1, 2. Apay a mabalin a pakadanagan ti dadduma a nagannak no kayat dagiti annakda ti agdedikar ken agpabautisar?

RINIBU nga agad-adal iti Biblia ti mangideddedikar iti biagda ken Jehova ken agpabpabautisar. Adu kadakuada ti agtutubo a napadakkel iti kinapudno ken nangpili iti kasayaatan a panagbiag. (Sal. 1:1-3) No maysaka a Kristiano a nagannak, sigurado a segseggaam ti aldaw a panagbautisar ti anakmo.—Idilig ti 3 Juan 4.

² Ngem mabalin nga adda dagiti pakadanagam. Nalabit adda dagiti agtutubo a nakitam a nagpabautisar, ngem idi agangay, pinagduaduaanda no umiso met laeng ti agbiag maitunos kadagiti pagalagadan ti Dios. Adu pay ketdi ti nangpanaw iti kinapudno. Gapuna, mabalin a madanaganka a nupay irugi ti anakmo a suroten ti Nakristianuan a dana, agbaliw ken mapukawnanto met laeng ti ayatna iti kinapudno. Amangan no mapasamak iti anakmo ti napasamak kadagiti miembro ti kongregasion idi umuna a siglo idiay  Efeso a tinukoy ni Jesus: “Pinanawam ti ayat nga adda kenka idi damo.” (Apoc. 2:4) Kasano a maliklikam dayta ken matulongam ti anakmo nga “agturong iti pannakaisalakan”? (1 Ped. 2:2) Tapno masungbatan dayta, usigentayo ti pagarigan ni Timoteo.

3. (a) Kasano a nagbalin a Kristiano ni Timoteo, ken ania ti reaksionna kadagiti Nakristianuan a sursuro? (b) Ania ti tallo nga aspeto ti panagsursuro ti imparegta ni Pablo ken Timoteo?

³ Mabalin a naammuan ni Timoteo ti dana ti panagbalin a Kristiano idi 47 C.E. idi damo a binisita ni apostol Pablo ti Listra. Sigurado a nakaregregta ni Timoteo nupay mabalin a tin-edyer pay laeng idi. Kalpasan ti dua a tawen, nakikadua ken Pablo iti panagmisionerona. Kalpasan ti agarup 16 a tawen, insurat ni Pablo ken Timoteo: “Agtultuloyka iti bambanag a nasursurom ken nakaguyugoyam a patien, yantangay ammom no ania a tattao ti nakasursuruam kadagita ket manipud kinamaladaga naammuam ti nasantuan a sursurat [ti Hebreo a Kasuratan], a makabael a mamagsirib kenka maipaay iti pannakaisalakan babaen ti pammati a mainaig ken Kristo Jesus.” (2 Tim. 3:14, 15) Paliiwentayo ta dinakamat ni Pablo ti (1) panangammo iti nasantuan a sursurat, (2) pannakaguyugoy a mamati kadagiti banag a masursuro, ken (3) panagbalin a masirib maipaay iti pannakaisalakan babaen iti pammati ken Kristo Jesus.

4. Ania dagiti alikamen a napaliiwmo nga epektibo no isursurom dagiti annakmo? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)

⁴ Kas Kristiano a nagannak, kayatmo a maammuan ti anakmo ti nasantuan a sursurat, a pakairamanan itan ti Hebreo a Kasuratan ken ti Kristiano a Griego a Kasuratan. Depende iti abilidadda, mabalin a masursuro uray dagiti ubbing pay nga annak dagiti pagdamdamuan a pannursuro maipapan iti tattao ken paspasamak iti Biblia. Nangipaay ti organisasion ni Jehova kadagiti alikamen nga usaren dagiti nagannak a tumulong iti annakda. Adda kadi dagiti mapanunotmo a mabalin a magun-odan iti lengguahem? Laglagipem a ti pannakaammo iti Kasuratan ti pundasion ti natibker a relasion ken Jehova.

5. (a) Ania ti kaipapanan ti ‘maguyugoy a mamati’? (b) Kasano a maibagatayo a naguyugoy a namati ni Timoteo iti naimbag a damag maipapan ken Jesus?

