Meko ma Atũmwa 7:1-60
7 Ĩndĩ mũthembi mũnene amũkũlya: “Maũndũ asu nĩ ma w’o?”
2 Nake Sitivini asũngĩa, asya: “Ana-a-asa makwa na aa-ĩthe makwa, ĩthukĩĩsyei. Ngai wa ũtheu mũtisu nĩwamumĩlĩile ũmae waitũ Avalaamu yĩla waĩ Mesovotamia, atanamba kũthi kwĩkala Aalani,
3 na amwĩa: ‘Tia nthĩ yaku na andũ ma mũsyĩ waku na ũithi nthĩ ĩla nĩkwony’a.’
4 Na atia nthĩ ya Akalitei na athi kwĩkala Aalani. Na ĩtina wa kĩkw’ũ kya ĩthe wake, Ngai amwĩaĩa athamĩĩe nthĩ ĩno yu mũtwĩe.
5 Ĩndĩ ndaamũnenga ũtiĩwa o na ũmwe nthĩ ĩsu, aiee, o na vandũ veana ũnyaaĩ;* vandũ va ũu amwathie kũmũnenga yo yĩthĩwe yake na ya ũsyao wake ĩtina wake, o na kau ĩvinda yĩu ndaĩ na mwana.
6 O na ĩngĩ, Ngai amwĩie kana ũsyao wake ũkatw’ĩka aeni nthĩ ĩte yoo, na kana andũ makamatw’ĩkĩthya ngombo na maimathĩny’a myaka 400.
7 ‘Na nthĩ ĩla makethĩwa me ngombo syayo ngamĩsilĩla,’ aisye ũu Ngai, ‘na ĩtina wa ũu makauma na makanthũkũma ũthũkũmi mũtheu me vaa.’
8 “O na nĩwatianĩe nake ũtianĩo wa nzaĩko, na ĩndĩ Avalaamu asyaa Isaka na amwaĩka mũthenya wa nyanya, na Isaka asyaa Yakovo, na Yakovo asyaa ala aa-ũmae maitũ 12.
9 Na aa-ũmae asu maitũ mamwĩw’ĩa Yosevu kĩwĩu na mamũthoosya Misili. Ĩndĩ Ngai aĩ vamwe nake,
10 na nĩwamwovoisye kuma mathĩnanĩ make onthe na atuma ona ũseo na ethĩwa na ũĩ methonĩ ma Valao mũsumbĩ wa Misili. Nake amũnyuva atongoesye Misili na nyũmba yake yonthe.
11 Na nĩkweethĩiwe yũa nthĩ yonthe ya Misili na ya Kanaani, ĩĩ, thĩna mũnene, o na weethĩa aa-ũmae maitũ maikwata kĩndũ maya.
12 Ĩndĩ Yakovo nĩweewie kana kwaĩ lĩu* Misili, na atũma aa-ũmae maitũ kũu ĩvinda ya mbee.
13 Na yĩla masyokie ya kelĩ, Yosevu nĩweemanyĩthanisye kwa ana-a-ĩthe, na mũsyĩ wa Yosevu wamanyĩka nĩ Valao.
14 Na Yosevu atũmana ĩthe wake Yakovo na andũ onthe ma mũsyĩ woo maume kũu moke Misili, onthe me 75.
15 Kwoou Yakovo atheea Misili, na kũu nĩkw’o wakw’ĩĩie, o vamwe na aa-ũmae maitũ.
16 Na nĩmakuiwe matwawa Sekemu na mathikwa mbũanĩ ĩla Avalaamu wathooete kuma kwa ana ma Amolu kũu Sekemu, kwa thooa wa mbesa syĩana ũndũ mũna.
17 “Na ĩvinda yĩthengeee ya kwĩanĩw’a kwa wathani ũla Ngai wamũtavĩtye Avalaamu, andũ asu nĩmongelekile na maingĩva Misili,
18 nginya yĩla kwasumbĩkie mũsumbĩ ũngĩ Misili, ũla ũteesĩ Yosevu.
19 Ũsu nĩweekie ũko witũ ũseleke na kũmalasimĩthya ũndũ vataĩle aa-ĩthe maitũ matie twana twoo tũkw’e.
20 Ĩvindanĩ yĩu Mose nĩwasyaiwe, na aĩ mwanake mũno.* Nĩwaeiwe nĩ inyia wake myei ĩtatũ e mũsyĩ kwa ĩthe wake.
21 Ĩndĩ yĩla watiiwe, mwĩĩtu wa Valao nĩwamwosie na amũea ta mwana wake.
