Ntangw’a Zola ye Ntangw’a Saula”
Ntangw’a Zola ye Ntangw’a Saula”
NZAMBI i zola.” Muna nsi zayingi wantu bevovanga e mvovo miami yo soneka mio muna yaka ya nzo zau. Kieleka, mvovo miambote misonganga una Nzambi kena, i sia vo, yandi i mbandu isundidi ya songa o zola.
Kansi, ndonga ke bazeye wo ko vo e mvovo miami mu Nkand’a Nzambi miasonama. Yoane wa ntumwa wasoneka vo: “Ndion’olembi zola, kazeye Nzambi ko; kadi Nzambi i zola.” (1 Yoane 4:8) Yoane wasoneka mpe mu kuma kia zola kasonga o Nzambi mu vuluza wantu a nza oku vo: “Muna nzola kazolele nza o Nzambi i kavanin’o Mwan’andi amosi, kimana konso on’okwikilanga muna yandi ke vila ko, moyo a mvu ya mvu kevwa.”—Yoane 3:16.
Muna kuma kia mvovo miami, wantu ayingi beyindulanga vo Nzambi oyambulwilanga mawonso tuvanganga. E zingu kia wantu ayingi o unu kisonganga e ngindu bekalanga zau, za sia vo, Nzambi ke kubafundisa ko muna mana bevanganga. Nga dialudi e? Nga Nzambi ozolanga wantu ambote ye ambi? Nga vena ye ntangwa ina Nzambi kesaulanga yovo menga?
Nzambi Ozolanga ye Osaulanga
Solomo wa Ntinu angangu wavova vo: “E ma yawonso ivwidi nsungi andi; e bila yawonso kunsi ezulu ina ye ntangwa yafwana, . . . ntangw’a zola ye ntangw’a saula.” (Kimpovi 3:1, 8) Mun’owu wa mvovo miami, kana una vo Nzambi nkwa zola ye nkenda, vena ye ntangwa kemenganga.
Diantete, o mvovo “saula” nkia nsasa una muna Nkand’a Nzambi? Nsekola imosi isasilanga vo: “Muna Nkand’a Nzambi o mvovo ‘saula’ una ye nsasa zayingi. Ulenda songa nsita zasaka kumosi mpe ye fwenka. E nsita za mpila yayi zilenda fila o muntu mu vanga e mbi kwa nkw’andi.” Eyayi i nsas’a mvovo saula yovo menga tutomene zaya, ye tumonanga una e fu kiaki kitwasilang’e mpasi mu nza yawonso. Kansi, e nsekola yayi isasilanga mpe vo: “O mvovo ‘saula’ ulenda mpe sasila lembi zola muntu, kansi kuna y’ekani dia kumvanga mbi ko.”
E nsasa y’ezole i yau tuvovela mun’elongi diadi. O saula i mona e ngemi, lembi kala ye ntim’ambi yovo kimpala ngatu kota akaka nsoki. Nga Nzambi olenda kala ye makasi ma mpila yayi? Tala dina diyikwanga muna Ngana 6:16-19: “Vena ye lekwa sambanu yamengwa kwa Yave; kasi nsambwadi yangemi kwa moyo andi: meso malulendo, lubini luamvuni, moko mabungula menga makondwa kuma; ntima uyindanga makani mambi, malu mezabuziok’e ntinu muna mbi; mbangi aluvunu olufanga tuvunu, y’on’omwanganisa ntantani muna mpangi y’abunzi.”
Nze una tumwene, vena ye mambu mana Nzambi kemenganga. Kansi, ke menganga muntu ko ona ovangidi e mambu mama. Mayingi kebadikanga, nze lutovoko lwa nitu, fulu muntu kezingilanga, mana kalongoka yo lembi zaya mambu. (Etuku 8:21; Roma 5:12) O nsoneki a Ngana wasadila nona kiambote mu sasila diambu diadi. Wasoneka vo: “Kadi o Yave, ona kazola i kesemba; nz’ese muna mwan’ona keyangalela.” (Ngana 3:12) O se olenda saula ukolami wa mwan’andi, kansi okwamanana kunzola, kunsemba yo vanga mawonso mu kunsadisa mu soba e fu yandi yambi. Muna zola kwandi, Yave diau adimosi kevanganga vava kesingikanga ndiona osumukini.
Vava Kekalanga ye Kuma mu Menga Muntu
Kansi, adieyi tuvova avo muntu ozeye luzolo lwa Nzambi kansi kazolele lo vanga ko? Nzambi ke zola muntu a mpila yayi ko, kansi saula kekunsaula. Avo kuna lukanu kevangilanga mana Yave kemenganga, omengwa kwa yandi. Kasikil’owu, Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “O Yave kemika nsongi: Vo i kimpumbulu yo munzola-ngungula, o moyo andi ubamengene.” (Nkunga 11:5) Mu kuma kia wantu awaya ke bevilukanga ntima ko, ke belolokwa ko. Paulu wa ntumwa wasasila e diambu diadi muna nkanda kasonekena esi Ayibere vo: “Ovo tusumukina kuna lukanu, wau tutambwidi e visa kia zay’e ludi, ke vasidi diaka kimenga kia masumu ko, nsumbi ambubu kaka ya fundiswa, y’esoka dia tiya, dina dibomes’atantu.” (Ayibere 10:26, 27) Ekuma Nzambi a zola kevangilanga wo?
Vava muntu kevanganga esumu diampwena kuna lukanu, diampasi dikalanga kwa yandi mu yambula evangu diandi. Olenda kituka nkwa ntim’ambadi yo lembi tambulwila elongi. Nkand’a Nzambi utezanesanga muntu a mpila yayi ye ngo ina ke ilendi soba matona mandi ko. (Yeremiya 13:23) Avo kavilukidi ntima ko, muntu ndioyo onete esumu diyikilwanga muna Nkand’a Nzambi vo “esumu dia mvu ya mvu,” dina ke dilendi lolokwa ko.—Maku 3:29.