⁵ Napateg ti pannakaammo kadagiti nasantuan a sursurat. Ngem saan nga umdas ti panangisuro kadagiti annak maipapan iti tattao ken pasamak iti Biblia tapno maisurotayo dagiti naespirituan a bambanag kadakuada. ‘Naguyugoy’ met ni Timoteo a mamati. Iti orihinal a lengguahe, ti sasao a ‘maguyugoy a mamati’ kaipapananna ti “pannakarikna iti kinasigurado” wenno “kombinsido ken sierto a pudno ti maysa a banag.” Naammuan ni Timoteo ti Hebreo a Kasuratan manipud pay kinamaladagana. Ngem idi agangay, nakombinsir a ni Jesus ti Mesias gapu kadagiti makaallukoy nga ebidensia. Gapuna, kombinsido a pudno ti pannakaammona. Kinapudnona, kasta unay ti pannakakombinsir ni Timoteo iti naimbag a damag isu a nagpabautisar kas adalan ken nakikuyog ken Pablo iti panagmisionerona.

6. Kasano a matulongam dagiti annakmo a maguyugoy a mamati iti masursuroda iti Sao ti Dios?

⁶ Kasano a matulongam ti annakmo a maaddaan iti pammati tapno maguyugoyda a mamati a kas ken Timoteo? Umuna, aganuska. Saan a dagus a maaddaan ti maysa iti pammati; saanmo met a maipatawid dayta kadagiti annakmo gapu laeng ta naguyugoyka a mamati. Masapul nga usaren ti tunggal ubing ti ‘pannakabalinna nga agrason’ tapno patienna ti kinapudno iti Biblia. (Basaen ti Roma 12:1.) Dakkel ti papelmo kas nagannak iti dayta a proseso, nangruna no agsaludsod ti anakmo. Kitaentayo ti maysa a pagarigan.

7, 8. (a) Kasano a naganus ti maysa a Kristiano nga ama a mangisuro iti anakna? (b) Mangisalaysay iti kapadasan a nangipakitakayo iti kasta a panaganus.

 ⁷ Kuna ni Thomas, nga addaan iti balasitang nga agtawen iti 11: “No dadduma, saludsoden ti anakko, ‘Saan ngata nga ebolusion ti inusar ni Jehova a mangpataud iti biag ditoy daga?’ wenno, ‘Apay a saantayo a makiramraman kadagiti aktibidad iti lugartayo, kas koma iti eleksion, tapno sumayaat dagiti bambanag?’ No dadduma, agulimekak pay laeng tapno saanko a basta ibaga lattan ti masapul a patienna. Ngamin, ti pannakakombinsir ket saan a resulta ti maysa la a dakkel a paset ti kinapudno no di ket resulta ti adu a babassit nga ebidensia.”

⁸ Ammo ni Thomas a masapul ti panaganus iti panangisuro. Kinapudnona, napateg ti panaganus iti amin a Kristiano. (Col. 3:12) Ammo ni Thomas a mabalin a kasapulan ti mamin-adu a pannakisarita iti sumagmamano a tiempo. Masapul nga usarenna ti Kasuratan a sumungbat tapno makombinsir ti balasangna iti maad-adalna. Kuna ni Thomas: “Kayatmi nga ammuen ken baketko no patien met la a talaga ti anakmi ti maad-adalna ken no para kenkuana ket umiso met laeng dagita. Nagsayaat no adda dagiti saludsodna. Kinapudnona, madanaganak ketdi no basta awatenna lattan ti bambanag a saan nga agsalsaludsod.”

9. Kasano a maipasagepsepmo ti Sao ti Dios iti annakmo?

⁹ No naanus dagiti nagannak a mangisuro, in-inut a matarusan dagiti annak ti “kaakaba ken kaatiddog ken kangato ken kauneg” ti pammati. (Efe. 3:18) Mabalin a kitaentayo dagiti maibagay iti edad ken abilidadda. Bayat nga agbalbalinda a kombinsido iti maad-adalda, in-inut a maidepensada ti patpatienda iti dadduma, kas kadagiti kaeskuelaanda. (1 Ped. 3:15) Kas pagarigan, mailawlawag kadi ti anakmo no ania ti mapasamak no matay ti tao sigun iti Biblia? Kombinsidoda kadi iti panangilawlawag ti Biblia? * Wen, masapul ti panaganus tapno maipasagepsep ti Sao ti Dios iti anakmo, ket sigurado a nasayaat ti ibunga dayta.—Deut. 6:6, 7.