22 Kwoou Mose nĩwamanyĩiw’e ũĩ w’onthe wa Amisili. Na vate nzika aĩ na ũtonyi ndetonĩ syake na mekonĩ make.
23 “Na yĩla wavikisye myaka 40, asũanĩa ngoonĩ yake* athi akone ana-a-ĩthe,* namo nĩ ana ma Isilaeli.
24 Na yĩla woonie ũmwe woo aithĩnw’a nĩ Mũmisili, nĩwamũteteie na aĩvanĩsya ũsu wathĩnaw’a kwa kũaa Mũmisili ũsu.
25 Asũanĩaa ana-a-ĩthe nĩmekũelewa kana Ngai ematangĩĩa kwĩsĩla kw’oko kwake, ĩndĩ mayaaelewa.
26 Ũnĩ wake nĩwookie vala maĩ na eethĩa elĩ mayũkita na atata kũmew’anĩthya kwa nzĩa ya mũuo, akyasya: ‘Aũme, mwĩ ma ĩthe ũmwe. Nĩkĩ mũũthĩnany’a?’
27 Ĩndĩ ũla wakũnaa mũtũi wake amwĩkya ũtee, akyasya, ‘Nũũ ũkũnyuvĩte wĩthĩwe mũtongoi na mũsili ĩũlũ witũ?
28 Wĩenda kũmbũaa ũndũ ũnooaie ũla Mũmisili ĩyoo?’
29 Yĩla Mose weewie ũu, akĩa na athi kwĩkala ũeninĩ nthĩ ya Mitiani, na asyaa ana elĩ.
30 “Ĩtina wa myaka 40, nĩwaumĩlĩilwe nĩ mũlaĩka e ũlĩlĩnzĩnĩ wa mwaki waĩ kakuthunĩ ke mĩw’a, weũnĩ wa Kĩĩma kya Sinai.
31 Yĩla Mose wakonie nĩwaseng’ie mũno. Ĩndĩ aithengeea asisye, wasya wa Yeova weew’ĩka, ũkyasya:
32 ‘Nyie ninyie Ngai wa aa-ũmae maku, Ngai wa Avalaamu na wa Isaka na wa Yakovo.’ Na Mose ambĩĩa kũtetema na akĩa kũendeea kũsisya.
33 Na Yeova amwĩa: ‘Umya iatũ maaũnĩ maku, nũndũ vala ũũngamĩte nĩ vandũ vatheu.
34 Vate nzika, nĩnonete kũnyamaa kwa andũ makwa ala me nthĩ ya Misili, na nĩnĩw’ĩte kũluma kwoo, na nĩnatheea nĩ kana nĩmovosye. Na yu ũka, nĩngũũtũma Misili.’
35 Mose o ũsu mamũleile, makyasya: ‘Nũũ ũkũnyuvĩte wĩthĩwe mũtongoi na mũsili?’ nowe Ngai watũmie ta mũtongoi na mwovosya kwĩsĩla mũlaĩka ũla wamumĩlĩile kala kakuthunĩ ke mĩw’a.
36 Mũndũ ũsu nĩwamatongoesye mauma Misili, na nĩweekie maũndũ ma ũsengy’o na syama nthĩ ya Misili na Ũkanganĩ Mũtune na weũnĩ kwa myaka 40.
37 “Mose ũsu nĩwe weeie ana ma Isilaeli atĩĩ: ‘Ngai akamũkĩlĩlya mwathani ũilye takwa kuma katĩ wa ana-a-ĩthe menyu.’
38 Ũsu nowe waĩ katĩ wa andũ ma Isilaeli weũnĩ vamwe na mũlaĩka ũla waneenie nake Kĩĩmanĩ kya Sinai na vamwe na aa-ũmae maitũ, na nĩwanengiwe ndeto ntheu syĩ thayũ atũnenge.
39 Aa-ũmae maitũ nĩmaleile kũmwĩw’a, na vandũ va ũu mamwĩkya ũtee, na ngoonĩ syoo masyoka Misili,
40 na mamwĩa Aluni: ‘Tũseũvĩsye ngai itũtongoesye. Nũndũ tũyĩsĩ kĩla kĩmũkwatie Mose, ũla watũtongoeisye kuma Misili.’
41 Kwoou mĩthenyanĩ ĩsu maseũvya mũvw’anano wa kasaũ na maumĩsya mũvw’anano ũsu nthembo na mambĩĩa kwĩtanĩthya ĩũlũ wa kĩla meeseũvĩsye na moko moo.
