1. Aweyi Yesu kasongela mbandu ambote ya kuyikulula?

 VAVA Yesu kakala ova ntoto, wasonga mbandu ambote ya kuyikulula. Wasia luzolo lwa Nzambi vana fulu kiantete ke mu zolela yandi ko. (Yoa. 5:30) Muna sikila ye kwikizi yamuna lufwa vana nti ampasi, Yesu wasonga vo wayivana emvimba muna wete di’akaka.—Fili. 2:8.

2. Aweyi tulenda songela e fu kia kuyikulula? Ekuma tufwete kio songela?

² Wau vo tu alandi a Yesu, yeto mpe tufwete songanga e fu kia kuyikulula. Kuyikulula aweyi disongele? Muna lukufi, disongele vo muntu kafwete kalanga y’etima dia sadisa akaka yo lembi sia zolela yandi va fu kiantete. E fu kiaki kiaswaswa ye fu kia loko. (Tanga Matai 16:24.) O kala ye fu kia kuyikulula dilenda kutusadisa mu sia ngindu ye zolela ya wantu akaka va fulu kiantete. (Fili. 2:3, 4) Yesu walonga vo kuyikulula diambu dia mfunu kikilu muna nsambil’eto. Mu nkia mpila? O zola kwa Kikristu, oku kufilanga muntu mu kuyikulula, i sinsu kiswaswanesanga alongoki akieleka a Kristu. (Yoa. 13:34, 35) Yindula e nsambu tutambulanga wau twina muna kintwadi kia wana-ngudi omu nza yawonso, ana besonganga e fu kia kuyikulula!

3. Nki kilenda kutufila mu yambula songa e fu kia kuyikulula?

 ³ Kana una vo i wau, tunwananga ye mbeni ina ivavanga vo twayambula songa e fu kia kuyikulula. E mbeni yayi i fu kia loko. Badika una Adami yo Eva basongela vo akwa loko. Eva wazola kituka nze Nzambi. O nkaz’andi wavava kunyangidika ke mu Nzambi ko. (Etu. 3:5, 6) Vava kavengomona Adami yo Eva muna nsambil’aludi, Nkadi ampemba wakwamanana vukumuna wantu mu songa e fu kia loko. Wavava nkutu vukumuna Yesu. (Mat. 4:1-9) Mu lumbu yeto, Satana olendanga vukumuna wantu ayingi yo kubafila mu songa e fu kia loko mu mpila zayingi. Avo ke tuyikebele ko, yeto mpe tulenda sambukila e fu kiaki.—Ef. 2:2.

4. (a) Nga tulenda sunda emvimba e fu kia lulendo? Sasila? (b) Nkia yuvu tubadika?

⁴ E fu kia lulendo kilenda tezaneswa ye mbumbu muna sengwa. Avo e sengwa kiyambwilu vo kiatelanga maza, kilenda yantika vaika e mbumbu. O veza e mbumbu yayi dia vonza kikilu kadi ilenda fwasa salanganu kiamfunu. Diau adimosi mpe, kana una vo owau ke tulendi sunda emvimba ko o usumuki ye fu kia lulendo, tufwete kwamanana nwanisa e fu kiaki. Kadi avo ke tuyikebele ko, tulenda yambula songa e fu kia kuyikulula. (1 Kor. 9:26, 27) Aweyi tulenda zayila vo fu kia lulendo tuna kiau? Aweyi tulenda yimina e fu kia kuyikulula?

5. (a) Aweyi Nkand’a Nzambi winina nze pelo? (Tala fwaniswa kuna lubantiku lw’elongi.) (b) Vava tukuyifimpanga mu zaya kana vo ke tuna ye fu kia loko ko, adieyi tufwete venga?

⁵ Nze una tusadilanga pelo muna toma kuyitala, tulenda sadila Nkand’a Nzambi muna fimpa kiwuntu kieto yo singika konso fu kiambi tulenda solola. (Tanga Yakobo 1:22-25.) Kansi, e pelo kikutusadisa kaka mu singika e mpw’eto avo tusadidi kio mu mpila yambote. Kasikil’owu, avo tuyitadidi muna pelo mu nzaki-nzaki, nanga ke tumona mambu makete ko mana malenda singikwa muna mpw’eto. Yovo, avo ke tutomene yo singika ko, tulenda mona ndose a muntu akaka muna pelo. Diau adimosi mpe, muna sadila Nkand’a Nzambi mu zaya vo ke tuna ye fu kia loko ko, ke tufwete wo tangila mu nzaki ko yovo sadila wo mu mona o vilwa wa muntu akaka.

