AVO yakala yo nkento batantane, nga disongele vo ke bezolananga ko? Ve! Fernando ye Sara bayikilu vana ntandu, betoma zolananga. Kansi, kana nkutu muna tongo twasikila, ezak’e ntangwa e ntatani kala kaka zikalanga.

Nkia mambu metwasanga e ntatani? Adieyi lenda vanga kimana e ntatani zalembi vonda longo lwaku? Wau vo Nzambi i nkubiki a longo, diamfunu mu fimpa dina kevovanga Nkand’a Nzambi una vo i Diambu diandi.—Etuku 2:21, 22; 2 Timoteo 3:16, 17.

Awana basompa mu zola ye ngemba bevavanga kadila muntu yo nkw’andi. Kansi, Nkand’a Nzambi uvovanga vo, “awonso basumuka, yo funga muna nkembo a Nzambi.” (Roma 3:23) Muna kuma kiaki, vava kibwanga e ntatani, diampasi dikalanga mu lunga-lunga e ntima yo kisakidika. Vava kibwanga e ntatani, diampasi dikalanga kw’akaka mu sunda e fu yambi, nze kaza ye sadila mvovo mia lutiangu. (Roma 7:21; Efeso 4:31) Nkia diambu diakaka dilenda twasa e ntatani?

Nkumbu miayingi e mpila in’o yakala yo nkento bemokenanga yaswaswana. Michiko wavova vo, “vava twasompana yabakula vo e mpil’eto yamokena yaswaswana yakala. Kizolanga vova kaka ko dina divangamene, kansi yizolanga mpe songa ekuma ye una divangamene. O nkaz’ame mfoko a diambu kaka kevavanga zaya.”

Ke Michiko kaka ko onwananga ye diambu diadi. Muna tongo twayingi, yakala yovo nkento nanga ozolanga vova kwayingi vava bekalanga ye ntatani, kansi wakaka kezolanga vova kwayingi ko. Ezak’e ntangwa, yakala yovo nkento una ye fu kia vutukila diambu ditwese e ntatani, kansi wakaka osianga ngolo mu venga dio. Nga diadi divangamanga mpe muna longo lwaku? Nga nkaz’aku  vovanga kwayingi vava nukalanga ye ntatani? Nga osianga ngolo mu venga dio?

E diambu diakaka difilanga yakala yo nkento mu lembi mokena una ufwene muna longo, i fulu kina basansukila. Justin, wasompa se vioka mvu ntanu wavova vo: “Muna nzo amase mame ya sansukila ke twamokenanga kwayingi ko, diampasi dikalanga mu songa e ngindu zame kw’akaka. Ediadi ditokanesanga nkaz’ame. Muna nzo mase mandi kasansukila batoma mokenanga, muna kuma kiaki ke dikalanga diampasi ko mu kunzaisa dina keyindulanga.”

Afimpi a mambu ma longo bevovanga vo, ke nzola yakala yo nkento ko isonganga vo longo lwau lwakiese lukala. O vukana kwa nitu ye mavwa ke mau ko metwasanga kiese muna longo. Kansi, diambu disundidi o mfunu mu kala ye longo lwakiese i mpila ina yakala yo nkento besingikilanga e ntatani.

Vana ntandu, Yesu wavova vo, vava yakala yo nkento bekazalanga, Nzambi kubayikakesanga ke muntu ko. (Matai 19:4-6) Muna kuma kiaki, longo lwambote Nzambi lukembelelanga. Kuna diak’e sambu, kele vo yakala ke zolanga nkaz’andi ko yo kumvwa o mfunu, e sambu yandi ke yiwakana ko kwa Yave wa Nzambi. (1 Petelo 3:7) Avo nkento ke zitisanga yakala diandi ko, Yave kelevolanga ona wasola yakala se ntu muna nzo.—1 Korinto 11:3.

Lembi yindula e mpil’aku ya mokena yovo fulu kina wasansukila, avo zolele sadila nkanikinu mia Nkand’a Nzambi muna singika e ntatani una ufwene, fwete venga mvovo mia lutiangu. Ukiyuvula yuvu eyi ilende:

‘Nga ngina ye fu kia vutula mbi muna mbi?’

Ngana mosi ivovanga vo: “Niema mazunu, ovaikisa menga; Niema makasi, ovaikisa nzonzi.” (Ngana 30:33) Ayeyi i nsasa mvovo miami? Badika e nona eki. Yakala yo nkento balenda tantana mu kuma kia sumba lekwa ya mu nzo, omosi lenda vova vo (“tufwete kala ye tezo muna dia mfuka”) vana vau wakaka lenda vutula (“kulendanga lungisa kiyekwa kiaku ko”). Kieleka, avo nkaz’aku o ‘niemene mazunu’ muna mvovo mia malevo, ngeye mpe lenda ‘kuniema’ muna vutula malevo. Kansi, ovutula mbi muna mbi makasi kaka kuwokesanga yo twasa ntatani.

