Keti Nge Fwete Vanda Masonga Ntangu Yonso?

KONSO muntu kevandaka masonga bantangu yankaka; ziku bantu mingi kevandaka masonga mbala mingi. Kansi bantu ikwa nge mezaba yina kesalaka ngolo na kuvanda masonga ntangu yonso?

Bubu yai, kukonda masonga kemonana mingi na mambu mingi ya luzingu. Ata mpidina, dibanza ya Nzambi na yina metala masonga mezabana mbote. Mu mbandu, bantu mingi mezaba mbote bangogo ya nsiku ya nana na kati ya Bansiku Kumi: “Kuyiba ve.” (Kubasika 20:15) Kansi, bantu mingi keyindulaka nde bantangu yankaka luzingu ya muntu to mambu ya yandi kekutana ti yo kepesa yandi nswa ya kuyiba to ya kukonda masonga na mambu yankaka. Bika beto tadila bambandu tatu ya kuyiba yina bantu kemonaka nde yo kele ve mbi.

Keti Kinsukami Kepesaka Muntu Nswa ya Kuyiba?

Mfumu mosi ya Roma kutubaka kilumbu mosi nde: “Kinsukami kele kisina ya ntetentete ya nku.” Muntu yina kele nsukami lenda yindula nde yandi kele ti nswa ya kuyiba. Bantu yina kemona yandi lenda ndima dyambu yina. Inki mutindu Yezu vandaka kutadila dyambu yai? Na bangwisana na yandi ti bansukami, yandi vandaka mpenza kufwila bo nkenda. “Yandi wilaka bo mawa.” (Matayo 9:36) Ata mpidina, ata mbala mosi ve yandi ndimaka nde kuyiba kele mbote. Kana mpidina, nsukami fwete sala inki?

Nzambi kemonisaka mawa na bantu yina kesosaka na kulemfukila yandi na masonga yonso, mpi yandi tasakumuna bikesa ya bo kesalaka sambu na kuzwa bima ya bo kele na yo mfunu. (Nkunga 37:25) Biblia kesila nde: “Mfumu Nzambi ta bika ve muntu ya mbote kufwa na nzala, kansi muntu ya mbi yandi ta yimina yandi bima ya yandi zola.” (Bingana 10:3) Keti nsukami lenda tula ntima na lusilu yai? Victorine kendimaka yo.

Victorine kele mufwidi mpi yandi kele ti bana tanu ya kele na nzo-nkanda; mpi luzingu na yandi kele ve pete. Yandi kezingaka na insi mosi ya kinsukami yina leta kepesaka mpenza ve lusadisu ya mbongo. Bantu kelutisaka luzingu ya konso kilumbu na nganda, kisika bo kevandaka ti mabaku mingi ya kuyiba. Kansi Victorine kewaka ve mpusa ya kuyiba. Yandi kesalaka yonso sambu na kuzwa bima yina yandi kele na yo mfunu na kutekaka na balabala. Sambu na nki yandi kele kaka masonga?

Yandi ketuba nde: “Ya ntete, mu kekwikilaka nde Nzambi kele masonga mpi nde yandi tavanda masonga na bangwisana na yandi ti mono kana mu landa mbandu na yandi. Ya zole, bana na mono lenda longuka masonga kaka kana bo mona yo na mono.”

 Inki mutindu yandi kenungaka? “Beto kele ti madya, bilele, mpi kisika ya kulala. Kansi, bantangu yankaka yo lombaka nde mu lomba lusadisu na banduku​—mu mbandu sambu na kufuta mbongo ya lupitalu yina mu kanaka ve. Konso ntangu mu vandaka kuzwa bima yina mu vandaka na yo mfunu. Sambu na nki? Sambu banduku na mono mezaba nde mu metendudilaka bo mambu na mono na masonga yonso, mpi mu kesosaka ve kuzwa bima kuluta yina mu kele na yo mfunu.

“Bana na mono kele masonga. Ntama mingi ve muntu mosi ya kezingaka na nzyunga na beto kumonaka mwa mbongo ya bibende na zulu ya mesa na beto mpi kuyulaka mono kana mu vandaka kuwa ve boma nde bana tabaka yo. Yandi kukaka ve kundima ntangu mu zabisaka yandi nde bana na mono lenda sala yo ve ata fyoti. Kukonda kuzabisa mono, yandi bakaka lukanu ya kumeka bo. Yandi bikaka na kinsweki ba 100 francs zole na nzo na beto kisika yina bana lendaka kumona yo kukonda mpasi. Ntangu yandi vutukaka na kilumbu ya melanda, yandi yitukaka na kumona nde mbongo vandaka kaka pana. Kuvanda ti bana ya kele masonga kele lusakumunu ya nene kuluta kuvanda ti bima mingi ya kinsuni.”

