DISOLO YA NDONGOKOLO 46
MUYIMBU 49 Tósepelisa motema ya Yehova
Bampangi ya babakala—Beno kena kusala nionso yina beno lenda samu beno kuma bansadisi na kisalu?
“Kiese ya kupesa meluta kiese ya kubaka.”—MIS. 20:35.
MAMBU YINA BETO KELONGUKA
Kukindisa bampangi ya babakala yina mebakaka mbotama bavuanda na nsatu ya kukuma bansadisi na kisalu.
1. Yinki mutindu ntumua Paulo vuandaka tadila bansadisi na kisalu?
BANSADISI na kisalu kesalaka kisalu ya mfunu mpenza na bimvuka. Ntumua Paulo vuandaka baka babakala yango ya kukuikama na valere. Na kifuani, ntangu yandi sonikinaka Baklisto ya Filipi, yandi pesaka mbote na bansadisi na kisalu mpe bankulutu.—Flp. 1:1.
2. Yinki mutindu mpangi mosi na nkumbu ya Luis kekukimona samu na kiyekua na yandi lokola nsadisi na kisalu?
2 Yavuanda bantuenia to bambuta, bampangi ya babakala mingi yina mebakaka mbotama kesepelaka kuvuanda bansadisi na kisalu. Na kifuani, Devan kumaka nsadisi na kisalu ntangu yandi vuandaka na bamvula 18. Na ndambu yankaka, mpangi mosi ya bakala na nkumbu ya Luis kumaka nsadisi na kisalu ntangu yandi vuandaka na bamvula kuluta 50. Yandi monisaka banguilu yina bantu mingi kevuandaka na yau ntangu yandi tubaka: “Munu kemonaka yau lokumu kusala lokola nsadisi na kisalu, mingimingi ntangu munu kekanisaka na nzola yina bampangi ya kimvuka kemonisinaka munu!”
3. Yinki biuvu beto ketadila?
3 Kana nge kele mpangi ya bakala yina mebakaka mbotama mpe nge kuma ntete ve nsadisi na kisalu, nge lenda kukitudila lukanu yango? Yinki lenda tinda nge nge sala yau? Mpe yinki mambu yina Biblia metubila nge fueti kokisa? Na disolo yayi, beto kebaka bamvutu na biuvu yango. Kasi ntetentete, beto tubila kiyekua ya nsadisi na kisalu.
YINKI KELE KIYEKUA YA NSADISI NA KISALU?
4. Yinki kele kiyekua ya nsadisi na kisalu? (Tala diaka foto.)
4 Nsadisi na kisalu kele mpangi ya bakala yina mebakaka mbotama, yina meponama na nzila ya mpeve ya nlongo samu na kusadisa bankulutu bakokisa mbote biyekua mingi ya mfunu na kimvuka. Bansadisi na kisalu yankaka kepesaka bansamuni baterituare mpe mikanda samu na kisalu ya kusamuna. Bayankaka kesadisaka samu na kubongisa mpe kutanina Bayinzo ya Kimfumu. Bansadisi yankaka kesalaka samu na kulandela mambu ya audio mpe video na balukutakanu ya kimvuka. Bisalu yango nionso kele na mfunu mingi. Kasi, ntetentete bansadisi na kisalu kevuandaka babakala ya kimpeve; bakezolaka Yehova mpe bakezitisaka bansikudukusu na yandi ya lunungu. Mpe bakezolaka ngolo bampangi na bau Baklisto. (Mat. 22:37-39) Yinki mutindu mpangi ya bakala yina mebakaka mbotama lenda sala ngolo samu na kukuma nsadisi na kisalu?
Bansadisi na kisalu kelandaka kifuani ya Yesu ntangu bakekukipesaka samu na kusadila bantu yankaka (Tala paragrafe 4)
5. Yinki mpangi ya bakala fueti sala samu yandi kuma nsadisi na kisalu?
5 Biblia metubila mambu yina bampangi ya babakala fueti kokisa samu bakuma bansadisi na kisalu. (1 Tim. 3:8-10, 12, 13) Nge lenda baka kiyekua yango ya lokumu na kulongukaka mambu yango na Biblia mpe na kusalaka ngolo samu nge kokisa yau. Kasi diambu ya ntete, nge fueti kukiyuvusa yinki kena kutinda nge nge kuma nsadisi na kisalu.
