Lukulu Aweyi Lwatuvuluzila?
Lukulu Aweyi Lwatuvuluzila?
“On’okwikilanga muna Mwana, una yo moyo a mvu ya mvu; kansi on’okolamang’o Mwana, kemona moyo ko, o makasi ma Nzambi muna yandi kaka mekalanga.”—YOA. 3:36.
1, 2. E finkanda Zion’s Watch Tower (Eyingidilu) nkia kuma fiavaikisilwa?
EYINGIDILU diayá diavaika muna ngonde a Oktoba, 1879 diavova vo: “Kele vo muntu olongokele Nkand’a Nzambi ye sungididi kiawonso, obakula e nsas’a lufwa lwa Kristu.” Eyingidilu diadi diayika diambu diamfunu tufwete badika: “Tufwete venga konso ngindu zisonganga vo lufwa lwa Kristu ke lwatukula mu masumu ko.”—Tanga 1 Yoane 2:1, 2.
2 Kimosi muna kuma kiavaikisilwa finkanda Zion’s Watch Tower (Eyingidilu) muna ngonde a Yuli, 1879, i mu tanina elongi dia Nkand’a Nzambi dia lukulu. Mana masonama mu finkanda fiafi makala se “madia muna ntangw’andi,” kadi muna mvu mialanda, wantu ayingi ana bakiyikilanga vo Akristu bayantika katikisa vo lufwa lwa Yesu ke lukulu lwa masumu meto ko. (Mat. 24:45) Tuka muna ntangwa yayina, ndonga bayantika kwikila mun’elongi dia lunungunuku, elongi ke dina ngwizani ko ye ngindu za sia vo wantu bavidisa kiwuntu kialunga. Elongi dia lunungunuku dilonganga vo muntu kasemwa ko ye kena yo mfunu a lukulu ko. Muna kuma kiaki, luludiku lwa Paulu kwa Timoteo lwamfunu kikilu lwakala. Wamvovesa vo: “Lunda kina wayekekwa, vengomoka muna mawazawaza manzengenga, ye mpaka za zayi una uyikilu vo zayi kuna luvunu. Akaka wau bayisana wo, batikumukìni mun’owu wa lukwikilu.”—1 Tim. 6:20, 21.
3. Nkia yuvu tubadika mun’elongi diadi?
3 Nanga wabaka e nzengo za lembi ‘vengomoka muna lukwikilu.’ Muna siamisa lukwikilu lwaku, diamfunu wabadika yuvu eyi: Ekuma mvwididi lukulu o mfunu? Nkia mpasi diatwasa? Aweyi ndenda bakila nluta mia nkubika yayi ilenda kumvuluza muna makasi ma Nzambi?
Tulenda Vuluka Muna Lumbu kia Makasi ma Nzambi
4, 5. Nki kisonganga vo makasi ma Nzambi mekalanga mu nza yayi yambi?
4 O Nkand’a Nzambi yo lusansu lwa wantu lusonganga vo tuka Adami kasumukina, makasi ma Nzambi “mekalanga” muna wantu. (Yoa. 3:36) Ediadi dialudi kadi ke vena muntu ko olenda tina lufwa. Luyalu lwa Satana ke lulendanga tanina wantu ko muna sumbula, ke vena mpe luyalu lwa wantu ko lulungisanga e nsatu za nkangu. (1 Yoa. 5:19) Muna kuma kiaki, wantu bekwamanananga mona mpasi za vita, umpumbulu yo usukami.
5 Kieleka, e nsambu za Yave ke zilendi kwiza mu nza yayi yambi ko. Paulu wavova vo ‘o makasi ma Nzambi mesengomonwa kun’ezulu, muna luvezo lwawonso.’ (Roma 1:18-20) Muna kuma kiaki, awana bekwamanananga vanga mana ke meyangidikanga Nzambi ko, tumbu bevewa mu kuma kia mavangu mau. O unu, makasi ma Nzambi mezayiswanga muna nsangu za mfundisa zina nze vuku mu nza ya Satana, e nsangu zazi zasonama muna nkanda mieto misasilanga Nkand’a Nzambi.—Lus. 16:1.
6, 7. Akristu akuswa mu nkia salu bevitilang’o ntu? Awana bena muna nza ya Satana, nki’elau bena diau?
6 Nga diadi disongele vo ke dilendakana diaka ko kwa wantu mu vevoka mu wisa kia Satana yo vwa edienga dia Nzambi? Ve, kadi o mwelo waziuka wina mu vutulwisa e ngwizani yo Yave. Akristu akuswa, ana bena vo “nkunzi mia Kristu,” bevitanga o ntu muna salu kia umbangi yo vana e mboka kwa wantu awonso vo: “Nubakana yo Nzambi.”—2 Kor. 5:20, 21.
