قۇداي تاعالانىڭ سيپات-قاسيەتتەرى قانداي؟
الدەكىمنىڭ بويىنداعى اسىل قاسيەتتەرىن كورگەندە، ونى جاقسىراق تانيمىز. ٴسۇيتىپ، ونىمەن دوستىعىمىز بەكەمدەي تۇسەدى. تاپ سولاي، ەحوبا قۇدايدىڭ سيپات-قاسيەتتەرىن كوبىرەك بىلگەندە، ونى جاقىننان تاني تۇسەمىز. وسىلاي ونىمەن دوستىعىمىز نىعايادى. قۇداي تاعالانىڭ كوركەم سيپاتتارىنىڭ اسىلى دا اسقاعى — كۇش-قۇدىرەتى، دانالىعى، ادىلدىگى مەن سۇيىسپەنشىلىگى.
كۇش-قۇدىرەتى
«ۋا، الەمنىڭ ٵمىرشىسى ەحوبا! زور كۇشىڭمەن جانە قۇدىرەتتى قولىڭمەن اسپان مەن جەردى جاراتتىڭ» (ەرەميا 32:17).
قۇداي تاعالانىڭ قۇدىرەتى جاراتىلىستارىنان كورىنىس تاپقان. مىسالى، جازدىڭ شۋاقتى كۇنى دالاعا شىققاندا، كۇننىڭ دەنەڭىزدى قىزدىرىپ جاتقانىن سەزەسىز. كۇن قۇدايدىڭ زور قۇدىرەتىن پاش ەتەدى. ول قانشالىقتى قۋاتتى؟ كۇن يادروسىنىڭ تەمپەراتۋراسى شامامەن 15000000 C دەيىن جەتەدى. سونداي-اق كۇن ٵربىر سەكۋندتا ٴجۇز ميلليونداعان يادرولىق بومبانىڭ جارىلىسىنا تەڭ كەلەتىن ەنەرگيا ٴبولىپ شىعارادى.
دەسە دە كۇن اسپانداعى سانسىز تريلليون جۇلدىزدىڭ كوبىسىمەن سالىستىرعاندا كىپ-كىشكەنتاي. عالىمداردىڭ ەسەپتەۋى بويىنشا، الىپ قىزىل جۇلدىزداردىڭ ىشىندە كۇننەن ديامەترى شامامەن 1700 ەسە ۇلكەن جۇلدىز (UY Scuti) بار. بۇل الىپ جۇلدىزدى كۇننىڭ ورنىنا قويسا، ول جەر پلانەتاسىن قۇشاعىنا الىپ، يۋپيتەر
وربيتاسىنان دا اسىپ كەتەر ەدى. بۇل بىزگە ماقالانىڭ باسىندا كەلتىرىلگەن ەرەميا پايعامباردىڭ: «ۋا، ەحوبا! زور كۇشىڭمەن جانە قۇدىرەتتى قولىڭمەن اسپان مەن جەردى جاراتتىڭ»،— دەگەن سوزدەرىن تولىق ۇعىنۋعا كومەكتەسەدى.قۇداي قۇدىرەتىنىڭ بىزگە اكەلەر يگىلىگى. ٴبىز جاراتۋشىنىڭ قولىنان شىققان جاراتىلىستاردىڭ، اتاپ ايتقاندا، كۇن مەن جەر رەسۋرستارىنىڭ ارقاسىندا تىرشىلىك ەتەمىز. قالا بەرسە، قۇداي تاعالا ٶز قۇدىرەتىن جەكە ادامداردىڭ يگىلىگى ٷشىن دە قولدانادى. مىسالى، ٴبىرىنشى عاسىردا قۇداي يسا پايعامبارعا كەرەمەتتەر جاساۋعا كۇش دارىتقان. كيەلى جازبالاردا سول ۋاقىتتا «زاعيپتار كورىپ، اقساقتار ٴجۇرىپ، الاپەستەر تازارىپ، ساڭىراۋلار ەستىپ، ولگەندەر قايتا تىرىلگەنى» ايتىلعان (ماتاي 11:5). ال ٴبىزدىڭ زامانىمىزعا قاتىستى كيەلى جازبالاردا: «ول شارشاعانعا كۇش سيلايدى،.. ەحوباعا ٷمىت ارتاتىندار كۇش-قۋاتقا يە بولادى»،— دەلىنگەن (يشايا 40:29، 31). قۇداي تاعالا ٶمىردىڭ تاۋقىمەتىن كوتەرە الۋىمىز ٷشىن بىزگە «ادام كۇشىنەن اسقان كۇش» بەرەدى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 4:7). سارقىلماس كۇشىن ٴبىزدىڭ يگىلىگىمىزگە جۇمسايتىن وسىنداي قۇدايعا جاقىن بولعىڭىز كەلەر مە ەدى؟
دانالىعى
«ۋا، ەحوبا، ىستەرىڭ نەتكەن كوپ دەسەڭشى! سەن ولاردىڭ ٴبارىن دانالىقپەن جاسادىڭ» (ٴزابۇر 104:24).
