E Bibila Adieyi Kivovanga Muna Diambu dia Nsobani za Nsungi ye Zingu Kieto kia Kusentu
“E nsobani za nsungi i vonza kiampwena. Owau e nza ke fulu kiambote diaka ko muna zingila.”— Le Guardian.
O wantu vonza yampwena bekuyitwasilanga. Akwa ngangu za nza bekwikilanga vo o wantu i tuku dia mbangazi iwokelanga omu nza yawonso. E mbangazi yayi yasaka nsobani zayingi itwasanga muna nsungi ye sumbula yayingi mpe. Tala yaka nona ilende:
Sumbula yayingi yampwena ibwanga, nze mavuku mampwena ma kalunga, kala, tembwa yangolo eyi itwasanga kizalu yo yoka e mfinda.
Nzelok’a gelo ye gelo dia Ártico.
Mbu misapukanga.
E sumbula yayingi ibwanga mu kuma kia wokela kwa mbangazi muna fulu yawonso ova nza. O mwangi a nsangu za zulunalu New York Times vava kamana sasila mambu mabwa muna nsi 193, wavova vo: “E nza mu kaza ina.” Muna kuma kia mpasi ye wantu ayingi befwanga mu diambu dia nsobani za nsungi, e Kimvuka Kitalanga Diambu dia Mavimpi ma Nza Yawonso, kiavova vo: “E mavimpi ma wantu awonso mu vonza mena.”
Kana una vo i wau, tuvuidi kuma yasikila muna kala ye vuvu kiasikila mu kuma kia kusentu. E Bibila kiasakula mambu tumonanga o unu ye kuma tulenda vingidila vo Nzambi ovanga diambu. Kiasakula mpe dina kevanga muna kututanina kuna kusentu.
Nga e nsobani za nsungi ungunza wa Bibila zilungisanga?
Ingeta. E sumbula ibwanga mu kuma kia mbangazi iwokelanga mu nza yawonso ilungisanga mambu masakulwa muna Bibila mu kuma kia lumbu yeto.
Ungunza: Nzambi osinga “fwasa awana befwasanga e nza.”—Lusengomono 11:18.
E Bibila kiasakula vo vekala ye ntangwa o wantu befwasa e nza muna mavangu mau. Muna kuma kia mbangazi iwokelanga omu nza yawonso, o unu mavangu ma wantu mefwasanga e nza matomene wokela ke mu mvu miavioka ko.
O ungunza wau usonganga e kuma ka tufwete vingidila ko vo o wantu bavuluza e nza. O Nzambi diambu kesinga vanga mu kuma kia wantu ana “befwasanga e nza.” Konso ngolo bevanga o wantu mu kakidila e nsobani za nsungi, ke zafwana ko mu kakidila wantu ana befwasanga e nza.
Ungunza: “Mukala mpe mambu mansisi.”—Luka 21:11.
E Bibila kiasakula vo “mambu mansisi” mebwa omu lumbu yeto. E nsobani za nsungi mambu mayingi mansisi zitwasanga omu nza yawonso. O unu, akaka mu wonga kikilu bezingilanga mu kuma kia lufwasu lwa kalu kia wantu.
Ungunza: “Kansi zaya wo vo, muna lumbu yambaninu mukwiza nsungi zampasi ye vonza. Kadi wantu bekala akwa kuyizola, minzol’a nzimbu, . . . minkondwa kwikizi, . . . minkondwa ngwizani, . . . ayekodi, akwa mpaka.”—2 Timoteo 3:1-4.
E Bibila kiasakula kadilu ye fu ya wantu itwasanga e nsobani za nsungi. Ayadi ye akiti, nzimbu beluta tokanenanga ke mu diambu dia zingu kia wantu ko kuna sentu. Kana nkutu vava bevavanga sala entwadi, ke bewizananga ko muna mambu bafwete vanga mu kakidila owokela kwa mbangazi omu nza yawonso.
O ungunza wau usonganga vo ke tufwete vingila ko vo wantu balenda soba mavangu mau yo tanina e nza. E Bibila kivovanga vo muna kuma kia fu kia loko ‘wantu besakisa ovanga o bi.’—2 Timoteo 3:13.
Ekuma tulenda kadila ye ziku vo Nzambi diambu kevanga
E Bibila kisonganga vo Yave a wa Nzambi, wa Mvangi eto, ovuanga o mfunu e nza ye awana bezingilanga vo. Tala tini tatu ya Bibila isonganga vo Nzambi diambu kesinga vanga muna wete dia wantu.
