Batoko Yina Kesepedisaka Ntima ya Yehowa

Bo salaka masolo yai ya kulonguka ntetentete sambu na batoko yina kele Bambangi ya Yehowa. Yo yina, beto kesyamisa batoko na kulonguka mambu yai mbotembote mpi kupesa bakomantere mingi ntangu beno talonguka yo na Kulonguka ya Nzozulu ya Nkengi na dibundu.

“Mwana na mono, vanda mayele, mpi sepedisa ntima na mono, sambu mono zaba kupesa mvutu na muntu yina kesosila mono.”​—Bingana 27:11, NW. 

1, 2. (a) Tendula kana kuwa nzala ya bima ya inza ketendula nde nge mefwana ve na kuvanda Mukristu. (Roma 7:21) (b) Inki nge melonguka na mbandu ya Asafi? (Tala lupangu, lutiti 7.)

 YINDULA ntete nde nge kesosa lele ya kusumba. Ntangu nge kesosa-sosa, na mbala mosi nge memona lele mosi ya mesepedisa nge. Kulere ti modele na yo mefwana kibeni sambu na nge, mpi tike na yo kemonisa nde yo kele mpenza ntalu ve. Kansi na nima nge metala lele yango mbotembote. Nge meyituka kibeni na kumona nde lele yango kele ya kupasuka na balweka na yo, mpi nge mebakisa nde bo tungaka yo ve mbote. Ata lele yango kemonika kitoko na meso, yo kele ya mbote ve. Keti nge tazola kubebisa mbongo na kima ya mbi ya mutindu yai?

² Fwanisa dyambu yai ti yina nge, toko yina kele Mukristu, lenda kutana na yo. Na kutala ya ntete, bima ya inza yai, ya kele mingi kuluta lele, lenda benda dikebi na nge. Mu mbandu, banduku na nge ya nzo-nkanda lenda sala bimvuka ya mbi, kunwa bima yina kelausaka, kunwa malafu, kubasika ti bana-bankento to babakala, mpi kuvukisa nitu na ntwala ya makwela. Keti bantangu yankaka nge kewaka nzala ya kuvanda na luzingu ya mutindu yai? Keti nge ke na mpusa ya kumeka ata mwa fyoti kima ya bantu kebingaka nde kimpwanza? Kana yo kele mpidina, kutuba ve nswalunswalu nde nge kele muntu ya mbi mpi nde nge mefwana ve na kuvanda Mukristu. Na kutuba ya mbote, Biblia kezabisa beto nde inza lenda vanda ti mpukumuna ya ngolo, ata na muntu yina kele na luzolo ya kusepedisa Nzambi.​—2 Timoteo 4:10.

3. (a) Sambu na nki yo kele mfunu ve na kulanda bima ya inza? (b) Inki mutindu Mukristu mosi kemonisa nde kulanda bima ya inza kele mpamba?

³ Ntangu yai tala mbotembote bima ya kele na inza, kaka mutindu nge zolaka kutala lele mosi yina kusepedisaka nge mpi ya nge zolaka kusumba. Kudiyula nde, ‘Inki kele valere ya ngidika yai ya bima?’ Biblia ketuba nde “Nsi-ntoto ti bima yonso kele na yo ya bantu ke zolaka, yo ke mana.” (1 Yoane 2:17) Kyese yina kekatukaka na inza kevandaka kaka na ntangu fyoti. Dyaka, bikalulu ya mbi kenataka mambu mingi ya mpasi mpenza. Yo kenataka mpenza ve mambote. Mukristu mosi, yina vandaka kunyokwama sambu na kima yina yandi bingaka nde “bampasi yina kukatukaka na butoko ya mbi ya yandi lutisaka,” ketuba nde: “Inza lenda monana bonso kima mosi ya kitoko mpi ya kebenda dikebi. Mpi yo kezolaka kundimisa nge  nde nge lenda zwa byese na yo kukonda mpasi. Kansi yo ke pwelele nde yo kele luvunu. Inza tasadila nge, ebuna kana yo memanisa kusadila nge imene, yo talosa nge.” a Sambu na nki nge tabebisa butoko na nge na luzingu ya mutindu yai ya kukonda mfunu?

