SUHETO ITI AKKUB | KINATALNA ITI UNEG TI PAMILIA
No Kasano a Maisardeng ti Kanayon a Panagriri
KASANON no kanayon met lattan nga adda panagririri iti pamiliayo, sa kumarkaro pay dayta? Baka diyo pay ketdi ammo no ania ti nangrugian dagiti ririyo. Ngem ay-ayatenyo ken diyo kayat a mapasaktan ti maysa ken maysa.
Nagpateg a laglagipem a dina met ketdi kayat a sawen a madaddadaelen ti pamiliayo gapu ta agduduma ti opinionyo. Agbalin a natalna wenno nagulo ti pamiliayo depende iti panangsangoyo kadagiti di panagkikinnaawatan. Panunotem a naimbag ti innem a banag a mabalin a makatulong tapno maisardeng ti riri.
1. DIKA AGIBALBALES.
No ti maysa kadagiti agap-apa ket agtalna ken dumngeg lattan imbes nga agsao pay, mabalin a bumaaw ti nabara a panagsinnungbat. Igawidmo ngarud ti riknam a bumales no makapungtotka. Tapno agtalinaed ti respetom iti bagim ken ti dignidadmo, kontrolem ti riknam. Laglagipem a napatpateg ti talna iti pamilia ngem iti panangabakmo iti riri.
“No sadino nga awan ti kayo maiddep ti apuy, ket no sadino nga awan ti manangpardaya tumalna ti rinnupir.”—Proverbio 26:20.
2. TARUSAM TI RIKRIKNA DAGITI KAPAMILIAM.
No agsasao ti maysa a kapamiliam, dumngegka a naimbag ken dika bumalballaet. Tarusam ti riknana ken dimo hushusgaran. Dakkel ti maitulong dayta tapno masebseban ti pungtot ken maisubli ti talna. Imbes nga ipapanmo a madi ti motibona, tarusam ti rikriknana. Baka naibagana ti maysa a banag gapu iti kinaimperpektona. Mabalin a ti kaaduanna a rason a makaibaga ti maysa iti makapasakit a sasao ket gapu ta di naannad wenno adda problemana, saan ketdi a gapu ta kayatna ti mangpasakit wenno agibales.
“Kawesanyo ti bagbagiyo kadagiti kinalailo ti pannakipagrikna, kinamanangngaasi, kinapakumbaba iti panagpampanunot, kinaalumamay, ken mabayag a panagitured.”—Colosas 3:12.
3. URAYEM NGA AGKALMA TI RIKNAM.
No saanmon a makontrol ti emosionmo, mayat no nadayaw nga agpakadaka sa pumanawka biit tapno mapakalma ti riknam. Mabalin a mapanka iti sabali a kuarto wenno agpagnapagnaka agingga a sumayaat ti riknam. Dina met kayat a sawen a saanmo a kayat wenno itantantanmo ti makikappia, wenno dimo kayat ti makiinnuni. Imbes ketdi, mabalin a dayta ti nasayaat a panawen tapno agkararag iti Dios a tulongannaka a maaddaan iti anus, pannakatarus, ken pannakaawat.
“Sakbay a tumbuak [wenno, bumtak] ti riri, pumanawkan.”—Proverbio 17:14.
4. PANUNOTEM A NAIMBAG TI IBAGAM KEN TI PANANGIBAGAM.
Saan a sumayaat ti situasion no kanayon nga ikagkagumaam ti mangpanunot kadagiti makapasakit a sasao a pangontram. Ikarigatam ketdi ti mangibaga kadagiti sasao a mangagas iti nasugatan a rikna ti ipatpategmo. Ken imbes a mandaram no ania ti panagkunam a masapul a mariknana, napakumbabaka koma nga agsaludsod tapno maawatam ti riknana ken agyamanka iti panangibagana iti dayta.
“Sumugat a kas natadem a kampilan ti nasakit a sao, ngem makapaimbag ti nasayaat a balikas.”—Proverbio 12:18, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.
5. DIMO INGATNGATO TI BOSESMO KEN NAALUMAMAY KOMA TI TONOM.
Mabalin nga alisto la nga agpungtot ti maysa no awan anus ti maysa a kapamiliana. Uray no kasano’t suronmo, labanam ti riknam nga agsao iti makainsulto wenno sarkastiko a sasao, wenno ti tendensiam a mangingato iti bosesmo. Dimo ibagbaga dagiti makapasakit nga akusasion, kas iti “Dinak man la pampanunoten” wenno “Dinak pulos dengdenggen.” Imbes ketdi, kalmadoka koma a mangibaga no ania ti epektona kenka ti inaramidna (“Nasaktanak idi . . . ”). Saan a pulos a nainkalintegan ti panangiduron, panangtungpa, panangkugtar, wenno dadduma pay a kita ti kinaranggas. Kasta met laeng ti panangbutbuteng, panangibaga iti mangipababa a sasao, wenno panangawag iti makapainsulto a nagan.
“Maikkat koma kadakayo ti isuamin a makadangran a kinapait ken unget ken pungtot ken panagririaw ken nabassawang a panagsasao agraman ti isuamin a kinadakes.”—Efeso 4:31.
6. AGPADISPENSARKA A DAGUS, KEN IBAGAM TI ARAMIDEM A MANGURNOS ITI SITUASION.
Dimo ipalubos a ti saan a nasayaat a riknam ti makagapu a malipatam ti kangrunaan a panggepmo—ti makikappia. Tantandaanam, no itultuloymo ti makiriri, agpadakayo a maabak iti kaap-apam. Ngem no makikappiaka, agpadakayo a mangabak. Isu nga aminem nga adda latta naaramidam a nangpakaro iti riri. Uray no kombinsidoka nga awan basolmo, mabalinmo latta ti dumawat iti pammakawan gapu ta nasuronka, gapu iti nagbalin a reaksionmo, ken iti dimo inranranta a naaramidam a nakasuronanna. Mas importante ti natalna a relasion ngem iti pride ken panangabak. Ken no adda agpadispensar kenka, alistoka koma a mangpakawan.
No naurnosen ti riri, ania ti mabalinmo nga aramiden tapno agtalinaed ti talna iti uneg ti pamilia? Ilawlawag dayta ti sumaruno nga artikulo.
“Inka ipakumbaba ta bagim ket dupagem ti padam a tao kadagiti pakpakaasi.”—Proverbio 6:3.