7 O Paulu wa ntumwa wavova vo Yesu “okutuvuluza muna makasi mekwiza.” (1 Tes. 1:10) O makasi ma Yave metwasa lufwasu lwakwele mvu kw’awana balembi vilukang’o ntima. (2 Tes. 1:6-9) Nani ovuluka? Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “On’okwikilanga muna Mwana, una yo moyo a mvu ya mvu; kansi on’okolamang’o Mwana, kemona moyo ko, o makasi ma Nzambi muna yandi kaka mekalanga.” (Yoa. 3:36) Elo, awonso ben’o moyo, bekwikilanga muna Yesu ye muna lukulu, ke bevondwa ko vava kifwaswa e nza yayi muna lumbu kiansuka kia makasi ma Nzambi.
Lukulu Aweyi Luvuluzilanga?
8. (a) Adami yo Eva nkia lau bakala diau? (b) O Yave aweyi kasongela vo yandi Nzambi ansongi?
8 Vava Adami yo Eva bavangwa, balunga bakala. Kele vo bakwamanana lemvokela Nzambi, badi zinga vamosi ye mbongo au ye kiese muna Paradiso. Diankenda kikilu vo mase meto mantete ke balemvokela nkanikinu a Nzambi ko. Muna kuma kiaki, bavewa e tumbu kia lufwa lwakwele mvu yo vaikiswa muna Paradiso. Esumu diasambukil’o wantu vava Adami yo Eva bawuta wana, kuna kwalanda o yakala yo nkento antete banuna yo fwa. Ediadi disonganga vo dina kavova o Yave dialudi. Vana ntandu, Yave, Nzambi ansongi. Yave walukisa Adami vo, kele vo odidi e bundu kina kasimwa fwa kefwa. I diau mpe diavangama.
9, 10. (a) Ekuma e mbongo a Adami ifwilanga? (b) Aweyi tulenda vulukila muna tumbu kia lufwa?
9 Wau vo tu mbongo a Adami, twasambukila nitu yalembi lunga isumukanga yo fwa. Vava Adami kasumuka, yeto awonso ke twakiwutukila ko. Muna kuma kiaki, yeto awonso twavewa e tumbu kia lufwa. Kele vo Yave wakatula lufwa kondwa kwa lukulu, mvovo miandi ke miadi kala mialudi ko. Muna kuma kiaki, Paulu wavova mu kuma kia yeto awonso vo: “Tuzeye wo vo o nsiku i wakimwanda: vo i mono, i wanitu, yataika kw’esumu. Ekw’omono muntu a nkangu a ntim’e! nani okuntayisa muna to kia lufwa lualu?”—Roma 7:14, 24.
10 Yave wa Nzambi kaka wafwana kubika kina kiavavwanga mu loloka masumu meto yo kutuvevola muna tumbu kia lufwa. Wavanga wo muna fila Mwan’andi anzolwa ova ntoto kawutuka nze muntu alunga, ona wafwana vana moyo andi se lukulu mu kuma kieto. Nswaswani yo Adami, Yesu wakwamanana walunga. Kieleka, “kasumuka ko.” (1 Pet. 2:22) Yesu wafwana kakala mu wuta wan’alunga. Kansi, wayambula vo atantu a Nzambi bamvonda kimana kakula e mbongo a Adami mun’esumu yo vana elau dia vwa moyo a mvu ya mvu kw’awana bekwikilanga muna yandi. Nkand’a Nzambi usasilanga vo: “Vena ye Nzambi mosi, yo nkambami mosi, vana kati kwa Nzambi yo wantu, yandi kibeni muntu, wa Kristu Yesu, ona wayivanin’o lukûlu lu’awonso.”—1 Tim. 2:5, 6.
11. (a) E nluta mia lukulu milenda tezaneswa ye nki? (b) Aki nani bebak’e nluta mia lukulu?
11 E mpila ina lukulu luvuluzilanga ilenda tezaneswa ye nona kia wantu bavidisa nzimbu zau zawonso balundisa muna banco yo kota muna mfuka. Mfumu za banco basilu muna pelezo mu mvu miayingi. Kansi, adieyi tuvova mu kuma ki’awana bavidisa e nzimbu? Wau vo e nzimbu zau zavila yo kituka se asukami, ke bakala diaka ye dina bavanga ko muna singika e diambu diadi, nanga vo vamoneka nkwa luzolo lwambote una ye mavwa mayingi, osumbulwidi e banco yayi yo vutulwilwa wantu awaya e nzimbu zau yo kubakatula muna mfuka. Diau adimosi mpe, Yave wa Nzambi yo Mwan’andi anzolwa basumba wan’a Adami yo yambulwila e mfuk’a masumu mau muna menga ma Yesu mabunguka. Ekiaki i kuma Yoane wa Mvubi kavovela kwa Yesu vo: “Tal’o Mwan’ememe a Nzambi, on’okatul’esumu dia nza!” (Yoa. 1:29) Ke awana kaka ko ben’o moyo belolokwa masumu, kansi y’awana mpe bafwa.
