နတၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ် မ်အကဲထီၣ် တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤတက့ၢ်
“စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤတက့ၢ် . . . ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဟ့ၣ်လီၤအသးလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဒီး လၢတၢ်သးခုအပူၤန့ၣ်လီၤ.” —စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.
၁, ၂. (က) စီၤအလံဖးစး ဒီးစီၤဘံးလဒး တဲဝဲလၢပမၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် ယွၤထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲဒ်လဲၣ်.
လၢပူၤကွံာ်အနံၣ်သၢကထိဘျဲၣ်န့ၣ် ပှၤသၢဂၤလဲၤကတိၤတၢ်ဒီး စီၤယိၤဘးလၢအမ့ၢ် ယွၤအခ့အပှၤလၢ အတီအလိၤတဂၤန့ၣ်လီၤ. လၢပိာ်ခွါသၢဂၤအကျါ ပှၤလၢအမံၤမ့ၢ် စီၤအလံဖးစးန့ၣ် သံကွၢ်ဝဲ စီၤယိၤဘး တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်လၢ အလီၤဆိကမိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသံကွၢ်ဝဲလၢ– “ပှၤကညီမၤဘျုးမၤဖှိၣ်ယွၤဒ် ပှၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့ မၤဘျုးမၤဖှိၣ် အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအသိးန့ၣ် ကသ့စ့ၢ်ကီးဧါ. လၢနမ့ၢ်ပှၤတီပှၤလိၤန့ၣ် မ့ၢ်အမၤမုာ်တၢ်သ့တၢ်လၢာ်အသး တမံၤမံၤဧါ. ဒီးလၢနမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်နကျဲန့ၣ် မ့ၢ်အဝဲဒၣ် ဘၣ်ဘျုးစ့ၢ်ကီးဧါ.” (ယိၤဘး ၂၂:၁-၃) စီၤအလံဖးစးနာ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိန့ၣ် မၤဘျုးကစၢ်ယွၤ တသ့နီတမံၤဘၣ်. စီၤဘံးလဒးလၢအမ့ၢ် ပှၤၡူၤဃးဖိတဂၤ တဲစ့ၢ်ကီးစီၤယိၤဘးလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိန့ၣ် ကဲထီၣ်ပှၤတီပှၤလိၤလၢ ယွၤအမဲာ်ညါတသ့ဘၣ်.—ဖး ယိၤဘး ၂၅:၄ တက့ၢ်.
တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢအိၣ်ဒီးပှၤတဖၣ်န့ၣ် ဟဲလၢယွၤအအိၣ်လီၤ. ဒီးပသူအီၤဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲလီၤ.
၂ စီၤအလံဖးစးဒီးစီၤဘံးလဒး တဲဝဲဒ်သိးစီၤယိၤဘး ကတူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ အမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ် အဘျုးတအိၣ်ဘၣ်. ပှၤခံဂၤအံၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ စီၤယိၤဘးကနာ်ဝဲလၢ လၢယဟိဝၤယွၤအမဲာ်ညါန့ၣ် ပလုၢ်ပပှ့ၤတအိၣ်ဘၣ် ဒီးပလီၤဂာ်ဒ် တၢ်ဖိဃၢ်, လၢၢ် ဒီးထိးကလဲာ်လီၤ. (ယိၤဘး ၄:၁၉; ၂၅:၆) အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအဃိဧါ. (ယိၤဘး ၂၂:၂၉) ပမ့ၢ်ထိၣ်သတြီၤပသးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပမ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ဆံးဆံးဖိတခါလီၤ. ပမ့ၢ်အိၣ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ် မ့တမ့ၢ် လၢကဘီယူၤအပူၤန့ၣ် ပကွၢ်လီၤတၢ်တမံၤမံၤ ဖျါထဲဆံးဆံးဖိလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဂုာ်ကျဲးစၢးဒီး မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်လၢ ဘီမုၢ်တၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ယဟိဝၤ ထံၣ်ဝဲဒ် တၢ်ဆံးဆံးဖိအသိးန့ၣ်ဧါ. လ့ၤတက့ၤတထံၣ်ပှၤဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ စီၤအလံဖးစး, စီၤဘံးလဒး ဒီးစီၤစိဖၢ် အတၢ်ကတိၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်. ဒီးယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢအဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး စီၤယိၤဘးဒီးကိးအီၤလၢ “ယခ့ယပှၤ” လီၤ. (ယိၤဘး ၄၂:၇, ၈) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အတလၢတပှဲၤတဖၣ် “မၤဘျုးမၤဖှိၣ် ယွၤသ့ဝဲလီၤ.”
