Chyum Laika Gaw Prat Hpe Galai Shai Ya

Asak 60 jan ai num langai gaw shi a moi na nawku hpung hpe hpa majaw kau da wa ai kun? La langai hpe Shinto hpunggyi kaw na Hkristan magam gun langai byin wa hkra hpa gaw shadut ya ai kun? Ma chyangai aten kaw na bau la hkrum wa ai num langai gaw, kabai da hkrum ai ngu ai hkamsha lam hpe gara hku tawt lai lu wa ai kun? Shanhte tsun ai ga ni hpe bawng ban u ga.

“Gawngngu Sumla Nawku Ai A Mayam N Rai Sai.”​—Aba Dansu

Shangai Ai Shaning: 1938

Shangai Ai Mungdan: Benni

Shingdu Labau: Gawngngu Sumla Nawku Ai Wa

Nga Lai Wa Ai Prat: Hka nawng langai makau na hkumpup htat ai Sochahuwi mare hta ngai nga kaba wa ai. Mare masha ni gaw nga hkwi ai bungli galaw ma ai. Nga, wuloi, bainam, sagu, wa hte u ni rem ma ai. Lam n nga ai majaw hkali hte sha hkawm sa ma ai. Nkau nta ni gaw wut dek nta ni raitim nta law malawng hpe gaw, hpunpyen ni, tsing ni hte gap da ai. Mare masha law malawng gaw matsan tim, mare kaba ni hta zawn tara tawt lai amu ni nau n galaw ma ai.

Ngai naw kaji ai aten hta, awa gaw ngai hpe ashawng hte arau Ahprika htunghking makam masham ni sharin ya ai jawng langai de sa dat ai. Ngai asak ram wa ai shaloi, Yoruba amyu masha ni nawku ai Dudua (Oduduwa) nat hpara hpe nawku wa ai. Shi a matu nat jaw ai shara gap ya nna, naitung, namhtan sau, hkoi, u, hkrudu hte kaga dusat ni hpe ayan nawng ya ai. Dai zawn nawng ya na matu jahpu grai law ai majaw kalang marang nga manga gumhpraw yawng ma mat ai.

Chyum Laika Gaw Prat Hpe Galai Shai Ya Wa Ai Lam: Chyum Laika hpe ngai hkaja hpang ai shaloi, Yehowa Karai Kasang langai sha tengman ai hpe chye wa ai. Nawku dawjau lam hta gawngngu sumla ni akyu jashawn ai hpe Karai Kasang n ra sharawng ai lam chye wa ai. (Pru Mat 20:4, 5; 1 Korinhtu 10:14) Ngai galai shai ra sai. Dai majaw, ngai hta nga ai gawngngu sumla ni yawng hpe kabai kau nna, shawng na nawku dawjau lam hte matut manoi ai lam hpa hpe mung nta kaw n da sai. Lata maka mung n sa yu sai. Buga na htunghking ni hte makoi mayang htung ni hpe mung n hkan sai.

Asak 60 jan sai nye a matu dai zawn galai shai ra ai gaw grai yak ai. Manaw manang ni, jinghku ni hte htingbu ni gaw ninghkap ma ai. Asawng asang galaw ma ai. Raitim, jaw ai hpe galaw na matu n-gun jaw ya rit ngu Karai Kasang kaw akyu hpyi wa ai. “Yehowa a amying ningsang gaw ngang ai langchyi rai nga ai; Ding hpring ai wa gaw, dai de hprawng shang nna, shim nga ai” ngu ai Ga Shagawp 18:10 kaw na shalan shabran lam lu la ai.

Yehowa Sakse ni a zuphpawng ni hpe lung ai majaw mung, karum shingtau ni lu wa ai. Dai hta Hkristan tsawra myit hpe ngai hkamsha lu wa ai. Sakse Hkam ni gaw Chyum Laika tsang madang ni hte maren nga ai hpe mu ai shaloi, myit hta grai matsing mat ai. Yehowa Sakse ni sha tengman ai hpe ngai kam mat sai.

