TANTANA ye mako dilenda kala se diambu dia sevela, kansi muna zingu kia lumbu ke lumbu ke diambu dia sevela ko. Reena, nkento mosi kuna Índia wavova vo: “Tuka mvu miayingi, o ko wame wankento okuyisianga muna mambu ma longo lweto. Nkumbu miayingi yafungilanga nkaz’ame makasi vana fulu kia ngudi andi. Diavavanga vo kasola, kakala yakala diambote kwa mono yo kala mwan’ambote kwa ngw’andi.”

Ekuma mako makaka bekuyisilanga muna mambu ma zingu kia wan’au asompa? Jenny, ona tuyikidi kuna lubantiku wayika kuma kimosi. Wavova vo: “Diampasi dikalanga kwa mako mu kwikila vo etoko yovo ndumba ona kazeye mambu mayingi ko muna zingu katambula e mbebe ya lunga-lunga mwan’au w’eyakala yovo wankento.” Dilip, nkaz’a Reena wakudikila vo: “E mase ana befuntukanga yo vanga mawonso mu sansa mwan’au, balenda yindula vo mu bembolwa bena. Balenda mpe tokana vo nanga mwan’au eyakala yovo wankento kena ye ngangu zafwana ko mu kala ye longo lwakiese.”

Muna vava e ziku, ezak’e ntangwa mako bezayiswanga mambu mebwanga muna longo lwa wan’au. Badika e nona kia Michael yo Leanne basompa kuna Austrália. Michael wavova vo: “Leanne ngwizani ambote kakala yau yo mase mandi, batoma mokenanga konso  diambu. Vava twasompana, Leana wazayisanga s’andi mambu mavavanga vo yandi yo mono tufwete mo bakila nzengo. O s’andi nkwa ngangu kakala, kansi yakendalalanga kikilu vava kayendanga zayisa mambu kwa s’andi vana fulu kia mokena yame ntete.”

Dialudi vo ntantani ye mako zilenda twasa mpasi muna longo. Nga i diau mpe dikubwilanga? Aweyi olenda kadila ye ngwizani ambote ye mase ma nkaz’aku? O nkaz’aku mpe aweyi kalenda kadila ye ngwizani ambote ye mase maku? Badika mambu mole mampasi malenda kunubwila ye una nulenda mo singikila.

Dilenda kala vo nkaz’aku mase mandi ketoma zolanga. Luis, yakala dimosi kuna Espanha wavova vo: “O nkaz’ame oyindulanga vo avo kazingidi lukufi ko ye mase mandi ke kubazola diaka ko.” Wakudikila vo: “Vava mwan’eto eyakala kawutuka, mase mame batukingulanga lumbu yawonso, ediadi diatokanesanga o nkaz’ame. Diatutwasila ntantani zayingi.”

Mbut’a diambu:

Nkand’a Nzambi uvovanga mu kuma kia nkubik’a longo vo: “O yakala i keyambwil’o s’andi yo ngw’andi, katatidila nkaz’andi: bekala nitu mosi.” (Etuku 2:​24) O kala se “nitu mosi” mayingi divavanga, ke kala kaka vamosi ko. Disonganga vo yakala yo nkento besikidisanga nzo ya yau kibeni, e mambu ma nzo au mafwete kalanga va fulu kiantete ke mu mambu ma nzo za mase mau ko. (1 Korinto 11:⁠3) Dialudi vo yakala yo nkento bafwete zitisa mase mau, nkumbu miayingi ediadi divavanga vo babalunga-lunga. (Efeso 6:⁠2) Adieyi tuvova kele vo obakwidi vo nkaz’aku mase mandi keluta lunga-lunganga?

Dina olenda vanga:

Fimpa diambu diadi ye ngindu zasikila. Nga nkaz’aku mase mandi kieleka keluta lunga-lunganga yovo ngeye kuna ye ngwizani yambote ko ye mase maku? Avo i wau, adieyi beyindula yitu yaku muna mpila obadikilanga diambu diadi? Nga kimpala omonanga?​—⁠Ngana 14:30; 1 Korinto 13:4; Ngalatia 5:⁠26.

Muna vana mvutu za yuvu yayi, toma kuyifimpa ntete. Diamfunu mu vanga wo. Vana ntandu, avo ntantani yo ko waku i diambu dikufilanga mu tantana yo nkaz’aku, zaya dio vo diambu una diau muna longo lwaku, kuna ye diambu ko ye ko waku.