“နဟ့ၣ်အီၤလၢ မနုၤတမံၤလဲၣ်”
၃. ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ ပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ် စီၤအလံဟူၤတဲဝဲဒ်လဲၣ်. ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်.
၃ ဖဲပှၤသၢဂၤအံၤကတိၤတၢ် ဒီးစီၤယိၤဘးအခါ ပှၤသးစၢ်လၢအမ့ၢ် စီၤအလံဟူၤ တဂၤန့ၣ် ဒိကနၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ် ကတိၤတၢ်ဝံၤအခါ စီၤအလံဟူၤ သံကွၢ်စီၤယိၤဘး ဘၣ်ဃးဒီးယဟိဝၤယွၤ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤလီၤ. “နမ့ၢ်တီမ့ၢ်လိၤဒီး, နဟ့ၣ်အီၤလၢ မနုၤတမံၤလဲၣ်. ဒီးယွၤဒိးန့ၢ်လၢ နစုပူၤလၢ မနုၤတမံၤလဲၣ်.” (ယိၤဘး ၃၅:၇) မ့ၢ်စီၤအလံဟူၤစ့ၢ်ကီး အဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ပတၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ ကမၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် အဘျုးတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပသ့ၣ်ညါသ့ဒ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ တသိၣ်ဃီၣ်စီၤအလံဟူၤဘၣ် အဃိန့ၣ်လီၤ. စီၤအလံဟူၤ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤတလိၣ်ဘၣ် ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဒီးအီၤခဲလၢာ်လီၤ. တၢ်လၢပမၤတဖၣ်န့ၣ် တမၤထီထီၣ်အလီၢ်အလၤ, တဒုးထူးထီၣ်တီၤထီၣ်အီၤ ဒီးတမၤဆူၣ်ထီၣ်အဂံၢ်အဘါစ့ၢ်ကီးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ အိၣ်ဒီးပှၤတဖၣ်န့ၣ် ဟဲလၢယွၤအအိၣ်လီၤ. ဒီးပသူပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်အံၤ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲလီၤ.
၄. ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၄ ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်နီၢ်နီၢ်လၢ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤတဖၣ်အဖီခိၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲဒ်သိး ပအဲၣ်အီၤလီၤ. ကတိၤဒိ ၁၉:၁၇ စံးဝဲလၢ– “ပှၤလၢအသးကညီၤပှၤဖှီၣ်ဖိန့ၣ် ဒုးလိၣ်တၢ်လၢယွၤလီၤ. ဒီးတၢ်လၢအမၤဂ့ၤတၢ်န့ၣ် ယွၤကဟ့ၣ်ကၣ်အီၤလီၤ.” ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ် တဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် တၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ် အကစၢ် ဘၣ်ဆၣ် အဝဲထံၣ်ဝဲလၢ အကမၢ်ထီၣ်ဒီးပှၤ ဒီးဟ့ၣ်ကၣ်က့ၤပှၤ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါအါဂီၢ်ဂီၢ်လီၤ. အဖိခွါယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီး တူၢ်လိာ်ဝဲအပၢ် အတၢ်ကတိၤအံၤလီၤ.—ဖး လူၤကၣ် ၁၄:၁၃, ၁၄ တက့ၢ်.
