УСЬВ нав бахче хԝәда нә, чахе тәʹри дькʹәвә әʹрде. Чʹәʹве ԝи ль сәр даред хӧрме нә, даред емишдар, у гола авейә бь кӧлирка тʹьжә. Жь дурва жи Ԛәсра Фьрәԝьн те кʹьфше. Бьдә бәр чʹәʹве хԝә, ԝәки ԝе дәме, Усьв жь мала хԝә дәнг дьбьһе; кӧрʹе ԝи Мьнашә, бьре хԝәйи бьчʹук Әфрайим дьдә кʹәнандьне. Кʹӧлфәта ԝи, бь дьл зарʹарʹа ша дьбә. Усьв сәрва дьчә кӧ чь малда дьԛәԝьмә. Әԝ дькʹәнә. Әԝ занә кӧ әԝ мәрьвәки кʹәрәмкьри йә.

Усьв наве нӧхрийе хԝә дани Мьнашә, чь кӧ дьһатә һʹәсабе «да биркьрьн» (Дәстпебун 41:51, ПКʹМ). Усьв тʹьме бира мала баве хԝә дькьр, бира бьред хԝә у баве хԝә. Ле әԝ кʹәрәмед кӧ һьнә ԝәʹдә пешда Хԝәде кьрьбу, дьле ԝи һеса кьрьн. Бьред Усьви мәзьн ԝи нәфрʹәт дькьрьн у жь бо ԝе йәке әʹмьре ԝи һатә гӧһастьне. Демәк ԝана һʹӧщӧми сәр ԝи кьрьн, хԝәстьн ԝи бькӧжьн, у паше чаԝа дил ԝи фьротьнә базьрганед рʹеви. Паши ԝе йәке әʹмьре Усьвда гәләк тьшт пәй һәврʹа дьһатьнә гӧһастьне. Әԝ нава гәләк салада дилтийеда бу, у һәла әԝ авитьнә кәле жи, кʹидәре кӧ әԝ бь зьнщира гьредайи бу. У ньһа, әԝ дь Мьсьреда буйә сәрԝере дӧда паши Фьрәԝьн! a

Нава салада, Усьв һьнә ԛәԝьмандьн дитьн, йед кӧ һәма ӧса дьԛәԝьмин, чаԝа кӧ Йаһоԝа пʹехәмбәрти кьр. Чаԝа һатьбу пʹехәмбәртикьрьне, нава һʹәфт сала Мьсьреда гәньм тʹер-тʹьжә бу. Усьв жи һатьбу кʹьфшкьрьне чаԝа сәрԝер бона щиԝаркьрьн у хԝәйкьрьна гәньм. Нава ԝан салада, кʹӧлфәта ԝийә Аснатʹ дӧ кӧрʹ ԝирʹа анин. У һʹәта һьнге жи, Усьв мала баве хԝә дькьрә бира хԝә, кʹижан кӧ бь сәда километра дури ԝи бу. Әԝи илаһи бьре хԝәйи бьчʹук Бьнйамин дькьрә бира хԝә, у баве хԝәйи дәлал, Аԛуб. Дьбәкә Усьв бәрхԝәдькʹәт жь бо ԝе йәке, һәла әԝана сах-сьламәт ьн, йан на. Дьԛәԝьмә әԝ ӧса жи дьшьрмиш дьбу һәла бьред ԝийи мәзьн рʹийа хԝәйә хьраб һиштьнә у әԝе ԛә щарәке бькарьбә ԝана диса бьвинә у һәләԛәтийа әʹдьлайи жи тʹәви ԝан чекә.

Һәрге әʹдьлайа малбәта тә жи һатьбу ӧндакьрьне жь бо һʹәвсуди, нәмами, йан нәфрʹәткьрьне, һьнге сәрһатийа Усьв дькарә ве йәкеда али тә бькә. Әм чь дькарьн һин бьн жь ԝе йәке, кӧ чаԝа Усьв сәва малбәта хԝә хәм кьрийә?