YINKI KENA KUTINDA NGE NGE KUMA NSADISI NA KISALU?
6. Yinki fueti tinda nge na kusadila bampangi na nge? (Matai 20:28; tala diaka na kuvertire.)
6 Kanisa na Yesu, kifuani na beto yina meluta nene. Nzola samu na Tata na yandi mpe samu na bantu nde vuandaka tinda yandi na kusala mambu nionso yina yandi vuandaka sala. Nzola yango vuandaka tinda yandi na kusala ngolo mpe kukokisa bisalu yina vuandaka monana mpamba samu na bantu yankaka. (Tanga Matai 20:28; Yoa. 13:5, 14, 15) Kana nzola nde kena kutinda nge, Yehova kesakumuna nge mpe yandi kesadisa nge nge kokisa lukanu ya kukuma nsadisi na kisalu.—1 Ko. 16:14; 1 Pe. 5:5.
Na nzila ya kifuani na yandi, Yesu longaka bantumua na yandi mutindu ya kusadila bantu yankaka na kumikitisa nionso na kisika ya kusosa biyekua ya lokumu (Tala paragrafe 6)
7. Samu na yinki mpangi ya bakala fueti manga kusala mambu na lulendo?
7 Na yinza, mbala mingi bantu kesepelaka na bantu yina kekukimonisaka. Yakele mutindu yina ve na nkubukulu ya Yehova. Mpangi yina kezolaka bantu yankaka lokola Yesu, kezola ve kuyadila bantu yankaka to kusosa ti bantu yankaka tadila yandi lokola muntu ya mfunu. Kana muntu ya mutindu yina meponama lokola nsadisi na kisalu na kimvuka, kondua ntembe yandi kemanga kusala bisalu yina kemonanaka lokola mpamba samu na bantu yankaka kasi yina kele na mfunu samu na kutanina mameme ya mfunu ya Yehova. Yandi lenda tadila bisalu ya mutindu yina lokola yabonga ve samu na yandi. (Yoa. 10:12) Yehova kesakumuna ve bangolo ya muntu nionso yina kesalaka mambu samu yandi kele na lulendo to samu yandi zola kukimonisa.—1 Ko. 10:24, 33; 13:4, 5.
8. Yinki dilongi Yesu pesaka bantumua na yandi?
8 Na bantangu yankaka, ata bankundi ya ntima ya Yesu vuandaka na nsatu ya kubaka biyekua na bamfunu ya yimbi. Beto tadila diambu yina kuminaka bantumua zole ya Yesu—Yakobo mpe Yoane. Balombaka Yesu yandi pesa bau kisika mosi ya spesiale na Kimfumu na yandi. Yesu sepelaka ve na diambu yina balombaka. Kutu, yandi tubilaka bantumua nionso 12: “Muntu nionso yina zola kuma muntu ya nene na kati na beno fueti vuanda kisadi na beno, mpe muntu yina zola vuanda muntu ya ntete na kati na beno fueti vuanda nanga ya bantu nionso.” (Mrk. 10:35-37, 43, 44) Bampangi ya babakala yina kena kusala ngolo na makanisi ya mbote—makanisi ya kusadila bantu yankaka—kevuanda lusakumunu samu na kimvuka.—1 Tes. 2:8.
YINKI LENDA KUDISA NSATU NA NGE YA KUKUMA NSADISI NA KISALU?
9. Yinki mutindu nge lenda kudisa nsatu na nge ya kukuma nsadisi na kisalu?
9 Kondua ntembe nge kezolaka Yehova mpe nge kevuandaka na nsatu ya kusadila bantu yankaka. Kasi, mbala yankaka nge kele ve na nsatu ya kusala kisalu yina bansadisi na kisalu kesalaka. Yinki mutindu nge lenda kudisa nsatu na nge ya kukuma nsadisi na kisalu? Samu na yinki ve kukanisa na kiese yina nge lenda baka na kusadilaka bampangi na nge? Yesu tubaka: “Kiese ya kupesa meluta kiese ya kubaka.” (Mis. 20:35) Mpe Yesu yandi mosi sadilaka diambu yango. Yandi bakaka kiese na kusadilaka bantu yankaka, mpe nge diaka nge lenda baka kiese yango.