Lukulu Nkia Mpasi Lwatwasa?
12, 13. Adieyi tulenda longoka muna luzolo lwa Abarayama lwa tambika Isaki nze kimenga?
12 Diampasi mu toma bakula una lukulu lwatwasila mpasi kwa S’eto ezulu yo Mwan’andi anzolwa. Kansi, Nkand’a Nzambi uyikanga nona ya wantu ina ilenda kutusadisa mu badika diambu diadi. Kasikil’owu, badika una Abarayama kamona vava kavanga nkangalu wa lumbu tatu kuna nsi a Moria kimana kalemvokela nkanikinu a Nzambi vo: “Bong’owau o mwan’aku, ona wamosi, on’ozolele, una vo i Isaki, wenda kuna nsi a Moria, umfutumwina kuna se lukau, vana mongo umosi una ikusungwila.”—Etu. 22:2-4.
13 Abarayama walwaka vana fulu kina kakanikinwa. Badika e nkenda kamona muna ntima vava kakang’o moko yo malu ma Isaki yo kuntenseka van’eziku dina katunga. Ekwe ntantu kamona Abarayama vava kazangula e mbele ina kadi vondela mwan’andi! Yindula una Isaki kamona vava kalavalala van’eziku yo vingila ntu’a mbele wantobola yo mona e mpasi zadi kumfila kuna lufwa. Kansi, vana vau e mbasi a Yave yasima Abarayama mu lembi wo vanga. Una Abarayama yo Isaki bamona mu kolo kiaki, dilenda kutusadisa mu bakula e mpasi kamona o Yave mu yambula vo selo ya Satana bavonda Mwan’andi. O lemvo wa Isaki kwa Abarayama ulenda tezaneswa yo luzolo lwa Yesu lwa tambulwila mona e mpasi yo fwa mu kuma kieto.—Ayib. 11:17-19.
14. Nkia diambu diavangama muna zingu kia Yakobo dilenda kutusadisa mu bakula e mpasi za twasa lukulu?
14 E mpasi zatwasa lukulu zilenda tezaneswa mpe ye dina diavangama muna zingu kia Yakobo. Muna wan’andi awonso, Yakobo watoma zolanga Yosefe. Diankenda kikilu vo, mpangi za Yosefe bamwenanga e nsita za kimpala yo kumenga. Kansi, Yosefe watambulwila tumwa kwa s’andi mu kwenda tala kana vo ampangi zandi bena kiambote. Muna kolo kiaki, ampangi zandi bavungulanga mameme ma Yakobo makala kuna node, tezo kia 100 za kilometa ye fulu bazingilanga kuna Keberone. Yindula una Yakobo kamona vava wan’andi bavutuka kuna nzo ye kinkutu kia Yosefe kiazala ye menga. Wavova vo: “I kinkutu kia mwan’ame kwandi; bulu kiambi kindidi; o Yosefe ovwidi yanzuzioka.” Mawonso mama mpasi zayingi matwasa kwa Yakobo, ona wadila Yosefe mu lumbu yayingi. (Etu. 37:33, 34) Yave waswaswana yo wantu alembi lunga mu mpila kebadikilanga mambu mampasi. Kansi, o badika mambu mabwila Yakobo dilenda kutusadisa mu teza bakula una Nzambi kamona vava Mwan’andi anzolwa kamweswa e mpasi yo fwa lufwa lwa nsoki nze muntu ova ntoto.
Aweyi Tulenda Bakila Nluta mia Lukulu
15, 16. (a) O Yave aweyi kasongela vo watambulwila lukulu? (b) Aweyi olenda bakila nluta mia lukulu?