၅. ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၅ လၢပျၢၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကွဲမုာ်ဝံယၡါယၤလၢ ကကဲထီၣ်အပှၤခၢၣ်စးဒီး ကမၤအတၢ်မၤလၢ အရ့ဒိၣ်တခါလီၤ. (ယၡါယၤ ၆:၈-၁၀) လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤ ဝံယၡါယၤတူၢ်လိာ် ယွၤအတၢ်ကွဲမုာ်ဒီး စံးဝဲလၢ– “ကွၢ်ကွၢ်, ယၤလီၤ, မၢလီၤယၤတက့ၢ်.” မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဝဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကမၤအတၢ်မၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢ အကထိတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ် ဝံယၡါယၤအသိးလီၤ. လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်လိာ်ဝဲလၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ ကျဲအဘိဘိ ဒီးလၢတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်ကီလၢအဝဲအဂီၢ်ဒၣ်လဲာ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဝဲလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတနီၤနီၤကစံးဝဲလၢ– ‘ယဒိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဃိ ယသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢယမၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဧါ. ယအိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တအိၣ်ဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဒ်သိးတၢ်မၤတခါအံၤ ကကဲထီၣ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤမၤဝဲတသ့ဘၣ်ဧါ.’ မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ခဲအံၤပကတဲသကိး ယွၤအခ့အပှၤလၢညါခံဂၤ လၢအမ့ၢ်နီၢ်ဒဘိရၤ ဒီးစီၤဘါရးအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါထီၣ် တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢအဂီၢ်လီၤ.
နမ့ၢ်ပျံၤတၢ်သနာ်က့ ယွၤကဟ့ၣ်နၤတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ
၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ဖျါလၢစီၤယၤဘံၣ် ကမၤနၢၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ညီညီလဲၣ်.
၆ စီၤဘါရးမ့ၢ်ဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အသုးခိၣ်တဂၤ ဒီးမ့မ့ၢ်နီၢ်ဒဘိရၤ မ့ၢ်ဝဲဝံမုၣ်တဂၤလီၤ. ပှၤကနၤဧၣ်ဖိ အစီၤပၤယၤဘံၣ် “မၤအၢမၤသီ” ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ကအိၣ်အနံၣ် ၂၀ ဃၣ်ဃၣ်လံ. စီၤယၤဘံၣ် အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ်န့ၣ် လီၤပျံၤလီၤဖုးဒီး အၢဝဲသီဝဲဒိၣ်မးအဃိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ပျံၤတၢ်တုၤဒၣ်လဲာ် ဟးထီၣ်လၢတၢ်ချၢတဘူၣ်ဘၣ်. စီၤယၤဘံၣ် အိၣ်ဒီးလ့ၣ်ကဟၣ်ဒုးသုး အခိၣ် ၉၀၀ ဒီးအလ့ၣ်ကဟၣ်အပၣ်န့ၣ်အိၣ်ဒီး ဒီဖးထီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် အတၢ်စုကဝဲၤ ဒီးကတီၤလၢ ကဒီသဒၢလီၤအသး တအိၣ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤဘၣ်.—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၄:၁-၃, ၁၃; ၅:၆-၈. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၇, ၈. (က) အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၢဝဲစီၤဘါရးလၢ ကမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် မၤနၢၤကွံာ်ဝဲ စီၤယၤဘံၣ်အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၇ ပမ့ၢ်ထိၣ်သတြီၤ အံၣ်စရ့လး အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိ ဒီးစီၤယၤဘံၣ်အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိန့ၣ် ဖျါလၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ် အဂံၢ်စၢ်ဒီး ပှၤမၤနၢၤအီၤညီဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၢနီၢ်ဒဘိရၤ လဲၤတဲဘၣ်စီၤဘါရးလၢ– “လဲၤတၢ်, သုးဘူးနသးဆူ ကစၢၢ်တၤဘိၢ်, ဒီးဟံးန့ၢ်ဒီးနၤလၢ ပှၤနးသၤလံဖိ, ဒီးပှၤစဘူလိၣ်ဖိတကလး, ဒီးယကဒုးဟဲစီၤယၤဘံၣ် အသုးမုၢ်အခိၣ်စီၤစံစရၤဆူနအိၣ်, ဆူထံကျိကံၡိၣ်, အိၣ်ဒီးအလ့ၣ်ကဟၣ်တဖၣ်, ဒီးအပှၤဂီၢ်မုၢ်, ဒီးယကဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အီၤလၢနစုပူၤ” လီၤ.—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၄:၄-၇.