6. Aweyi ‘tusikidilanga’ muna nsiku aziku?

⁶ Muna bong’e nona, tulenda tanga Nkand’a Nzambi e lumbu yawonso yo lembi bakula vo lulendo tuna lwau. Mu nkia mpila? Badika diambu edi: Muna nona kia pelo kasadila, Yakobo kavova ko vo muntu ndioyo katoma kuyitala ko. Wasoneka vo muntu ndioyo ‘kakuyitala.’ Yakobo wasadila mvovo wa Kingerekia una ye nsasa vo toma kuyifimpa. Adieyi diambi kavanga o muntu ndioyo? Yakobo wakudikila vo: ‘Wakatuka, vana vau yo vilakana owu kakedi.’ Elo, wayambula tala muna pelo yo lembi singika dina kamona. Nswaswani yo muntu ndioyo, o mvangi a diambu ‘kekengelelanga kaka muna nsiku aziku ko,’ kansi mpe ‘osikilanga mo.’ Vana fulu kia vilakana nsiku a Diambu dia Nzambi, osikilanga muna nsiku wau muna lemvokelanga malongi mena mo. Yesu diau adimosi kayika vava kavova vo: “Ovo nukalanga muna diambu diame, nu alongoki ame kieleka.”—Yoa. 8:31.

7. Aweyi tulenda sadila Nkand’a Nzambi muna kuyifimpa kana vo ke tuna ye fu kia loko ko?

⁷ Muna sunda e fu kia loko, ofwete tanganga Diambu dia Nzambi ye sungididi kiawonso. Ediadi dilenda kusadisa mu zaya dina ofwete singika. Kansi, vena ye diambu diakaka ofwete vanga. Toma  vavulula. Vava otanganga lusansu lwa Nkand’a Nzambi, uyisia muna mambu otanganga. Ukiyuvula: ‘Kele vo mono, adieyi yadi vanga? Nga yadi vanga edi diambote?’ Edi disundidi o mfunu, avo omene badika mana otangidi, sia ngolo za sadila mo. (Mat. 7:24, 25) Yambula twafimpa una lusansu lwa Saulu wa Ntinu ye lwa Petelo wa ntumwa lulenda kutusadisila mu yima fu kia kuyikulula.

8. Nkia fu kakala kiau Saulu vava kayantika yala? Aweyi kasongela kio?

⁸ E mbandu a Saulu wa ntinu ina se lulukisu kwa yeto kadi isonganga una e loko dilenda kutukakidila mu songa e fu kia kuyikulula. O Saulu nlembami kakala vava kayantika yala. (1 Sam. 9:21) Kazola tumba Aneyisaele ko ana baveza luyalu lwandi, kana una vo batelamena wisa kina kavewa kwa Nzambi. (1 Sam. 10:27) Saulu wa ntinu watambulwila e mfil’a mwand’a Nzambi vava kafila Isaele muna vita ina basunda Aneyamone. Kuna lulembamu lwawonso, wavana nkembo kwa Yave ona wabasadisa mu sunda e vita.—1 Sam. 11:6, 11-13.

9. Aweyi Saulu kakitukila nkwa loko?

⁹ Kuna kwalanda, Saulu wayambula vo e loko yo lulendo lwakota muna ntim’andi, nze una mbumbu ifwasilanga e sengwa. Vava kasunda Aneyamaleke, wasia e zolela yandi vana fulu kiantete ke mu lemvokela Yave ko. Ye loko diawonso, wabonga mavwa ma Aneyamaleke vana fulu kia fwasa mo nze una kakanikina o Nzambi. Muna kuma kia lulendo, Saulu watongeleka nkutu e dimbu kia yandi kibeni. (1 Sam. 15:3, 9, 12) Vava Samuele wa ngunza kamvovesa vo Yave kayangalela evangu diandi ko, Saulu wavava e vakuba yo yika nkanikinu a Yave una kalemvokela. Wavana nkutu e ngyelele kwa wantu akaka muna vilwa kavanga. (1 Sam. 15:16-21) Vana ntandu, lulendo lwafila Saulu mu tokanena zitu wa yandi kibeni ke mu ngwizani andi ko yo Nzambi. (1 Sam. 15:30) Aweyi tulenda sadila mbandu a Saulu nze pelo muna kutusadisa twakwamanana songa e fu kia kuyikulula?

10, 11. (a) Adieyi tulongokele muna lusansu lwa Saulu mu kuma kia songa e fu kia kuyikulula? (b) Aweyi tulenda vengela mbandu ambi ya Saulu?