Akyu Lu Wa Ai Lam: Chyum Laika tara ni hkan sa ai majaw, kashu kasha ni hte tsun shaga ai lam hta grau kaja wa ai. Ngut na, lit mung tsang mat ai ngu hkamsha ai. Nye a matu kachyi mi pyi akyu n rawng ai shawng na nawku dawjau lam hta, gumhpraw ma nna masha mung ba wa ai. Ya chyawm gaw manghkang ni yawng hpe hparan ya na Yehowa hpe nawku nga sai. (Shingran 21:3, 4) Shawng na nawku dawjau lam a mayam n rai sai sha, Yehowa Karai Kasang a mayam byin lu ai majaw grai pyaw ai. Karai Kasang hpe nawku ai majaw jet ai shimlum lam hte makawp maga lam hpe ngai lu wa ai.

“Ma Prat Kaw Na Karai Kasang Hpe Tam Wa Ai.”​—Shinji Sato

Shangai Ai Shaning: 1951

Shangai Ai Mungdan: Japan

Shingdu Labau: Shinto Hpunggyi

Nga Lai Wa Ai Prat: Hpukuoka Uphkang Ginwang na mare kasha langai hta ngai nga kaba wa ai. Kanu kawa ni gaw makam masham lam hta grai ngangkang ai ni re. Ngai hpe kaji ai aten kaw na Shinto nat hpara ni hpe nawku na matu sharin ya wa ai. Ramma aten hta matsan ai prat kaw na gara hku lawt lu na ngu ai lam hpe chyahkring hkring myit ai sha n-ga, mayak mahkak hkrum nga ai ni hpe mung grai karum ya mayu ai. Jawng kaji prat hpe ngai naw dum ai. Anhte kaba wa yang hpa galaw na ngu na sara san ai shaloi, jawng manang ni gaw hpungtang hpaji du kaba byin mayu ai ngu tsun ma ai. Ngai chyawm gaw kaba wa yang, Karai a magam gun na ngu tsun dat ai shaloi yawng gaw mani asawng ma ai.

Lahta tsang jawng ngut ai hpang, hpung sara shalat jawng lung ai. Jawng lung nga ai laman hta Shinto hpunggyi langai hte hkrum wa ai. Shi gaw rau ai aten hta makawp achyang hte re ai laika buk langai hpe hti taw chye ai. Lani mi hta, shi gaw ngai hpe “Sato, ndai hpa laika buk re chye ai i?” ngu san ai. Laika buk a makawp hpe ngai sadi hkrup dat ai majaw, “Chyum Laika” ngu na bai htai dat ai. “Shinto hpunggyi byin mayu ai ni yawng ndai laika buk hpe hti ging ai” ngu shi tsun ai.

Kalang ta Chyum Laika buk sa mari dat ai. Bai na, mu loi ai laika rap hta mara tawn da ai. Raitim, jawng laika ni mung galaw ra ai majaw Chyum Laika hti na aten n lu wa ai. Jawng ngut mat ai hpang, Shinto jawng langai hta hpunggyi galaw ai. Ma prat kaw na galaw mayu wa ai yup mang kaja wa byin wa sai.

Shinto hpunggyi galaw ai hpang kade n na yang, ngai shadu da ai zawn n re ai hpe chye wa ai. Shinto hpunggyi law malawng gaw tsawra myit n nga ai sha n-ga, kaga ni a akyu hpe mung myit n lawm ma ai. Dai sha n-ga, nkau gaw makam masham mung nau n nga ma ai. Ngai hta tsang grau tsaw ai hpunggyi langai gaw “nang ndai kaw awng dang mayu yang, myit mang lam hte seng ai lam ni hpe sha tsun ra ai. Makam masham lam n mai tsun ai” ngu na pyi tsun wa ai.

Dai hku tsun hkrum ai majaw, Shinto nawku htung hpe grai myit htum mat ai. Shinto jawng hta bungli matut galaw wa tim, kaga nawku htung ni a lam hpe mung hkaja hpang ai. Raitim, langai mi mung kaja na zawn n san ai. Nawku htung ni a lam hkaja magang grau nna myit htum wa magang re. Gara nawku htung hta mung tengman ai lam n nga ai ngu hkamsha wa ai.