၈ အဝဲသ့ၣ် ဃ့ထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဒီး ပှၤအဂၤ ၁၀,၀၀၀ ဟဲပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးလၢ ကစၢၢ်တၤဘိၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဘါရးဒီးအသုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ် လဲၤဝဲလၢတၢ်လီၢ်လၢ အမံၤမ့ၢ်တၤနး ဒ်သိးကဒုးတၢ်အဂီၢ်လီၤ. (ဖး စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၄:၁၄-၁၆ တက့ၢ်.) မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိဧါ. မၤစၢၤဝဲလီၤ. လၢသတူၢ်ကလာ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်စူၤလီၤဖးဒိၣ် ဒီးတၢ်ဒုးပျီလၢအဃ့ထီန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲကပံာ်ခဲလၢာ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ကဲဘျုးဝဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအဂီၢ်လီၤ. စီၤဘါရးလူၤဝဲ စီၤစံစရၤအသုးမုၢ်ယံၤဝဲ ၁၅ မံးလာ် (၂၄ ကံလိမံထၢၣ်) တုၤလီၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢအမံၤမ့ၢ် ဃရိၡ့းန့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤစံစရၤ ဃ့ၢ်လၢကျဲအခါ အလ့ၣ်ကဟၣ်အပၣ် စဲဘူးအသးဒီးကပံာ်အဃိ အဝဲစံၣ်လီၤဃ့ၢ်လၢအခီၣ်ဆူ ဝ့ၢ်စၤဧနဲၣ် လၢအဘူးဒီးက့ဒ့ၣ်လီၤ. ဒီးစီၤစံစရၤလဲၤအိၣ်ခူသူၣ်ဝဲလၢ ပိာ်မုၣ်လၢအမံၤမ့ၢ် နီၢ်ယဧ့လးအဒဲပူၤန့ၣ်လီၤ. စီၤစံစရၤ လီၤဘှံးဝဲဒိၣ်မးအဃိ မံသပ့ၤဘၣ်အသးချ့ချ့လီၤ. ဖဲအဝဲမံသပ့ၤဘၣ်အသးအခါ နီၢ်ယဧ့လး မၤသံအီၤလီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၄:၁၇-၂၁) ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒ်သိးကမၤနၢၤ အဒုၣ်အဒါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤသးန့ၣ် ပှၤအါဂၤအတၢ်ထံၣ်လီၤဆီဝဲ
၉. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဒုးတၢ်ဒီးစီၤစံစရၤန့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၂၀, ၂၁ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၉ ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် အဆၢဒိၣ် ၄ အပူၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ဖးကွၢ်အဆၢဒိၣ် ၅ န့ၣ်လီၤ. စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၂၀, ၂၁ တဲဘၣ်ပှၤလၢ– “တၢ်ဒုးတၢ်လၢမူခိၣ်, ဆၣ်ဧိၤဖီဧိၤလၢအကျိၤတဖၣ်အပူၤန့ၣ် ဒုးသုးတၢ်ဒီးစီၤစံစရၤလီၤ. ထံကျိကံၡိၣ် မၤလီၤထွံကွံာ်အီၤ” လီၤ. မ့ၢ်မူခိၣ်ကလူး မၤစၢၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိဧါ. မ့တမ့ၢ် ဆၣ်အက့အခီတဖၣ် လီၤတဲာ်ဝဲအဃိဧါ. လံာ်စီဆှံတပာ်ဖျါဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပနာ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအခ့အပှၤတဖၣ် ခီဖျိဒုးဟဲလီၤဝဲတၢ်စူၤဖးဒိၣ် ဖဲတၢ်လီၢ်အဝဲန့ၣ် ဒီးဆၢကတီၢ်အဝဲန့ၣ်အဃိ လ့ၣ်ကဟၣ်အခိၣ် ၉၀၀ န့ၣ်လဲၤတၢ်တန့ၢ်လၢၤ ညီညီဘၣ်. ဖဲစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၄:၁၄, ၁၅ အပူၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲသၢဘျီလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒ်သိးကမၤနၢၤတၢ်အဂီၢ်လီၤ. အဃိပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အဟဲဒုးတၢ်အဂၤ ၁၀,၀၀၀ န့ၣ် တဲဝဲလၢအဝဲသ့ၣ် မၤနၢၤတၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်အဂံၢ်အဘါန့ၣ် တသ့ဝဲဘၣ်.
