Beno Vanda Bambeni ya Satana, Ebuna Yandi Tatina!
Beno Vanda Bambeni ya Satana, Ebuna Yandi Tatina!
“Beno lemfuka na Nzambi; beno vanda bambeni ya Satana, ebuna yandi ta tina beno.”—YAKOBO 4:7.
1, 2. (a) Inki kikalulu ya Dyabulu kemonana na mambu yina kele na kapu ya 14 ya Yezaya? (b) Inki bangyufula beto tatadila?
DYABULU kele mbandu ya mbi ya lulendo. Bo monisaka lulendo na yandi na bangogo yina profete Yezaya kusonikaka. Bamvula kuluta 100 na ntwala nde Babylonia kukuma ngolo ya nene ya inza, Yezaya kumonisaka bantu ya Yehowa bonso nde bo ketubila “ntotila ya bwala Babilone” mambu yai: “Nge vandaka kutuba nde: ‘Mono ta tombuka na zulu, mono ta tula kiti na mono ya kimfumu kuna na zulu ya bambwetete ya Nzambi [bantotila ya kikanda ya Davidi]. . . . Mono ta vanda kiteso mosi [ti Muntu ya Kuluta Kuzanguka, NW]!’” (Yezaya 14:3, 4, 12-15; Kutanga 24:17) Lulendo ya “ntotila ya bwala Babylone” kufwananaka ti mpeve ya Satana, “nzambi ya ntangu yai.” (2 Korinto 4:4) Kansi, lulendo ya Satana tasuka na lufwa, nkutu kaka mutindu dikanda ya kimfumu ya Babylone kusukaka na mutindu mosi ya nsoni.
2 Kansi, kana Dyabulu kele kaka na luzingu, bangyufula bonso yai lenda landa na kuyangisa beto: Keti beto fwete wa Satana boma? Sambu na nki yandi kepusaka bantu na kunyokula Bakristu? Inki mutindu beto lenda buya nde Dyabulu kukusa beto?
Keti Beto Fwete Wa Dyabulu Boma?
3, 4. Sambu na nki Bakristu ya kupakulama ti banduku na bo kewaka ve Dyabulu boma?
3 Bangogo yai ya Yezu Kristu kepesaka mpenza Bakristu ya kupakulama kikesa: “Kuwa boma ve sambu na mpasi yina ya nge ta mona. Kuwa: Satana ta tula bantu ya nkaka na kati na beno na boloko sambu na kumeka beno; beno ta mona mpasi bilumbu kumi. Simba kaka lukwikilu na nge tii na kilumbu ya nge ta fwa, ebuna mono ta pesa nge moyo yina kele bonso mpu ya lukumu.” (Kusonga 2:10) Bapakulami ti banduku na bo yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto kewaka ve Dyabulu boma. Kikalulu yai ya kukonda kuwa boma kekatukaka ve na ngolo yina bo kebutukaka ti yo. Yo kele sambu bo kevandaka na boma ya mbote ya Nzambi mpi bo ‘ketinaka na nsi ya mapapu na yandi.’—Nkunga 34:10; 36:8.
4 Balongoki ya ntete mpi ya kukonda boma ya Yezu Kristu kubikalaka ya kwikama tii na lufwa ata bo kutanaka ti bampasi. Bo waka ve boma ya mambu yina Satana Dyabulu lendaka kusala bo, sambu bo zabaka nde Yehowa zolaka kuyambula ve ata fyoti bantu yina kele ya kwikama na Yandi. Mutindu mosi, na ntwala ya kimbeni ya ngolo ya bilumbu yai, Bakristu ya kupakulama mpi banduku na bo ya mekudipesaka kele ti lukanu ya kubikala kaka ya kwikama na Nzambi. Kansi,
ntumwa Polo kumonisaka nde Dyabulu lendaka kufwa bantu. Keti dyambu yai fwete pusa beto ve na kuwa boma?5. Inki mambu beto kelonguka na Baebreo 2:14, 15?
