ခီ​ဆူ​ ​တၢ်​ဂ့ၢ်​မိၢ်​ပှၢ်

လဲၤတလၢတုၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီတဖၣ်

လံာ်စီဆှံ—တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂံၢ်ခီၣ်ထံး လၢပနာ်န့ၢ်အီၤသ့

လံာ်စီဆှံ—တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂံၢ်ခီၣ်ထံး လၢပနာ်န့ၢ်အီၤသ့

ပမ့ၢ်ကွၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤဒီတကတီၢ်ညါန့ၣ်​ ပှၤအိၣ်လၢတၢ်လီၢ်အါတီၤန့ၣ်​ နာ်ဝဲလၢလံာ်စီဆှံန့ၣ်မ့ၢ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂံၢ်ခီၣ်ထံးလီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ လူၤပိာ်မၤထွဲဝဲ လံာ်စီဆှံတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ်​ တဲဝဲလၢ လံာ်စီဆှံန့ၣ်​ အဘျုးတအိၣ်လၢ စိၤခဲအံၤလၢၤဘၣ်. နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်. မ့ၢ်နထံၣ်န့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤကသ့ဧါ.

ဘၣ်မနုၤအဃိ နနာ်န့ၢ်လံာ်စီဆှံသ့လဲၣ်

ဒ်သိးနနာ်န့ၢ် လံာ်စီဆှံတဘ့ၣ်အံၤကသ့အဂီၢ် နသ့ၣ်ညါနီၤဖးအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်. အဒိ, တံၤသကိးလၢအတဲတ့ၢ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီထီဘိတဂၤန့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နကနာ်န့ၢ်အီၤသပှၢ်ကတၢၢ်တမ့ၢ်ဧါ. လံာ်စီဆှံန့ၣ်​ လီၤဂာ်ဒ်သိးတံၤသကိးတဂၤလၢ ပနာ်န့ၢ်အီၤသ့ ဒီးတဲပှၤတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ထီဘိတမ့ၢ်ဧါ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိတနီၤအံၤတက့ၢ်.

ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံဖိလၢ ပနာ်န့ၢ်အီၤသ့

ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံဖိတဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤလၢအတီအလိၤဒီး ညီနုၢ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အတၢ်ကမၣ်ဒီးအတၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ, ဝံယိၤနါ တဒိကနၣ်ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ အနီၢ်ကစၢ်ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလီၤ. (ယိၤနါ ၁:၁-၃) လၢလံာ်စီဆှံပူၤ အဝဲကွဲးကတၢၢ်က့ၤအဂ့ၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤသိၣ်က့ၤသီက့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အနီၢ်ကစၢ်ဘှီဘၣ်ထီၣ်​ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢၤဘၣ်. (ယိၤနါ ၄:၁, ၄, ၁၀, ၁၁) ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံဖိတဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤလၢအတီအလိၤ ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီနီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢအကဲဘျုး

မ့ၢ်လံာ်စီဆှံမၤစၢၤပှၤဒီး ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်အိၣ်မူအံၤသ့ဧါ. မ့ၢ်, အမၤစၢၤပှၤသ့. အဒိ, လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သး ဒီးပှၤဂၤလၢအဂ့ၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ ပာ်သူၣ်ပာ်သးတက့ၢ်. “မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ဖဲဒၣ်တၢ်လၢသုဆၢလၢပှၤကညီ ကမၤသုခဲလၢာ်န့ၣ်​ မၤအီၤဒ်န့ၣ်အသိးတက့ၢ်.” (မးသဲ ၇:၁၂) “စံးဆၢတၢ်မုာ်မုာ်န့ၣ်​ ဘိးဃၣ်ကွံာ်တၢ်သးထီၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ကတိၤဆါန့ၣ်​ ထိၣ်ဂဲၤတၢ်သးထီၣ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၅:၁) ဒ်လံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ကဲဘျုးတ့ၢ်ဝဲလၢညါအသိး ပစိၤခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ကဲဘျုးဒံးဝဲလီၤ.

တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤတကပၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲ

ပူၤကွံာ်အနံၣ်အါမးအတီၢ်ပူၤန့ၣ်​ ပှၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိလၢပျၢၤတဖၣ်​ ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဒ်သိးဒီး ပှၤကညီတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးတၢ်ကဲထီၣ်သးနီၢ်ကီၢ် လၢအအိၣ်တ့ၢ်တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ လၢအလီၤပလိာ်ဒီးလံာ်စီဆှံန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤ ဒီးတူၢ်လိာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဒိ ပကကွၢ်သကိး တၢ်အုၣ်သးဆံးဆံးဖိလၢ အရ့တဒိၣ်ဘၣ်တခါ. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤနဃ့မယၤ အစိၤန့ၣ်, ပှၤစိၢ်ဖိလၢအအိၣ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ်​ “ဟဲစိာ်ညၣ်, ဒီးလဲာ်တၢ်ကၤတၢ်အကလုာ် ကလုာ်” လီၤ.—နဃ့မယၤ ၁၃:၁၆.

တၢ်အုၣ်သးလၢအဆီၣ်ထွဲဝဲ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်အအိၣ်ဧါ. မ့ၢ်, အိၣ်ဝဲ. ပှၤဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဖိလၢပျၢၤတဖၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်​ ပှၤကနၤဧၣ်ဖိလၢအမၤတၢ်ပနံာ်တၢ်ကၤ အိၣ်ဝဲလၢအံၣ်စရ့လး ထံကီၢ်ခံဘ့ၣ်အကဆူး အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ပှၤကနၤဧၣ်ဖိအတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ခူၣ်ဒီးထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ညၣ်လၢအဟဲလၢ မဲးဒံးထၢၣ်ရ့နယၢၣ်​ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဖိတဖၣ်​ နာ်ဝဲလၢညၣ်တဖၣ်လၢ ပှၤကၤတၢ်ဖိဟဲစိာ်ဆါဝဲန့ၣ်​ ဟဲလၢပီၣ်လဲၣ်အဂၤတဘ့ၣ်​ န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်က့ၤသမံသမိးက့ၤဝဲ တၢ်အုၣ်သးဝံၤ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဂၤ တဲဝဲလၢ “တၢ်ဂ့ၢ်လၢ နဃ့မယၤ ၁၃:၁၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢပှၤစိၢ်ဖိတဖၣ်​ ဟဲစိာ်ဆါဝဲညၣ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်နီၢ်ကီၢ် လၢပနာ်န့ၢ်အီၤသ့ဝဲလီၤ.”

စဲအ့ၣ်တကပၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲ

လံာ်စီဆှံမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအလံာ်ခီၣ်ထံး ဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ အလံာ်တဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ပမ့ၢ်ကွၢ်က့ၤဖဲ လံာ်စီဆှံဝဲတဲဘၣ်ဃးဒီး စဲအ့ၣ်အဂ့ၢ်တကပၤအခါ လီၤပလိာ်ဝဲဒီး စဲအ့ၣ်​ အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိတခါ.

လၢအပူၤကွံာ်အနံၣ်​ ၃,၅၀၀ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်​ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်စဲၤလီၤဟီၣ်ခိၣ်လၢ “တၢ်တမ့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဘၣ်အလိၤလီၤ.” (ယိၤဘး ၂၆:၇) ပှၤတနီၤစံၣ်ဃဲၤတဲဃဲၤတၢ်ဒီး တဲဝဲလၢဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်​ အိၣ်ထီၣ်ဖီအသးလၢထံဖီခိၣ်​ မ့တမ့ၢ် ချံးဖးဒိၣ်တဘ့ၣ်တီဃာ်အီၤအဃိ တၢ်စံၣ်ဃဲၤတဲဃဲၤတၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်​ လီၤဆီလိာ်အသးဒီးလံာ်စီဆှံ အတၢ်ကွဲးဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲပှၤကွဲးလံာ်ယိၤဘးဝံၤ အနံၣ်​ ၁,၁၀၀ အလီၢ်ခံန့ၣ်​ ပှၤကညီတဖၣ်တနာ်ဒံးဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အံၤတအိၣ်လၢ တၢ်နီတမံၤအလိၤဘၣ်​ ဒီးနာ်ဝဲလၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ ကဘၣ်အိၣ်လၢ တၢ်တမံၤမံၤအဖီခိၣ်လီၤ. ပူၤကွံာ် အနံၣ်သၢကယၤဘျဲၣ်​ ဖဲ ၁၆၈၇ န့ၣ်​ အါစဲး နူထိၤ(န်) ထုးထီၣ်ဝဲလံာ်တဘ့ၣ်လၢ အတဲဘၣ်ဃးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်အိၣ်ဒီးအတၢ်ထုးဃၢ ဒီးၡဲပၠးဝဲလၢဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်​ အလဲၤတရံးအသးလၢ တၢ်အသဟီၣ်တခါ လၢပှၤထံၣ်အီၤတသ့ဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဆိဝဲ အါန့ၢ်ဒံးအနံၣ်​ ၃,၀၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ်​ ပှၤစဲအ့ၣ်ဖိတဖၣ်​ အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲလီၤ.