1. Nzambi “kasema wo [o ntoto] nkatu ko, kansi wasema wo kimana wazingilwa kwa wantu.”—Yesaya 45:18.
Nzambi olungisa nsilu andi mu kuma kia ntoto. (Yesaya 55:11) Keyambula ko vo wafwaswa, ngatu wasala e nkatu.
2. “Kansi alembami bevua nza, bezingila muna luvuvamu ye kiese kiayingi. Ansongi bevua nza, bezingila vo yakwele mvu.”—Nkunga 37:11, 29.
O Nzambi wasia nsilu vo wantu bezingila ova nza yakwele mvu muna luvuvamu.
3. “Kansi yimpumbulu, befwaswa ova ntoto.”—Ngana 2:22.
Nzambi osianga nsilu vo ofukisa emvimba awana bekwamananga vanga mambu mambi kumosi ye awana befwasanga e nza.
Adieyi Nzambi kevanga mu kuma kia zingu kieto kia kusentu
O Nzambi aweyi kelungisila nsilu miandi mu kuma kia ntoto? Ovanga wo muna luyalu lwa nz’amvimba, i sia vo muna Kintinu kia Nzambi. (Matai 6:10) E Kintinu kiaki kiyala tuka kuna zulu. E Kintinu kia Nzambi ke kikanga e kangu ko ye tuyalu twa wantu muna diambu ditatidi e nza ye kalu kia wantu. Kintinu kia Nzambi kivinga vana fulu kia tuyalu twa wantu.”—Daniele 2:44.
Kintinu kia Nzambi mambu mambote kivanga muna wete dia wantu awonso ye kalu kia wantu omu nza yawonso. (Nkunga 96:10-13) Tala mana Yave wa Nzambi kevanga muna Kintinu kiandi.
Ovangulula e kalu kia wantu
Dina Bibila kivovanga: “O makanga ye nsi ayuma iyangalala, o nzanza umona e kiese yo mena e mvuma nze safoni.”—Yesaya 35:1.
Ediadi disongele vo kuna sentu: Yave ovangulula o ntoto, kana nkutu e fulu ina wantu batoma fwasakesa.
Wisa muna tembwa
Dina Bibila kivovanga: “[Yave] ovuvikidi e tembwa.”—Nkunga 107:29.
Ediadi disongele vo kuna sentu: Yave osadila e wisa kena kiau muna tembwa. Wantu ke bebwilwa diaka mpasi ko mu kuma kia tembwa.
Longa wantu batoma lunga-lunganga o ntoto
Dina Bibila kivovanga: “Ikuvana ngangu yo kulonga e nzila ofwete kwendela.”—Nkunga 32:8.
Ediadi disongele vo kuna sentu: Yave wavana mbebe ya lunga-lunganga o ntoto kwa wantu. (Tuku 1:28; 2:15) Yave okutulonga una ufwene kimana twatoma lungisanga e kiyekwa kieto kia lunga-lunganga ntoto yo lembi wo fwasa.
a Yave i nkumbu a Nzambi. (Nkunga 83:18) Tala e longi dina ye ntu a diambu: “Nani i Yave?”
Nanga Oyangalela Mpe Malongi Mama
EYINGIDILU DIA NKANGU
Nga Wantu Befwasa Mvimba e Nza?
Bibila kiasakula lufwasu lwa kalu kia wantu ye kuma kifwasilwanga.
KWAMANANA YINGILA!
Wokela kwa Kala—E Bibila Adieyi Kivovanga?
Nga e mpasi za nza yayi zilenda sukiswa? Nga vena ye vuvu mu kuma kia kunsetu?
ESSENTIAL BIBLE TEACHINGS
Nki i Kintinu kia Nzambi?
Muna salu kiandi kia umbangi, Yesu watoma vovela oma ma Kintinu kia Nzambi ke mu mambu mankaka ko. Tuka kolo, alongoki andi besambanga kimana e Kintinu kiza.
EYINGIDILU DIA NKANGU
E Kintinu kia Nzambi Nkia Mambu Kilungisa?
Yesu wazaya wo vo Kintinu kia Nzambi i luyalu kaka lulenda fokola e mpasi ova ntoto. Kintinu kia Nzambi nkia mambu kivangidi kala muna kumika e vuvu kieto?