Рʹожед Усьв ӧса дәрбаз дьбун, ԝәки әԝ тʹьме шьхӧлава мьжул дьбу. Чаԝа кӧ Йаһоԝа бь хәԝна Фьрәԝьн пʹехәмбәрти кьр, паши һʹәфт салед тʹер-тʹьжә, дәстпебун һʹәфт салед хәлайе. Ида кемасийа гәньм бу! У зутьрәке нава ԝәлатед дор-бәр хәлайи дәстпебу. Ле «тʹәмамийа ԝәлате Мьсьреда нан һәбу» (Дәстпебун 41:54, ПКʹМ). Бешьк, шьровәкьрьна Усьв дәрһәԛа хәԝне, һьн жи тʹәрбәти у сәрԝахтийа ԝи нава шьхӧлада, кʹарәкә мәзьн Мьсьрийарʹа анин.

Дьԛәԝьмә щьмәʹта Мьсьре жь бо ԝан кьред Усьв ӧса дьфькьрин, ԝәки әԝана дәйндаред ԝи нә. Әԝана ӧса жи фьрнаԛ дьбун у ша дьбун жь бо фәрәсәт у тʹәрбәтийа ԝи. Ле Усьв һʹәта һьнге фәрәсәтед хԝә сәва Йаһоԝа Хԝәде дьда хәбате. Һәрге һьнә фәрәсәтед мә жи һәнә, әм дькарьн бь мьлукти бьдьнә хәбате сәва ԛӧльхкьрьна хԝә  Хԝәдерʹа. У әм дькарьн әʹщебмайи бьминьн жь бо ԝе йәке, кӧ Хԝәде чаԝа рʹьнд дькарә фәрәсәтед мә бьдә хәбате.

Ԝәʹдә шунда, нава Мьсьрийа жи бу хәлайи. Чахе ԝана лавайа Фьрәԝьн кьрьн, сәва кӧ али ԝан бькә, әԝи ԝанарʹа гот: «Һәрʹьнә щәм Усьв, чь ԝәрʹа бежә бькьн». Усьв жи әмбаред гәньм вәдькьр, мәрьва чьԛас дьхԝәстьн, дькарьбун хԝәрʹа бькʹьрийана (Дәстпебун 41:55, 56, ПКʹМ).

Ԝәлатед дор-бәрда, мәрьв жь бо кемасийа нан, гәләк тәнгаси дьдитьн. Бь сәда километра дур, дь Кәнанеда, малбәта Усьв жь бо ве йәке дьчәрчьрин. Аԛубе әʹмьрда мәзьн бьһист, кӧ дь Мьсьреда гәньм һәйә, ләма жи әԝи готә кӧрʹед хԝә, ԝәки һәрʹьнә ль Мьсьре, сәва кӧ һьнә хԝарьн бькʹьрьн (Дәстпебун 42:1, 2).

Аԛуб дәһә кӧрʹед хԝә шанд, ле кӧрʹе хԝәйи бьчʹук Бьнйамин нәшанд. Рʹьнд бира Аԛубда бу әԝ ԝәʹдә, чахе әԝи кӧрʹе хԝәйи һʹьзкьри Усьв, тʹәне шандьбу ԝәки әԝ тʹәсәлийа бьред хԝәйи мәзьн бькә. Әв щара пашьн бу, чахе Аԛуб кӧрʹе хԝә дитьбу. Кӧрʹед ԝийи мәзьн, кʹьнща Усьвә бәдәԝ, кʹижан кӧ нишана һʹьзкьрьна баве ԝи бу, анин мале. Әв кʹьнщ ԛәльши бу у хун пева бу. Бьред Усьв, дьле баве хԝә гәләк ешандьн, у ԝи данә баԝәркьрьне, ԝәки йанчь тәрәԝьл Усьв хԝарийә (Дәстпебун 37:31-35).