10. Ania koma ti napateg a ramanen ti panangisurom?

¹⁰ Siempre, nagpateg met ti ulidanmo no maipapan iti panangpatanor iti pammati. Kuna ni Stephanie, nga addaan iti tallo a balasitang: “Manipud idi ubbing pay dagiti annakko, isalsaludsodko iti bagik, ‘Ibagbagak kadi kadagiti annakko no apay a kombinsidoak iti kaadda ni Jehova, iti ayatna, ken iti kinalinteg dagiti dalanna? Makita kadi dagiti annakko a talaga nga ay-ayatek ni Jehova?’ Saanko a manamnama a maguyugoy dagiti annakko no saanak a maguyugoy.”

11, 12. Ania ti sirib, ken apay a maibagatayo a saan la a marukod dayta iti edad?

¹¹ Kas naammuantayon, addaan ni Timoteo iti (1) pannakaammo iti Kasuratan ken (2) nakombinsir kadagiti patpatienna. Ngem ania ti kayat a sawen ni Pablo idi imbagana a makatulong ken Timoteo ti nasantuan a sursurat tapno ‘agmasirib maipaay iti pannakaisalakan’?

¹² Ilawlawag ti Pannakatarus iti Kasuratan, Tomo 2 nga iti Biblia, ti sirib ramanenna ti “pannakabael a mangaramat a sibaballigi iti pannakaammo ken pannakaawat tapno marisut dagiti parikut, maliklikan wenno malisian dagiti peggad, maragpat dagiti inkeddeng a kalat, wenno mabalakadan ti dadduma nga aramidenda ti kasta. Kasungani dayta ti kinamaag.” Kuna ti Biblia a “ti kinamaag naisinggalut  iti puso ti maysa nga ubing.” (Prov. 22:15) Makuna ngarud a ti sirib—a kasungani ti kinamaag—ti maysa a pakakitaan ti kinamataengan. Saan laeng a makita iti edad ti kinamataengan ti maysa iti naespirituan no di ket makita dayta no addaan iti maitutop a panagbuteng ken Jehova ken nakasagana nga agtulnog kadagiti bilinna.—Basaen ti Salmo 111:10.

13. Kasano a maipakita ti maysa nga agtutubo nga isu ket masirib maipaay iti pannakaisalakan?

¹³ Dagiti agtutubo a nataengan iti naespirituan saanda a “mayallo-allon a kas panangyallon dagiti dalluyon ket iyallaalla ditoy ken idiay” dagiti tarigagayda wenno ti impluensia dagiti kapatadanda. (Efe. 4:14) Imbes ketdi, rumangrang-ay ti “pannakabalin ti pannakaawatda a mangilasin agpadpada iti umiso ken di umiso.” (Heb. 5:14) Ipakpakitada a tumataenganda babaen ti panagaramidda kadagiti nainsiriban a desision, uray no awan dagiti nagannak wenno sabali nga adulto. (Fil. 2:12) Nagpateg dayta a kita ti sirib iti pannakaisalakan. (Basaen ti Proverbio 24:14.) Kasano a matulongam dagiti annakmo a manggun-od iti dayta? Umuna, siguraduem a silalawag nga ibagam dagiti naibatay iti Biblia a prinsipiom kadagiti annakmo. Iti sao ken aramid, ipakitam kadakuada nga iyap-aplikarmo dagiti prinsipio a masarakan iti Sao ti Dios.—Roma 2:21-23.

14, 15. (a) Ania dagiti masapul nga ikabilangan ti agtutubo nga agplamplano nga agpabautisar? (b) Kasano a matulongam dagiti annakmo a mangpanunot kadagiti bendision iti panagtulnog kadagiti linteg ti Dios?

¹⁴ Ngem saan la a ti panangibagam iti annakmo no ania ti umiso ken di umiso ti kasapulan. Nagsayaat met no tulongam ida a mangsungbat kadagitoy a saludsod: ‘Apay nga iparit ti Biblia dagiti bambanag a makaay-ayo iti lasag? Apay a kombinsidoak a kanayon a pagsayaatak dagiti pagalagadan ti Biblia?’—Isa. 48:17, 18.

¹⁵ No ibaga ti ubing a kayatna ti agpabautisar, masapul a tulongam a mangsukimat no ania ti panagriknana kadagiti responsabilidad a kakuykuyog ti panagbalin a Kristiano. Ania dagiti pagimbagan dayta? Ania dagiti masapul nga isakripisio? Kasano a maibaga nga ad-adu nga amang dagiti pagimbagan ngem dagiti maisakripisio? (Mar. 10:29, 30)  Dagita ti mabalin a maipasango iti maysa kalpasan ti panagbautisarna. Gapuna, nagpateg a panunoten nga umuna dagita sakbay nga aramiden dayta a serioso nga addang. No matulongan dagiti annak a mangpanunot a naimbag kadagiti bendision ti panagtulnog ken dagiti pagdaksan ti panagsukir, mabalin nga ad-adda a makombinsirda. Iti ania? Makombinsirda a kanayon a pagimbaganda no surotenda dagiti pagalagadan ti Biblia.—Deut. 30:19, 20.