قۇداي تاعالانىڭ جاراتىلىستارى جايلى كوبىرەك بىلگەن سايىن، ونىڭ دانالىعىنا تامسانا تۇسەمىز. ماسەلەن، بيوميمەتيكا نە بيوميميكريا دەگەن عىلىم سالاسى بويىنشا، عالىمدار قۇدايدىڭ تۋىندىلارىن زەرتتەپ، كەيىن سولارعا قاراپ وزدەرى جاساعان ونىمدەردى جەتىلدىرەدى. مىسالى، ولار فوتواپپاراتتىڭ لينزاسىن، ۇشاقتى وسىلاي ويلاپ تاپقان.
قۇدايدىڭ اسقان دانالىعى ادامنىڭ اعزاسىنان ەرەكشە كورىنىس تابادى. مىسالى، قۇرساقتاعى نارەستەنىڭ قالاي ٶسىپ داميتىنىن كورەيىك. ٴبارى ٴبىر عانا ۇرىقتانعان جاسۋشادان باستالادى. سول ٴبىر جاسۋشادا بارلىق قاجەتتى گەنەتيكالىق مالىمەتتەر ساقتالادى. بۇل جاسۋشا وزىنە ۇقساس كوپتەگەن جاسۋشا تۇزەدى. ال ٶز ۋاقىتى جەتكەندە، ولار تۇرلەنىپ، قان، جۇيكە، سۇيەك جاسۋشالارى سياقتى جۇزدەگەن ٴتۇرلى جاسۋشالارعا بولىنەدى. كوپ ۇزاماي نارەستەنىڭ مۇشەلەرى قالىپتاسىپ، جۇمىس ىستەي باستايدى. وسىلاي نەبارى توعىز ايدىڭ ىشىندە جالعىز جاسۋشادان نارەستەنىڭ ميللياردتاعان جاسۋشادان تۇراتىن دەنەسى تولىق قالىپتاسىپ شىعادى. بۇل عاجايىپ قۇبىلىسقا قاراپ، كيەلى كىتاپ جازۋشىسىنىڭ: «مەن ٶزىڭدى ماداقتايمىن، سەبەبى تاڭعالارلىقتاي كەرەمەت جاراتىلعانمىن»،— دەگەن سوزدەرىمەن ەرىكسىز كەلىسەسىڭ (ٴزابۇر 139:14).
قۇداي دانالىعىنىڭ بىزگە اكەلەر يگىلىگى. جاراتۋشى باقىتتى بولۋىمىز ٷشىن بىزگە نە قاجەت ەكەنىن بىلەدى. ۇشان-تەڭىز ٴبىلىم مەن تۇسىنىكتىڭ يەسى بولىپ تابىلاتىن ول ٶز ٴسوزى كيەلى كىتاپقا بىزگە ارناپ اقىل-كەڭەستەر جازدىرعان. مىسالى، وندا: «ٴبىر-ٴبىرىڭدى كەڭپەيىلمەن كەشىرىڭدەر»،— دەگەن كەڭەس بار (قولوستىقتارعا 3:13). بۇنى دانا كەڭەس دەسەك، قالت ايتپايمىز. دارىگەر ماماندار كەشىرىمشىل بولۋدىڭ ۇيقىعا، قان قىسىمىنا جاقسى اسەر ەتەتىنىن بايقاعان. سونداي-اق كەشىرىمشىلدىك جان كۇيزەلىسى مەن باسقا دا اۋرۋلاردىڭ الدىن الادى. قۇداي تاعالا كادەمىزگە جارايتىن كەڭەس بەرۋدەن تالمايتىن دانا دا قامقور دوس ىسپەتتى (تىموتەگە 2-حات 3:16، 17). وسىنداي تۇلعامەن دوس بولۋدى قالار ما ەدىڭىز؟
ادىلدىگى
«ەحوبا ادىلدىكتى سۇيەدى» (ٴزابۇر 37:28).