¹⁰ Diantete, e mbandu a Saulu itulongele vo ke tufwete kuyibundanga vuvu kiasaka ko. E fu kia kuyikulula ke kikwizilanga ku kinsalukisa ko. Muna kuma kiaki, tufwete kwamanana sia ngolo za songa e fu kiaki. (1 Tim. 4:10) Sungamena vo kuna lubantiku Saulu nlembami kakala ye wayangidikanga Nzambi. Kansi kuna kwalanda, wayambula vo e fu kia loko yo lulendo lwakota muna ntim’andi. Yave wabembola Saulu mu kuma kia ukolami wandi.

¹¹ Diazole, ke tufwete sianga kaka sungididi ko mu mana mambote tuvanganga yo veza mana tufwete singika. O vanga wo dilenda tezaneswa yo muntu osadilanga pelo mu tala e mvwatu miambote kavwete yo lembi sia sungididi muna mvindu ina vana lose lwandi. Kana nkutu vo ke tuna ye fu kia lulendo ko yovo kia kuyibund’e vuvu kiasaka nze Saulu, tufwete venga konso ngindu zilenda kutufila mu landa mbandu andi yambi. Avo batuvene longi, ke tuvavinge vakuba ko yovo vana ngyelele kwa muntu akaka. Diambote twatambulwila e longi batuvene.—Tanga Nkunga 141:5.

12. Lulembamu aweyi lulenda kutusadisila avo esumu diampwena tuvolele?

¹² Adieyi tufwete vanga avo tuvolele esumu diampwena? Wau vo Saulu zitu wa yandi kibeni katokanenanga, kavanga diambu ko muna vutulwisa ngwizani  andi yo Yave. Nswaswani yo yandi, lulembamu lufwete kutufila mu vava lusadisu kana nkutu vo nsoni tuna zau. (Nga. 28:13; Yak. 5:14-16) Kasikil’owu, mpangi mosi wayantika tala mavangu ma zumba vava kakala ye kimbuta kia mvu 12 yo kwamanana wo vanga muna sweki vioka mvu kumi. Wavova vo: “Diampasi diakala mu zayisa evangu diame kwa nkaz’ame ye kw’akuluntu. Kansi vava yabazayisa dio, yamona nze mono yakatulwa funda kiampwena vana mavembo. Akaka mun’akundi ame bakendalala wau yakatulwa elau dia kala selo kia salu. Diakala nze mono yabafwisa nsoni. Kansi, nzeye wo vo owau Yave otoma yangalelanga e salu kiame ke mu vava yatalanga mavangu ma zumba ko. Edi disundidi o mfunu, i mpila ina Yave kekutubadikilanga.”

13, 14. Aweyi Petelo kasongela e fu kia loko?

¹³ Vava kalongwanga kwa Yesu, Petelo wa ntumwa wasonganga e fu kia kuyikulula. (Luka 5:3-11) Kana una vo i wau, diavavanga vo kasunda e fu yambi kakala yau. Kasikil’owu, wafunga makasi vava Yakobo yo Yoane balomba kwa Yesu vo kabavana fulu ki’etunda muna Kintinu kia Nzambi. Nanga Petelo edi kabanzanga vo yandi ofwete vewa kimosi muna kunda yayi, kadi Yesu wavovesa kala Petelo vo kiyekwa kiampwena ketambula. (Mat. 16:18, 19) Kansi, Yesu walukisa Yakobo, Yoane, Petelo ye ntumwa zakaka mu venga fu kia loko yovo vava ‘boselela’ mpangi zau.—Maku 10:35-45.

¹⁴ Kana nkutu vava Yesu kasingika Petelo mu kuma kia ngindu zandi zalembi songa, Petelo wakwamanana songa e fu kia loko yo kuyitundidika. Vava Yesu kavovesa antumwa vo bekumbembola mu fikolo, Petelo wayitundidika yo vava fusulwisa akw’andi e nsoni muna vova vo yandi kaka osikila ye kwikizi. (Mat. 26:31-33) Kansi, e vuvu kiasaka kayibunda ke kiasikila ko kadi muna fuku wauna, Petelo kasonga fu kia kuyivana kuna mvevo ko. Wavava kuyitanina yo vanina Yesu nkalu mu nkumbu ntatu.—Mat. 26:69-75.