10. Yinki mutindu Yesu monisaka ti yandi vuandaka sepela kusadila bantu yankaka? (Marko 6:31-34)
10 Beto tadila kifuani ya mutindu Yesu monisaka ti yandi vuandaka na kiese ya kusadila bantu yankaka. (Tanga Marko 6:31-34.) Na diluaku mosi, Yesu mpe bantumua na yandi lembaka. Bavuandaka na kisika ya bau mosi samu na kupema. Kasi grupe mosi ya bantu mingi kumaka na ntuala na bau, bavuandaka na kivuvu ti Yesu kelonga bau. Yandi vuandaka na dikoki ya kumanga, samu yandi mpe bantumua na yandi “bakaka ve ata ntangu ya kudia.” To Yesu vuandaka na dikoki ya kuvutusa bantu yango na manima ya kulonga bau kaka kedika mosi to zole. Kasi lokola nzola nde vuandaka tinda yandi, yandi “bandaka kulonga bau mambu mingi.” Mpe yandi tatamanaka kulonga bau tii “ntangu wola pusanaka.” (Mrk. 6:35) Yandi salaka mutindu yina kaka ve samu yalombaka yandi sala yau, kasi samu “yandi moninaka bau kiadi.” Yandi vuandaka na nsatu ya kulonga bau samu yandi vuandaka zola bau. Kusadila bantu yankaka vuandaka pesa Yesu kiese mingi.
11. Yinki mutindu Yesu pesaka bantu lusadusu yina mebonga? (Tala diaka foto.)
11 Ntangu Yesu vuandaka samunina grupe yango ya bantu, yandi sukaka kaka ve na kulonga bau. Yandi kokisaka diaka bansatu na bau ya kinsuni. Yandi bimisaka bima ya kudia na nzila ya kimangu mpe na manima yandi tindaka banlonguki na yandi bakabula yau. (Mrk. 6:41) Na kusalaka plina, yandi longaka banlonguki na yandi mutindu ya kusadila bantu yankaka. Yandi monisinaka bau diaka ti bisalu ya mutindu yina, na kifuani yina bansadisi na kisalu kesalaka, kevuandaka na mfunu. Kanisa na kiese yina bantumua vuandaka na yau na kusalaka kintuadi na Yesu samu na kupesa bantu madia na nzila ya kimangu tii “bau nionso bakudiaka mpe bayukutaka”! (Mrk. 6:42) Ya kedika, yakele kaka mosi ya bifuani mingi yina Yesu tulaka mambote ya bantu yankaka na kisika ya ntete. Yandi sadilaka luzingu na yandi ya mvimba awa na ntoto samu na kusadila bantu. (Mat. 4:23; 8:16) Yesu vuandaka baka kiese mingi na kulongaka mpe na kukokisaka bansatu ya bantu yankaka. Kondua ntembe nge diaka nge kebaka kiese mingi kana nge kena kusala ngolo samu na kukuma nsadisi na kisalu.
Nzola samu na Yehova mpe nsatu ya kusadila bantu yankaka ketinda nge na kusala nionso yina nge lenda samu na kusadila kimvuka (Tala paragrafe 11) a
12. Samu na yinki muntu mosi ve kati na beto fueti kanisa ti yandi kele ve na makoki samu na kusadisa kimvuka?
12 Kana nge kena kumona ti nge kele ve na makoki mingi, kulemba nzutu ve. Kondua ntembe nge kele na bikadulu yina lenda sala ti nge vuanda na mfunu na kimvuka. Nge lenda baka mambote na mambu yina Paulo tubaka na 1 Bakorinti 12:12-30. Bampova ya Paulo memonisa yau puelele ti mutindu mosi na konso kisadi ya Yehova, nge kele na kiyekua mosi ya mfunu mpe ya valere na kimvuka. Kana nge kokisa ntete ve mambu yina kelombamaka samu na kukuma nsadisi na kisalu, kulemba nzutu ve. Kasi, samu na yinki ve kusala nionso yina nge lenda samu na kuvuanda na mfunu na Yehova mpe na bampangi na nge? Zaba ti bankulutu ketadila makoki na nge mpe bakepesa nge kiyekua yina nge kele na makoki ya kusala.—Rom. 12:4-8.