Lutaninu Sambu na “Muntu ya Mbi”

4, 5. (a) Ntangu fyoti na ntwala ya lufwa na yandi, inki Yezu kulombaka Yehowa na kisambu? (b) Sambu na nki yo vandaka kisambu mosi ya kufwana?

⁴ Sambu bo mebakisaka nde ngidika ya bima yai kele ve ti kima mosi ya mfunu ya kupesa bo, batoko yina kele Bambangi ya Yehowa kesalaka ngolo na kubuya kusala kinduku ti inza. (Yakobo 4:4) Keti nge kele mosi na kati ya batoko yai ya kwikama? Kana mpidina, beto fwete sikisa nge kibeni. Ya kyeleka, yo kevandaka pete ve na kununga bupusi ya banduku mpi kuswaswana ti bo, kansi nge kele ti muntu yina lenda sadisa nge.

⁵ Ntangu fyoti na ntwala ya lufwa na yandi, Yezu kusambaka nde Yehowa “kukeba” balongoki na yandi ‘sambu na Muntu ya Mbi.’ (Yoane 17:15) Yezu kusalaka kisambu yai sambu na kikuma mosi ya mbote. Yandi zabaka nde luzingu ya kwikama tavanda ve pete sambu na balongoki na yandi, kukonda kutala mvula yina bo kele na yo. Sambu na inki? Kikuma ya ntete kele nde, mutindu Yezu kuzabaka yo, balongoki na yandi tanwana ti mbeni mosi ya ngolo, yina kemonanaka ve, “Muntu ya Mbi,” Satana Dyabulu. Biblia ketuba nde kigangwa yai ya mbi ya mpeve “ke kwendaka kuzieta bonso ntambu yina ke dila; yandi ke sosa muntu ya kudia”​—1 Piere 5:8.

6. Inki mutindu beto kezaba nde Satana kevandaka ve na mawa sambu na baleke?

⁶ Tuka ntama, Satana kesepilaka na kupesa bantu bampasi ya kuluta ngolo. Baka mbandu ya bampasi ya ngolo yina Satana kupesaka Yobi ti dibuta na yandi. (Yobi 1:13-19; 2:7) Ziku nge lenda yibuka bansangu ya mambu yina mesalamaka ntangu nge mosi kele na luzingu ya kemonisa mpeve ya nku ya Satana. Dyabulu ke na kuzomba na mayele yonso, mpi ntangu yandi kesosa muntu ya kukanga, yandi kewilaka ve batoko ata mawa fyoti. Mu mbandu, na luyantiku ya mvu-nkama ya ntete ya T.B., Herode kusalaka komplo sambu na kufwa bana yonso ya babakala na Betelemi, banda na bamvula zole kita. (Matayo 2:16) Yo fwete vanda Satana muntu kupusaka Herode na kusala mutindu yina, kaka sambu na kufwa mwana yina takuma Mesia yina Nzambi silaka mpi yina tazengila Satana nkanu ya Nzambi. (Kuyantika 3:15) Ya kyeleka, Satana kevandaka ve na mawa sambu na baleke. Lukanu na yandi ya ntetentete kele ya kusosa bantu mingi ya kudya. Dyambu yai kesalama mingimingi bubu yai, sambu bo melosaka Satana na ntoto, “yandi me  dasuka, sambu yandi me zaba nde ntangu mingi ve me bika na yandi.”​—Kusonga 12:9, 12.

7. (a) Inki mutindu Yehowa meswaswana mpenza ti Satana? (b) Inki mutindu Yehowa kekudiwaka sambu na luzingu na nge?