5 Polo kutubaka nde Yezu kumaka muntu yina ke na nitu ti menga na mpila nde “na lufwa na yandi, yandi fwa Satana yina ke na kiyeka ya lufwa. Yandi kumaka mpi muntu sambu na kukatula bantu yonso yina vandaka bonso bampika na luzingu na bo yonso; sambu bo vandaka na boma sambu na lufwa.” (Baebreo 2:14, 15) Sambu Satana “ke na kiyeka ya lufwa,” yandi sadilaka Yudasi Muyekudi, bamfumu ya Bayuda, ti bantu ya Roma sambu na kufwa Yezu. (Luka 22:3; Yoane 13:26, 27) Kansi, na nsadisa ya lufwa na yandi ya kimenga, Yezu kukatulaka bantu ya masumu na kiyeka ya Satana mpi yandi pesaka beto dibaku ya kubaka luzingu ya mvula na mvula.—Yoane 3:16.
6, 7. Tii na nki kiteso Satana kele ti ngolo ya kufwa bantu?
6 Tii na nki kiteso Satana kele ti ngolo ya kufwa bantu? Banda na luyantiku ya bisalu ya mbi ya Satana, luvunu mpi lutwadisu na yandi mekotisaka lufwa na kati ya bantu. Yo kele sambu Adami kusumukaka, ebuna yandi lutisaka disumu ti lufwa na dibuta ya bantu. (Roma 5:12) Dyaka, bansadi ya Satana ya kele na ntoto menyokulaka bansambidi ya Yehowa, bantangu yankaka tii na lufwa, nkutu kaka mutindu bo salaka sambu na Yezu Kristu.
7 Ata mpidina, beto fwete yindula ve nde Dyabulu lenda fwa konso muntu yina yandi kezola kufwa. Nzambi ketaninaka bantu na Yandi mpi yandi tabika ve nzila ata fyoti nde Satana kumanisa bansambidi na yandi yonso ya kyeleka na ntoto. (Roma 14:8) Ya kyeleka, Yehowa kepesaka nzila nde bantu na yandi yonso kukutana ti bampasi, mpi yandi kepesaka nzila nde bankaka na kati na beto kufwa sambu na bitumba yina Dyabulu kenwanisaka beto. Kansi, Masonuku kepesa kivuvu ya kitoko ya lufutumuku sambu na bantu yina kele na ‘mukanda [ya Nzambi] ya ngibuka’—mpi Dyabulu lenda sala mpenza ve ata kima mosi sambu bantu yai kuvutuka ve na luzingu!—Malashi 3:16, NW; Yoane 5:28, 29; Bisalu 24:15.
Sambu na nki Satana Kemonisaka Beto Mpasi?
8. Sambu na nki Satana kemonisaka bansadi ya Nzambi mpasi?
8 Kana beto kele bansadi ya kwikama ya Nzambi, kele ti kikuma mosi ya nene ya kesalaka nde Dyabulu kumonisa beto mpasi. Lukanu na yandi kele ya kupusa beto na kubuya lukwikilu na beto. Beto kele ti bangwisana ya mbote ti Tata na beto ya zulu, ebuna Satana kezolaka kufwa yo. Dyambu yai fwete yitukisa beto ve. Na Edeni, Yehowa kutubaka nde kimbeni tavanda na kati ya “nkento” na yandi ya kifwani ti “nyoka” mpi na kati ya ‘bankuna’ na bo. (Kuyantika 3:14, 15, NW) Masonuku kebinga Dyabulu ‘nyoka ya ntama’ mpi yo kemonisa nde ntangu na yandi mebikala fyoti mpi yandi medasuka. (Kusonga 12:9, 12) Mutindu kimbeni na kati ya ‘bankuna’ yai zole kelandana, bantu yina kesadila Yehowa na kwikama yonso lenda vingila nde bo monisa bo mpasi. (2 Timoteo 3:12) Keti nge mezaba kikuma ya kyeleka yina kepusaka Satana na kumonisa beto mpasi?