ەحوبا قۇداي تۋرالىقتان ەشقاشان تايمايدى. ويتكەنى «قۇدايدىڭ زۇلىمدىق جاساۋى، قۇدىرەت يەسىنىڭ جاماندىققا بارۋى مۇمكىن ەمەس!» (ٵيۇپ 34:10). كيەلى كىتاپتا قۇداي تۋرالى: «سەن حالىقتارعا ٵدىل سوت جۇرگىزەسىڭ»،— دەلىنگەندەي، ول ٵردايىم ادىلدىكپەن تورەلىك ەتەدى (ٴزابۇر 67:4). ەحوبا جۇرەكتى كورەتىندىكتەن، ەكىجۇزدىلىككە الدانبايدى. ٵر نارسەنىڭ ٴمان-جايىن بىلەتىن ول قاشاندا تۋراشىلدىقپەن ۇكىم شىعارادى (ٴسامۋيلدىڭ 1-جازباسى 16:7). دۇنيەدە ورىن الىپ جاتقان ادىلەتسىزدىك پەن جەمقورلىقتىڭ ەشقايسىسى دا قۇدايدىڭ كوزىنەن تاسا قالمايدى. ول جاقىن ارادا «زۇلىمداردىڭ جەر بەتىنەن قۇرىپ جوق بولاتىنىن» ۋادە ەتەدى (ناقىل سوزدەر 2:22).
الايدا قۇداي — جازالاۋعا اسىق تۇراتىن قاتال سوتتاۋشى ەمەس. ورىندى بولعاندا راقىمدىلىق تانىتۋعا اسىق قۇداي. كيەلى كىتاپتا ونىڭ ٴتىپتى وكىنىش بىلدىرەتىن زۇلىم ادامدارعا «مەيىرىمدى دە جاناشىر» ەكەنى ايتىلعان. ناعىز ادىلدىك دەگەن وسى ەمەس پە؟! (ٴزابۇر 103:8؛ پەتىردىڭ 2-حاتى 3:9).
قۇداي ادىلدىگىنىڭ بىزگە اكەلەر يگىلىگى. كيەلى جازبالاردا: «قۇداي ەشكىمدى الالامايدى... ول وزىنەن قورقاتىن جانە ٵدىل ارەكەت ەتەتىن ٵربىر ادامدى، قاي ۇلتتان شىقسا دا، قابىل الادى»،— دەپ جازىلعان (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 10:34، 35). قۇداي تاعالا ەشكىمدى الالاپ، ٴبولىپ-جارمايتىندىقتان، ۇلتىمىز، ٴبىلىمىمىز نە دارەجەمىز قانداي بولماسىن، وعان عيبادات ەتىپ، ىقىلاسىنا بولەنە الامىز. وسىلاي قۇداي ادىلدىگىنىڭ يگىلىگىن كورەمىز.
قۇداي ٶزىنىڭ ادىلدىگىن ۇعىنعانىمىزدى ٵرى پايداسىن كورگەنىمىزدى قالاپ، بىزگە ار-ۇجدان سيلادى. كيەلى جازبالاردا ار-ۇجدان ادامداردىڭ «جۇرەكتەرىندە جازۋلى» تۇرعان زاڭمەن سالىستىرىلعان. وسى زاڭ ريمدىكتەرگە 2:15). دۇرىس تاربيەلەنگەن ار-ۇجدان ٴبىزدى زياندى دا ادىلەتسىز ىستەردەن قاشىق بولۋعا تالپىندىرادى. ال قاتەلىك جاساپ قويساق، وكىنىپ، تۇزەلۋىمىزگە قوزعاۋ سالادى. راسىندا دا، بىزگە بەرىلگەن بۇل سي قۇداي تاعالانىڭ ٵدىل ەكەنىن پاش ەتىپ، وعان جاقىنداتا تۇسەدى.
ٸس-ارەكەتىمىزدىڭ دۇرىس-بۇرىستىعىن ايىرۋعا كومەكتەسەدى (سۇيىسپەنشىلىگى
«قۇداي — سۇيىسپەنشىلىك» (جوحاننىڭ 1-حاتى 4:8).
قۇداي تاعالا قۇدىرەتى، دانالىعى مەن ادىلدىگىن كەرەمەت جولمەن تانىتادى. ٴبىراق كيەلى جازبالاردان كورىنەتىندەي، ونىڭ ەڭ باستى قاسيەتى — سۇيىسپەنشىلىك. قۇدايدىڭ كۇشى ونى ارەكەت ەتۋگە قابىلەتتى ەتسە، ادىلدىگى مەن دانالىعى ىستەرىنە باعىت بەرەدى. ال ارەكەت ەتۋگە قوزعاۋ سالاتىن — سۇيىسپەنشىلىگى. قۇداي تاعالا سۇيىسپەنشىلىكتى ٵربىر ىسىنە ارقاۋ ەتەدى.
