Мәрьве кӧ нормед нав-намусийе занә, рʹьнд дькарә тедәрхә чь йә рʹаст у чь йә нәрʹаст. Мәрьве ӧса чь дәрәщада бә жи нормед ԝи найенә гӧһастьне. Әԝ мәрьв рʹьнд занә нормед нав-намусийе у бь ԝан норма рʹебәри дьбә ԝи чахи жи, гава тʹӧ кәс ԝи навинә.

Иро зарʹ гәләк информасийа дьбьһен дәрһәԛа нормед нав-намусийе, мәсәлә мәкʹтәбада, ԝәʹде бьһистьна музике, ньһерʹандьна синәма йан жь бәрнамед телевизийоне. Бь рʹасти әв һʹәму информасийа дькарә зарʹа бьхальфинә, чьмки әԝ ида нькарә тедәрхә чь йә рʹаст у чь йә нәрʹаст.

Әв йәк хут һьнге дьбә проблем, гава зарʹ мәзьн дьбә. Кʹьтебәкеда «Beyond the Big Talk» ӧса те готьне: «Щаһьл гәрәке фәʹм бькьн, кӧ һәвалед ԝан гәләк сәр ԝан һʹӧкӧм дьбьн. У бәрнамед телевизийоне жи ԝана һелан дькьн хԝә ӧса кʹьфш кьн, кӧ бона йед дьн ԛәбулкьри бьн. Щаһьл гәрәке һин бьн сафикьрьнед ӧса бькьн, кӧ мьԛабьли нормед ԝани нав-намусийе дәрнәйед һәла һьнге жи, гава һәвалед ԝан сафикьрьна ԝан ԛәбул накьн». Демәк ча те кʹьфше, де-бав гәрәке һәла һе жь бьчʹуктайеда, нормед нав-намусийе зарʹед хԝә һин кьн.

Рʹьнд шьровәкә.

ПРИНСИПА КʹЬТЕБА ПИРОЗ: «Мәрьвед гьһишти . . . ԛәнщи у хьрабийе жь һәв дәрдьхьн» (Ибрани 5:14).

• Зәлал нишан кә чь йә рʹасти у чь йә нәрʹасти. Дәрәщед һәр рʹожи бьдә хәбате у фьрԛийе зарʹарʹа нишан кә бь ԝан гьлийа: «Әв кьред рʹаст ьн, әва жи нәрʹаст ьн»; «Кьред ӧса амьнийе дьдьнә кʹьфше»; «Әва жи нәамьнийе дьдә кʹьфше». «Ӧса әм ԛәнщийе дькьн»; «Ле бь ви щурʹәйи әм зийане дьдьнә йед майин». Ԝәʹдә шунда зарʹа ԝәрʹа, ԝе һеса бә сафи кә чь йә рʹаст у чь йә нәрʹаст.

• Шьроԝәкә кӧ чьма фьлан тьшт рʹаст ә, ле йа дьн на. Мәсәлә һун дькарьн пьрс кьн: «Чьма баш ә, ԝәки тӧ рʹаст хԝә кʹьфш ки?», «Һәрге тӧ һәвале хԝәрʹа дәрәԝа бьки, әв йәк ԝе чаԝа ль сәр һәвалтийа ԝә һʹӧкӧм бә?», «Чьма нәрʹаст ә дьзийе бькьн?» Тʹәви зарʹа шеԝьр кьн у али ԝан бькьн, ԝәки исафа хԝә һин кьн, сәва бькарьбьн хԝәха бона рʹабун-рʹуньштьна хԝә щабдар бьн.

• Дина ԝан бьдьн, кӧ чьма керһати йә бь нормед нав-намусийе бьжин. Һун дькарьн ӧса бежьнә ԝан: «Һәрге тӧ йәки рʹаст би, йед дьн ԝе итʹбарийа хԝә тә биньн», «Һәрге тӧ ԛәнщийе бьки, мәрьве бьхԝазьн тʹәви тә һәвалтийе бькьн».

Избат бьн, ԝәки малбәта ԝә бь нормед нав-намусийе дьжи.

ПРИНСИПА КʹЬТЕБА ПИРОЗ: «Хԝә ә′нәнә кьн» (2 Корьнтʹи 13:5).

•   Нәфәред малбәте гәрәке ԝәк һәв бь нормед нав-намусийе бьжин, кӧ бькарьбьн бежьн:

  • «Малбәта мәда дәрәԝа накьн».

  • «Әм дәсте хԝә ль сәр һәв һьлнакʹьшиньн у нә жи сәр һәв дькьнә ԛарʹә-ԛарʹ».

  • «Әм бь хәбәра дьле һәв наешиньн».

Зарʹа ԝә ԝе бьвинә, кӧ әв нә тʹәне ԛәйдә нә, ле әв нормед рʹаст ьн, ль гора кʹижани кӧ тʹәмамийа малбәте дьжи.

• Гәләк щар тʹәви зарʹа хәбәр дьн дәрһәԛа нормед нав-намусийе, кӧ ԝә малбәта хԝәда кʹьфш кьрийә. Дәрәщед һәр рʹожи бьдьнә хәбате, кӧ тьштәки зарʹед хԝә һин кьн. Ԝанарʹа нишан кьн, кӧ чаԝа нормед ԝәйә нав-намусийе щӧдә дьбьн жь нормед ԝан мәрийа, кʹижан кӧ мәкʹтәбада һин дькьн, йан жи бь бәрнамед телевизийоне. Пьрсе бьдьнә зарʹа: «Тәйе чь бькьра?», «Малбәта мә ве дәрәщеда, ԝе чь бькьра?»

Зарʹа һелан кә тьштед рʹаст бькьн.

ПРИНСИПА КʹЬТЕБА ПИРОЗ: «Хԝәйе исафа р′ьһ′әт бьн» (1 Пәтрус 3:16).

• Сәва кьред баш, пʹайе зарʹа бьдә. Чахе зарʹа ԝә рʹаст хԝә кʹьфш дькә, пʹайе ԝи бьдьн у шьроԝәкьн кӧ чьма кьре ԝи ԝә хԝәш һат. Мәсәлә, һун дькарьн бежьн: «Әʹфәрьм тәрʹа, ԝәки тә рʹаст гот». Һәрге зарʹа тә тьштәки нәрʹаст бькә, пешийе пʹайе ԝи бьдә, кӧ әԝи вәнәшарт у рʹаст гот, паше жи дькари ԝи ширәт ки.

• Аликʹарийе бьдьне, кӧ хԝә рʹаст кә. Зарʹ гәрәке бона кьред хԝә щабдар бә. Әԝ гәрәке бьзаньбә, ԝәки кьред ԝида чь нәрʹаст бу у чаԝа әԝи нормед малбәте тʹәрьбанд. Һьнә де-бав зарʹед хԝә ширәт накьн, чьмки нахԝазьн дьле ԝан бешиньн. Ле чахе де-бав зарʹерʹа шьроԝәдькьн, кӧ чьма кьред ԝи нәрʹаст бун, бь ве йәке әԝана али зарʹа дькьн, ԝәки исафа хԝә һин кьн у дь ахьрийеда жи бькарьбьн рʹастийе жь нәрʹастийе һәв дәрхьн.