9, 10. Inki ntembe Dyabulu mebasisaka, mpi nki mutindu yo ketadila bikalulu ya bantu?
9 Satana mebasisaka ntembe sambu na kimfumu ya inza ya mvimba. Yandi mebasisaka mpi ntembe yankaka, ntembe yina metala kwikama ya bantu na Ngangi na bo. Satana kumonisaka Yobi yina kuvandaka muntu ya kwikama mpasi. Sambu na inki? Sambu na kufwa kwikama ya Yobi na Yehowa. Nkento ya Yobi ti bantu tatu ‘yina vandaka kuzola kukatula yandi mawa kansi yina yikaka yandi mpasi’ vandaka kulungisa lukanu ya Dyabulu na ntangu yina. Mutindu Mukanda ya Yobi kemonisa yo, Dyabulu kutulaka ntembe na Nzambi, yandi tubaka nde ata muntu mosi ve tabikala ya kwikama na Yandi kana yandi pesa Satana nzila ya kumeka bo. Kansi Yobi kubikalaka ya kwikama, ebuna yandi monisaka nde Satana kele muntu ya luvunu. (Yobi 1:8–2:9; 16:2; 27:5; 31:6) Bubu yai, Dyabulu kemonisaka Bambangi ya Yehowa mpasi sambu na kufwa kwikama na bo mpi kumonisa nde mambu ya yandi tubaka kele kyeleka.
10 Kuzaba nde Satana kemonisaka beto mpasi sambu yandi kezolaka mpenza kufwa kwikama na beto na Nzambi fwete sadisa beto na kuvanda ngolo mpi kikesa. (Kulonga 31:6) Nzambi na beto kele Mfumu ya Bima Yonso, mpi yandi tasadisa beto na kubikala ya kwikama. Bika nde konso ntangu beto sosa kusepedisa ntima ya Yehowa na kutaninaka kwikama na beto, mpi kupesa yandi mvutu ya kuvutula na muntu ya nene ya kefingaka bantu, Satana Dyabulu.—Bingana 27:11.
“Katula Beto na Maboko ya Muntu ya Mbi”
11. Kusamba nde, “Kubikisa beto ve na kumona mpasi ya kuluta mingi,” ketendula inki?
11 Kutanina kwikama kele ve dyambu mosi ya pete; yo kelombaka kisambu ya masonga. Bangogo ya lusambu ya mbandu kesadisaka mpenza. Na verse mosi, Yezu tubaka nde: “Kubikisa beto ve na kumona mpasi ya kuluta mingi, kansi katula beto na maboko ya muntu ya mbi.” (Matayo 6:13) Yehowa kepukumunaka beto ve na kusala masumu. (Yakobo 1:13, Kuwakana ya Mpa) Kansi, bantangu yankaka Masonuku ketubaka nde yandi kesala mambu to dyambu mosi buna, ntangu yandi kepesaka nzila nde yo salama. (Ruti 1:20, 21) Kana beto samba mutindu Yezu kutubaka, pana beto kelomba Yehowa nde yandi bikisa ve nde beto mona mpasi ya kuluta mingi. Mpi yandi tawa beto mpenza, sambu Masonuku kendimisa beto nde: “Nzambi ke salaka kaka mambu yina ya yandi me tubaka, sambu yandi ta bika beno ve nde Satana kumeka beno na kumeka yina me luta ngolo na beno. Kansi, kana mpukumunu me kwisila beno, kaka na ntangu yo yina Nzambi ta pesa beno ngolo; mpidina mpukumunu lenda bwisa beno ve.”—1 Korinto 10:13.
