မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤအါတက့ၢ်လၢအအဲၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါနီၢ်ကီၢ်တဖၣ်န့ၣ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ် ဘၣ်လိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဧါ တဘၣ်ဘၣ်ဧါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဃုသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲညီထီၣ်. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ် ပှၤလၢအအိၣ်မူ ဖဲခရံာ်နံၣ် ၁၅၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဃုသ့ၣ်ညါဝဲ တညီဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢ ဖဲအဝဲသ့ၣ်အစိၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံလၢ အဝဲသ့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်အကျိာ် တအိၣ်ဘၣ်. အဃိ တၢ်လၢပှၤသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်လၢ သရိာ်တဖၣ် အိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤဧါ တအိၣ်ဘၣ်ဧါန့ၣ် ပှၤလၢအထိၣ်သတြီၤဝဲသ့ အိၣ်ထဲဒၣ် ပှၤစှၤကိးဂၤလီၤ. ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဖၣ် တမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် အါအါဘၣ်. ခရံာ်ဖိအတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ အလံာ်တဘ့ၣ် တဲဝဲလၢ “သရိာ်လၢ ကီၢ်စွံးစလဲၣ်န့ၣ် တဂ့ၤဘၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဖၣ်န့ၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါတအိၣ်ဘၣ်, သိၣ်လိကမၣ်တၢ် ဒီးအလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး တဂ့ၤဘၣ်.”

 ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဟူဒြ့ၣ် ဆွံကလံၤ စ့ၢ်ကီး စးထီၣ်ဃုဝဲ လံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. အဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. ဒီးတၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဘၣ်ပှၤဂၤဒ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်ဃးဒီး ဟူဒြ့ၣ် ဆွံကလံၤ အတၢ်အိၣ်မူအဂ့ၢ် ဒီးအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ် ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိ လၢအအိၣ် သ့ဒ်လဲၣ်.

 ဖဲ ဟူဒြ့ၣ် ဆွံကလံၤ အိၣ်အနံၣ် ၂၀ ဘျဲၣ်အခါ အဝဲအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် ခဲးသလ့း တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်ဖးဒိၣ်တဂၤ. ဖဲန့ၣ်အစိၤန့ၣ် ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤလိဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ကူၣ်သ့, သရိာ်အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ ဒီးလံာ်လၢ “သရိာ်အပှၤခိၣ်ပှၤနၢ်တဖၣ်” ကွဲးဝဲ. အဝဲသ့ၣ် တလိၣ်မၤလိ လံာ်စီဆှံဘၣ်.

 ဆွံကလံၤ ဃုသ့ၣ်ညါဝဲ လံာ်စီဆှံ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဒ်လဲၣ်. ဖဲအဝဲထီၣ် ဖၠၣ်စိမိၤလၢ ဘ့ၤစၢၤလၢ ကီၢ်စွံးစလဲၣ် အခါန့ၣ် အဝဲလဲၤထီၣ်ဘၣ်ဝဲ ထီမၢၣ် ဝၤထဲၤဘံၣ် အတၢ်သိၣ်လိ. ထီမၢၣ် ဝၤထဲၤဘံၣ်န့ၣ် အပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ဝဲ သရိာ်အတၢ်သိၣ်လိလၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဃ့ပျၢ်န့ၢ်ပှၤတၢ်ကမၣ်. a ပှၤတဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဆွံကလံၤန့ၣ် အမၤလိဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူး “တူၢ်သံအသး ထဲတဘျီလၢ ပတၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ်.” (၁ ပ့းတရူး ၃:၁၈) ဘၣ်ဆၣ် သရိာ်အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ခိၣ်နၢ်တဖၣ် သိၣ်လိဝဲလၢ ပှၤမ့ၢ်ဟဲဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် စ့န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ပျၢ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်ကမၣ်သ့. သနာ်က့ ဆွံကလံၤ သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤတၢ်ဒဲးဘးပျၢ်ကွံာ်ဝဲသ့ ထဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤ အဃိ အဝဲတတူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ခိၣ်နၢ်တဖၣ် အတၢ်သိၣ်လိ တခါန့ၣ်လၢၤဘၣ်. (မၤတၢ် ၈:၂၀) ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဆဲးမၤလိဒံးတၢ် ဒီးဖဲအသးအိၣ် ၂၂ နံၣ်န့ၣ် အကဲထီၣ်ဝဲ ခဲးသလ့း တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်.