“Bantu Yonso Kesalaka Yo”

Kuyiba na kisalu mepanzanaka mingi. Yo yina bantu mingi keyindulaka nde, “Bantu yonso kesalaka yo, sambu na nki mu fwete sala yo ve?” Kansi Biblia ketuba nde: “Kulanda ve bantu mingi yina ke zola kusala mambu ya mbi.” (Kubasika 23:2) Victoire melandaka ndongisila yai. Keti yo menatilaka yandi mambote?

Ntangu yandi vandaka ti bamvula 19, Victoire kuzwaka kisalu na kompani mosi ya bo kesalaka mafuta ya ngasi. Ntama mingi ve yandi monaka nde bankento 40 yina vandaka kusala kuna vandaka kuyiba bangasi mpi kubumba yo na bitunga na bo. Konso wikendi, bo vandaka kuteka bangasi yango na ntalu ya mbongo kiteso ya salere ya bilumbu tatu to iya. Victoire ketuba nde: “Mu lenda tuba nde konso muntu vandaka kusala yo. Bo vandaka kuvingila nde mu sala bonso bo, kansi mu buyaka, mpi mu tubaka nde masonga kele mutindu na mono ya kuzinga. Bo sekaka mono, mpi bo tubaka nde mu vandaka kukonda dibaku mosi ya mbote.

“Kilumbu mosi ntangu beto vandaka kubasika na kompani, mfumu kubasikaka na kintulumukina. Yandi talaka kitunga ya konso muntu mpi kumonaka bangasi na bitunga yonso katula kaka ya mono. Bantu yonso yina bo kangaka, yo lombaka nde bo katula bo na kisalu to bo sala kisalu bamposo zole kukonda kubaka salere. Na nsungi yina ya bamposo zole, bankento yina kundimaka nde mu kondaka ve dibaku mosi ya mbote.”

“Kana Nge Melokuta Kima, Nge Lenda Bumba Yo”

Inki mutindu nge kekudiwaka kana nge lokuta kima mosi ya mfunu yina muntu mevidisa? Sambu na bantu mingi, bo kemonaka mbala mosi nde yo kele kima na bo, mpi yo kepusaka bo na kukatula konso ngindu yina lenda kwisila bo ya kuvutula yo. Ngindu na bo kele yai: “Kana nge melokuta kima, nge lenda bumba yo.” Bantu yankaka lenda tuba nde yo kele ve mbi na kusala yo. Nkutu bo keyindulaka nde, yo fwete vanda nde munkwa na yo mevila yo dezia. Bankaka ketubaka nde yo kele ve mukumba na bo ya kusosa munkwa na yo​—kisalu yina lenda lomba bikesa mingi.

Inki mutindu Nzambi ketadilaka dyambu yai? Kulonga 22:1-3 kemonisa nde yo vandaka kulomba ve nde muntu yina vandaka kulokuta kima kukumisa yo ya yandi mosi, kansi yo vandaka kulomba nde yandi bumba yo “tii kuna munkwa na yo ta kwisa kusosa yo,” mpi ‘yandi fwete pesa yandi’ kima yango. Kana muntu yina kulokutaka kima kuzabisaka yo ve, bo lendaka kutuba nde yandi yibaka. (Kubasika 22:8) Keti yo kele mfunu bubu yai? Christine kendima nde yo kele mfunu.

Christine kele direktere ya ekole privée mosi. Na Kitatu mosi yandi bakaka salere na yandi. Mutindu bantu mingi ya Afrika ya Westi kesalaka, yandi yidikaka mbongo yango na tubibuka mpi kutulaka yo na saki na yandi. Na nima yandi bakaka taxi-moto mpi kukwendaka na lukutakanu mosi. Ntangu yandi kumaka, yandi bakaka mbongo ya bibende na saki na yandi sambu na kufuta shofere. Sambu na mudidi yandi monaka ve nde tubibuka yina ya mbongo kubwaka na ntoto.

Mwa minuta na nima, Blaise yina kele ti bamvula 19, yina vandaka nzenza na kisika yina, kulutaka na balabala yina. Yandi zolaka kukutana ti nduku mosi na lukutakanu mosi yina  Christine kukwendaka. Yandi monaka tubibuka yina ya mbongo mpi kutulaka yo na poshe na yandi. Na nsuka ya lukutakanu, yandi zabisaka nduku na yandi nde yandi lokutaka kima mosi na nganda mpi nde konso muntu yina kuvidisaka kima mosi lenda binga yandi na telefone mpi kutendudila yandi yo.