Mambu mayingi mebwanga muna longo, ekuma kadi yakala yo nkento ngindu zaswaswana bekalanga zau mu kuma kia diambu dimosi. Nga olenda badikila mambu nze una nkaz’aku ke badikilanga mo? (Filipi 2:4; 4:⁠5) I diau kavanga Adrián, yakala dimosi kuna México. Wavova vo: “O nkaz’ame wasansukila mu nzo ya wantu ke batoma finamanga muntu yo nkw’andi ko, muna kuma kiaki mono mpe kitoma finamanga mako mame ko. I bosi, mvu miayingi yakala lembi mokena yau. Ediadi diatwasa ntantani zayingi muna longo lweto, kadi nkaz’ame wazola finama yitu yandi musungula ngudi andi.”

Kuna kwalanda, Adrián wasingika diambu diadi. Wavova vo: “Kana una vo yazaya vo nkaz’ame kayangalalanga ko vava yamokenanga ye mase mandi, o lembi mokena yau mpe dilenda sakisa mambu. Muna kuma kiaki, ngolo ivanganga mu kala ye ngwizani ambote ye mako mame.” *

Dilenda kala vo mako maku bekuyisianga muna mambu ma longo lwaku yo kuvana malongi kuvwidi  mfunu ko. Nelya, nkento mosi kuna Casaquistão wavova vo: “Muna mvu nsambwadi miantete mia longo lweto, vamosi twazingilanga ye yitu ya nkaz’ame. Twatantananga mu kuma kia mpila ina twasansilanga o wan’eto, ye mpil’ame ya lambila yo kubik’e nzo. Yamokena yo nkaz’ame ye ko wame wankento mu kuma kia diambu diadi, kansi ntantani kaka diawokesa.”

Mbut’a diambu:

Avo muntu osompele ke kalanga diaka mu wisa kia mase mandi ko. Kansi, Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “O ntu akal’awonso, i Kristu: o ntu a nkento, i’yakala,” i sia vo yakala diandi. (1 Korinto 11:⁠3) Kana una vo i wau, nze una tuyikidi kuna lubantiku, yakala yo nkento bafwete zitisanga mase mau. Muna Ngana 23:22 tutanganga vo: “Wil’es’aku ona wawuta, kuvezi ngw’aku ko wau vo se nunu.” Adieyi tuvova kele vo mako kebezitisanga ko kintu kia yakala yo kunkomekena ngindu zau?

Dina olenda vanga:

Kuna ngemba zawonso vava zaya ekuma bevangilanga wo. Ryan ona tuyikidi kuna lubantiku wakudikila vo: “Muna maka mambu mase bezolanga songa vo mfunu kaka bena muna mambu ma zingu kia wan’au.” Ke bafwete wo vangila kuna lukanu ko, kansi balenda sadila elongi edi dia Nkand’a Nzambi, “nuvezananga mambu yo yambuziana, ovo muntu obakidi nkw’andi diambu; wauna kanuyambulwila o Mfumu, i una mpe nuyambulwila.” (Kolosai 3:​13) Kansi adieyi tuvova kele vo ngeye yo nkaz’aku nutantananga mu kuma kia mako maku bekuyisianga mu mambu ma longo lwaku?

Akazi akaka bekadilanga ye mase mau mu tezo. Ediadi ka disongele ko vo fwete sikidisa nsiku mu kuma kiau. * Kansi, muna mavangu maku olenda kubakiesesela vo nkaz’aku yandi una vana fulu kiantete muna zingu kiaku. Muna bong’e nona, Masayuki, yakala dimosi kuna Japão wavova vo: “Kana nkutu vo mase maku basongele ngindu zau, kutondi zo vana vau ko. Sungamena dio vo nzo ya ngeye kibeni una sikidisa. Ntete vav’ozaya kana vo nkaz’aku otonda ngindu zazi.”

E ntantani zayingi ye mako zilenda kululwa muna vava bakula ekani diau yo lembi yambula vo e ntantani zazi zafwasa e ngwizani yambote yo nkaz’aku. Muna kuma kia diambu diadi, Jenny wavova vo: “Ezak’e ntangwa, nkaz’ame wakendalalanga vava twamokenanga mambu mu kuma kia mase meto, musungula vava twayikanga o vilwa wa mase mandi ye mase mame. I bosi twayambula yika o vilwa wa mako meto, tuvavanga singika konso diambu ditubwididi. Nkia nluta diatwasa? Tuna ye ngwizani ambote nze yakala yo nkento.”