 ဖဲဆွံကလံၤအသးအိၣ် ၂၀ ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် အမၤလိဝဲ ကြံးကျိာ် ဒ်သိးအကနၢ်ပၢၢ်ဝဲ လံာ်စီဆှံ အသီတကတြူၢ်အဂီၢ်, မ့ၢ်လၢ လံာ်စီဆှံ အသီတကတြူၢ်န့ၣ် လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် ပှၤကွဲးအီၤလၢ ကြံးကျိာ်အဃိ. ဒီးအဝဲသမံသမိးကွၢ်ဝဲ အၤစမး အတၢ်ကွဲးတဖၣ် ဒီးအသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံ သိၣ်လိဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤထဲတဂၤလၢ အမၤစၢၤတၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤ ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အဘၢၣ်စၢၤ. (၁ တံၤမသ့း ၂:၅) ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ် ခဲးသလ့း အတၢ်ဘါန့ၣ် သိၣ်လိဝဲလၢ ပှၤစီဆှံတဖၣ်န့ၣ် အဆဲးကျိးဒီး ကစၢ်ယွၤလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်သ့. အဃိ အဝဲသးဒ့ဒီထီၣ်လၢ တၢ်သိၣ်လိအံၤအဖီခိၣ်.

 ဖဲဆွံကလံၤ သးအိၣ် ၃၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် အဝဲဆဲးဃုဝဲတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲတၢ်ဒုးကဲထီၣ်လၢ ကီၢ်ယူရပၤအပူၤ ဒ်သိးပှၤကပၢဘၣ် ကီၢ်အံးထလံၣ် အဂီၢ်အခါန့ၣ် အဝဲကဲဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ သုးတကပၤ. ဖဲ ၁၅၁၅, တၢ်ဒုးကဲထီၣ်လၢ မၤရံၤနါနိၤ အခါ ဆွံကလံၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤခဲသလ့းဖိ ကဒဲကဒဲ မၤသံလိာ်အသး ကအိၣ်လၢ အကထိညါ. ဒီးလၢခံ စှၤကိးနံၣ်န့ၣ် ဆွံကလံၤ ကွဲးကူ ဒီးတိၢ်ရူးဝဲ လံာ်စီဆှံလၢ ကြံးကျိာ်တကတြူၢ် ဘၣ်ဝဲဖးအါညါ. ဖဲ ၁၅၁၉ န့ၣ် အဝဲအိၣ်လၢ စူးရံၣ် လၢအမ့ၢ် ကီၢ်စွံးစလဲၣ် အသုးအလီၢ်ခၢၣ်သး. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် အဝဲဆိကမိၣ်ဝဲလၢ သရိာ်ပူၤန့ၣ် ပှၤတကြၢးသိၣ်လိဝဲ တၢ်သိၣ်လိလၢ အတဘၣ်လိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးပှၤကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်ဒ်သိးဒီးအီၤအဂီၢ် အဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ်.

 ဆွံကလံၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤမ့ၢ်နၢ်ဟူဘၣ် လံာ်စီဆှံ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် ပှၤကပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အတၢ်သိၣ်လိလၢ အကမၣ်တဖၣ်. အဃိ ဖဲအဝဲကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ စူးရံၣ်အသရိာ်လၢ အမံၤဒိၣ်တဖျၢၣ်အပူၤအခါ အဝဲစးထီၣ် သိၣ်လိတၢ်လၢ တၢ်သးဒူအပူၤ. အဝဲတဖးဝဲ လဲထၢၤ လဲးၡၢၤနရံၤ b လၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ အနံၣ်ဖးယံာ်န့ၣ်လၢၤဘၣ်. အဝဲဖးပၠးပှၤဂၤလၢ လံာ်စီဆှံ အဆၢဒိၣ် တဆၢဘၣ်တဆၢ စးထီၣ်လၢအခီၣ်ထံး တုၤလၢအကတၢၢ်. အဝဲတသိၣ်လိဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ခိၣ်နၢ်တဖၣ် အတၢ်သိၣ်လိလၢၤဘၣ် လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲဖးပၠးပှၤဂၤလၢ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်. အဝဲဖးပၠးပှၤဂၤ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤညီတဖၣ်အဃိ ညီဒိၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤကနၢ်ပၢၢ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢအကီတဖၣ်အဂီၢ်.—၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆.

 ဆွံကလံၤ မၤစၢၤပှၤဂၤဒ်သိး ပှၤကသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးဝဲလၢ တၢ်အိၣ်မူကိးနံၤဒဲးအဂီၢ်. ဒီးအဝဲသိၣ်လိဝဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိလၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သကဲာ်ပဝး ဒီးအစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲလၢ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယ့ၣ်ၡူးအမိၢ် နီၢ်မၤရံ, တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ပှၤစီဆှံအအိၣ်တဆီ ဒီးပှၤဟ့ၣ်စ့ဒီးဃ့ပျၢ်ကွံာ် တၢ်ကမၣ်န့ၣ် အမ့ၢ်ဝဲ တၢ်မၤလၢအကမၣ်. ဒီးအဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အသရၣ်တဖၣ်န့ၣ် အအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အတဂ့ၤဘၣ်. အဃိ ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိတဖၣ် မၤဝဲဒ်လဲၣ်. ဖဲအဝဲစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အဆိကတၢၢ်တဘျီ ဝံၤအခါန့ၣ် ပှၤတနီၤနီၤ တဲဝဲလၢ “တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤ ပတနၢ်ဟူဘၣ် နီတဘျီဘၣ်.” ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤခဲးသလ့းဖိလၢ အဒိကနၣ်ဝဲ ဆွံကလံၤ အတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ပှၤကွဲး တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤတဂၤ ကွဲးဝဲလၢ “လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် ပှၤတနီၤန့ၣ် အတလဲၤဘါတၢ်လၢ သရိာ်လၢၤဘၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် သးဘၣ်အၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဖၣ် အလုၢ်လၢ် သကဲာ်ပဝးလၢ အတဂ့ၤဘၣ်အဃိ. ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဟဲက့ၤထီၣ်ဘါကဒါက့ၤတၢ် လၢသရိာ်.”

 ဖဲ ၁၅၂၂ န့ၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ သရၣ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲ ဒ်သိး စူးရံၣ် အသုးမုၢ်တဖၣ် ကမၢကမျၢၢ်တဖၣ် ပတုာ်မၤ တၢ်လၢအထီဒါ သရိာ်အတၢ်သိၣ်လိ. ဆွံကလံၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ အတၢ်နာ်လီၤဆီဒီးပှၤဂၤအဃိ ပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤ သနာ်က့ အဝဲတဆီတလဲ အတၢ်နာ်ဘၣ်. အဝဲဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ခဲးသလ့း တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်အလီၢ်.

 ဆွံကလံၤတကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢၤဘၣ် သနာ်က့ အဝဲဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးဟးတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် အဃိ ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤအါထီၣ်. ဒီးအဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ စူးရံၣ် အထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်တကပၤ. အဃိ အဝဲသူဝဲ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤအံၤ ဒီးအဂုာ်ကျဲးစၢး ဆီတလဲဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢ စူးရံၣ်အပူၤ. အဒိ ဖဲ ၁၅၂၃ န့ၣ်အဝဲ ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲ ဒ်သိး စူးရံၣ် အစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူ ကတြီဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အတၢ်သိၣ်လိ တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤလၢ အထီဒါလိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံ. ဒီးဖဲ ၁၅၂၄ န့ၣ် အဝဲမၢ ပှၤထုးထီၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ တၢ်ဘါတၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် အတဘၣ်လိာ်သးဒီး ပဒိၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်. ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ လၢလီၢ်ကဝီၤပူၤတဖၣ်, ပှၤကမျၢၢ်တဖၣ် ဆီၣ်ထွဲဝဲ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် မၤဟးဂီၤကွံာ်ဝဲ တၢ်လုၢ်လီၢ်, တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ် ဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢပျၢၤတဖၣ် န့ၢ်ဝဲအါမး. လံာ်လၢအမ့ၢ် Zwingli—God’s Armed Prophet ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “လၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အလီၢ်တဖၣ်န့ၣ် လၢညါပှၤဟဲတမျာ်တၢ်အိၣ်ဝဲ ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဟးဂုာ်ဟးဂီၤဒ်အံၤန့ၣ် လၢသရိာ်လၢ မုၢ်နုာ်တကပၤန့ၣ် ပှၤတထံၣ်ဘၣ်ဝဲနီတဘျီဘၣ်.” ဖဲ ၁၅၂၅ န့ၣ် ဆွံကလံၤ မၢဝဲပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ် ဒုးကဲထီၣ်က့ၤဝဲ သရိာ် အတၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်ဆါဟံၣ် ဒီးကဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ခဲးသလ့း အသီခါ ဒီးဖံသူဖံဝါတဖၣ် ကဆီဟံၣ်ဆီဃီ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲမၢပှၤမၤက့ၤ တၢ်အီၣ်ဘူၣ်အမူး ယိယိဖိ ဒ်လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၁:၂၃-၂၅) တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဆွံကလံၤ မၤဝဲဒ်အံၤ အဃိ စူးရံၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် ဒီးပှၤမၤထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ် မၤသကိးတၢ်ဒ်သိးသိး. အဃိ ကျဲအိးဟိထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤကမၤတၢ်ဆီတလဲ ဒီးခရံာ်ဖိတၢ်ဘါ ကဟဲအိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်.

 ဆွံကလံၤ မၤဝဲတၢ်မၤလၢ အရ့ဒိၣ်ဖးဒိၣ်တခါ လၢအမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ. ဖဲ ၁၅၂၀ န့ၣ်အဝဲမၤသကိးတၢ်ဒီး ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တကရူၢ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်သူဝဲ လံာ်စီဆှံလၢ ပှၤကွဲးအီၤလၢအခီၣ်ထံး လၢဧ့ၤဘြံၤ ဒီးကြံးကျိာ် ဒီးကြံးစဲးထူးကၠ့း ဒီးလးတ့ၣ် ဘၢက့း လၢအဝဲသ့ၣ် ကကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အဂီၢ်. အဝဲသ့ၣ် သူဝဲ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအကျိၤအကျဲ ယိယိဖိလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဖးဝဲ လံာ်စီဆှံ အဆၢတဆၢဘၣ်တဆၢ လၢဧ့ၤဘြံၤကျိာ် ဒီးကြံးကျိာ်. တကးဒံးဘၣ်အဝဲသ့ၣ် ဖးဝဲ လံာ်စီဆှံ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအဂၤ လၢအဂ့ၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး. ဝံၤဒီး အဝဲသ့ၣ် တဲသကိးဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ် အခီပညီ ဒီးကွဲးလီၤဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဃုသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲတဖၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲ ၡဲပၠးပှၤဂၤ ဒီးကွဲးကျိာ်ထံဝဲ လံာ်စီဆှံ အဃိ ဖဲ ၁၅၃၁ န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ထုးထီၣ်ဝဲ စူးရံၣ် အလံာ်စီဆှံ အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်န့ၢ်ဝဲ.

 ဆွံကလံၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကအဲၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတတူၢ်လိာ် ပှၤဂၤအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်ဘၣ် ဒီးအဝဲသးထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မး. အဒိ ဖဲ ၁၅၂၅ န့ၣ် အဝဲထီၣ်ရူထီၣ်တ့လၢ ကထီဒါဝဲ ဘျၢထံခရံာ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်လၢ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တတူၢ်လိာ်ဝဲ အတၢ်ထံၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤဖိသၣ်ဆံးဆံးတဖၣ် ကြၢးဒိးဘျၢထံဘၣ်အဃိ. ဒီးဖဲ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအတတူၢ်လိာ်လၢ ဖိသၣ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ် ကြၢးဒိးဘျၢထံဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအခါ အမ့ၢ်ဝဲ တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ အနးဒိၣ်မး သနာ်က့ ဆွံကလံၤတတြီဝဲဘၣ်. အဝဲမၢဝဲ ထံကီၢ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ် ကမၢဆူၣ်ပှၤဂၤ ဒ်သိးဒီး ကတူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢအသီ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတနီၤလၢ အသးဆူၣ်လၢ ခဲးသလ့းတၢ်ဘါ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်စွံးစလဲၣ်န့ၣ် ထီဒါက့ၤအီၤ အဃိ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ. ဒီးဆွံကလံၤ လဲၤဒုးတၢ်ဒီး စူးရံၣ် အသုးတဖၣ် အဃိ အဝဲသံဝဲလၢ တၢ်ဒုးပျီပူၤ. ဖဲန့ၣ် အဆၢကတီၢ် အသးအိၣ် ၄၇ နံၣ်.

 ဆွံကလံၤန့ၣ် အမံၤတဒိၣ် ထဲသိးဒီး မၤတ့ၤ လူၤသၢၤ ဒီးကၠီ ခဲလဘ့ၤ လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ် ခရံာ်ဖိတၢ်ဘါတဖၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ လၢတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤအပူၤန့ၣ် အဝဲဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဆီတလဲဖးဒိၣ်. ဒီးဆွံကလံၤန့ၣ် အထီဒါဝဲ ရိမဲခဲးသလ့း အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ် ပျီပျီဒိၣ်န့ၢ်ဒံး မၤတ့ၤ လူၤသၢၤ. အဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အညီဒိၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤကတူၢ်လိာ် ကၠီ ခဲလဘ့ၤ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်. အဃိ ဆွံကလံၤန့ၣ် ပှၤကိးအီၤလၢ ပှၤသၢဂၤတဂၤလၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဆီတလဲ.

 ဆွံကလံၤန့ၣ် အမၤတၢ်လၢအဂ့ၤအိၣ် ဒီးအတဂ့ၤဘၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီး. အဒိ ဒ်သိးဒီးပှၤကတူၢ်လိာ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂီၢ် အဝဲလဲၤပၣ်ဃုာ်လၢ ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် ဒီးတၢ်ဒုးတၢ်ယၤ. အဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အကဲဝဲ ပှၤတဂၤလၢ အတမၤပိာ် ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အတပၣ်ဃုာ်လၢ ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ် ဒီးအသိၣ်လိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လၢကဘၣ်အဲၣ်အဒုၣ်အဒါ ဒီးတဘၣ်မၤသံ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်.—မးသဲ ၅:၄၃, ၄၄; ယိၤဟၣ် ၆:၁၄, ၁၅.

 ဆွံကလံၤန့ၣ် အမၤလိလံာ်စီဆှံ မုာ်မး ဒီးအဟးတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ်. အဝဲထံၣ်န့ၢ်လံာ်စီဆှံ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအါမး ဒီးအမၤစၢၤပှၤဂၤ ဒ်သိး ပှၤကမၤဒ်သိးဒီးအီၤ.