13. Yinki kele diambu ya kedika samu na mambu mingi yina kelombamaka samu na kukuma nsadisi na kisalu?
13 Tala mfunu yankaka yina fueti tinda nge na kusala ngolo samu na kukuma nsadisi na kisalu: Mambu mingi yina kelombamaka metadila mpe Baklisto nionso. Ya kedika, Baklisto nionso fueti pusana penepene ya Yehova, kumona kiese yina kekatukaka na kupesa, mpe kuzinga na mutindu yina kesepedisaka Nzambi. Kasi, yinki mpenza mpangi ya bakala lenda sala samu na kukuma nsadisi na kisalu?
MUTINDU YA KUKOKISA LUKANU YA KUKUMA NSADISI NA KISALU
14. Yinki zola monisa “kuvuanda [muntu] yina kebakaka ve mambu na diseki”? (1 Timote 3:8-10, 12)
14 Beto tubila ndambu ya mambu yina kele na 1 Timote 3:8-10, 12. (Tanga.) Nsadisi na kisalu fueti “vuanda [muntu] yina kebakaka mambu na diseki ve.” Bampova yango lenda bangulua diaka na “muntu yina mebonga kubaka luzitu,” “muntu yina bakezitisaka,” to “muntu ya lokumu.” Yazola monisa ve ti nge lenda ata fioti ve kuseka to kusala mambu ya kusekisa. (Mos. 3:1, 4) Kasi, yazola monisa ti nge fueti sala ngolo samu na kukokisa biyekua na nge nionso. Kana nge kemanisaka bisalu yina bakepesaka nge mpe nge kesalaka yau mbote, bampangi ya kimvuka kezitisa nge.
15. Yinki zola monisa ‘muntu ya bampova zole ve’ mpe “[muntu] ya nzuna ve yina kesosaka kubaka mfutu na mutindu ya yimbi”?
15 ‘Muntu ya bampova zole ve’ zola monisa ti nge kele muntu yina ketubaka kedika mpe muntu yina balenda tudila ntima. Nge kesadilaka mambu yina nge ketubaka mpe nge kevunaka ve bantu yankaka. (Mas. 3:32) “[Muntu] ya nzuna ve yina kesosaka kubaka mfutu na mutindu ya yimbi” zola monisa ti nge kele muntu ya kukuikama na kisalu na nge ya kinsuni mpe na mutindu na nge ya kusadila mbongo. Nge fueti sadila ve na mutindu ya yimbi nguizani ya mbote yina nge kele na yau na bampangi ya kimvuka samu na kubaka mbongo.
16. (a) Yinki zola monisa kuvuanda “[muntu] yina mekukipesaka ve na vinu”? (b) Yinki zola monisa kuvuanda na “kikansasa ya kuvedila”?
16 “[Muntu] yina mekukipesaka ve na vinu” zola monisa ti nge mekukipesaka ve na malavu to nge mezabana ve lokola muntu yina kekunuaka mingi. Kuvuanda na “kikansasa ya kuvedila” zola monisa ti nge kezingaka na nguizani na bansikudukusu ya Yehova. Atako nge kele muntu ya kukondua kukoka, nge kele na kiyenge yina kekatukaka na nguizani ya mbote na Nzambi.