Yakobo wa nsoneki a Nkand’a Nzambi olukisanga vo: “Tala! Fintiya-ntiya filenda kwika mfinda anene! O lubini mpe tiya.” (Yakobo 3:5, 6, NW) Vava yakala yo nkento beyambulanga lunga-lunga o lubini, e ntatani zakete zilenda kituka se zampwena. Muna tongo tuna vo yakala yo nkento betantananga, e nzol’au kayilendi wokela ko.

Vana fulu kia vutula mbi muna mbi, nga lenda tanginina Yesu ona wina vo, vava kalevolwa, “kavutwidi malevo ko”? (1 Petelo 2:23) E mpila yambote ya vengela wokesa makasi, i zaya e ngindu za nkaz’aku yo lomba ndoloki muna konso diambu ditwese ntatani.

‘Nga ngindu za nkaz’ame ivezanga?’

Nkand’a Nzambi ukanikinanga vo “yeno awonso nukala yo ntima mosi, akwa ngyambani muna mpasi.” (1 Petelo 3:8) Badika kuma yole ilenda kufila mu lembi sadila nkanikinu wau. Nanga kulendanga bakula ngindu za nkaz’aku ko. Kasikil’owu, avo nkaz’aku mambu makaka ketokanenanga yo lembi kuvwa mfunu, lenda kunyuvula vo: “Ekuma okendalele?” Ekani diaku i  sadisa nkaz’aku kakala ye ngindu zasikila muna diambu dina dikuntokanesanga. Kansi, e mvovo miami wantu akete kaka milenda fiaulwisa. Yakala yo nkento bafwete zaya vo awana bezolanga bebakulanga ngindu zau yo kubafwila nkenda.

O lulendo mpe lulenda fila muntu mu veza e ngindu za nkaz’andi. O nkwa lulendo, ovavanga kitundidika yo veza akaka. Lenda wo vanga muna yikilanga akaka e nkumbu za luvezo yovo kubatezanesa y’akaka. Badika e nona kia Afarisi ye asoneki muna lumbu ya Yesu. Vava muntu kasonganga ngindu zaswaswana ye zau, Afarisi bamvezanga yo kunyikila nkumbu zambi. Ediadi bavanganga dio mpe kw’akwau Afarisi. (Yoane 7:45-52) Yesu waswaswana kakala. Wafwilanga akaka e nkenda vava basonganga ngindu zau.—Matai 20:29-34; Maku 5:25-34.

Badika dina ovutulanga vava nkaz’aku kesonganga ngindu zandi. E mvovo miaku, ye zú dia ndinga ye ndose aku, nga isonganga vo u nkwa nkenda? Nga vana vau vezanga e ngindu za nkaz’aku?

‘Nga e zak’e ntangwa oyindulanga vo nkaz’aku nkwa loko?’

“O Yobi e nkatu kevuminanga Nzambi e? Oyandi ye nzo andi ye lekwa yawonso kena yau, kuzietese yo lumbu ko e?” (Yobi 1:9, 10) Muna mvovo miami, Satana wafidisa kwikizi kia Yobi e mpaka.

Eyakala yo nkento avo ke bakebele ko balenda bwa mu ntambu wau. Kasikil’owu, kele vo nkaz’aku ovangidi diambu diambote, nga lenda katikisa yo vova vo mu kuma ki’eloko kavangidi dio? Avo nkaz’aku ovangidi diambu diambi, nga lenda yindula vo nkw’eloko, ke kuvwanga mfunu ko? Nga vana vau o sungamena vilwa una kateka vanga yo badisa ntima mu lembi kunloloka?

Paulu wa ntumwa wasoneka vo: “O zola . . . ke kubadika diambi ko.” (1 Korinto 13:4, 5) Ediadi ke disonganga ko vo nkwa zola ke monanga diambu diambi ko. Kansi, ke badikanga diambu diambi ko. Paulu wasoneka mpe vo o zola “kukwikila mawonso.” (1 Korinto 13:7) O zola ke sia ko vo twatambulwila ovunwa, kansi kulenda bundwa e vuvu. Ke kwa kivunina ko yo katikisa. O zola kulongwanga muna Nkand’a Nzambi kufilanga muntu mu loloka akaka yo lembi katikisa makani mau. (Nkunga 86:5; Efeso 4:32) Avo yakala yo nkento basongele o zola kwaku, bekala ye longo lwakiese.