⁷ Luswaswanu ya nene kele na kati ya Satana, yina “me dasuka,” ti Yehowa yina “ke wilaka bantu mawa.” (Luka 1:78) Yandi kele kibeni mbandu ya zola. Ya kyeleka, Ngangi na beto kemonisaka kibeni kikalulu yai ya nene na kiteso mosi ya kuluta na mpila nde Biblia ketubaka nde: ‘Nzambi kele zola.’ (1 Yoane 4:8) Yai kele luswaswanu mosi ya nene mpenza na kati ya nzambi ya ngidika ya bima yai ti Nzambi yina nge kele na dibaku ya mbote ya kusambila! Ntangu Satana kesosa muntu ya kudya, Yehowa “ke zolaka ve nde ata muntu mosi kuvila.” (2 Piere 3:9) Yandi kebakaka luzingu ya konso muntu na valere, ti ya nge mpi. Ntangu Yehowa kesyamisaka nge na Ndinga na yandi nde kukota ve na inza, yandi kesosaka ve kubotula nge kyese ya luzingu to kutula ndilu na kimpwanza na nge. (Yoane 15:19) Kansi, yandi kekebaka nge sambu na Muntu ya Mbi. Tata na nge ya zulu kezolaka nde nge baka kima mosi ya kitoko mpenza kuluta byese ya ntangu fyoti ya inza yai. Luzolo na yandi kele nde nge baka “moyo ya kieleka,” disongidila luzingu ya kukonda nsuka na paladisu na ntoto. (1 Timoteo 6:17-19) Yehowa kezolaka nde nge nunga, mpi yandi kesyamisaka nge sambu na lukanu yina. (1 Timoteo 2:4) Dyaka, Yehowa kepesa nge imvitasio yai ya sipesiali. Inki yo?

“Pesa Ntima na Mono Kyese”

8, 9. (a) Inki kado nge lenda pesa Yehowa? (b) Inki mutindu Satana ketongaka Yehowa, mutindu mbandu ya Yobi kemonisa yo?

⁸ Keti nge mesumbilaka dezia nduku mosi ya nge kezolaka mingi kado mpi nge monaka mutindu ilungi na yandi kufulukaka na kyese mpi ntonda ntangu yandi bakaka yo? Mbala yankaka nge yindulaka mingi sambu na kuzaba nki kado mefwana mpenza yina tasepedisa muntu yina. Ntangu yai tadila ngyufula yai: Kado ya nki mutindu nge lenda pesa Ngangi na nge, Yehowa Nzambi? Ntetentete, ngindu kibeni ya kupesa yandi kado lenda monana ya kukonda mfunu. Inki kima Munkwa-ngolo Yonso lenda vingila nde bantu kupesa yandi? Inki kima nge lenda pesa yandi ya yandi kele na yo ve? Biblia kepesa mvutu na Bingana 27:11: “Mwana na mono, vanda mayele, [“pesa ntima na mono kyese,” NW]; mpidina konso muntu yina [kesosila] mono, mono ta zaba kupesa yandi mvutu.”

⁹ Mutindu nge mezaba yo na kulonguka na nge ya Biblia, kele Satana Dyabulu muntu kesosilaka Yehowa. Yandi tubaka nde bantu yina kesadilaka Nzambi kesalaka yo na bikuma ya bwimi, kansi na zola ve. Satana ketubaka nde kana Nzambi kubika bo bo mona mpasi, bo tayambula lusambu ya kyeleka kukonda kusukinina. Mu mbandu, tala mambu yina Satana kuzabisaka Yehowa sambu na yina metala Yobi, muntu ya lunungu: “Si nge ke kebaka yandi ti fami na yandi ti bima yonso ya yandi ke na yo. Nge ke salaka yandi mbote na mambu yonso ya yandi ke salaka; nge me pesaka yandi mpi bambisi mingi, yo me fuluka na ntoto ya mvimba. Kansi ntangu yai, meka fioti na kubotula bima yonso ya yandi ke na yo, nge ta mona nde yandi ta finga nge na meso ya bantu yonso!”​—Yobi 1:10, 11.

10. (a) Inki mutindu beto kebakisa nde ntembe yina Satana kutulaka na kwikama ya Yobi ketula mpi ntembe sambu na bantu yankaka mingi? (b) Inki mutindu ntembe ya metala nswa ya kimfumu ketadila nge mpi?