ەحوبا قۇداي ەشتەڭەگە مۇقتاج بولماسا دا، سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ قوزعاۋىمەن كوكتەگى جانە جەردەگى سانالى جاراتىلىستارعا ٶمىر بەردى. ول وسى سانالى جاراتىلىستاردى ٶزىنىڭ سۇيىسپەنشىلىگى مەن قامقورلىعىنا بولەگىسى كەلدى. قۇداي اسقان جومارتتىقپەن جەردى تاماشا ەتىپ جاراتىپ، ادام بالاسىن سوندا قونىستاندىردى. ول ٵلى كۇنگە دەيىن بۇكىل ادامزاتقا دەگەن ماحابباتىن پاش ەتىپ، «جاماندارعا دا، جاقسىلارعا دا كۇن ساۋلەسىن توككىزىپ، ادىلدەرگە دە، ادىلەتسىزدەرگە دە جاڭبىر جاۋدىرىپ» كەلەدى (ماتاي 5:45).
ەحوبا — «مەيىرىمدى،.. اينىماس سۇيىسپەنشىلىگى مول» قۇداي (ٴزابۇر 103:8). ول ٶزىن تانىپ-ٴبىلىپ، جاقىن بولعىسى كەلەتىن ادامداردى ەرەكشە سۇيەدى. ولاردىڭ ٴارقايسىسىنا جەكە كوڭىل بولەدى. ول ٴسىزدىڭ دە قامىڭىزدى ويلايدى (پەتىردىڭ 1-حاتى 5:7).
قۇداي سۇيىسپەنشىلىگىنىڭ بىزگە اكەلەر يگىلىگى. كۇننىڭ كوكجيەكتەن قىزارىپ باتۋى، ٴسابيدىڭ ٴتاتتى كۇلكىسى، جاقىن ادامىمىزدىڭ ماحابباتى بىزگە كۇن سايىن قۋانىش سيلايدى. ارينە، وسىنىڭ ٴبارى بولماسا، ادام تىرشىلىگىن جاساي بەرەر ەدى. ٴبىراق بۇلار ٶمىرىمىزدى ٴساندى ەتىپ، كوركەيتە تۇسەدى.
قۇدايدىڭ بىزگە دەگەن ماحابباتىنىڭ تاعى ٴبىر دالەلى — دۇعا ايتۋ مۇمكىندىگى. كيەلى كىتاپ ٴبىزدى: «ەش نارسەنى ۋايىمداماڭدار، بارلىق وتىنىشتەرىڭدى دۇعا ەتىپ، جالبارىنىپ، ريزاشىلىقپەن قۇدايعا بىلدىرىڭدەر»،— دەپ شاقىرادى. ەحوبا سۇيىسپەنشىلىگى مول اكە ىسپەتتى جۇرەك تۇپكىرىندەگى ۋايىمىمىزدى تىڭداعىسى كەلەدى. ٴبىزدى رياسىز جاقسى كورەتىندىكتەن، ول «ادام اقىلىنان اسقان تىنىشتىق» سيلاۋدى ۋادە ەتەدى (فىلىپىلىكتەرگە 4:6، 7).
قۇداي تاعالانىڭ اسقاق ٴتورت قاسيەتى — كۇش-قۇدىرەتى، دانالىعى، ادىلدىگى مەن سۇيىسپەنشىلىگى جايلى بىلگەنىڭىز قۇدايدى جاقىنىراق تانۋعا كومەكتەسكەن بولار. سولاي بولسا، جاراتۋشىعا دەگەن ريزاشىلىعىڭىز ارتۋ ٷشىن، ونىڭ ادامزات ٷشىن جاساعان ٵرى بولاشاقتا جاسايتىن جاقسىلىعى جايلى ٴبىلىڭىز.
قۇداي تاعالانىڭ سيپات-قاسيەتتەرى قانداي؟ ەحوبا قۇداي كىم-كىمنەن دە قۇدىرەتتى، دانا ٵرى ٵدىل. دەگەنمەن ونىڭ ەڭ نەگىزگى ٵرى ەڭ تارتىمدى قاسيەتى — سۇيىسپەنشىلىك