15 Yave wa Nzambi wafula Mwan’andi akwikizi yo kumvana nitu a kimwanda. (1 Pet. 3:18) Muna lumbu 40, Yesu ona wafulwa wamoneka kw’alongoki andi, wakumika lukwikilu lwau yo kubakubika mu kuma kia salu kiampwena kia teleka nsangu zambote kuna sentu. I bosi, watomboka kun’ezulu, mu sunzula kwa Nzambi e ntalu a menga mandi mabunguka, kimana masadilwa muna wete di’alandi andi akieleka, ana bekwikilanga muna ntalu a kimenga kia lukulu. Yave wa Nzambi wasonga vo watambulwila lukulu lwa Kristu vava katuma Yesu kabungula mwand’avelela kw’alongoki andi, ana balungalakana muna Yerusaleme mu lumbu kia Pentikosti ya mvu a 33 wa Tandu Kieto.—Mav. 2:33.
16 Akristu awaya akuswa vana vau bayantika lukisa akw’au vo, muna vuluka muna makasi ma Nzambi, bafwete vubilwa muna nkumbu a Yesu Kristu kimana balolokwa masumu mau. (Tanga Mavangu 2:38-40.) Tuka muna lumbu kiakina yamu unu, wantu ayingi a zula yawonso betuntwanga mu kala ye ngwizani ambote yo Nzambi muna kwikila muna kimenga kia lukulu kia Yesu. (Yoa. 6:44) Owau, tufwete kiyuvula yuvu yole yamfunu: Nga vena yo muntu wavewa vuvu kia moyo a mvu ya mvu mu kuma kia mavangu mandi mambote? Nga tulenda vidisa e vuvu tuna kiau?
17. Aweyi ofwete badikila e nsambu za kala nkundi a Nzambi?
17 O lukulu i nsambu za Nzambi kikilu. Kansi, muna songanga lukwikilu muna lukulu, wantu ayingi o unu bekitukanga se akundi a Nzambi yo kala ye vuvu kia zinga yakwele mvu muna paradiso ova ntoto. Kansi, o kala nkundi a Yave ke disongele ko vo tukwamanana kala ye ngwizani ambote yo yandi. Muna vuluka muna lumbu kia makasi ma Nzambi kuna sentu, tufwete kwamanana songa luyangalalu lweto muna “lukulu luna muna Kristu Yesu.”—Roma 3:24; tanga Filipi 2:12.
Kwamanana Songa Lukwikilu Muna Lukulu
18. O kwikila muna lukulu aweyi disongele?
18 E sono kia Yoane 3:36, kibongel’o ntu a diambu w’elongi diadi kisonganga vo, o kwikila muna Mfumu Yesu Kristu divavanga vo twanlemvokela. Luyangalalu lweto muna lukulu lufwete kutufila mu zingila e ngwizani ye malongi ma Yesu, kumosi ye dina kalonga mu kuma kia nkal’ambote. (Maku 7:21-23) ‘Makasi ma Nzambi mekwiza’ kw’awana balembi viluka e ntima, bekuyivananga muna mavangu nze zumba, mavangu mansoni, yo “nsafu wawonso,” kumosi yo tala mavangu ma zumba.—Ef. 5:3-6.
19. Aweyi tulenda songela lukwikilu lweto muna lukulu?
19 Luyangalalu lweto muna lukulu lufwete kutufila mu songa ‘mavangu ma vumi wa Nzambi.’ (2 Pet. 3:11) Yambula twavaulanga e ntangwa mu samba, longoka Nkand’a Nzambi, lungana muna tukutakanu, kala yo Fuku wa Nsambila ya Esi Nzo yo kuyivana una ufwene muna salu kia samun’e nsangu zambote za Kintinu. Ka tufwete ‘vilakananga ko vanga mawete yo kaya, kadi muna tutambiku tuna wau, o Nzambi i keyangalela.’—Ayib. 13:15, 16.
20. Nkia nsambu betambula awana bekwamanana songa lukwikilu muna lukulu?
20 Vava makasi ma Yave mefwasa e nza yayi yambi, tukala ye kiese wau vo twasonga lukwikilu yo luyangalalu muna lukulu. Muna nz’ampa ina Nzambi kasia nsilu, tuvutula matondo yakwele mvu mu kuma kia nkubika yayi yatuvuluza muna makasi ma Nzambi.—Tanga Yoane 3:16; Lusengomono 7:9, 10, 13, 14.
Nkia Mvutu Ovana?
• Ekuma tuvwidi lukulu o mfunu?
• Lukulu nkia mpasi lwatwasa?
• Lukulu nkia nluta lutwasanga?
• Aweyi tulenda songela lukwikilu muna kimenga kia lukulu?
[Yuvu ya Longoka]
[Foto ina muna lukaya lwa 13]
O mwelo uvutulwisanga e ngwizani yo Yave waziuka wina
[Mafoto zina muna lukaya lwa 15]
O badika mana mabwila Abarayama, Isaki yo Yakobo malenda kutusadisa mu bakula e mpasi zatwasa lukulu