¹⁰ Mutindu disolo ya Biblia kemonisa yo, Satana kutulaka ve ntembe kaka na kwikama ya Yobi kansi na kwikama ya bantu yonso yina kesambilaka Nzambi, nkutu ti ya nge mpi. Ntangu yandi tubilaka bantu yonso, Satana kusongaka Yehowa nde: “Muntu [kaka Yobi ve, kansi konso muntu yina] lenda bikisa bima yonso ya yandi ke na yo kansi moyo na yandi ve.” (Yobi 2:4) Keti nge kemona mukumba na nge na ntembe yai ya nene? Mutindu Bingana 27:11 kemonisa yo, Yehowa ketuba nde kele ti kima yina nge lenda pesa yandi, kima yango tasadisa yandi na kupesa mvutu na Satana, muntu yina ketongaka yandi. Yindula fyoti, Mfumu ya Bima Yonso kelomba nge na kupesa mvutu sambu na ntembe yai ya nene ya ntangu yonso. Yai kele kibeni mukumba mpi dibaku mosi ya nene nge kele na yo! Keti nge lenda lungisa mambu yina Yehowa ke na kulomba nge? Yobi kusalaka yo. (Yobi 2:9, 10) Yezu ti bantu yankaka mingi ya ntama, ti batoko mpi, kusalaka yo. (Filipi 2:8; Kusonga 6:9) Nge mpi lenda sala mutindu mosi. Kansi, kima mosi ya nge fwete zaba kele nde, ata muntu mosi ve lenda bikala na kati-kati  kukonda ndambu ya yandi kele na dikambu yai. Na mutindu nge ketambwisa luzingu na nge, nge tamonisa kana nge kekotila Satana na kutonga na yandi to kesadisa Yehowa na kupesa yandi mvutu. Nge tapona kupesa maboko na nani?

Yehowa Keyindulaka Nge!

11, 12. Keti kupona na nge ya kusadila Yehowa to ve kesimbaka kibeni ntima na yandi to ve? Tendula.

¹¹ Keti kupona yina nge kesalaka ketadila mpenza Yehowa? Keti bantu mingi mebikalaka ntete ve ya kwikama na yandi sambu yandi pesa mvutu ya kufwana na Satana? Ya kyeleka, Dyabulu kutubaka nde ata muntu mosi ve kesadilaka Yehowa na zola, dyambu ya memonanaka dezia nde yo kele ya luvunu. Kansi, Yehowa kezola nde nge kwenda na ndambu ya yandi kele na ntembe yai ya metala kimfumu sambu yandi keyindulaka nge mingi. Yezu kutubaka nde: “Tata na beno yina kele na zulu ke zolaka ve nde ata leki mosi na kati ya baleki yai kuvila.”​—Matayo 18:14.

¹² Yo kele pwelele nde Yehowa ketulaka dikebi na nzila ya nge meponaka. Kuluta dyaka mfunu, yo kesimbaka mpi ntima na yandi. Biblia kemonisaka pwelele nde Yehowa kevandaka na mawi ya ngolo yina ketelemaka sambu na mambu ya mbote to ya mbi yina bantu kesalaka. Mu mbandu, ntangu bantu ya Izraele vandaka kukolama mbala na mbala, yo vandaka kupesa Yehowa “mpasi na ntima.” (Nkunga 78:40, 41, NW) Na ntwala ya Mvula ya Ngolo ya bilumbu ya Noa, ntangu “bantu vandaka kusala mambu ya mbi mingi,” ebuna Yehowa ‘kuwaka mawa mingi na ntima.’ (Kuyantika 6:5, 6) Yindula ntendula ya mambu yai. Kana nge vandaka ti luzingu mosi ya mbi, nge zolaka kupesa Ngangi na nge mpasi na ntima. Yo ketendula ve nde Nzambi kele ve na ngolo to nde mawi ketwadisaka yandi. Kansi, yandi kezolaka nge mpi keyindulaka mambote na nge. Kansi, ntangu nge kesalaka mambu ya mbote, ntima ya Yehowa kevandaka na kyese. Yandi kesepilaka ve kaka sambu yandi fwete pesa mvutu na Satana, kansi yo kele mpi sambu yandi lenda kuma Muntu yina tapesaka nge matabisi. Mpi yina kele mpenza kima ya yandi kezola kukuma. (Baebreo 11:6) Yehowa Nzambi kele kibeni Tata na nge ya zola!