12. Sambu na nki beto kesambaka nde: “Katula beto na maboko ya muntu ya mbi”?
12 Na nima ya kutubila mpukumuna na kisambu ya mbandu, Yezu kutubaka mpenza nde: “katula beto na maboko ya muntu ya mbi.” Bambalula yankaka ya Biblia kesonikaka nde: “Katula beto na mambi” (King James Version; Revised Standard Version) to “Tanina beto na mambi.” (Contemporary English Version) Kansi, na Masonuku bo kesadilaka mingimingi bangogo ‘katula na’ sambu na bantu, mpi Evanzile ya Matayo kebinga Dyabulu nde “Mpukumuni,” disongidila muntu. (Matayo 4:3, 11, NW) Yo yina, yo kele mfunu nde beto samba sambu Nzambi kukatula beto na maboko ya “muntu ya mbi,” Satana Dyabulu. Yandi kesosaka kupusa beto na kusala masumu. (1 Tesalonika 3:5) Ntangu beto kesambaka nde, “katula beto na maboko ya muntu ya mbi,” beto kelombaka Tata na beto ya zulu na kutwadisa beto mpi na kusadisa beto na mpila nde Dyabulu kukusa beto ve.
Kubika Ve nde Dyabulu Kukusa Nge
13, 14. Sambu na nki yo lombaka nde Bakorinto kusoba mutindu bo vandaka kutadila bakala mosi yina kusalaka pite?
13 Ntangu Polo kulongisilaka Bakristu ya Korinto na kuvanda na kikalulu ya kulolula, yandi sonikaka nde: “Kana beno me lolula konso muntu yina me sala masumu, mono mpi ta lolula yandi. Kana mono lolulaka muntu, mono salaka yo sambu na beno, na meso ya Kristo, na mpila nde Satana kukusa beto ve; sambu beto zaba mayele na yandi.” (2 Korinto 2:10, 11) Dyabulu lenda kusa beto na mitindu mingi, kansi sambu na nki Polo kutubaka mambu ya beto mekatuka kutanga?
14 Polo kunganinaka Bakorinto sambu bo pesaka nzila nde bakala mosi ya pite kubikala na dibundu. Yo fwete vanda nde dyambu yai kusepedisaka Satana, sambu na nsoni yina kubwilaka dibundu sambu yo ndimaka ‘pite yina kele nsoni mpenza, mpi yina ata bamimpani lenda sala ve.’ Nsukansuka, bo basisaka nsumuki yina na dibundu. (1 Korinto 5:1-5, 11-13) Na nima bakala yango kubalulaka ntima. Kana Bakorinto kubuyaka na kulolula mpi na kuvutula bakala yina na dibundu, Dyabulu zolaka kukusa bo na mutindu yankaka. Inki mutindu? Bo zolaka kumonisa kikalulu ya nku mpi ya kukonda mawa, bonso Satana yandi mosi. Kana bakala yina kubalulaka ntima kukumaka “na mawa ya kuluta nene” mpi yandi yambulaka na kusadila Nzambi, mingimingi bankuluntu zolaka kuvanda na foti na dyambu yai na meso ya Yehowa, Nzambi na beto ya kewilaka bantu mawa. (2 Korinto 2:7; Yakobo 2:13; 3:1) Ya kyeleka, ata Mukristu mosi ya kyeleka ve tazola kulanda mbandu ya Satana na kuvandaka ntima mbi, nku, mpi kukonda mawa.