Паши рʹеԝитийа дьреж, кӧрʹед Аԛуб гьһиштьнә Мьсьре. Чахе ԝана гот кӧ һатьнә сәва кӧ гәньм бькʹьрʹьн, әԝана шандьн щәм сәрԝере мәзьн, наве кʹижани кӧ бь фәрми Сафьнатʹ-Панеа бу (Дәстпебун 41:45). Гәло чахе ԝана әԝ дит, фәʹм кьрьн кӧ әԝ бьре ԝан Усьв ә? На. Ԝана тʹәне сәрԝерәки Мьсьрейи навдар дитьн, йе кӧ дькарьбу али ԝан бькьра. Сәва кӧ һьндава ԝи сәрԝери ԛәдьр бьдьнә кʹьфше, бьред Усьв «ль бәр ԝи дәвәрʹуйа чунә әʹрде» (Дәстпебун 42:5, 6 ПКʹМ).

Ле дәрһәԛа Усьв әм чь дькарьн бежьн? Әԝи перʹа-перʹа бьред хԝә нас кьр! Ле һе зедә, чахе Усьв дит ԝәки әԝана ль бәр ԝи дәвәрʹуйа чун, ньшкева тьштәки жь зарʹотийа ԝи һатә бира ԝи. Сәрһатийеда те гьли кьрьне, ԝәки «һьнге Усьв әԝ хәԝнед кӧ ль сәр ԝан дитьбун бир анин». Әԝ хәԝн Йаһоԝа ԝи дабу дитьне, чахе әԝ һе хорте щаһьл бу. Усьв хәԝнеда дьвинә ԝәки бьред ԝи тен у сәре хԝә ль бәр ԝи датиньн. У һәма ньһа әв хәԝн те сери! (Дәстпебун 37:2, 5-9; 42:7, 9, ПКʹМ) Гәло Усьв ԝе чь бькә? Ԝе ԝана һʹемез кә? Йан ԝе һʹәйфа хԝә ԝан һьлдә?

Усьв фәʹм дькьр, ԝәки чь жи һәбә әԝ гәрәке хԝә дәсте хԝәда бьгьрә. Бь рʹастийе жи, әшкәрә бу ԝәки Йаһоԝа рʹебәрийа ве дәрәще дькьр. Ԛьрара Йаһоԝа әԝ бу, ԝәки жь зӧрʹәтед Аԛуб, мьләтәки мәзьн пешда бе (Дәстпебун 35:11, 12). Һәрге бьред Усьв һʹәта ньһа, зӧлм у хԝәһʹьз буна, әв йәк ԝе ԝанарʹа ахьрийа хьраб бьанийа! Хенщи ԝе йәке, һәрге Усьв хԝә нәгьрта, дьԛәԝьмә бь ԝе йәке әԝи зийан бьда баве хԝә у Бьнийамин, һьн жи әԝи ԝе пенәһʹәсийа әԝана сах ьн йан на. Ләма жи Усьв сафи кьр хԝә бьред хԝәрʹа әʹйан нәкә, сәва кӧ бькарьбә ԝана бьщерʹьбинә у бьвинә, һәла ньһа әԝана мәрьвнә ча ньн. Паше ида Усьв дькарьбу бьзаньбуйа, ԝәки чь Йаһоԝа жь ԝи дьхԝәст.

Дьԛәԝьмә һун жи щарна дькʹәвьнә дәрәщед чәтьн. Чь жи һәбә, рʹожа иройин шәрʹ-дәԝ у  проблемед малбәтейә майин бал һʹәмуйа һәнә. Чахе әм рʹасти чәтьнайед ӧса тен, дьԛәԝьмә әм дәстпедькьн гӧһ бьдьнә дьле хԝә, у нәрʹаст хԝә кʹьфш кьн. Ԝе гәләк баш бә, ԝәки әм чʹәʹв бьдьнә Усьв у бьхәбьтьн кӧ бькарьбьн тедәрхьн һәла Хԝәде чь жь мә дьхԝазә у ль гора ве йәке әм ча гәрәке хԝә кʹьфш кьн (Мәтʹәлок 14:12). Бира хԝәда хԝәй кьн, ԝәки гәләк фәрз ә тʹәви нәфәред мале, әʹдьлайеда бьн. У чь кӧ һе гәләк фәрз ә, ԝәки тʹәви Йаһоԝа у Кӧрʹе ԝи әʹдьлайеда бьн (Мәтта 10:37).

