E ndambu yantete ya Bibila kia Nsekola ya Nz’ampa yasunzulwa muna mvu wa 1950, muna nding’a Kingelezo. Tuka muna mvu wauna, ndonga bekatikisanga kana vo e Nsekola ya Nz’ampa a ya ziku kikilu, kadi vena ye sono yankaka mu nsekola yayi e mpila yasekolwelwa yaswaswana ye nsekola zankaka za Bibila. Tala e kuma venena ye nswaswani zazi.

•   Yafwana bundwa e vuvu. Muna sekola e Bibila—Nsekola ya Nz’ampa, nkanda miampa mia akwa ngangu za fimpa Bibila miasadilwa kumosi mpe ye kopi zankulu zitoma bundwanga e vuvu. Kansi, e nsekola ya Rei Jaime ya mvu wa 1611 yasekolwelwa muna kopi ke itoma bundwanga vuvu ko ye ke yankulu beni ko, avo tutezanese yo ye kopi zankulu zasadilwa muna sekola e Bibila—Nsekola ya Nz’ampa.

•   Yaziku. Asekodi a Bibila—Nsekola ya Nz’ampa bavanga mawonso muna sekola diambu dia vumunuinua kwa Nzambi kuna ziku kiawonso. (2 Timoteo 3:16) Nsekola zayingi za Bibila zilandanga tusansu twa wantu vana fulu kia sekola e nsangu za Nzambi wauna zinina muna kopi zankulu. Muna bong’e nona, nsekola zankaka zakatula e nkumbu a Nzambi, Yave yo vingisa mazina nze Mfumu yovo Nzambi muna fulu yandi.

•   Yasekolwa mvovo mu mvovo. Vana fulu kia sekola mambu muna lukufi, e Nsekola ya Nz’ampa yasekolwa mpe mvovo muna mvovo vana fulu ina vo e mvovo miomio betela mina ye una o wantu bevovelanga o unu yovo ke misweka diambu ko landila e nding’a sina. E nsekola zina zisekolanga e nsangu za Bibila muna sasila zo mu lukufi, zilenda kotesa ngindu za wantu yo katula mambu mamfunu.

 Nkanda miakatulwa. Muna Bibila yasekolwa kwa dibundu dia Católica Romana ye Ortodoxa Oriental, muna ye nkanda ke miavumunuinua ko miyikilwanga Apócrifos. Kansi, e nkanda miami ke miakoteswa ko muna nkanda mia Ayuda miavumunuinua, i sia vo cânon judaico. Vana ntandu, e Bibila kivovanga vo Ayuda yau ‘bavewa mambu mavauka ma Nzambi.’ (Roma 3:1, 2) Ozevo, Nsekola ya Nz’ampa ye nsekola zankaka za Bibila ndungidi bena yau wau bakatula e nkanda miami mialembi vumunuinua.

 Tini yakatulwa. Nsekola zankaka zikudikilanga tini ye mambu ke mena ko muna kopi zankulu za Bibila, kansi e Nsekola ya Nz’ampa yakatula mambu mama. Nsekola zayingi mpe omu lumbu yeto zakatula mambu mama yovo zitomene wo zaya vo e nto a mambu mama ke zibundwanga vuvu ko. b

 Mvovo miaswaswana. Ezak’e ntangwa, o sekola e mambu mvovo muna mvovo, ke divananga nsasa yambote ko yovo ngindu dibendomonanga. Muna bonga e nona, tala una wasekolwelwa e mvovo mia Yesu muna Matai 5:3: “Akwa nsambu asukami muna mwanda.” (English Standard Version; Versão Rei Jaime; Nova Versão Internacional) Ndonga bevovanga vo diampasi muna bakula e nsas’a mvovo “nsukami muna mwanda.” Akaka beyindulanga vo Yesu nluta mia kala nlembami yovo nsukami kavovela. Kansi, Yesu edi kazola vova vo muntu muna kala ye kiese kiakieleka, kafwete zaya vo luludiku lwa Nzambi kavuidi o mfunu. E Nsekola ya Nz’ampa yasekola e ngindu zazi mu mvovo emi: “awana bazeye vo mambu ma Nzambi bavuidi o mfunu.”—Matai 5:3. c

•   Muna nkand’andi wa kia 8 kia Desemba 1950, Edgar J. Goodspeed wa nsekodi a Bibila watoma zayakana ye nkwa ngangu, wasoneka mu kuma kia Nsekola ya Nz’ampa ya Sono ya Kingerekia ya Kikristu vo: “Itoma yangalelanga e salu kia kimisionario kisalwanga kwa minkwikizi mieno ye una kisayanenanga mu nza yawonso ye diakiese mu tanga e nsekola eno ya Bibila, ke yasekolwa mvovo mu mvovo ko nze una masonamena muna nding’a sina, ya ziku ye yankuma. Ndenda vova vo, e nsekola yayi isonganga vo awana basekola yo akwa ngangu kibeni.”

