UNA BIBILA KIBADIKILANGA
Tá Mpanza
Wantu ayingi beyindulanga vo e fu kia tá e mpanza ke kiambi kwandi ko. Kansi, akaka beyindulanga vo e fu kiaki kiambi kikilu.
Nga fu kia tá e mpanza kiambi kikilu?
DINA WANTU BEVOVANGA
Wantu ayingi beyindulanga vo o tá mpanza, nsaka zambote kwandi, musungula vo zizayakene muna nsiku mia luyalu. E mpila zankaka za nsaka za mpanza zizayakene muna nsiku mia luyalu. E loterias za kubikwa kwa luyalu, nzimbu zayingi zivananga yo sadisa nkangu.
MANA BIBILA KIVOVANGA
O mvovo mpanza ke wasonama ko muna Bibila. Kana una vo i wau, e Bibila kivuidi nkanikinu miayingi misonganga una Nzambi kebadikilanga e fu tá e mpanza.
E kani dia nsaka za mpanza i bakila nzimbu muna kiufuta kia akaka. E vangu diadi i diau disimwanga muna Bibila vava kivovanga vo: ‘Nuyikenga muna loko diawonso.’ (Luka 12:15) E fu kia loko i kifilanga wantu mu tá e mpanza. Vava akubiki a nsaka za mpanza bevananga tuzayisu twa nsaka zau, ke bevovanga ko vo diampasi mu nunga. Kadi bazeye wo vo e tima dia vuama difilanga wantu mu vana nzimbu zayingi muna nsaka za mpanza. Vana fulu kia sadisa muntu kayikenga muna fu kia loko, o tá e mpanza diwokesanga o luzolo lwa bakila e nzimbu mu sazu.
E loko dia baka e nzimbu zina wantu akaka bevidisanga i difilanga wantu mu tá e mpanza. Kansi, e Bibila kikasakesanga o muntu vo “kavavi wete dia yandi kibeni ko, kansi wete dia nkwandi kaka.” (1 Kor. 10:24) Umosi muna Nkanikinu Kumi uvovanga vo: “Kulokokela . . . konso lekwa kia nkwaku ko.” (Luv. 20:17) Vava muntu ketanga e mpanza, osianga tima dia sunda muna ntima. Ovavanga vo akaka bavidisa e nzimbu zau kimana oyandi kavua e nluta.
E Bibila kikutulukisanga mpe twalembi badikilanga e malau se nzambi ona ovananga e nsambu. Kuna nz’ankulu, akaka muna Aneyisaele ana ke bakala ye lukwikilu ko muna Nzambi, bayantika ‘yala meza mu kuma kia nzambi a Malau.” Nga o Nzambi wayangalala e fu kiakina kia vumina “nzambi a Malau”? Ve. Wavova vo: “Nukwamanene vanga mambu mambi ova meso mame, yo sola mana mekunkendelekanga.”—Yes. 65:11, 12.
Dialudi vo muna nsi zankaka, ayadi besadilanga e nzimbu zitukanga muna nsaka za mpanza mu tunga sikola, vuatumuna kimvuama yo sala e salu yankaka muna wete dia nkangu. Kansi, o sadila nzimbu zazi muna salu yayi, ke disobanga ko e mpila zibakilwanga. Ozevo, o tá mpanza salu kiambi kikilu, kadi kikasakesanga e fu kia loko yo bakila nzimbu muna kiufuta kia akaka.
“Kulokokela . . . konso lekwa kia nkwaku ko.”—Luv. 20:17.
O muntu otanga e mpanza nkia mfwilu kalenda baka?
MANA BIBILA KIVOVANGA
E Bibila kikitulukisanga vo “awana bazolele vuama, bebwa muna umpukumuni ye ntambu ye muna zolela yayingi ya uzowa ye yampasi, eyi ifilanga wantu muna lufwasu yo lubukumuku.” (1 Timoteo 6:9) Loko difilanga wantu mu tá e mpanza. E fu kia loko kiambi kikilu. Muna kuma kiaki, e Bibila kivovanga vo e “loko” i kimosi muna fu yambi ina tufwete venga emvimba.—Efeso 5:3.
E fu kia tá mpanza kifilanga muntu mu kala ye luzolo lwa baka e nzimbu lembi vaika kiufuta yo sakisa o zola muna nzimbu. O zola kwaku muna Bibila kuyikilwanga vo “tuku dia mambu mawonso mambi.” E loko dia nzimbu dilenda kituka se ntambu kwa muntu yo kuntwasila ntokani zasaka yo fwasa ngwizani andi yo Nzambi. Bibila kivovanga vo wantu awana bavukumunua kwa loko dia nzimbu ‘bakitwasila mpasi zayingi.’—1 Timoteo 6:10.
E loko dia nzimbu difilanga wantu mu kendalala yo lembi yangalela e lekwa bena yau. “O nzodi a palata ke singa yukuta palata ko, o nzodi a kimvuama ke singa yukuta nluta miandi ko.”—Kimpovi 5:10.
Wantu ayingi bavukumunua kwa fu kia tá e mpanza bemonanga vo bakituka se abundu ye diampasi kibeni mu vevoka muna ubundu wau. E fu kiaki kiasayana mu nza yawonso. Kuna Estados Unidos mafunda ye mafunda ma wantu bebundunuanga kwa fu kiaki.
Kingana kimosi kivovanga vo: “E mavua mabakilwa muna loko kuna lubantiku, ke metwasa nsambu ko kuna mfoko.” (Ngana 20:21) E fu kia tá mpanza kifilanga wantu ayingi mu kuyisia muna mfuka yo baka mfwilu miayingi. Ayingi muna yau bevondanga tongo twau, bekatulwanga muna salu yo bembolwa kw’akundi. Ozevo, olemvokela nkanikinu mia Bibila disadisanga muntu mu venga e mfwilu mia fu kia tá mpanza.
“Awana bazolele vuama, bebwa muna umpukumuni ye ntambu ye muna zolela yayingi ya uzowa ye yampasi, eyi ifilanga wantu muna lufwasu yo lubukumuku.”—1 Timoteo 6:9.