Keti Mambu ya Yezu Kutubaka Kele ti Bupusi na Bisambu na Nge?

“Ntangu Yesu manisaka malongi yina, bantu vandaka kuyituka ngolo mutindu yandi vandaka kulonga.”​—MAT. 7:28.

1, 2. Sambu na nki bantu vandaka kuyituka ngolo mutindu Yezu vandaka kulonga?

 BETO fwete ndima mambu yina Yezu Kristu, Mwana mosi kaka ya kubutukaka ya Nzambi, kutubaka mpi kusadila yo na luzingu na beto. Ntembe kele ve nde ata muntu mosi ve metubaka bonso yandi. Yo yina, bantu kuyitukaka na mutindu yandi longaka na Disolo na Zulu ya Ngumba!​—Tanga Matayo 7:28, 29.

² Mwana ya Yehowa kulongaka ve bonso balongi ya Bansiku yina vandaka kulonga mambu ya kekatukaka na malongi ya bantu ya kukonda kukuka. Kristu kulongaka “ti kiyeka” sambu mambu yandi vandaka kutuba kukatukaka na  Nzambi. (Yoa. 12:50) Yo yina, bika beto tala mutindu mambu yankaka ya Yezu kutubaka na Disolo na Zulu ya Ngumba lenda, mpi fwete vanda ti bupusi na bisambu na beto.

Kusamba Ve Ata Fyoti Bonso Bantu ya Luvunu

3. Tuba na bunkufi mambu ya Yezu kutubaka na Matayo 6:5.

³ Kisambu kele kitini ya mfunu ya lusambu ya kyeleka, mpi beto fwete samba Yehowa mbala na mbala. Kansi, mambu ya Yezu kutubaka na Disolo na Zulu ya Ngumba fwete vanda ti bupusi na bisambu na beto. Yandi tubaka nde: “Kana beno ke samba Nzambi, beno vanda ve bonso bantu ya luvunu. Bo ke zolaka kuvanda ya kutelema sambu na kusamba na banzo ya bisambu ti na bampambu ya nzila sambu bantu yonso kumona bo. Mono ke tubila beno mambu ya kieleka: Bo me bakaka ntama matabisi na bo.”​—Mat. 6:5.

4-6. (a) Sambu na nki Bafarize vandaka kuzola kusamba “ya kutelema . . . na banzo ya bisambu ti na bampambu ya nzila”? (b) Inki mutindu bantu yina ya luvunu “me bakaka ntama matabisi na bo”?

⁴ Na ntangu ya kusamba, yo lombaka nde balongoki ya Yezu kulanda ve mbandu ya “bantu ya luvunu,” disongidila Bafarize yina vandaka kudimona bantu ya lunungu mpi vandaka kukusa bantu na kumonisaka nde bo vandaka kukangama na Nzambi. (Mat. 23:13-32) Bantu yai ya luvunu vandaka kuzola kusamba “ya kutelema . . . na banzo ya bisambu ti na bampambu ya nzila.” Sambu na nki? “Sambu bantu yonso kumona bo.” Bayuda ya mvu-nkama ya ntete kuvandaka ti kikalulu ya kusamba na kimvuka na ntangu ya kuyoka makabu na tempelo (kiteso ya ngunga ya uvwa ya suka mpi ya tatu ya nkokila). Bantu mingi yina vandaka kuzinga na Yeruzalemi vandaka kusamba kumosi ti kibuka ya bansambidi na kibansala ya tempelo. Sambu na Bayuda yina mekudipesaka na Nzambi kansi ya vandaka ve kuzinga na mbanza Yeruzalemi, mbala mingi bo vandaka kusamba mbala zole na kilumbu “ya kutelema . . . na banzo ya bisambu.”​—Fwanisa ti Luka 18:11, 13.

⁵ Sambu bantu mingi kuvandaka ve penepene ya tempelo to ya nzo ya kisambu sambu na bisambu ya beto mekatuka kutubila, bo lendaka kusamba na konso kifulu yina bo vandaka na bantangu yina. Bankaka vandaka kuzola nde bantangu ya bisambu kukukila bo na ntangu bo tavanda na “bampambu ya nzila.” Bo vandaka kuzola nde “bantu yonso” yina vandaka kuluta na bampambu yina “kumona bo.” Bantu yai ya luvunu ya vandaka kumonisa nde bo kekangamaka na Nzambi vandaka kusala “bisambu ya nda” sambu bantu yina keluta kusepela na bo. (Luka 20:47) Beto fwete vanda ve ti nkadilu ya mutindu yai.