၁၀, ၁၁. မ့ရိးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ အဘၣ်တၢ်ဆိၣ်အၢလဲၣ်.
၁၀ ပကကွၢ်သကိး တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အလီၤထုးန့ၢ်သူၣ်ထုးန့ၢ်သးတဖၣ်လီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့ဖိတဖၣ် မၤနၢၤတၢ်ဝံၤ နီၢ်ဒဘိရၤဒီးစီၤဘါရး သးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်သးဝံၣ်ထီၣ်ဝဲ– “ဆိၣ်အၢမ့ရိးတက့ၢ်န့ၣ်, ယွၤအကလူးစံးဝဲဒၣ်, ဆိၣ်အၢလၢတၢ်ဆိၣ်အၢ အပှၤဝ့ၢ်ဖိန့ၣ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တဟဲမၤစၢၤဘၣ်ယွၤဘၣ်, တမၤစၢၤဘၣ်ယွၤ ထီဒါပှၤအဆူၣ်န့ၣ်ဘၣ်.”—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၂၃.
ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပကြၢးသံကွၢ်လီၤ ပသးလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ
၁၁ မ့ရိး မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဆိၣ်အၢအံၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဃိ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤဃုအီၤတဘၣ်လၢၤဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် မ့ရိးန့ၣ်ကမ့ၢ်ဝဲဝ့ၢ်တဖျၢၣ် ဒီးဖဲစီၤဘါရး လဲၤဒုးတၢ်အခါ အပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ် တလဲၤဒုးစၢၤဝဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢပှၤလဲၤမၤစၢၤတၢ်အိၣ်ဝဲအဂၤ ၁၀,၀၀၀ ညါအဃိ ဖဲပှၤဃ့တၢ်မၤစၢၤအခါ ပှၤမ့ရိးဖိသ့ၣ်တဖၣ်ကနၢ်ဟူဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တလဲၤမၤစၢၤတၢ်ဘၣ်. မ့တမ့ၢ် ဖဲစီၤစံစရၤ ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးအခါ ကလဲၤဃ့ၢ်နုာ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤမ့ရိးဖိအဝ့ၢ်ပူၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါအဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဖီၣ်န့ၢ်ဝဲသုးခိၣ် စီၤစံစရၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ် တမၤဝဲဘၣ်. ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ သုးခိၣ်လၢအလီၤပျံၤလီၤဖုးတဂၤ ဃ့ၢ်တမှံလၢ အဝဲသ့ၣ်အကျဲပူၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဖဲန့ၣ်အခါအဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်မၤစၢၤဝဲန့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကမၤန့ၢ်တၢ်တမံၤမံၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ်တမၤဝဲဘၣ်. ဖျါလၢပှၤမ့ရိးဖိတဖၣ်န့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လီၤဆီလိာ်အသးဒီး နီၢ်ယဧ့လးလၢအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူန့ၣ်လီၤ.—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၂၄-၂၇.
