe na libanga moko. Davidi abomaki Mofilistia yango, atako azalaki na mopanga te na lobɔkɔ na ye.+
51 Davidi akobaki kopota mbangu mpe atɛlɛmaki likoló na ye. Na nsima, azwaki mopanga ya Mofilistia yango,+ abendaki yango na libenga na yango mpe akataki ye motó na mopanga yango mpo na koboma ye malamumalamu. Ntango Bafilistia bamonaki ete elombe na bango akufi, bakimaki.+
52 Na mbala moko, mibali ya Yisraele mpe ya Yuda bagangaki mpe balandaki Bafilistia banda na lobwaku+ tii na baporte ya Ekrone.+ Babomaki ebele mpenza ya Bafilistia na nzela ya Shaaraime.+ Bibembe na bango etandamaki na nzela, banda na Gate tii na Ekrone.
53 Nsima ya kolanda Bafilistia na molende mpenza, Bayisraele bazongaki mpe bapunzaki kaa na bango.
54 Na nsima, Davidi azwaki motó ya Mofilistia yango mpe amemaki yango na Yerusaleme, kasi atyaki bibundeli ya Mofilistia yango na hema na ye.+
55 Ntango Saulo amonaki ndenge Davidi azalaki kobima mpo na kokutana na Mofilistia wana, alobaki na Abinere,+ mokonzi ya basoda ete: “Abinere, mwana oyo azali mwana ya nani?”+ Abinere ayanolaki: “Lokola ozali solo na bomoi,* Ee mokonzi, nayebi te!”
56 Bongo mokonzi alobaki: “Luká koyeba soki elenge mobali yango azali mwana ya nani.”
57 Na yango, ntango kaka Davidi azongaki, nsima ya koboma Mofilistia yango, Abinere azwaki ye mpe akendaki na ye liboso ya Saulo; Davidi amemaki motó ya Mofilistia+ na lobɔkɔ na ye.
58 Bongo Saulo atunaki ye: “Elenge mobali, ozali mwana ya nani?” Davidi ayanolaki: “Nazali mwana ya mosaleli na yo Yese,+ moto ya Beteleme.”+
Maloba na nse
^ Lil., “bakaa.”
^ To, “lobwaku patatalu.”
^ To, “kotyana ntembe na.”
^ Lil., “miliki.”
^ To, “lobwaku patatalu.”
^ To, “kotyana ntembe na.”
^ To, “atyana ntembe na.”
^ To, “mobali oyo bakati ye te.”
^ To, “Motema ya moto moko te elɛmba.”
^ To, “mobali ya etumba.”
^ To, “mbanga.”
^ To, “atyani ntembe na.”
^ To, “wadi.” Talá Ndimbola ya maloba.
^ To, “bilingongo.” Talá Ndimbola ya maloba.
^ To, “oyo yo otyani ntembe na ye.”
^ Lil., “lisangá oyo nyonso.”
^ To, “bilingongo.” Talá Ndimbola ya maloba.
^ To, “Lokola molimo na yo ezali solo na bomoi.”