⁶ Yezu kutubaka nde bantu yai ya luvunu “me bakaka ntama matabisi na bo.” Bo vandaka na mpusa ya ngolo nde bantu kuzaba mpi kukumisa bo, ebuna yo vandaka matabisi yonso yina bo zolaka kubaka, sambu Yehowa zolaka ve kupesa mvutu na bisambu na bo ya luvunu. Kansi, Nzambi tapesa mvutu na bisambu ya balongoki ya kyeleka ya Kristu, bonso yo kemonana na mambu yankaka ya Yezu kutubaka sambu na dyambu yai.

7. Ndongisila ya kusamba na “suku” na beto ketendula inki?

⁷ “Kansi kana nge ke zola kusamba, kota na suku na nge, kanga kielo, ebuna samba Tata na nge yina ke monikaka ve. Ebuna Tata na nge yina ke monaka mambu yina ya nge ke salaka na kinsweki, yandi ta pesa nge matabisi.” (Mat. 6:6) Ndongisila ya Yezu ya kusamba na suku na nima ya kukanga kyelo kutendulaka ve nde muntu lenda ve kusala kisambu na ntwala ya bantu na dibundu. Lukanu ya ndongisila yai kuvandaka ya kubuya kusamba na ntwala ya bantu sambu na kubenda dikebi na bo mpi kusosa lukumu. Beto fwete yibuka dyambu yai kana beto kele ti dibaku ya kusamba na ntwala ya bantu ya Nzambi na dibundu. Bika beto zitisa mpi bandongisila yankaka ya Yezu kupesaka na yina metala kisambu.

8. Na kutadila Matayo 6:7, nki mutindu ya mbi ya kusamba beto fwete buya?

⁸ “Kana beno ke samba, beno [tuba ve kima yo yina mosi mbala na mbala, NW] bonso bamimpani. Bo ke banzaka nde Nzambi ta wa bo sambu na bisambu na bo ya nda.” (Mat. 6:7) Yezu kutubilaka mutindu yankaka ya mbi ya kusamba, disongidila kutuba kima mosi mbala na mbala. Yandi zolaka kutuba ve nde beto fwete vutukila ve ata fyoti bisambu ya kupesa matondo to mambu yina beto kelombaka na masonga yonso na bisambu na beto. Na kilanga ya Getsemane, na mpimpa yina kuyitaka lufwa na yandi, Yezu kusambaka “diaka mutindu yandi sambaka ntete.”​—Mar. 14:32-39.

9, 10. Na nki mutindu beto fwete vutukilaka ve mambu na bisambu?

 ⁹ Yo tavanda mbote ve nde beto landa mbandu ya “bamimpani” yina kevutukilaka mambu na bisambu. Bo kevutukilaka “mbala na mbala” bangogo ya bo mekangaka na ntu yina kevandaka ti mambu mingi ya kukonda mfunu. Bansambidi ya nzambi ya luvunu Baale kubakaka ve mvutu ntangu bo sambaka mpi kubingaka zina na yandi “katuka suka tii midi. Bo vandaka kutuba na ndinga ya ngolo nde: ‘Baale, ndima bisambu na beto!’” (1 Bant. 18:26) Bubu yai, bamilio ya bantu kevutukilaka bisambu ya kevandaka ti mambu mingimingi mpi keyindulaka nde “Nzambi ta wa . . . bisambu na bo.” Kansi, bo kekudikusa. Ata mpidina, Yezu kesadisa beto na kubakisa nde kutuba mambu mingi na ‘bisambu ya nda’ mpi kuvutukila bangogo mbala na mbala kele na mfunu ve na meso ya Yehowa. Yandi tubaka dyaka nde:

¹⁰ “Beno vanda ve bonso bo, sambu Tata na beno ke zabaka na ntwala mambu yina ya beno ke na yo mfunu ntangu beno me lomba yandi yo ntete ve.” (Mat. 6:8) Bantwadisi mingi ya dibundu ya Bayuda kukumaka bonso Mimpani na kusadilaka bangogo mingimingi na ntangu ya kusamba. Kisambu ya masonga ya kupesa Yehowa matondo, ya kukumisa yandi, mpi ya kulomba bima, kele kitini ya mfunu ya lusambu ya kyeleka. (Filp. 4:6) Ata mpidina, yo tavanda mbi nde beto vutukila mambu ya mutindu mosi mbala na mbala na kuyindulaka nde kuvutukila kele mfunu sambu na kusonga Nzambi bampusa na beto. Ntangu beto kesamba, beto fwete yibuka nde beto ketuba na Muntu yina “ke zabaka na ntwala mambu yina ya [beto] ke na yo mfunu ntangu [beto] me lomba yandi yo ntete ve.”