•   Allen Wikgren, nlongi kuna Universidade de Chicago, wavova vo, e Nsekola ya Nz’ampa i Bibila kiasekolwa mu mpila ina wantu bevovelanga mu lumbu ke lumbu, kivuidi “umbakuzi ulembi tezaneswa” ye ke kisadilanga mvovo mia nsekola zankaka ko.—The Interpreter’s Bible, Volume 1, lukaya lwa 99.

•   Alexander Thomson wa musi Grã-Bretanha una vo fimpi a Bibila, wavova mu kuma kia Nsekola ya Nz’ampa ya Sono ya Kingerekia ya Kikristu vo: “Awana basekola nsekola yayi akwa ngangu ye bavuidi ndekwa, kadi basekola nsas’a mvovo tuka muna Kingerekia wauna muntu ovovanga Kingelezo kalenda wo vangila.”—The Differentiator, Abidi 1952, lukaya lwa 52.

•   Kanele vo wamona vo e mvovo miankaka muna Nsekola ya Nz’ampa miasekolwa mu mpila zaswaswana ye Bibila yankaka, Charles Francis Potter wa nsoneki wavova vo: “Kanele vo e nkumbu zau ke zizayakene ko, asekodi awaya batoma landa e sono yankulu ya Kingerekia ye Kiyibere. Akwa ngangu kikilu ye umbakuzi.”—The Faiths Men Live By, lukaya lwa 300.

•   Kanele vo Robert M. McCoy wabakula vo e Nsekola ya Nz’ampa yaswaswana ye Bibila yankaka ye yatoma sekolwa; vava katoma yo fimpa, wavova vo: “O Luwawanu Lwampa i ziku kisonganga vo muna dibundu dia [Mbangi za Yave] muna ye akwa ngangu ana bena ye ndekwa za sunda konso nkakalakani balenda wanana zau muna sekola e Bibila.”—Andover Newton Quarterly, Yanuali 1963, lukaya lwa 31.

•   Professor S. MacLean Gilmour katoma yangalala ko muna mpila e Nsekola ya Nz’ampa yasekolwela e mambu mankaka. Kansi wakwikila vo asekodi, “batoma zaya e nding’a Kingerekia.”—Andover Newton Quarterly, Setemba 1966, lukaya 26.

•   Vava kafimpa Nsekola ya Nz’ampa, eyi ina vo ndambu ya The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures (Tradução Interlinear do Reino das Escrituras Gregas), o Thomas N. Winter una vo nlongi kuna universidade wasoneka vo: “E nkumbu za asekodi basala e salu kiaki ke zizayakene ko, kansi e nsekol’au ya ziku ye isadilanga mvovo mialeboka.”—The Classical Journal, Abidi-Mayu de 1974, lukaya lwa 376.

•   Benjamin Kedar-Kopfstein una vo nlongi kuna universidade, nkwa ngangu watoma longoka e nding’a Kiyibere kuna Isaele, wavova muna mvu wa 1989 vo: “Vava ivavululanga oma ma ndinga mu diambu ditadidi Bibila kia Kiyibere ye nsekola zandi, nkumbu miayingi isadilanga Nsekola ya Nz’ampa muna Kingelezo. Vava ivanganga wo, imonanga vo asekodi bavanga mawonso mu toma bakula mana basekola.”

•   Vava kafimpa nsekola vua muna kingelezo, Jason David BeDuhn una vo nlongi kuna universidade ye mosi muna awana belongokanga mambu matadidi mabundu, wasoneka vo: “E NW [Nsekola ya Nz’ampa] i Bibila kiasekolwa ye ziku kiawonso lutila e nsekola zankaka yafimpa.” Wantu ayingi omu nza ye ayingi muna akwa ngangu za fimpa e Bibila bekwikilanga vo e Nsekola ya Nz’ampa yaswaswana ye Bibila yankaka, kadi awana basekola yo balanda malongi ma dibundu diau. Kansi BeDuhn wavova vo: “e nsekola ya nz’ampa yaswaswana kikilu kadi yasekolwa ye ziku kiawonso, nze sekola mvovo mu mvovo yo landa e mvovo miankulu mina asekodi a Luwawanu Lwampa basadila.”—Truth in Translation, lukaya lwa 163, 165.