Binwaninu ya Kekatukaka na Nzambi Ketaninaka Beto
15. Inki bitumba beto kenwana, mpi kununga na beto ketadila inki?
15 Kana beto kezola nde Nzambi kukatula beto na maboko ya Dyabulu, beto fwete nwana bitumba ya kimpeve ti bampeve ya mbi. Kununga na bitumba yai ketadila mutindu beto kelwata “binwaninu yonso ya Nzambi ke pesaka.” (Efezo 6:11-18) “Kinkutu ya bibende ya lunungu” kele kinwaninu mosi na kati ya binwaninu yango. (Efezo 6:14, NW) Ntotila Saule ya Izraele ya ntama kulemfukaka ve na Nzambi mpi yandi kondaka mpeve santu. (1 Samuele 15:22, 23) Kansi kana beto sala mambu ya lunungu mpi beto lwata binwaninu yonso ya kimpeve, beto tavanda na mpeve santu ya Nzambi mpi ti lutaninu yina beto kele na yo mfunu sambu na kunwana ti Satana mpi bademo, bawanzyo na yandi ya mbi.—Bingana 18:10.
16. Inki mutindu beto lenda landa na kuvanda ntangu yonso na lutaninu kontre bampeve ya mbi?
16 Sambu beto landa na kuvanda na lutaninu kontre bampeve ya mbi, beto kele na mfunu ya mambu bonso, kutanga mpi kulonguka Ndinga ya Nzambi mbala na mbala, mpi kusadila mbote mikanda yina “nsadi ya kwikama” (NW) kepesaka beto. (Luka 12:42) Na mutindu yina, beto tafulusa mabanza na beto ti mambu ya kitoko ya kimpeve, na kuwakana ti ndongisila yai ya Polo: “Bampangi, . . . beno yindula mambu yina kele ya kieleka, ti ya luzitu, ti ya kufwana, ti ya kinzambi, ti ya kiese, ti ya lukumu, ti ya mbote, ti ya bo fweti zitisa.”—Filipi 4:8.
17. Inki tasadisa beto na kuvanda bansamuni ya mbote ya nsangu ya mbote?
Efezo 6:15, NW) Kuvukana mbala na mbala na balukutakanu ya Bukristu kesadisaka beto na kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi. Beto kebakaka kyese mingi kibeni na kusadisa bankaka na kulonguka kyeleka ya Nzambi mpi na kusepela na kimpwanza ya kimpeve! (Yoane 8:32) “Mbele ya kimpeve, disongidila ndinga ya Nzambi,” kele mfunu sambu na kuditanina na malongi ya luvunu mpi na “bima yina mekangamaka ngolo.” (Efezo 6:17; 2 Korinto 10:4, 5, NW) Kusadila mbote Biblia, Ndinga ya kusonama ya Nzambi, kesadisaka beto na kulonga kyeleka mpi yo ketaninaka beto sambu beto bwa ve na mayele ya Dyabulu.
17 Yehowa kesadisaka beto na ‘kulwata bisadilu ya nsangu ya mbote ya ngemba na makulu na beto.’ (18. Inki mutindu beto lenda “vanda kaka ngolo na mpila nde mayele ya Dyabulu kubwisa beto ve”?
18 Polo kuyantikaka kutubila binwaninu na beto ya kimpeve na bangogo yai: “Beno vanda ngolo sambu na kimvuka na beno ti Mfumu Yesu ti sambu na ngolo na yandi ya nene. Beno lwata binwaninu yonso ya Nzambi [sambu beno vanda kaka ngolo na mpila nde mayele ya Dyabulu kubwisa beno ve, NW].” (Efezo 6:10, 11) Ngogo ya Kigreki ya bo mebalula nde ‘kuvanda kaka ngolo’ ketadila mutindu soda kebikalaka kaka na pozisio na yandi. Beto kevandaka kaka ngolo na bitumba ya kimpeve, ata Satana kesadilaka bamwaye mingi ya mbi sambu na kubebisa bumosi ti malongi na beto, to sambu na kufwa kwikama na beto na Nzambi. Kansi, bitumba yina Dyabulu kenwanisaka beto kekwendaka ve ntama—mpi yandi tanunga ve ata fyoti! *