11. Inki beto fwete vila ve kana beto kele ti dibaku ya kusala kisambu na ntwala ya bantu?

¹¹ Mambu ya Yezu kutubaka na yina metala bisambu yina mefwana ve fwete yibusa beto nde bangogo ya nenenene mpi ya kukonda mfunu keyitukisaka ve Nzambi. Beto fwete zaba mpi nde kusamba na ntwala ya bantu kele ve dibaku ya kusosa kuyitukisa bawi to kupusa bo na kudiyula nki ntangu kisambu yango tamana sambu bo tuba “Amen.” Kusadila kisambu sambu na kupesa baluzayisu to bandongisila na bawi, tawakana mpi ve ti ngindu ya mambu yina Yezu kutubaka na Disolo na Zulu ya Ngumba.

Yezu Kelonga Beto Mutindu ya Kusamba

12. Inki mutindu nge tatendula mambu yai ya beto kelombaka nde “zina na nge kuvanda ya santu”?

¹² Ata Yezu kukebisaka na kusadila dibaku ya nene ya kisambu na mutindu ya mbi, yandi longaka balongoki na yandi mutindu ya kusamba. (Tanga Matayo 6:9-13.) Yo kelomba ve kukanga kisambu ya mbandu na ntu sambu na kuvutukila yo mbala na mbala. Kansi, yo kepesa mbandu sambu na bisambu na beto. Mu mbandu, Yezu kutulaka Nzambi na kisika ya ntete na bangogo ya luyantiku: “Tata na beto kele na zulu, zina na nge [kuvanda, NW] ya santu.” (Mat. 6:9) Yo mefwana nde beto binga Yehowa “Tata na beto” sambu yandi kele Ngangi na beto yina kezingaka “na zulu,” ntama mpenza ti ntoto. (Kul. 32:6; 2 Bans. 6:21; Bis. 17:24, 28) Kusadila ya ngogo na ntalu bumbidi “beto” fwete yibusa beto nde bampangi na beto Bakristu mpi kele ti bangwisana ya ngolo ti  Nzambi. Kusamba nde “zina na nge kuvanda ya santu” kele mutindu ya kulomba nde Yehowa kusala mambu sambu na kudisantisa mpi kukatula nsoni yonso yina bo pakulaka na zina na yandi banda kukolama na Edeni. Sambu na kupesa mvutu na kisambu yai, Yehowa takatula mambi na ntoto mpidina yandi takudisantisa.​—Ezek. 36:23.

13. (a) Inki mutindu mambu ya beto kelombaka nde “Kimfumu na nge kwisa” talungana? (b) Kusalama ya luzolo ya Nzambi na ntoto tatendula inki?

¹³ “Kimfumu na nge kwisa, luzolo na nge kusalama awa na ntoto bonso na zulu.” (Mat. 6:10) Na kuwakana ti dyambu yai ya beto kelombaka na kisambu ya mbandu, beto fwete yibuka nde “Kimfumu” kele guvernema ya Mesia na zulu yina kele na maboko ya Kristu ti bantu ya santu ya mefutumukaka yina tayala ti yandi. (Dan. 7:13, 14, 18; Yez. 9:5, 6) Kusamba nde yo “kwisa” kele kulomba nde Kimfumu ya Nzambi kufwa bambeni yonso ya luyalu ya Nzambi na ntoto. Dyambu yai tasalama ntama mingi ve, mpi tayidika nzila ya paladisu na ntoto ya mvimba kisika lunungu, ngemba mpi kimvwama tavanda. (Nk. 72:1-15; Dan. 2:44; 2 Pie. 3:13) Luzolo ya Yehowa kesalama na zulu, ebuna kusamba nde yo salama na ntoto kele kulomba nde Nzambi kulungisa balukanu na yandi na ntoto mpi kukatula bambeni na yandi bubu yai mutindu yandi salaka yo na ntangu ya ntama.​—Tanga Nkunga 83:2, 3, 14-19.