Chyum Laika Gaw Prat Hpe Galai Shai Ya Wa Ai Lam: 1988 hta Bukda nawku hpung masha langai hte hkrum nna shi ngai hpe Chyum Laika hti na matu n-gun jaw mat ai. Lai wa sai shaning ni hta dai zawn sha n-gun jaw wa ai Shinto hpunggyi hpe sa dum ai. Shi tsun ai hte maren hti na matu dawdan kau ai. Chyum Laika hti hpang ai hte grai myit lawm mat ai. Kalang lang Chyum Laika hpe shana tup hti nna jahpawt du mat ai pyi n dum dat ai.

Chyum Laika kaw na hti hkrup ai lam ni a majaw, Karai Kasang kaw akyu hpyi mayu ai myit ni byin pru wa ai. Mahte 6:9-13 hta lawm ai akyu hpyi ga kaw na hpang wa ai. Dai akyu hpyi ga hpe hkying hkum 2 rai yang kalang hti ai. Shinto jawng hta bungli galaw nga let pyi hti ai.

Ngai hti wa ai lam ni hte seng nna ga san grai law hkra nga ai. Dai aten hta ngai dinghku shang sai. Nye madu jan kaw sa kawan ga ai Yehowa Sakse ni gaw masha ni hpe Chyum Laika lam sharin ya ai hpe chye da ai. Sakse Hkam langai hpe tam nna mu ai shaloi ga san grai law hkra san wa ai. Ngai san ai ga san shagu hpe Chyum Laika hte htai ya ai majaw grai ra sharawng mat ai. Dai Sakse Hkam nauna gaw, ngai hpe Sakse Hkam hpunau langai hte Chyum Laika hkaja na matu lajang ya wa ai.

Kade n na yang, Yehowa Sakse ni a zuphpawng hpe lung hpang wa ai. Moi aten hta grai zai ai hku ngai kanawn mazum wa ai masha nkau hpe Sakse Hkam ni a lapran bai mu na ngu na n shadu da ai. Shanhte gaw ngai hpe alum ala hkap tau la ai majaw myit simsa mat ai.

Madu wa ni gaw tinang a nta masha ni hpe tsawra nna shagrau ra ai ngu Karai Kasang hpyi shawn da ai hpe zuphpawng ni kaw na ngai na la lu wa ai. De a shawng hta, tinang a bungli hte sha amu kyin nga ai majaw nye madu jan hte kasha lahkawng yan hpe ahkyak n shatai wa ai. Hpunggyi jawng de sa wa ai ni tsun ai ga hpe atsawm madat ya wa tim, nye madu jan a ga hpe gaw kalang mi mung n madat ya wa ai hpe gau ngwi ngwi chye wa ai.

Chyum Laika hkaja ai aten na wa ai hpang, Karai Kasang a lam law law chye wa ai. Laksan hku na, ‘Yehowa a amying nsang hpe shaga ai masha kadai mung, hkye hkrang la ai kaw du lu na ra ai’ ngu ai Roma 10:13 zawn re ai chyum daw ni hpe ngai grai ra sharawng ai. Ma prat kaw na Karai Kasang hpe ta wa ai, ya she mu sai.

Ngai, Shinto jawng hte n kam matut mahkai sai. Ndai nawku htung hpe kau da yang masha ni gara hku shadu na kun? ngu na nnan hta myit tsang wa ai. Raitim, tengman ai Karai Kasang hpe shara ra hta mu wa yang Shinto nawku htung hpe kau da na ngu na tinang hkum tinang galoi mung tsun wa ai. Dai majaw 1989, ginhtawng ta shang wa mahka hta, tsun ai hte maren galaw kau ai. Hpunggyi jawng hpe kau da nna Yehowa hpe sha kamhpa kau ai.

Shinto jawng hpe kau da na matu gaw n loi ai. Ngai hta tsang kaba ai hpunggyi ni gaw ngai hpe mara shagun nna, matut nga na matu atik anang shadut ai. Grau sawng ai gaw nye a kanu kawa ni hpe n tsun gwi ai re. Shanhte hpe tsun dan na matu sa ai lam hta, myit tsang ai lam ni grai law ai majaw myit kahpra nna lagaw ni pyi nya mat ai. Lam ding yang chyahkring hkring hkring nna, n-gun lu na matu Karai Kasang kaw akyu hpyi wa ai.