42 Kwondũ wa ũu Ngai eethyũũa amatia na aekana namo mathũkũme nguthu ya ĩtunĩ ũthũkũmi mũtheu, tondũ kũandĩkĩtwe ĩvukunĩ yĩmwe katĩ wa Mavuku ma Athani: ‘Tinyie mwathembeaa indo, o na tinyie mwaumĩasya nthembo ĩla myaka 40 weũnĩ, inyw’ĩ nyũmba ya Isilaeli, kana ninyie?
43 Ĩndĩ mwoosie ĩeema ya Moloko na ndata ya ngai Levani, mĩvw’anano ĩla mwaseũvisye mũmĩthaithe. Kwondũ wa ũu ngatuma mũtavwa mũtwawe na kũu mbee wa Mbaviloni.’
44 “Aa-ũmae maitũ maĩ na ĩeema ya ũkũsĩ weũnĩ, o tondũ Ngai weeaie yĩla waneenie na Mose nĩ kana ayĩseũvye kwosana na ngelekany’o ĩla woonete.
45 Na aa-ũmae maitũ ala mayĩtiĩwe nĩmayĩtwaie me na Yosua nginya nthĩ ya andũ ma mbaĩ ingĩ, ala Ngai wamalũngilye maume mbee wa aa-ũmae maitũ. Na yekalile kũu nginya mĩthenyanĩ ya Ndaviti.
46 Na Ndaviti nĩwooniw’e ũseo nĩ Ngai na avoya anengwe kĩanda kya mwanya kya kũseũvya wĩkalo kwondũ wa Ngai wa Yakovo.
47 Ĩndĩ Solomoni nĩwe waakĩie Ngai nyũmba ĩsu.
48 Ĩndĩ Ũla wĩ Ĩũlũ wa Onthe ndekalaa nyũmbanĩ syakĩtwe na moko, o tondũ mwathani waĩtye:
49 ‘Ĩtu nĩ kĩvĩla kyakwa kya ũsumbĩ, nayo nthĩ nĩ kavĩla ka nyaaĩ syakwa. Mũkambakĩa nyũmba ya mũthemba mwaũ? Easya ũu Yeova. Kana nĩ va vandũ vakwa va kũthũmũa?
50 Kw’oko kwakwa nĩkwaseũvisye syĩndũ ii syonthe, kana ti w’o?’
51 “Inyw’ĩ andũ me ngingo mbũmũ na mate aĩke ngoo na matũ, ĩvinda yonthe nĩmũsiĩĩaa veva mũtheu; o ũndũ aa-ũmae menyu meekie, now’o mwĩkaa.
52 Nĩ wĩva katĩ wa athani ũla aa-ũmae menyu mataathĩny’a? Ĩĩ, nĩmooaie ala matavanisye mbee ĩũlũ wa kũka kwa ũla mũlũngalu, ũla inyw’ĩ mwavũnyanĩie na mwamũaa,
53 inyw’ĩ ala mwoosie Mĩao o tondũ yanenganiwe kwĩsĩla alaĩka, ĩndĩ mwaemwa nĩ kũmĩatĩĩa.”
54 Yĩla meewie maũndũ asu, nĩmathatie mũno* na mambĩĩa kũmũvevetanĩsya maeo.
55 Ĩndĩ ausũĩte veva mũtheu, asisya ĩtunĩ na oona ũtheu mũtisu wa Ngai, na oona Yesũ aũngamĩte kw’okonĩ kwa aũme kwa Ngai,
56 na asya: “Sisya! Nĩngwona ĩtu yĩvingũkĩte na Mwana wa mũndũ aũngamĩte kw’okonĩ kwa aũme kwa Ngai.”
57 Yĩla meewie ũu makaya na wasya mũnene na malinda matũ na moko moo, na onthe mamũthaanyũkĩa mĩtũkĩ.
58 Na ĩtina wa kũmumaalya nza wa ndũa, mambĩĩa kũmũkimanga na mavia. Na ila ngũsĩ sya ũvũngũ syaia ngũa syoo sya ĩũlũ maaũnĩ ma mwanake weetawa Saulo.
59 Na maendeee kũmũkimanga, Sitivini nĩwavoyie, akyasya: “Mwĩaĩi Yesũ, osa veva wakwa.”
60 Na atulya ndu na aneena na wasya mũnene, akyasya: “Yeova, ndũkamatalĩle ĩvĩtyo yĩĩ.” Na ĩtina wa kwasya ũu, akw’a.
Maelesyo ma kwongeleela
^ Kĩsio kĩla kĩnini vyũ mũndũ waĩ atonya kwĩthĩwa nakyo.
^ Kana “ngetha.”
^ Kana “aĩ mwanake methonĩ ma Ngai.”
^ Kana “atw’a.”
^ Kana “akamanye ũndũ ana-a-ĩthe maendeee.”
^ Kana “matemwa ngoonĩ.”