15. Ekuma mbandu a Petelo inina ya lukasakeso kwa yeto?

 ¹⁵ Kana una vo ezak’e ntangwa Petelo wavanganga vilwa, e mbandu andi ya lukasakeso kikilu kwa yeto. Wau vo wavanga e ngolo yo tambula lusadisu lwa mwand’avelela, Petelo wasunda e fu kia loko. Kuna kwalanda, wayantika songa volo ye zola. (Ngal. 5:22, 23) Wazizidila mpasi zayingi zina kadi lenda zizidila ko entete. Kasikil’owu, vava Paulu wa ntumwa kantumba vana meso ma ndonga, Petelo wasonga lulembamu. (Ngal. 2:11-14) Vava kavewa longi diadi, Petelo kalunda kunda ko ngatu yindula vo wantu ke bekunzitisa diaka ko wau kasingikwa kwa Paulu. Petelo wakwamanana songa zola muna Paulu. (2 Pet. 3:15) Mbandu a Petelo ilenda kutusadisa mu yima e fu kia kuyikulula.

16. Aweyi tulenda songela e fu kia kuyikulula muna ntangw’a mpasi?

¹⁶ Yindula dina ovanganga muna ntangw’a mpasi. Vava Petelo ye ntumwa zakaka basiwa mu pelezo yo wandwa mu kuma kia salu kia samuna nsangu zambote, bayangalala “wau bafwanesw’o tiakidilwa muna nkumbu [a Yesu].” (Mav. 5:41) Ongeye mpe olenda badikila lubangamu se lau dia tanginina Petelo yo landa e ntambi za Yesu muna song’e fu kia kuyikulula. (Tanga 1 Petelo 2:20, 21.) Ediadi dilenda kusadisa avo bavene longi kw’akuluntu. Vana fulu kia funga makasi, tanginina mbandu a Petelo.—Kim. 7:9.

17, 18. (a) Nkia yuvu tufwete kiyuvula mu kuma kia makani ma mwanda? (b) Adieyi tulenda vanga avo tumwene vo ngindu zalembi songa zitukotele muna ntima?

¹⁷ E mbandu a Petelo ilenda mpe kusadisa vava okuyisilanga makani ma mwanda. O kuyikulula kulenda kusadisa mu lungisa makani mama. Kansi, ofwete kuyikeba muna lembi kuyisila makani ma mwanda mu kuma kia vava etunda. Ukiyuvula: ‘Ekuma nzolele wokesela e salu isadilanga Yave? Nga mu kuma kia vava kala y’etunda yovo wisa, nze una Yakobo yo Yoane balomba kwa Yesu?’

¹⁸ Avo mwene vo ngindu zalembi songa zikotele muna ntim’aku, samba kwa Yave kasadisa mu singika ngindu zaku yo sia ngolo za vava nkembo a Yave vana fulu kia kuyivavila nkembo. (Nku. 86:11) Olenda mpe kuyisila makani mana ke mekutwasila nkembo ko. Kasikil’owu, olenda kuyisila ekani dia wokesa song’e fu ya mbongo a mwanda ina omonanga vo yampasi muna yo songa. Avo osianga ngolo za toma kubika malongi ma tukutakanu, kansi kuzolanga velelesa Eseka dia Kintinu ko, olenda kuyisila ekani dia lemvokela luludiku luna muna Roma 12:16.—Tanga.

19. Adieyi tulenda vanga muna lembi kendalala mu kuma kia dina tumwene vava tukuyitalanga muna pelo kia Diambu dia Nzambi?

¹⁹ Vava tutoma kuyitalanga muna pelo kia Diambu dia Nzambi yo mona vilwa tuvanganga, tulenda kendalala. Avo ediadi dibwididi, yindula o mvangi a diambu kayika o Yakobo muna nona kiandi. Yakobo kayika ko e kolo kaviokesa muntu ndioyo muna singika mana kamona. Kayika mpe ko kana vo walenda singika e mbi yawonso kamona. Edi kavova o Yakobo vo muntu ndiona wasikila “muna nsiku aziku.” (Yak. 1:25) Wasungamena mana kamona muna pelo yo kwamanana sia ngolo za singika mo. Muna kuma kiaki, kwamanana kala ye ngindu zasikila mu kuma kia ngeye kibeni yo sungamena vo yeto awonso tu wantu alembi lunga. (Tanga Kimpovi 7:20.) Yave una y’etima dia kusadisa nze una kesadisilanga ulolo wa mpangi zaku. Avo olemvokele malongi ma Nkand’a Nzambi yo kwamanana songa e fu kia kuyikulula, ngeye mpe otondakana kwa Yave yo vwa nsambu zandi.