Beno Vanda Bambeni ya Dyabulu, Ebuna Yandi Tatina
19. Tanga mutindu mosi ya beto lenda landa na kuvanda bambeni ya Dyabulu.
19 Beto lenda nunga na mvita na beto ya kimpeve ti Dyabulu mpi bampeve ya mbi ya yandi ketwadisaka. Beto kele ve ata ti kikuma mosi ya kutekita na boma ya Satana, sambu longoki Yakobo kusonikaka nde: “Beno lemfuka na Nzambi; beno vanda bambeni ya Satana, ebuna yandi ta tina beno, yandi ta kwenda ntama.” (Yakobo 4:7) Mutindu mosi ya beto lenda landa na kuvanda bambeni ya Satana ti ya bigangwa ya kimpeve ya mbi yina kesalaka kumosi ti yandi kele na kubuya bangwisana yonso ti bisalu ya mazi mpi bantu yina kesadilaka yo. Masonuku kemonisa pwelele nde bansadi ya Yehowa fwete buya kusosa kuzaba mambu yina takwisa na ntwala to kudipesa na kulonguka bambwetete, na kusosa kuzaba mambu yina tasalama na bilumbu kekwisa, mpi na lusambu ya bampeve ya mbi. Kana beto kekudipesa mingi na bisalu ya Bukristu mpi kele ngolo na kimpeve, beto fwete wa ve boma nde muntu mosi tasinga beto.—Kutanga 23:23; Kulonga 18:10-12; Yezaya 47:12-15; Bisalu 19:18-20.
20. Inki mutindu beto lenda vanda bambeni ya Dyabulu?
20 Beto ‘kevandaka bambeni ya Dyabulu’ na kuzitisaka minsiku ti bakyeleka ya Biblia mpi na kumengaka yandi ngolo kibeni. Inza kewakanaka ti Satana sambu yandi kele nzambi na yo. (2 Korinto 4:4) Yo yina, beto fwete buya bikalulu ya inza, bonso lulendo, bwimi, mansoni, mubulu, mpi zola ya bima ya kinsuni. Beto mezaba nde ntangu Dyabulu kupukumunaka Yezu na ntoto ya zelo na zelo, yandi tinaka ntangu Yezu kubuyaka na kulemfukila yandi na kusadilaka Masonuku. (Matayo 4:4, 7, 10, 11) Mutindu mosi, Satana ‘tatina beto’ kukonda kununga kana beto kelemfukila Yehowa na mambu yonso mpi ketula ntima na Yandi na nzila ya kisambu. (Efezo 6:18) Ti lusadisu ya Yehowa Nzambi mpi ya Mwana na yandi ya yandi kezolaka mingi, ata muntu mosi ve lenda pesa beto mpasi kimakulu—ve, nkutu ata Dyabulu ve!—Nkunga 91:9-11.
[Noti na nsi ya lutiti]
^ par. 18 Sambu na kuzaba mambu mingi ya metala binwaninu ya kimpeve ya Nzambi kepesaka, tala Nzozulu ya Nkengi ya Kifalansa, ya Mayi, 1992, balutiti 21-3.
Inki Kele Mvutu na Nge?
• Keti beto fwete wa Satana Dyabulu boma?
• Sambu na nki Satana kemonisaka Bakristu mpasi?
• Sambu na nki beto kesambaka nde Nzambi kugulusa beto na maboko ya “muntu ya mbi”?
• Inki mutindu beto lenda nunga na mvita ya kimpeve?
[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]
[Kifwanisu ya kele na lutiti 8]
Balongoki ya ntete mpi ya kukonda boma ya Kristu kubikalaka ya kwikama tii na lufwa
[Kifwanisu ya kele na lutiti 9]
Dyabulu lenda kanga ve nzila sambu bantu yina kele na mabanza ya Yehowa kufutumuka
[Kifwanisu ya kele na lutiti 10]
Keti nge kesambaka sambu Nzambi kugulusa nge na maboko ya “muntu ya mbi”?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 11]
Keti nge kelwata “binwaninu yonso ya Nzambi”?