Balusakumunu Mingi Banda Ntangu Yai

13. Inki mutindu kusadila Yehowa kenataka mambote ata na ntangu yai?

¹³ Beto tabaka ve balusakumunu ya kusadila Yehowa kaka na bilumbu kekwisa. Batoko mingi yina kele Bambangi ya Yehowa mekumaka na kyese ntangu yai, mpi sambu na kikuma ya mbote. Muyimbi-bankunga kusonikaka nde: “Bansiku ya Mfumu Nzambi kele mbote mpenza, yo ke pesaka ngolo na ntima.” (Nkunga 19:8) Sambu yandi meluta konso muntu yina, Yehowa kezabaka mambu yina kele mbote sambu na beto. Na  nsadisa ya profete Yezaya, Yehowa kutubaka nde: “Mono Mfumu Nzambi na nge, mono muntu ke longa nge sambu na mambote na nge, mono muntu ke nata nge na nzila ya nge fweti landa. Kana nge landaka bansiku na mono mbote-mbote, nge zolaka kuvanda na ngemba kimakulu, nge zolaka kununga mpenza; yo zolaka kuvanda bonso masa ke luta mingi, yo ke yuma ve.”​—Yezaya 48:17, 18.

14. Inki mutindu minsiku ya Biblia kesadisa nge na kutina mpasi ya bamfuka kenataka?

¹⁴ Kulanda minsiku ya Biblia tasadisa nge na kutina bampasi mingi. Mu mbandu, Biblia ketuba nde bantu yina meyedisaka zola ya mbongo mingi bo ‘mevidisaka lukwikilu na bo, yo mepesaka bo mpasi mingi na ntima.’ (1 Timoteo 6:9, 10) Keti nge kele ti nduku na nge mosi ya mekutanaka ti mpasi yina zola ya mbongo kunataka mutindu verse yai ketubila yo? Batoko mingi ya babakala mpi ya bankento mebakaka bamfuka ya ngolo kaka sambu bo keyindulaka nde bo fwete vanda ti bilele yina ke na modele ya mpa ya ke na kuluma yina kele ya kusonika bazina mpi kuvanda na bima ya mpa yankaka yina mekatuka kubasika. Kuditula kilo ya bamfuka ya kebakaka ntangu mingi mpi ya ngolo sambu na bima yina nge lenda kuka kibeni ve kusumba, kele kudikotisa na mutindu mosi ya mpasi ya kimpika!​—Bingana 22:7.

15. Na nki mitindu minsiku ya Biblia ketaninaka nge na mpasi yina pite kenataka?

¹⁵ Beto tubila mpi mambu ya metala pite. Konso mvula na inza ya mvimba, batoko mingi yina mekwelaka ntete ve kebakaka mavumu. Bamingi kebutaka bana ya kukonda kukana mpi ya bo takuka ve na kusansa. Bankaka kebasisaka mavumu mpi bo kenyokwamaka na kansansa. Ebuna bana-babakala ti ya bankento yankaka kebakaka bamaladi yina kekatukaka na kuvukisa nitu, bonso SIDA. Kansi, sambu na toko yina mezaba Yehowa, dyambu ya kuluta mpasi kele kubebisa kinduku na yandi ti Yehowa. b (Galatia 5:19-21)Yo yina, Biblia ketuba nde: “Beno sala pite ve.”​—1 Korinto 6:18.

Kusadila ‘Nzambi ya Kyese’

16. (a) Inki mutindu beto kebakisa nde Yehowa kezolaka nde nge sepila na butoko na nge? (b) Sambu na nki Yehowa metudilaka nge bantuma ya nge fwete landa?

¹⁶ Biblia kebinga Yehowa nde ‘Nzambi ya kyese.’ (1 Timoteo 1:11) Yandi kezolaka nde nge mpi kuvanda na kyese. Ya kyeleka, Ndinga na yandi ketuba nde: “Sepila na butoko na nge. Mona kiese ntangu nge kele ntete leke.” (Longi 11:9, Today’s English Version) Kansi Yehowa kemonaka mambu  na ntwala mpi yandi lenda mona mambu yina lenda bwila muntu na luzingu na yandi ya mvimba sambu na bikalulu ya mbote to ya mbi. Yo yina yandi kelongisila nge nde: “Yindula Muntu yina salaka [nge] ntangu [nge] kele kaka [leki], ntangu bilumbu ya mpasi me kwisa ntete ve ti bamvula ya [nge] ta tuba nde: ‘Mono ke zola luzingu yai ve.’”​—Longi 12:1.