Усьв чәнд щара бьред хԝә щерʹьбандьн, сәва кӧ бьвинә һәла әԝана дьле хԝәда мәрьвнә ча ньн. Пешийе әԝи дәстпекьр сәрт ԝанарʹа хәбәр дә у ԝана нәһәԛ дәрхә, йан чь әԝана щәʹсус ьн. Сәва кӧ хԝә рʹаст дәрхьн, әԝана дәрһәԛа малбәта хԝә Усьврʹа гьли дькьн. Ӧса жи дәрһәԛа бьре хԝәйи бьчʹук, йе кӧ малда мабу. Усьв хԝә дьгьрт, кӧ һәстед хԝә нәдә кʹьфше. Әԝи дьхԝәст бьзаньбә, гәло бьре ԝийи бьчʹук бь рʹастийе сах ә? Ләма әԝи ԝанрʹа гот: «Һуне . . . бенә щерʹьбандьн», у паше ԝәʹдә шунда Усьв бьред хԝә һишт, ԝәки әԝана вәгәрʹьн мал у бьре хԝәйи бьчʹук биньн. Ле йәк жь бьра, гәрәке щәм Усьв ча дил бьма (Дәстпебун 42:9-20, ПКʹМ).

Чахе бьра һәврʹа хәбәр дьдан, ԝана тʹьре кӧ Усьв хәбәрдана ԝан фәʹм накә. Хәбәрдана хԝәда ԝана хԝә нәһәԛ дькьр сәва гӧне хԝәйә гьран, йед кӧ ԝана ԝәкә 20 сал пешда кьр. Ԝана ӧса дьгот: «Бь рʹасти әм һьндава бьрайе хԝәда гӧнәкʹар ьн, чьмки мә тәʹли-тәнгийа ԝи дит, гава ль бәр мә лава дькьр, ле мә гӧһ нәдайе, ләма жи әв тәʹлитәнги те сәре мә». Усьв хәбәрдана ԝан фәʹм кьр, ләма жи пьшта хԝә да ԝан, кӧ әԝана һесьред ԝи нәвиньн (Дәстпебун 42:21-24, ПКʹМ). Усьв заньбу ԝәки чахе мәрьв бь рʹастийе жи тʹобә дькә, әԝ нә кӧ тʹәне бь һʹәстед хԝә дьдә кʹьфше, ле һе зедә. Ләма жи әԝи бәрдәԝан кьр ԝана бьщерʹьбинә.

Усьв әԝана шандьн мал, ле Шьмһун жи щәм хԝә һишт чаԝа гьрти. Усьв дьзива һьнә пʹәрә кьрә чәнтʹед ԝанә хԝарьне, йед кӧ ԝана тʹәви хԝә дьбьрьнә мал. Бьра гьһиштьнә мал, у анщах Аԛуб ԛайил кьрьн, ԝәки кӧрʹе хԝәйи һʹьзкьри, Бьнйамин бәрдә ԝәки тʹәви ԝан һәрʹә Мьсьре. Чахе әԝана гьһиштьнә Мьсьре, һьнге бьра Усьврʹа гьли кьрьн дәрһәԛа пʹәред кӧ ԝана чәнте хԝәда дит. Ԝана дьхԝәстьн сәрда пʹәра зедә жи вәгәрʹиньн. Әв кьре ԝани ӧса ида гәләк баш бу, ле Усьв дьхԝәст һе зедә бьдита. Әԝи ԝанарʹа сьфрә рʹаст кьр, у нәда кʹьфше кӧ чьԛас ша йә Бьнйамин бьвинә. Паше әԝ ԝана диса вәрʹейи дькә мал, чәнтʹед ԝан бь хԝарьне тʹьжә дькә, ле ижар чәнтʹе Бьнйаминда кʹаса сьфьр датинә (Дәстпебун 42:26-44:2).