16. Ania koma ti ikabilangan dagiti nagannak no pagduaduaanen ti bautisado nga anakda ti pammatina?

¹⁶ No ngay mangrugin nga agduadua ti anakmo kalpasan ti panagbautisarna? Kas pagarigan, mabalin a maatrakar ti maysa a bautisado a tin-edyer kadagiti bambanag iti lubong wenno mabalin a pagduaduaannan no umiso met laeng ti panangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia. (Sal. 73:1-3, 12, 13) Kas nagannak, panunotem a ti panangtamingmo kadagiti pagduaduaan ti anakmo ti mabalin a mangyasideg wenno mangyadayo kenkuana iti kinapudno. Ikagumaam ti saan a makiriri iti anakmo iti dayta a banag, ubing man wenno tin-edyer ti anakmo. Sipapanunotka koma a mangipaay iti naayat a tulong ken suporta iti makaallukoy a pamay-an.

17, 18. Kasano a matulongan ti nagannak ti maysa nga agtutubo nga adda panagduaduana?

¹⁷ Siempre, nagaramid iti serioso a dedikasion ken Jehova ti maysa a bautisado nga agtutubo. Dayta a dedikasion ket kari a mangayat iti Dios ken mangipangpangruna iti pagayatanna. (Basaen ti Marcos 12:30.) Serioso ken Jehova dayta a kari, ket masapul a saan a tagtagilag-anen dayta ti asinoman a nagdedikar. (Ecl. 5:4, 5) Siaayat nga ipalagipmo dagita iti anakmo ken ibagam iti maitutop a tiempo. Ngem sakbay nga aramidem dayta, adalem dagiti material nga impaay ti organisasion ni Jehova para kadagiti nagannak. Makatulong dayta tapno maipaganetgetmo a serioso ken mangyeg iti bendision ti panagdedikar ken Jehova ken panagpabautisar kas Kristiano.

¹⁸ Kas pagarigan, mabasa dagiti makatulong a balakad iti apendise a napauluan iti “Saludsod nga Iyimtuod Dagiti Nagannak,” a masarakan iti likudan ti libro a Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo—Dagiti Sungbat nga Epektibo, Tomo 1. Kunana: “Saanmo a panunoten a dagus a linaksiden ti anakmo dagiti patpatiem. Kaaduanna nga adda makagapu iti dayta.” Mabalin a gapu iti impluensia dagiti kapatadan. Mabalin pay a gapu iti kinaliday wenno iti pannakarikna a nasaysayaat ti espiritualidad ti dadduma nga agtutubo a Kristiano. Sigun pay iti apendise, mabalin nga awan ti pakainaigan dagitoy a problema kadagiti prinsipio a nakaibatayan dagiti patpatiem. Imbes ketdi, ad-adda a nainaig dagita kadagiti situasion a mangparigat iti maysa a mangannurot iti pammatina iti agdama. Mabasa iti apendise dagiti singasing no kasano a tulongan ti maysa a Kristiano a nagannak ti agtutubo nga agduadua iti patpatienna.

19. Kasano a matulongan dagiti nagannak ti annakda nga ‘agmasirib maipaay iti pannakaisalakan’?

¹⁹ Kas nagannak, addaanka iti nadagsen a responsabilidad, ken pribilehiom a padakkelen dagiti annakmo “iti disiplina ken panangiturong-panunot ni Jehova.” (Efe. 6:4) Kas naadaltayo, saan laeng a ti panangisuro iti ibagbaga ti Biblia ti kasapulan no di ket ramanenna met ti panangtulong kadakuada nga agbalin a kombinsido iti maad-adalda. Wen, kasapulan a natibker ti pammatida tapno matignayda nga agdedikar ken Jehova ken naimpusuan nga agserbida kenkuana. Sapay koma ta ti Sao ni Jehova, ti espirituna, ken ti panagreggetmo kas nagannak ket makatulong kadagiti annakmo nga ‘agmasirib maipaay iti pannakaisalakan.’