17. Yinki zola monisa “kumekama samu na kuzaba kana [nge] mekoka”? (1 Timote 3:10; tala diaka foto.)
17 ‘Kumekama samu na kuzaba kana nge mekoka’ zola monisa ti nge kemonisaka deja ti balenda tudila nge ntima kana bamepesa nge biyekua. Na yau, kana bankulutu mepesa nge kiyekua mosi, landa mbotembote malako mpe lutuadusu yina mekatuka na nkubukulu ya Yehova. Kukindimisa ti nge kena kubakusa mambu yina kiyekua yango kelombaka mpe ntangu yina nge fueti manisa yau. Kana nge kena kukokisa konso kiyekua na mutindu ya mbote, bampangi na kimvuka kemona mpe kesepela mutindu nge kena kuenda na ntuala. Bankulutu, beno vuanda pene samu na kupesa bampangi ya babakala yina mebakaka mbotama formasion. (Tanga 1 Timote 3:10.) Beno kele na bampangi ya babakala yina mebakaka mbotama na kimvuka yina kele na bamvula 10 tii 14 to na yinsi ya bamvula yango? Bakesalaka ndongokolo na bau mosi ya Biblia? Bakepesaka bamvutu mbala na mbala na balukutakanu mpe bakekukipesaka na kisalu ya kusamuna? Kana yakele mutindu yina, beno pesa bau biyekua yina balenda sala na kutadila bamvula na bau. Na mutindu yango, bantuenia yango ya babakala lenda ‘mekama samu na kuzaba kana bamekoka.’ Na manima tekila kutu bakokisa bamvula 20, mbala yankaka balenda kokisa mambu yina kelombamaka samu bakuma bansadisi na kisalu.
Bankulutu lenda meka bampangi ya babakala yina mebakaka mbotama samu na kuzaba “kana bamekoka” na kupesaka bau biyekua (Tala paragrafe 17)
18. Yinki zola monisa “kufundama ata na diambu mosi ve”?
18 “Kufundama ata na diambu mosi ve” zola monisa ti bantu fueti funda nge ve ti nge salaka disumu mosi ya nene. Ya kedika, balenda vunina Baklisto mambu. Bavuninaka Yesu mambu, mpe yandi tubaka ti banlonguki na yandi kekutana na diambu ya mutindu yina. (Yoa. 15:20) Kasi, kana nge metanina bikadulu ya kuvedila mutindu Yesu salaka, nge kevuanda na lokumu ya mbote na kimvuka.—Mat. 11:19.
19. Yinki zola monisa kuvuanda ‘bakala ya nketo kaka mosi’?
19 ‘Bakala ya nketo kaka mosi.’ Kana nge kele ya kukuela, nge fueti zitisa nsikudukusu ya ebandeli ya Yehova na diambu metadila dikuela—bakala mosi mpe nketo mosi. (Mat. 19:3-9) Bakala Muklisto fueti sala ata fioti ve pite. (Ebr. 13:4) Kasi yamesangisa mambu mingi. Nge fueti vuanda ya kukuikama na nketo na nge, na kutulaka ata fioti ve dikebi yina bonga ve na banketo yankaka.—Yobo 31:1.
20. Yinki mutindu bakala ketuadisaka yinzo na yandi “na mutindu ya mbote mpenza”?
20 “[Muntu] yina ketuadisaka bana na yandi mpe dibuta na yandi na mutindu ya mbote mpenza.” Kana nge kele mfumu ya dibuta, nge fueti baka biyekua na nge na maseki ve. Tuadisaka nsambudulu ya dibuta mbala na mbala. Samunaka mbala na mbala na konso muntu ya dibuta na nge. Sadisa bana na nge bakudisa nguizani ya mbote na Yehova. (Ef. 6:4) Bakala yina ketaninaka dibuta na yandi kemonisaka ti yandi lenda tanina kimvuka.—Fuanikisa na 1 Timote 3:5.
21. Kana nge kuma ntete ve nsadisi na kisalu, yinki nge lenda sala?
21 Mpangi ya bakala, kana nge kuma ntete ve nsadisi na kisalu, tanga mbotembote mambu beto metubila na disolo yayi mpe sambila Yehova samu na diambu yango. Longuka mambu yina melombama samu na kukuma nsadisi na kisalu mpe sala ngolo samu na kukokisa mambu yango. Kanisa na mutindu nge kezolaka mingi Yehova mpe bampangi na nge. Kudisa nsatu na nge ya kusadila bau. (1 Pe. 4:8, 10) Mona kiese yina kekatukaka na kusadila dibuta na nge ya kimpeve. Bika Yehova sakumuna mingi bangolo yina nge kena kusala samu na kukuma nsadisi na kisalu!—Flp. 2:13.
MUYIMBU 17 “Nalingi”
a BANSASULU YA FOTO YA: Na diboko ya kinketo, Yesu kena kusadila banlonguki na yandi na kumikitisa nionso; na diboko ya kibakala, nsadisi mosi na kisalu kena kusadisa mpangi mosi ya bakala yina mepusana na bamvula na kimvuka.