၁၂. လၢစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၉, ၁၀ အပူၤန့ၣ် ပှၤခံဖုအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လီၤဆီလိာ်အသးဒ်လဲၣ်. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသးဒ်လဲၣ်.
၁၂ လၢစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၉, ၁၀ အပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢပှၤအဂၤ ၁၀,၀၀၀ လၢအသးအိၣ်ဟဲမၤစၢၤတၢ်န့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လီၤဆီလိာ်အသးဒီး ပှၤလၢတသးအိၣ်မၤစၢၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဒဘိရၤဒီးစီၤဘါရး ပတြၢၤဝဲ “အံၣ်စရ့လးအပဒိၣ်တဖၣ်လၢ အဟ့ၣ်လီၤဒၣ်အသးလၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်” အဂီၢ်အဃိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် လီၤဆီဒီး “ပှၤလၢအဒိးကသ့ၣ်ယီၤဝါ” လၢအပာ်ထီၣ်ထီအသးဒီး တလဲၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤလၢ အဝဲသ့ၣ် “ဆ့ၣ်နီၤစံၣ်ညီၣ်တၢ်” လၢချီၣ်အဃံလၤအလိၤ ဒီး “ပိာ်ကျဲမုၢ်” ဒီးအိၣ်ဘၣ်ဝဲမုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး ပှၤလၢအလဲၤမၤစၢၤ စီၤဘါရးလၢကလဲၤဒုးတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအလဲၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဖဲအလဲၤဒုးတၢ်အခါ ဘၣ်လဲၤဝဲလၢ လၢၢ်ကျါလ့ကျါ ဒီးကံၡိၣ်အတၢ်တြီၤလၢ အပှဲၤဝဲဒီးကပံာ်ဘးဘီန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးအိၣ် ဘီၣ်ဘီၣ်ညီညီတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဆိကမိၣ်ထံတၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကြၢးပာ်သူၣ်ပာ်သးဒီး ဆိကမိၣ်ထံဝဲလၢ တလဲၤမၤစၢၤ ယဟိဝၤယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် မနုၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလဲၣ်. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသးလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၃. ရူၤဘ့ၣ်, ဒၣ် ဒီးအၤၡ့ၢ်အဒူၣ်တဖၣ်န့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လီၤဆီလိာ်အသးဒီး စဘူလိၣ်ဒီးနးသၤလံအဒူၣ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၃ ပှၤလၢအလဲၤမၤစၢၤတၢ်အဂၤ ၁၀,၀၀၀ န့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်က့ၤတဲပၠးပှၤဂၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ “မၤတၢ်တီတၢ်လိၤ” အဂ့ၢ်သ့ဝဲလီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၁၁) မ့မ့ၢ်ရူၤဘ့ၣ်, ဒၣ် ဒီးအၤၡ့ၢ် အဒူၣ်ဖိထၢဖိတဖၣ် သးစၢၢ်ဆၢဝဲလၢ ကထူးထီၣ်တီၤထီၣ် ဒီးကမၤအါထီၣ် အဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ, ကဘီ ဒီးကဘီသန့တဖၣ် အါန့ၢ်ဒံးတၢ်မၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၁၅-၁၇) ဘၣ်ဆၣ် ကလုာ်ဒူၣ်လၢအဂၤတဖၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒ်သိးဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်. အဒိ, စဘူလိၣ်ဒီးနးသၤလံ အကလုာ်ဒူၣ်န့ၣ် “ဟ့ၣ်လီၤအသးဒူဒူလၢ တၢ်ဒုးပျီအပူၤ” ဒ်သိးကမၤစၢၤ နီၢ်ဒဘိရၤဒီးစီၤဘါရးအဂီၢ်လီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၁၈, ခ့ခါစှီၤကျိာ် ) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤသးန့ၣ် ပှၤအါဂၤအတၢ်ထံၣ်လီၤဆီဝဲလီၤ. ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
“စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤတက့ၢ်”
၁၄. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢန့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်အီၤသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၄ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ဒ်သိးပကဆီၣ်ထွဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ပၢတၢ်ပြးအဂီၢ် တလိၣ်ပဒုးတၢ်ယၤတၢ်ဒ် လၢညါအသိးလၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပဆီၣ်ထွဲယဟိဝၤယွၤ ခီဖျိပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒီးလၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤလီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ လၢယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအပူၤ တၢ်မၤစၢၤလိၣ်အါန့ၢ်ဒံး လၢညါလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဒီးပှၤသးစၢ်လၢ အကကွဲၢ်တဖၣ် မၤစၢၤတၢ်လၢကျဲအါဘိလီၤ. အဒိ, အဝဲသ့ၣ်အါဂၤ မၤဝဲပှၤလဲၤလၢညါ, မၤတၢ်လၢဘ့ၤသ့လး, တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အတၢ်မၤ ဒီးမၤစၢၤတၢ်လၢ ကဝီၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တနီၤနီၤန့ၣ် မၤတၢ်လၢ ကမံးတံာ်လၢအဆဲးကျိးဒီး တၢ်ဆါဟံၣ် ဒီးရဲၣ်ကျဲၤတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤသးလၢ ပမၤအတၢ်မၤအဃိလီၤ. အဝဲတသးပ့ၤနီၣ် တၢ်လၢပမၤန့ၢ်အီၤတဖၣ် နီတဘျီဘၣ်.—ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁၀.
တချုးနမၤတၢ်ဆၢတဲာ်ဒံးဘၣ်အခါ နဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံလၢ တၢ်အံၤကမၤဘၣ်ဒိ ယဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၅)
၁၅. ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် လၢတၢ်မၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
၁၅ ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ တၢ်မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤအဖီခိၣ်န့ၣ် ပဘၣ်သံကွၢ်လီၤပသးဒ်အံၤလီၤ. ‘တၢ်မၤလၢယဘၣ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်ယပျဲထဲပှၤဂၤကမၤဝဲလီၤဧါ. မ့ၢ်ယသးစၢၢ်ဆၢထဲ ယကဃုတၢ်ထူးတၢ်တီၤအါန့ၢ်ဒံး တၢ်မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤဧါ. မ့တမ့ၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်ယကွၢ်လိမၤဒိး စီၤဘါရး, နီၢ်ဒဘိရၤ, နီၢ်ယဧ့လး ဒီးပှၤလၢအမၤစၢၤတၢ်အဂၤ ၁၀,၀၀၀ အတၢ်နာ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူန့ၣ်ဧါ. ဒ်သိးယကန့ၢ်စ့အါအါ ဒီးအိၣ်ဘၣ်မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်ယဆိကမိၣ်လၢ ယကလဲၤအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အဂၤမ့တမ့ၢ် ထံကီၢ်အဂၤဧါ. ယမ့ၢ်လဲၤအိၣ်လၢတၢ်လီၢ်အဂၤန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ ယဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤ ယဃ့ဘါထုကဖၣ်ဒီး ဆိကမိၣ်ထံအီၤဧါ.’ * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၁၆. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဒီးအီၤခဲလၢာ်ဘၣ်ဆၣ် ပဟ့ၣ်အီၤတၢ်မနုၤသ့ဝဲလဲၣ်.