Ntangu Christine kukumaka na nzo na nkokila yina, yandi vandaka na mawa ya kumona nde salere na yandi ya ngonda ya mvimba kuvandaka ve. Mposo mosi na nima, ntangu yandi zabisaka nduku na yandi Josephine nde yandi vidisaka mbongo, Josephine kuzabisaka yandi nde nzenza mosi ya kwisaka na lukutakanu yina kulokutaka kima mosi. Christine kubingaka Blaise na telefone mpi kusongaka yandi ntalu ya mbongo yina kuvilaka. Yandi vandaka na kyese mingi ntangu Blaise kuvutudilaka yandi mbongo yango. Inki beto lenda tuba sambu na Blaise? Yandi bumbaka mbongo yina na nsungi ya mposo mosi, kansi yandi tubaka nde, “Kyese yina mu waka na kuvutula mbongo yai kuvandaka mingi kuluta kyese ya kubumba yo.”

Sambu na Nki Bo Kesalaka Ngolo na Kuvanda Masonga Ntangu Yonso

Victorine, Victoire, mpi Blaise kezingaka na bisika ya kuswaswana mpi bo tatu mezabana ve. Kansi, bo kele ti kima mosi yina kevukisa bo: Bo kele Bambangi ya Yehowa mpi bo kekotilaka mambu ya Biblia kelongaka na yina metala masonga. Bo kevingilaka kulungana ya lusilu ya Nzambi ya nsi-ntoto mosi ya mpa. “Beto ke vingila nde Nzambi kubasisa zulu ya mpa ti ntoto ya mpa, yina ya yandi silaka beto; kuna bantu yonso ta lemfuka kaka na Nzambi konso ntangu.” Bantu yonso yina tazinga na ntangu yina tavanda bantu ya lunungu​—mpi ya masonga.​—2 Piere 3:13.

Victorine kele ti kivuvu mingi ve nde yandi takuma ti mbongo mingi na konso kiteso yina tii kuna Nzambi tasoba mambu. Ata mpidina, yandi kele mvwama na kimpeve, kima yina mbongo lenda sumba ve. Bana na yandi kele masonga mpi ti bikalulu ya mbote. Konso Lumingu bo kevandaka na kyese ntangu bo ketubilaka bamfinangani na bo mambu ya metala mambote ya Nzambi mpi ketendulaka mutindu yandi talungisa bampusa ya “bayina ke bingaka yandi na ntima ya mbote” mpi tatanina “bantu yonso yina ke lemfukaka na yandi.”​—Nkunga 145:7, 18, 20.

Na nima, Victoire kuyambulaka kompani ya mafuta ya ngasi. Yandi salaka mumbongo na yandi mosi mpi yantikaka kuteka gari (fufu ya manioko) na zandu. Masonga na yandi kubendaka bakiliya mingi. Ya kyeleka, ntama mingi ve yandi kukaka kufyotuna ntangu ya yandi vandaka kulutisa na zandu mpi kumaka kulutisa ntangu mingi na kuzabisa bankaka kivuvu ya kuzinga na nsi-ntoto yina kukonda masonga tavanda ve. Na nima yandi kwelaka, mpi yandi ti bakala na yandi kele ntangu yai baministre ya ntangu yonso.

Christine kuvidisaka mbongo na yandi na ntwala ya Nzo ya Kimfumu ya Bambangi ya Yehowa. Blaise kuzabaka ve bantu mingi yina kuvandaka na lukutakanu, kansi yandi zabaka nde bo vandaka bampangi na yandi Bakristu ya babakala mpi ya bankento, yina kesosaka kuvanda masonga ntangu yonso.

Bantu ikwa nge mezaba yina kesalaka ngolo na masonga yonso sambu na kuvanda masonga ntangu yonso? Yindula nde nge kele na kati ya bantu 50, 100, to 200 yina kele masonga. Bambangi ya Yehowa kevandaka na kyese ya mutindu yai na Banzo ya Kimfumu na bo. Sambu na nki ve kukwenda kuna mpi kuzabana ti bo?

[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 12]

“Kuvanda ti bana ya kele masonga kele lusakumunu ya nene kuluta kuvanda ti bima mingi ya kinsuni.”​—VICTORINE

[Lupangu ya kele na lutiti 14]

Keti Bingana 6:30 Kepesa Muntu Nswa ya Kuyiba?

Bingana 6:30 ketuba nde: “Keti bo lenda wila muyibi mawa nde nzala ya kudia me pusa yandi na kuyiba?” Keti bangogo yai kepesa muntu nswa ya kuyiba? Ata fyoti ve. Verse yina kele na nima ya verse yai kesonga nde sambu na Nzambi muyibi kele kaka na mukumba ya kimuyibi na yandi. Verse yina melanda ketuba nde: “Kansi kana bo kanga yandi, yandi fweti futa bima yina mbala nsambwadi; yandi fweti pesa bima yonso ya yandi ke na yo.” (Bingana 6:31) Ata muyibi yina keyiba sambu na nzala lenda vanda ve mbi kiteso mosi ti muntu yina keyiba sambu na bwimi to ti lukanu ya kusala bantu yina yandi keyiba mbi, yandi kele kaka na mukumba ya ‘kufuta.’ Bantu yina kezolaka nde Nzambi kundima bo fwete yiba ve ata sambu na konso kikuma yina.