Чахе Усьв әԝана вәрʹе кьрьн, паше мәри шандә пәй ԝан, ԝәки ԝана бьгьрә, нәһәԛ дәрхә, у йанчь кʹаса ԝи дьзинә. Чахе кʹас чәнтʹе Бьнйаминда дитьн, һьнге һʹәмушк, пашда бьрьнә щәм Усьв. Ньһа ида Усьв дит ԝәки бьред ԝи мәрьвнә чаԝа ньн у ньһерʹандьна хԝә һьндава ԝан гӧһаст. Щьһуда дәԝса бьред хԝә хәбәр дьда. Әԝи лавайа Усьв дькьр, кӧ һьндава ԝанда рʹәʹм бә. У һәла һе дьгот ԝәки һʹәму 11 бьра ԝе бьбьнә дилед Мьсьре, тʹәне Бьнйамин бәрдьн. Ле Усьв дьгот, кӧ Бьнйамин гәрәке дь Мьсьреда ча дил бьминә, ле йед дьн дькарьн вәгәрʹьн мала хԝә (Дәстпебун 44:2-17).

Щьһуда бь емосийа хәбәр дьда. Әԝи гот: «Тʹәне әԝ жь дийа хԝә майә у баве ԝи, ԝи һʹьз дькә». Дьԛәԝьмә әԝ гьли, гәләк дьле Усьв гьртьн. Усьв кӧрʹе мәзьн бу жь Рʹаһеле, йа кӧ жьна Аԛубә һʹьзкьри бу, у йа кӧ ԝәʹде буйина зарʹа хԝәйә Бьнйамин, мьр. Усьв жи мина баве хԝә, ԛимәт дькьр әԝ йәк, кӧ Бьнйамин дәрһәԛа Рʹаһеле дьани бира ԝана. У жь бо ве йәке жи, Бьнйамин сәва Усьв гәләк дәлал бу (Дәстпебун 35:18-20; 44:20).

Щьһуда лавайа Усьв дькьр, кӧ Бьнйамин нәкә дил. Әԝи һәла һе дьгот кӧ һазьр ә дәԝса Бьнйамин бьбә дил. Паше әԝи бь кʹәсәр гот: «Әзе чаԝа рʹабьм һәвраз һәрʹьмә щәм баве хԝә, һәгәр кӧрʹьк нә тʹәви мә бә? Нәбә кӧ әз ԝе ԛәзийа кӧ бе сәре баве мьн бьбиньм!» (Дәстпебун 44:18-34, ПКʹМ) Ида әшкәрә бу ԝәки әԝана һатьнә гӧһастьне. Чьмки Щьһуда нә кӧ тʹәне рʹӧһʹе тʹобәкьрьне да кʹьфше, ле ӧса жи һʹәлали у дьлшәԝати нишан кьр, ԝәки чьԛас дәрде бьре хԝәда нә.

Усьв ида нькарьбу хԝә бьгьрта у емосийед хԝә әʹйан кьр. Әԝи һʹәму хӧламед хԝә вәре кьр у дәстпекьр бь дәнге бьльнд бьгьри. Дәнге гьрийе ԝи һәла һе гьһиштә ԛәсра Фьрәԝьн. Паше ида әԝи, хԝә бьред хԝәрʹа әʹйан кьр у гот: «Әз бьрайе ԝә Усьв ьм». Бьред ԝи зәндәгьрти сәкьнибун.  Усьв хԝә авитә пʹесира ԝан у бь нәрми ԝанарʹа дьгот ԝәки һʹәму тьштед кӧ ԝана кьр, әԝи бахшандийә ԝан (Дәстпебун 45:1-15). Бь ве йәке Усьв ньһерʹандьна Йаһоԝа да кʹьфше, кӧ бь мәрдани дьбахшинә мәрийа (Зәбур 86:5). Ле әм ӧса дькьн?