I diau diavangama kwa Adami yo Eva, ye Yuda wa mwisi Kereote. Wau vo Adami yo Eva balunga bakala vava Nzambi kabasema yo kubavana e nkanikinu miakiá mina ke miakala mpasi ko mu bakula, ediadi disongele vo ku lukanu basumukina, ke balendi lolokwa ko. Mana Nzambi kabavovesa vava basumuka mesonganga vo ke bavewa elau dia viluka ko. (Etuku 3:16-24) Kana una vo Yuda muntu alembi lunga kakala, nkundi a Mwan’a Nzambi kakala, kansi wakituka nyekodi. Yesu yandi kibeni wanyikila vo “mwan’a mfwasi.” (Yoane 17:12) Nkand’a Nzambi uyikanga mpe vo Nkadi Ampemba osumukanga tuka kuna lubantiku, fwaswa kafwanukinu. (1 Yoane 3:8; Lusengomono 12:12) O wantu awaya bamengwa kwa Nzambi.
Kansi, dialufiaulwisu mu zaya vo vena yo wantu akaka besumukanga yo viluka o ntima. Yave nkwa luzindalalu, ke yangalelanga tumba ko awana besumukanga lembi wo kana. (Yezekele 33:11) Okubavovesanga vo baviluka e ntima kimana balolokwa. Muna nkand’a Nzambi tutanganga vo: “Mbula kimpumbulu kasisa fu yandi, yo mumpanga-mayi e ngindu zandi: kavutuka kwa Yave, okumfw’e nkenda; kwa Nzambi eto, kadi owokes’o yambulwila.”—Yesaya 55:7.
Nyindu Asikila mu Kuma kia Zola yo Saula
Nze atanginini a Nzambi, Akristu akieleka bafwete zaya e “ntangwa zola” ye “ntangwa saula.” Mu kuma kia zola kwasaka, akaka balenda songa e nkenda muna mambu mana ke bafwete songela nkenda ko. Kansi, e mvovo mia Yuda milenda kutusadisa mu kala ye tezo vana vena songa nkenda ye menga esumu. Wavova vo: “Nubafwidila nkenda kuna wonga; wau numenganga mvwatu wasafulwa kwa nitu.” (Yuda 22, 23) Muna kuma kiaki, tufwete menganga e mbi, kansi ke ndiona ovangidi e mbi ko.
Akristu bekanikinwanga mpe mu songa o zola kw’atantu au yo vanga oma mambote mu kuma kiau. Yesu wavova vo: “Nuzol’atantu eno, nubasambil’ana bekunubangika.” (Matai 5:44) Kiaki i kuma Mbangi za Yave bekwamanenanga samuna e nsangu zambote kwa mfinangani zau, kana una vo akaka ke betambulwilanga zo ko. (Matai 24:14) Muna landa dina Nkand’a Nzambi uvovanga, Mbangi za Yave bebadikilanga konso muntu vo wafwana zolwa kwa Yave yo songw’e nkenda. Vava o wantu ke beyangalelanga ko e ngolo bevanganga muna salu kiau yovo kubabangika, Mbangi za Yave belemvokelanga elongi dia Paulu: “Nusambul’awana bekunubangikanga; nusambula, ke nusibi ko . . . Ke nuvutula muntu mbi muna mbi ko.” (Roma 12:14, 17) Besungamenanga vo Yave ozeye ndiona ofwene zolwa yovo mengwa kwa yandi. Yandi i mfundisi ansuka wafwana vana o moyo yovo tumbu kia lufwa.—Ayibere 10:30.
Elo, “Nzambi i zola.” Tufwete songanga luyangalalu muna zola kwandi yo sia e ngolo za zaya luzolo lwandi yo vanga lo. Mbangi za Yave vana ozingilanga bekala ye kiese kia kusonga luzolo lwa Nzambi muna Nkand’aku a Nzambi ye una olenda lo vangila muna zingu kiaku. Avo ovangidi wo, Nzambi ke kumenga ko, kansi okuzola.
[Mvovo mia Sina muna lukaya lwa 23]
“Vena ye lekwa sambanu yamengwa kwa Yave; kasi nsambwadi yangemi kwa moyo andi: meso malulendo, lubini luamvuni, moko mabungula menga makondwa kuma; ntima uyindanga makani mambi, malu mezabuziok’e ntinu muna mbi; mbangi aluvunu olufanga tuvunu, y’on’omwanganisa ntantani muna mpangi y’abunzi.”—NGANA 6:16-19
[Mvovo mia Sina muna lukaya lwa 24]
“Ovo tusumukina kuna lukanu, wau tutambwidi e visa kia zay’e ludi, ke vasidi diaka kimenga kia masumu ko, nsumbi ambubu kaka ya fundiswa, y’esoka dia tiya, dina dibomes’atantu.”—AYIBERE 10:26, 27
[Mvovo mia Sina muna lukaya lwa 25]
“Mbula kimpumbulu kasisa fu yandi, yo mumpanga-mayi e ngindu zandi: kavutuka kwa Yave, okumfw’e nkenda; . . . owokes’o yambulwila.”—YESAYA 55:7
[Foto ina muna lukaya lwa 24]
Mase manzodi betumbanga wan’au muna kubasadisa
[Foto ina muna lukaya lwa 25]
Ndonga bena muna pelezo betambulanga e nluta mia zola kwa Nzambi ye nkenda zandi