14. Sambu na nki yo mefwana nde beto lomba “madia” sambu na kilumbu yai?

¹⁴ “Pesa beto bubu yai madia yina ya beto ke na yo mfunu.” (Mat. 6:11; Luka 11:3) Ntangu beto kelombaka dyambu yai na kisambu, beto kelombaka nde Nzambi kupesa beto madya yina beto kevandaka na yo mfunu sambu na kilumbu yai. Yo ketendula nde beto kevandaka ti lukwikilu nde Yehowa kele ti makuki ya kulungisa bampusa na beto konso kilumbu. Kisambu yai ketendula ve kulomba bima yina kele na zulu ya yina beto kevandaka na yo mfunu. Kulomba sambu na bampusa na beto ya konso kilumbu lenda yibusa beto nde Nzambi kupesaka bantu ya Izraele munsiku ya kulokuta mana “yina me fwana sambu na kilumbu yina.”​—Kub. 16:4.

15. Inki beto fwete sala sambu Yehowa kulolula beto?

¹⁵ Dyambu yankaka ya kulomba na kisambu ya mbandu kebenda dikebi na beto na kima mosi ya beto fwete sala. Yezu kutubaka nde: “Lolula beto bantu ya masumu mutindu beto mpi me lolulaka bantu yina me salaka beto mbi.” (Mat. 6:12) Beto lenda kinga nde Yehowa kulolula beto kaka kana beto “me lolulaka” bantu yina kesala beto mbi. (Tanga Matayo 6:14, 15.) Beto fwete lolula bankaka na luzolo yonso.​—Ef. 4:32; Kol. 3:13.

16. Inki mutindu beto fwete bakisa mambu ya beto kelombaka na yina metala mpukumuna mpi kukatulama na maboko ya muntu ya mbi?

¹⁶ “[Twala beto mu mpukumunu ve, Luwawanu Yampa], kansi katula beto na maboko ya muntu ya mbi.” (Mat. 6:13) Inki mutindu beto fwete bakisa mambu zole yai ya kele mutindu mosi na kisambu ya mbandu ya Yezu? Dyambu ya kyeleka kele nde: Yehowa kepukumunaka beto ve na kusala masumu. (Tanga Yakobo 1:13.) Satana, “muntu ya mbi,” kele muntu ya kepukumunaka beto. (Mat. 4:3) Kansi, Biblia ketubilaka mambu yina Nzambi kepesaka kaka nzila bonso nde yandi kesala yo. (Ruti 1:20, 21; Lo. 11:5) Yo yina, kusamba nde “twala beto mu mpukumunu ve” kele kulomba nde Yehowa kupesa ve nzila nde beto kubwa na ntangu beto kevandaka na mpukumuna ya kukolama na yandi. Nsukansuka, kusamba nde “katula beto na maboko ya muntu ya mbi” kele kulomba nde Yehowa kupesa ve Satana nzila ya kununga beto. Mpi beto lenda tula ntima nde Nzambi ‘tabika ve nde Satana kumeka beto na kumeka yina me luta ngolo na beto.’​—Tanga 1 Korinto 10:13.

‘Landa na Kulomba, na Kusosa, mpi na Kubula na Kielo’

17, 18. ‘Kulanda na kulomba, na kusosa, mpi na kubula na kielo’ ketendula inki?

¹⁷ Ntumwa Polo kulongisilaka bampangi Bakristu nde: “Beno samba Nzambi konso ntangu.” (Roma 12:12) Yezu kupesaka ndongisila ya mutindu mosi ntangu yandi tubaka nde: “Beno landa kaka na kulomba mambu yina ya beno ke na yo mfunu, ebuna Nzambi ta pesa beno yo; beno landa kaka na kusosa mambu yina ya beno ke na yo mfunu, ebuna beno ta mona yo; beno landa kaka na kubula na kielo, ebuna Nzambi ta kangudila beno yo. Sambu konso muntu ke lombaka mambu yina ya yandi ke na yo mfunu, yandi ta baka yo; konso muntu yina ke sosaka mambu yina ya yandi ke na yo mfunu, yandi ta mona yo; konso muntu yina ke  bulaka na kielo, Nzambi ta kangudila yandi yo.” (Mat. 7:7, 8) Yo mefwana mpenza na ‘kulanda kaka na kulomba’ konso kima yina kewakana ti luzolo ya Nzambi. Na kuwakana ti bangogo ya Yezu, ntumwa Yoane kusonikaka nde: “Beto ke na kikesa na kutelama na meso ya Nzambi sambu, kana beto ke lomba konso kima bonso kele luzolo na yandi, beto zaba mbote nde yandi ke wila beto.”​—1 Yoa. 5:14.