Чахе Фьрәԝьн тʹәмамийа сәрһатийа мала Усьв бьһист, әԝи гази Усьв кьр у готе, ԝәки баве хԝәйи әʹмьрда мәзьн тʹәви тʹәмамийа малбәта ԝи, дәрбази Мьсьре кә. Ӧса зутьрәке Усьв рʹасти баве хԝә һат. Аԛуб ԛайим гьрийа у гот: «Ньһа әз мьрьна хԝә рʹази мә, чьмки чʹәʹве мьн ль чʹәʹве тә кʹәт, кӧ тӧ һе сах-сьламәт и!» (Дәстпебун 45:16-28; 46:29, 30, ПКʹМ)

Дь Мьсьреда Аԛуб 17 сал әʹмьр кьр. Һьлбәт әԝи епʹещә әʹмьр кьр, у карьбу әʹлам кьра пʹехәмбәртийа дәрһәԛа кʹәрәмкьрьна 12 кӧрʹед хԝә. Усьве кӧрʹе хԝәйи йанздаһ, Аԛубрʹа, кʹәрәма дӧщари да. Дӧ бәрәкед Исраеле, гәрәке жь ԝи бьһатана. Ле чь әм дькарьн бежьн дәрһәԛа кӧрʹе ԝийи чара, Щьһуда, йе кӧ жь бьред хԝәйи дьн дьһа зедәтьр кьр, чахе да кʹьфше кӧ пʹошман буйә? Әԝи кʹәрәмәкә һәрә мәзьн станд: Демәк Мәсиһ гәрәке жь рʹькʹьнйата ԝи бьһата! (Дәстпебун, сәре 48, 49)

Чахе Аԛубе 147 сали мьр, бьред Усьв тьрсийан ԝәки ньһа бьре ԝани нав дәнг, ԝе һʹәйфа хԝә жь ԝан һьлдә. Ле Усьв бь һʹьзкьрьн хԝә һьндава ԝанда да кʹьфше. Усьв фәʹм дькьр ԝәки Йаһоԝа рʹебәрийа ԝе йәке кьр, кӧ малбәта ԝи дәрбази Мьсьре кә, у бьред ԝи гәрәке ида хԝә нәһәԛ нәкьн, сәва шьхӧлед хԝәйи бәре. Ньһа Усьв пьрсәкә гьринг датинә: «Нәтьрсьн, чьма әз дәԝса Хԝәде дьгьрьм?!» (Дәстпебун 15:13; 45:7, 8; 50:15-21, ПКʹМ) Усьв дит, ԝәки Йаһоԝа Һакьме кʹамьл ә. Ле кʹи бу Усьв ԝәки нәбахшинә ԝан мәрийа, кʹижана кӧ Йаһоԝа бахшандийә? (Ибрани 10:30)

Тә ԛә ль сәр хԝә тʹәхмин кьрийә, кӧ щарна чәтьн ә бьбахшини? Әв йәк һьнге дькарә гәләк чәтьн бә, чахе кәсәк нә беһʹәмде хԝә зийане дьдә тә. Ле һәрге әм бь дьл дьбахшиньн ԝан мәрийа йед кӧ бь рʹастийе тʹобә дькьн, бь ԝе йәке әм дькарьн бьринед дьле мәрийа ԛәнщ кьн у ӧса жи бьринед дьле хԝә. У бь ве йәке әм ӧса жи чʹәʹв дьдьнә баԝәрийа Усьв, у мәсәла Баве ԝийи мәрд, Йаһоԝа.