၁၆ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီလၢ ပကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ အတၢ်ပၢတၢ်ပြးလီၤ. စးထီၣ်လၢနီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်အစိၤ တုၤလီၤလၢပစိၤခဲအံၤ မုၣ်ကီၤလံၢ်အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကထီဒါ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ဖဲပဆီၣ်ထွဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢအခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်မုၣ်ကီၤလံၢ်လၢ ပအိၣ်လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်တကပၤလီၤ. ပတၢ်နာ်ဒီးတၢ်သးတီန့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကဟ့ၣ်လီၤပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသးလီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၃:၁၅, ၁၆) ခီဖျိလၢပဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤဒီး ဒိကနၣ်အကလုၢ်အဃိ အဝဲစံးဆၢက့ၤ မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်သ့ဝဲလီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁) တၢ်ဒိကနၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ဒီးမၤသးခုအီၤလီၤ.
၁၇. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကကဲထီၣ်အသးလၢ ခါဆူညါန့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၃၁ သိၣ်လိပှၤဒ်လဲၣ်.
၁၇ တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ပှၤကိးဂၤဒဲး ကမုၢ်လၢ်ဝဲထဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢလီၤ. ပအိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်အံၤလီၤ. ဒီးပတူၢ်ဘၣ်ဒ် နီၢ်ဒဘိရၤဒီးစီၤဘါရး လၢသးဝံၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ “မ်နဒုၣ်ဒါခဲလၢာ် ဟးဂီၤဒ်န့ၣ်, ယွၤဧၢ, မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအအဲၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် မ်အအိၣ်ဒ်မုၢ်လၢအလဲၤထီၣ်လၢ အဂံၢ်ဆူၣ်အဘါဆူၣ်အသိးန့ၣ်တက့ၢ်.” (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၃၁) တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကကဲထီၣ်အသးဖဲ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဟးဂီၤကွံာ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ် ပၢဝဲအံၤဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဒုးဖးဒိၣ်အၢ်မက့းဒိၣ် စးထီၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ တလိၣ်ဘၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အတၢ်မၤစၢၤလၢ ကမၤဟးဂီၤ အဒုၣ်အဒါအဂီၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပက “ဆၢထၢၣ်, ဒီးထံၣ်ဘၣ်ယွၤ အတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ” လီၤ. (၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၀:၁၇) အခဲအံၤ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီလၢ ပဆီၣ်ထွဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒီးတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
၁၈. ပတၢ်ဟ့ၣ်လီၤသးလၢ ကမၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် ကဲဘျုးလၢပှၤဂၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၈ နီၢ်ဒဘိရၤဒီးစီၤဘါရး ဒုးတၢ်နၢၤအခါ အဝဲသ့ၣ်တသးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဘၣ် သးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤဝဲ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ် သးဝံၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ– “စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤတက့ၢ် . . . ပှၤဂီၢ်မုၢ် ဟ့ၣ်လီၤအသးလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဒီး လၢတၢ်သးခုအပူၤန့ၣ်လီၤ.” (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၅:၁, ၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဒ်န့ၣ်အသိး ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်လီၤပသးလၢပကမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ပှၤအဂၤတဖၣ်လၢက “စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ” လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 6 ဒီလၢလ့ၣ်ကဟၣ်အပၣ်အလိၤန့ၣ် အကနၣ်အ့ၣ် ဒီးထီဝဲ ဒီးတဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပှၤမၤက့ၣ်ဝဲလီၤ. ဒီဖးထီန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထီထီၣ်အီၤလၢ လ့ၣ်ပၣ်အလိၤဒီး ဖဲလ့ၣ်ပၣ်လဲၤတရံးအသးအခါ ဒီဖးထီအံၤစ့ၢ်ကီးတရံးအသးလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 8 ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ်န့ၣ် ဃုကွၢ်လၢ Watchtower of August 1, 2015, pages 12-15 အပူၤတက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 15 ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ “တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤလၢကျိၣ်စ့အဃိ” လၢတၢးထီခိးတၢ် လါယူၤလံ ၂၀၁၅ အပူၤတက့ၢ်.