¹⁸ Ndongisila ya Yezu ya ‘kulanda na kulomba mpi na kusosa’ ketendula nde beto fwete samba na masonga yonso mpi kuyambula ve. Yo kele mpi mfunu nde beto “landa kaka na kubula na kielo” sambu na kukota na Kimfumu mpi kubaka balusakumunu, mambote, mpi matabisi na yo. Kansi, keti beto lenda tula ntima nde Nzambi tapesa mvutu na bisambu na beto? Ee, beto lenda tula ntima kana beto kele ya kwikama na Yehowa, sambu Kristu kutubaka nde: “Konso muntu ke lombaka mambu yina ya yandi ke na yo mfunu, yandi ta baka yo; konso muntu yina ke sosaka mambu yina ya yandi ke na yo mfunu, yandi ta mona yo; konso muntu yina ke bulaka na kielo, Nzambi ta kangudila yandi yo.” Mambu mingi yina bansadi ya Yehowa mekutanaka na yo kemonisa nde Nzambi kele mpenza muntu ya “ke ndimaka bisambu.”​—Nk. 65:3.

19, 20. Na kutadila bangogo ya Yezu yina kele na Matayo 7:9-11, nki mutindu Yehowa kele bonso tata mosi ya zola?

¹⁹ Yezu kufwanisaka Nzambi ti tata mosi ya zola yina kepesaka bima ya mbote na bana na yandi. Yindula nde nge vandaka pana ntangu Yezu kusalaka Disolo na Zulu ya Ngumba mpi nge waka Yezu ketuba nde: “Na kati na beno, kana nge kele tata, ebuna mwana na nge kulomba nge mampa, keti nge ta pesa yandi ditadi? To kana yandi kulomba nge mbisi ya masa, keti nge ta pesa yandi musobi? Ebuna beno bantu ya mbi, kana beno zaba kupesa makabu ya mbote na bana na beno, zaba nde Tata na beno yina kele na zulu ta pesa mpenza bima ya mbote na bantu yina ke lombaka yandi yo!”​—Mat. 7:9-11.

²⁰ Muntu yina kele tata, ata bo mefwanisa yandi ti ‘muntu ya mbi’ sambu na masumu ya bantu mebakaka na Adami, kezolaka bana na yandi. Yandi takusa ve mwana na yandi, kansi yandi tasala yonso sambu na kupesa yandi “makabu ya mbote.” Sambu yandi kesadilaka beto mambu bonso tata, Tata na beto ya zola yina kele na zulu kepesaka beto “bima ya mbote,” mu mbandu mpeve santu na yandi. (Luka 11:13) Sambu Yehowa kele Muntu ya kepesaka “makabu yonso ya mbote mpenza,” kusadila yandi kisalu yina yandi kendimaka lenda pesa beto kikesa.​—Yak. 1:17.

Landa na Kubaka Mambote na Mambu ya Yezu Kutubaka

21, 22. Inki kebenda dikebi na yina metala Disolo na Zulu ya Ngumba, mpi nki mutindu nge kekudiwa sambu na mambu yai ya Yezu kutubaka?

²¹ Disolo na Zulu ya Ngumba kuvandaka mpenza disolo ya kuluta nene yina mesalamaka ntete ve na ntoto. Yo keyitukisa sambu na mambu yina yo kelonga na yina metala Nzambi mpi na bangogo na yo ya pwelele. Mutindu bangindu ya beto metadila na masolo yai ya melandana memonisa yo, beto lenda baka mpenza mambote kana beto kesadila bandongisila yina kele na disolo yai ya Yezu. Mambu yai ya yandi tubaka lenda tomisa luzingu na beto bubu yai mpi kupesa beto kivuvu ya kyese sambu na bilumbu kekwisa.

²² Na masolo yai, beto metadila kaka ndambu ya mambu ya kimpeve ya ntalu mingi yina kele na Disolo ya Yezu na Zulu ya Ngumba. Mpila ya kuyituka kele ve kana bantu yina kuwaka disolo na yandi “vandaka kuyituka ngolo mutindu yandi vandaka kulonga.” (Mat. 7:28) Ntembe kele ve nde beto mpi tayituka ntangu beto takotisa na mabanza ti na ntima na beto mambu yai ti yankaka ya mfunu mingi mpenza yina Longi ya Nene, Yezu Kristu, kutubaka.

Inki Kele Bamvutu na Nge?

• Inki Yezu kutubaka na yina metala bisambu ya luvunu?

• Sambu na nki beto fwete buya kuvutukila bangogo ntangu beto kesamba?

• Kisambu ya mbandu ya Yezu kele ti nki mambu yina beto fwete lomba?

• Inki mutindu beto lenda ‘landa na kulomba, na kusosa, mpi na kubula na kielo’?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 15]

Keti nge mezaba sambu na nki yo mefwana na kusamba sambu na madya na beto ya konso kilumbu?