Kanu Kawa nta du ai shaloi, tsawmra hte nye a lam n tsun gwi ai. Hpang jahtum hta akyu hpyi dat nna, wa hpe masa lam yawng hpe tsun dan kau ai. Tengman ai Karai Kasang hpe mu sai majaw, Shinto nawku htung hpe kau da kau sai ngu tsun dan ai shaloi, wa gaw grai kajawng nna yawn mat ai. Jinghku ni mung du wa nna ngai hpe na shang hkra tsun ma ai. Nye a nta masha ni hpe myit n kam sharu ai. Yehowa Karai Kasang hpe nawku ai gaw jaw ai lam re ai hpe mung chye da ai. Aten na wa ai hpang nye a dawdan lam hpe nta masha ni hkungga wa ma ai.

Masha chyawm gaw Shinto jawng de n sa sai raitim, myit gaw du mat mat re ai. Hpunggyi galaw ai prat hpe malap n mai taw ai majaw re. Malap lu hkra shakut tim, gara shara de mi yu yu moi na prat hpe sha bai dum taw nga ai zawn sha re.

Dai zawn shingkang ka-up ai kaw na lawt lu hkra lam lahkawng hpe ngai galaw wa ra ai. Langai gaw, shawng na nawku htung hte seng ai arai yawng hpe tam nna wan nat kau ai. Dai hta laika buk ni, sumla ni hte manu dan ai arai ni pyi lawm ai. Lahkawng gaw, Yehowa Sakse ni hte dang lu ai daram kanawn mazum na matu ahkaw ahkang tam ai. Shanhte a hku hkau chye ai lam hte madi shadaw ya ai lam gaw ngai hpe grai karum ya ai. Dai hku nna nye a prat dingsa hpe gau ngwi ngwi malap lu wa ai.

Akyu Lu Wa Ai Lam: Nye a madu jan hte kasha ni hpe kabai da hkrup ai majaw, garen ai ngu shanhte hkamsha wa ai. Raitim, madu wa ni hte seng ai Chyum Laika sharin achyin ya ai lam ni a majaw, shanhte hpe aten jaw ai shaloi grau nna hku hkau wa ai. Aten na wa ai hte maren nye madu jan mung Yehowa hpe nawku dawjau wa ai. Nye a shadang sha, shayi sha hte kahkri mung anhte hte arau nawku daw jau wa ai.

Yehowa hpe nawku dawjau nna kaga ni hpe karum ya na ngu ai ma prat na byin mayu ai yup mang hpe bai myit yu ai shaloi, ngai tam nga ai lam hpe tam mu wa ai zawn kaga lam ni hpe mung lu wa ai hpe chye dat ai. Yehowa Karai Kasang hpe ga hte pyi n chye tsun hkra chyeju dum ai.

“Lama Ma Ra Nga Ai Hpe Chye Taw Ai.”​—Linet Hawtin

Shangai Ai Shaning: 1958

Shangai Ai Mungdan: Dingda Ahprika

Shingdu Labau: Kabai Da Hkrum Ai Ngu Hkamsha Wa

Nga Lai Wa Ai Prat: Jamitsatan mare hta ngai hpe shangai wa ai. Ram daw re ai sut nhprang htu shaw ai bungli galaw ai mare raitim, tara tawt lai ai amu nau n nga ai. Nu yan wa gaw ngai hpe n lu bau sai majaw, bau la na matu kaga ni hpe jaw kau ai. Nye asak 14 ya sha naw re shi ai aten hta tsawra myit nga ai yan la gaw ngai hpe bau la kau ai. Shanhte hpe kanu kawa majing ngu na sha shadu wa ai. Raitim, ngai gaw bau la hkrum ai kasha re ngu ai hpe chye dat ai hpang, kabai da hkrum ai ngu ai hkamsha lam ni shang wa ai. Ngai hpe bau la ai kanu kawa ni gaw kanu kawa majing n re ai majaw ngai hpe n chye na yu ai ngu hkamsha hpang wa ai.

Asak 16 ning daram hta tsa seng de chye sa taw sai. Dai hta manang ni hte rau ka manawt nna mahkawn madat ai. Asak 17 ning hta hkayawm chye lu wa ai. Hkayawm ndau shabra ai hta lawm ai model ni zawn mung lasi mayu wa ai. Asak 19 ning du ai shaloi Johannetbak mare hta bungli galaw ai. Dai hta n hkru ai masha ni hte kanawn wa ai. Matsa mung chye matsa wa ai. Kru ya hte laban ni hte tsa hpe ladu lai lu ai.