17, 18. Inki mutindu toko mosi yina kele Mukristu kemonisa kyese na yandi ya kusadila Yehowa, mpi nki mutindu nge lenda zwa kyese ya mutindu mosi?

¹⁷ Bubu yai, baleke mingi mezwaka kyese mingi na kisalu ya Yehowa. Mu mbandu, Lina yina kele na bamvula 15 ketuba nde: “Mu lenda kuditudila ntima. Mu ke na mavimpi ya mbote na nitu sambu mu kenwaka ve makaya mpi bima yina kelausaka. Mu kele ti lutwadisu ya mbote ya bo kepesaka mono na dibundu yina kesadisaka mono na kunwanisa bupusi ya mbi ya Satana. Ilungi na mono kevandaka ya kyese sambu na kinduku ya mbote yina kevandaka ti bampangi na Nzo ya Kimfumu. Kuluta dyaka, mu kele ti kivuvu ya kuluta kitoko ya luzingu ya mvula na mvula na ntoto.”

¹⁸ Bonso Lina, batoko mingi yina kele Bakristu ke na kunwana mvita ya ngolo sambu na lukwikilu, mpi bo kebakilaka yo kyese. Bo kebakisaka nde luzingu na bo kele ti lukanu ya kyeleka mpi ya mbote na bilumbu kekwisa, ata bantangu yankaka yo kekutanaka na mpasi. Yo yina, landa na kusadila Nzambi yina keyindulaka mpenza mambote na nge. Sepedisa ntima na yandi, yandi mpi tasala nde nge vanda na kyese bubu yai mpi sambu na ntangu ya kukonda nsuka!​—Nkunga 5:11.

[Banoti na nsi ya lutiti]

Keti Nge Keyibuka?

• Inki kigonsa kekatukaka na “Muntu ya Mbi,” Satana, nge kenwana na yo?

• Inki mutindu nge lenda sepedisa ntima ya Yehowa?

• Inki mutindu Biblia kemonisa nde Yehowa keyindulaka nge?

• Inki mwa balusakumunu kusadila Yehowa kenataka?

[Bangyufula ya disolo ya kulonguka]

[Lupangu/Kifwanisu ya kele na lutiti 7]

Muntu Mosi ya Lunungu Yina Zolaka Kubwa na Disumu

Asafi vandaka Mulevi mosi yina kuvandaka muyimbi-bankunga mosi ya nene na tempelo ya Yehowa na Izraele ya ntama. Yandi salaka nkutu bankunga yina bo vandaka kuyimba na bisika ya bisambu ya bantu yonso. Kansi, ata yandi vandaka ti mikumba ya nene ya mutindu yai, kele ti nsungi mosi Asafi kulandaka bikalulu ya mbi ya banduku na yandi, bayina vandaka kumonana bonso nde ata bo fwaka bansiku ya Nzambi bo vandaka kubakila yo ve ndola. Asafi kundimaka na nima nde: “Kubika fioti mono zolaka kuvila nzila, mono zolaka kubuya Nzambi. Sambu mono vandaka kimpala mingi na kumona bantu ya mbi ke kudinangula ti kuzinga mbote.”​—Nkunga 73:2, 3.

Na nima, Asafi kukwendaka na kisika ya santu ya Nzambi mpi yandi sambaka sambu na dyambu yina. Ntangu yandi vutukilaka mayele na yandi ya kimpeve, yandi bakisaka nde Yehowa keyinaka mambi mpi nde, na bilumbu kekwisa, bantu ya mbi ti bantu ya lunungu tabuka bima yina bo kunaka. (Nkunga 73:17-20; Galatia 6:7, 8) Ya kyeleka, bantu ya mbi kele na ntoto mosi ya butesi. Nsukansuka, bo tabwa ntangu Yehowa tafwa ngidika yai ya mbi.​—Kusonga 21:8.

[Bifwanisu ya kele na lutiti 9]

Yehowa keyindulaka mpenza mambote na nge, kansi lukanu ya Satana kele ya kudya nge

[Kifwanisu ya kele na lutiti 10]

Batoko mingi kezwaka kyese ya kuluta mingi na kusadilaka Yehowa ti bampangi na bo Bakristu