ဝံအတၢ်စံးပာ်တကပၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲ

ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်အလီၤတံၢ်လီၤဆဲးထဲလဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိတခါလၢအဘၣ်ဃးဒီး ဝံယၡါယၤအတၢ်စံးပာ်လၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်လီၤပှီၢ်ဝဲအဂ့ၢ်တက့ၢ်.

ဝံအတၢ်စံးပာ်– ဖဲ ချ.ခ.န. ဃိးယၤဖှိၣ်အစိၤ ပှၤကွဲးလံာ်ယၡါယၤတဂၤ တဲဆိပာ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်​ လၢအဒိၣ်စိဒိၣ်ကမီၤတဖျၢၣ်အံၤန့ၣ်​ ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤဒီး တၢ်တအိၣ်တဆိးလၢ အပူၤလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၁၃:၁၇-၂၀) ဝံယၡါယၤအတၢ်စံးပာ်န့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤပၤလၢကမၤနၢၤ ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ်​ အမံၤမ့ၢ် စီၤကိရ့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ စီၤပၤကိရ့ၣ်န့ၣ်​ ကမၤဟးဂီၤဝ့ၢ်အံၤ ဒီးအကမၤလီၤသံးကွံာ်ဝဲအထံကျိန့ၣ်လီၤ. ဒီးတဲဆိပာ်စ့ၢ်ကီးလၢ ဝ့ၢ်အပဲတြီတဖၣ်န့ၣ်​ ကအိးထီၣ်ပာ်စၢၤဝဲအသးလီၤ.—ယၡါယၤ ၄၄:၂၇–၄၅:၁.

တၢ်ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်– ဝံယၡါယၤ တဲဆိပာ်ဝဲ အနံၣ်​ ၂၀၀ ဝံၤအလီၢ်ခံ ဖၢၡၢၣ်(ပၤရၣ်) အစီၤပၤ ဟဲဒုးဝဲဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ်လီၤ. အမံၤမ့ၢ်ဝဲ စီၤကိရ့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူန့ၣ်ဖျါကျၢၤဒီး အိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ အဃိ စီၤကိရ့ၣ်ကနုာ်လီၤအဂီၢ် ကီဒိၣ်မး, အဃိ စီၤကိရ့ၣ်ကူၣ်ထီၣ်ကျဲလၢ ကမၤလီၤသံးကွံာ်ဝဲ ထံကျိဖရၤသး လၢအဟဲယွၤလီၤလၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤတဘိန့ၣ်လီၤ. ဒီးစီၤကိရ့ၣ်အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ်​ ခူၣ်ဝဲထံကျိၤလၢအဂၤတဘိ ဒ်သိးကမၤလီၤသံးကွံာ်ဝဲ ထံကျိလၢအဟဲယွၤလီၤလၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်​ အပူၤတဘိန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ စီၤကိရ့ၣ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ်​ ခီဂာ်ဝဲထံကျိန့ၢ် ဒီးနုာ်လီၤလၢဝ့ၢ်ပူၤအံၤသ့ဝဲလီၤ. လီၤကမၢကမၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အဝ့ၢ်ပဲတြီန့ၣ်​ အိးထီၣ်ပာ်စၢၤအသးအဃိ စီၤကိရ့ၣ်ဒီးအသုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ်​ လဲၤနုာ်လီၤဆူဝ့ၢ်ပူၤဒီး မၤနၢၤဝဲ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်တ့ၢ်ဒံးတခါ မ့ၢ်ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ်​ အကဲထီၣ်ဝဲတၢ်လီၢ်လၢ ပှၤတအိၣ်တဆိးလၢၤဘၣ်အလီၢ်န့ၣ်ဧါ. သနာ်က့ ပှၤဆဲးအိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢအပူၤယံာ်အနံၣ်​ လၢအကယၤတဖၣ်ညါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်လၢအဟးဂူာ်ဟးဂီၤတဖျၢၣ်န့ၣ်​ အိၣ်ဘူးဒီး ဝ့ၢ်ဘၢးကဒဲးလၢကီၢ်အံၣ်ရးအပူၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတၢ်အုၣ်သးလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ် ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဃိ လံာ်စီဆှံအတၢ်တဲဆိပာ်စၢၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးခါဆူညါ တၢ်ကမၤအသးန့ၣ်​ ပနာ်န့ၣ်အီၤသ့သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.