Dai pyi, nye a hkamja lam gaw grai naw kaja taw ai. Erobit ayan ginsup ai. Bawlung htawng ai. Kaga ginsup lam ni hta mung naw shang lawm ai. Kumpyuta htuk shapraw ai jak rung kaw bungli shakut ai majaw mying kaja lu wa ai. Dai hku na ja gumhpraw nga wa nna nye a prat gaw awng dang nga ai ngu masha law law shadu ma ai. Raitim, ngai n pyaw ai. Ra ra ngu hkamsha nna nye hkum ngai myit n dik taw ai. Lama ma ra taw ai hpe myit kaw na chye taw ai.

Chyum Laika Gaw Prat Hpe Galai Shai Ya Wa Ai Lam: Chyum Laika hkaja hpang ai shaloi, Yehowa gaw tsawra myit rawng ai Karai Kasang re ai hpe ngai chye wa ai. Masha ni hpe Chyum Laika jaw da ai gaw Karai Kasang hta tsawra myit nga ai lam dan dawng ai. Chyum Laika gaw, anhte hpe lam matsun ya na matu Karai Kasang nan dingtawk ka da ai laika langai zawn sha re. (Esaia 48:17, 18) Karai Kasang a tsawra myit rawng ai lam matsun kaw na akyu lu mayu ai nga yang, nye a prat hta galai shai lam kaba nkau galaw ra na hpe chye dat ai.

Galai shai ra na lam langai gaw moi na manang hpe n kanawn na matu re. “Hpaji rawng ai ni hte kanawn ai wa hpaji rawng na ra ai; Angawk ai ni a manang ni chyawm gaw, hten byak hkrum na ra ai” ngu ai chyum ga hpe ngai atsawm myit yu dat ai. (Ga Shagawp 13:20) Dai chyum ga gaw nye a matu kanawn manang dingsa ni hte n kanawn ai sha, Yehowa Sakse ni hte jinghku hku na matu shadut ya wa ai.

Nye a matu yak dik htum chyam dinglik lam gaw, ya hta taw ai hkayawm hpe dawm kau na matu re. Dai mayak mahkak hpe tawt lai lu wa tim, chyam dinglik lam langai hte bai hkrum ai. Hkayawm dawm kau ai majaw nye a hkum numnak shadang pawng 30 jan rawt wa ai. Dai majaw masha man de n sa gwi mat ai. Hkum numnak shadang yawm mat hkra 10 ning daram aten la wa ra ai. Hkayawm dawm ai gaw jaw ai bungli re ai hpe chye ai. Karai Kasang hpe nsim nsa akyu hpyi ai majaw, awng dang hkra galaw na matu n-gun lu wa ai.

Akyu Lu Wa Ai Lam: Nye a hkamja lam gaw moi na hta grau kaja wa ai. Dai sha n-ga, nga ai hte mung myit dik chye wa ai. Mungkan a bungli, arawng sadang hte sut su nga mu ai lam kaw na lu ai jahkring sha re ai ngwi pyaw lam hpe sha n hkan taw sai. Dai hku galaw na malai, kaga ni hpe Chyum Laika tengman ai tara hkaw tsun ai hta pyaw nga sai. Nye a moi na bungli manang masum mung an la hte arau Karai Kasang hpe nawku nga sai. Ngai hpe bau la ai nu yan wa garai n si shi yang, tsawm htap ai mungkan hparadisu hta asak bai hkrung wa na ngu ai Karai a ga sadi hpe naw tsun dan dat lu ai.

Karai Kasang hpe nawku ai majaw, kabai da hkrum ai ngu ai hkamsha lam ni mat mat nna, makam masham bung ai mungkan grup nta masha langai byin lu ai ahkang lu la ai ngu ai hkamsha lam lu wa sai. Ya nga yang, ngai hta kanu ni, kawa ni, kahpu kanau ni grai law nga sai.​—Marku 10:29, 30.

[Sumla]

Yehowa Sakse ni a lapran Hkristan tsawra myit ngai hkamsha lu wa

[Sumla]

Moi aten hta ngai nawku dawjau wa ai Shinto hpunggyi jawng