Tala mambu

Tala ntu mia mambu

NKAND’A NZAMBI ZINGU KIA WANTU USOBANGA

Nkand’a Nzambi Zingu kia Wantu Usobanga

Nkand’a Nzambi Zingu kia Wantu Usobanga
  • MVU KAWUTUKA: 1951

  • NSI: ALEMANHA

  • DIAMBU: NKWA LULENDO YE FU KIA KUYITUMINA

ZINGU KIAME:

Muna mvu miantete mia zingu kiame, twazingilanga lukufi ye mbanza Leipzig, kuna Este ya Alemanha. E mbanza Leipzig lukufi yakala yo mwingilu wa nsi ya Alemanha, República Tcheca ye Polônia. Vava yalungisa mvu 6, twayenda kuna nsi ya Brasil i bosi kuna Equador mu kuma kia salu kia se diame.

Vava yalungisa mvu 14, mase mame bamfila ku sikola imosi kuna Alemanha ngienda tangila kuna. Wau vo mase mame ku América bazingilanga, yayantika kuyilunga-lunga mono kibeni. Yayantika mpe kuyitumina. Kiavavanga nkutu zaya ko kana vo mavangu mame mpasi mavanganga kw’akaka.

Vava yalungisa mvu 17, mase mame bavutuka ku Alemanha. Kuna lubantiku yazinganga ye mase mame. Kansi, mu kuma kia fu kiame kiakuyitumina, diampasi diakala mu lemvokela mase mame. Vava yalungisa mvu 18, yavaika mu nzo.

Kuna vema kwawonso, yavavanga zaya e kani dia zingu. Vava yateka kuyivana mu mavangu mayingi mambi, yayantika kwikila vo e diambu diamfunu mfwete vanga muna zingu kiame i kangala mu nza muna mona masivi ma nsema vitila wantu bafwasa e nza.

Yayaluka kuna Alemanha yo kwenda ku África muna tuku-tuku, ke kolo ko yavutuka kuna Mputu muna vangulula tuku-tuku kiame. Lumbu kimosi vava yayowelanga muna mbu kuna Portugal, yabaka nzengo za yambula kangalela mu tuku-tuku yo yantika kangalela muna kumbi dia maza.

Yakisia mu buka kia matoko bakubamanga muna sauka mbu wa Atlântico. Muna buka kiaki yawanana yo Laurie ona wakituka nkaz’ame. Entete, twayenda kuna sanga kia Caribe. Vava twaviokesa fikolo kuna Porto Rico, twavutuka kuna Mputu. Twakala ye kani dia sumba nzaza (nkumbi dia maza) yo kitula yo se fulu kia zingila. Kansi, e kani diadi diavunzana kadi yabokelwa mu salu kia kisoladi kuna Alemanha.

Ngonde 15 yavanga muna salu kia kisoladi. Mu kolo kiakina mono yo Laurie twakazala yo vanga e nkubika za kwamanana vanga nkangalu. Vava yavaika mu salu kia kisoladi, ke vavioka kolo kiayingi ko twasumba nzaza yakete iyikilwanga vo salva-vidas. Ekolo yakala mu salu kia kisoladi, twavanga nsobani muna nzaza kimana yakituka nze nzo. Twakala ye kani dia zingila mo yo kwamanana vanga nkangalu eto wazaya nsema. Vitila twafokola vanga nsobani zazi, twayantika longoka e Bibila ye Mbangi za Yave.

UNA NKAND’A NZAMBI WASOBELA ZINGU KIAME:

Kuna lubantiku, yayindulanga vo kiakala ye mambu mayingi ko mfwete singika muna zingu kiame. Yakazala yo nkento ona yazinganga yandi, kianuanga mpe diaka fomo ko. (Efeso 5:5) Muna kuma kiaki, yayantika yindula vo okangala mu nza muna mona masivi ma nsema i diambu disundidi o mfunu.

Kansi, yakala ye fu yavavwanga singikwa. Wau vo nkwa lulendo ye fu kia kuyitumina yakala kiau, wete diame kaka yatokanenanga.

Lumbu kimosi, yatanga e Longi dia Yesu vana Mongo. (Matai, kapu kia 5-7) Kuna lubantiku, kiabakula ko mana Yesu kavova mu kuma kia kala ye kiese. Muna bonga e nona, Yesu wavova vo akwa kiese ana bena ye nzala ye vwina. (Matai 5:6) Yakiyuvula, aweyi muntu una ye nzala ye vwina kalenda kadila ye kiese? Ekolo yakwamanana longoka, yabakula vo yeto awonso nsatu za mwanda tuna zau. Kansi, tufwete zaya ntete nsatu zazi i bosi tulenda zo lungisa. Yesu wavova vo: “Akwa nsambu asukami muna mwanda: Kadi kiau e kintinu ki’ezulu.”—Matai 5:3.

Vitila twayantika longoka Bibila kuna Alemanha, mono yo nkaz’ame twayenda ku França, i bosi twayenda kuna Itália. Konso fulu twayendanga, twawanananga ye Mbangi za Yave. O zola kwakieleka besongaziananga ye kintwadi kiau kiansivikisa kibeni. Ediadi diankwikidisa vo e Mbangi za Yave mu nza yawonso mu ungudi bezingilanga. (Yoane 13:34, 35) Kuna kwalanda, mono yo Laurie twavubwa yo kituka Mbangi za Yave.

Vava yavubwa, yakwamanana vanga nsobani muna fu yame. Mono yo nkaz’ame twabaka e nzengo za vanga nkangalu muna mbu kuna África, i bosi twadi sauka o mbu wa Atlântico yakuna Estados Unidos. Vava twakala vana kati kwa kalunga muna nzaza yo mona maza mayingi matuzunga, yabakula vo i mpasi muntu vana vena o Mvangi. Wau vo kiakala ye salu kiavanga ko muna kalunga, yasadila ntagwa yayi muna tanga e Bibila. Lusansu lwa zingu kia Yesu ova ntoto lwatoma kunsivikisa kikilu. Yesu muntu alunga kakala, wasunda wantu awonso muna ngangu, kansi kavavanga wete dia yandi kibeni ko. Kavanganga luzolo lwandi ko kansi lwa Se diandi kuna zulu.

Yabakula vo mfwete sia Kintinu kia Nzambi va fulu kiantete muna zingu kiame

Vava yafimpa lusansu lwa Yesu, yabakula vo mfwete sia Kintinu kia Nzambi va fulu kiantete muna zingu kiame, vana fulu kia kwenda zungi muna mona o nsema. (Matai 6:33) Vava twalwaka kuna Estados Unidos, twabaka nzengo za yambula nkangalu yo zingila kûna.

MPILA YABAKILA E NLUTA:

Kuna ntama, mu kuma kia fu kia kuyitumina, wonga yakalanga wau muna baka nzengo. Kansi, owau yasolola zayi wa Bibila ukumfilanga. (Yesaya 48:17, 18) Ngina mpe ye kani muna zingu dina kiakala diau ko, i sia vo sambila Nzambi yo sadisa wantu ankaka muna kunzaya.

O sadila nkanikinu mia Bibila diatusadisa muna siamisa longo lweto. Nzambi mpe watuvana mwana mosi ankento wambote-mbote, ozolanga Yave yo kunsadila.

Kana una vo ezak’e ntangwa tunwananga ye mpasi, kansi Yave okutusadisanga mu kwamanana kunsadila yo kumbunda e vuvu.—Ngana 3:5, 6.