Ti Panangmatmat ti Biblia
Kasanoka a Makikappia iti Sabsabali?
KUNA ti Biblia maipapan iti tattao: “Amin nagbasol ken agkurang iti dayag ti Dios.” (Roma 3:23) Yantangay imperpekto ti nasurok a 7 bilion a tao ditoy daga, adda latta dagiti di pagkikinnaawatan gapu iti agduduma a personalidad. Kasanotayo a makikappia kadagiti kasta a kasasaad?
Adda nasayaat nga ibalakad ti Biblia. Deskribirenna ti Namarsua nga agnagan Jehova kas “Dios ti talna.” (Salmo 83:18; Hebreo 13:20) Kayat ti Dios a natalna ti relasion dagiti annakna ditoy daga ket isu a mismo ti nangipaay iti pagtuladan. Idi nagbasol iti Dios ti umuna a pagassawaan, nadadael ti natalna a relasionda kenkuana. Ngem dagus a nangaramid kadagiti pamay-an tapno makikappia iti sangatauan. (2 Corinto 5:19) Usigem ti tallo a maaramidam tapno makikappia iti sabsabali.
Mamakawanka a Sibubulos
Ania ti kuna ti Biblia? “Itultuloyyo nga anusan ti maysa ken maysa ken sibubulos a pakawanen ti maysa ken maysa no ti asinoman adda pakaigapuan ti reklamona maibusor iti sabali. Kas iti sibubulos a panangpakawan kadakayo ni Jehova, kasta met ti aramidenyo.”—Colosas 3:13.
Apay a narigat nga aramiden? Mabalin nga adda nainkalintegan a ‘pakaigapuan ti reklamom’ isu a ti panagkunam ket rumbeng a putdemon ti relasionmo iti nangsair kenka. Mabalin met nga irasonmo a masapul nga isu ti umuna nga agpadispensar. Ngem no dina ammo nga adda kamalina, wenno patienna a sika ti nagkamali, posible nga agtalinaed latta ti problema.
Ania ti maaramidam? Surotem ti balakad ti Biblia babaen ti sibubulos a panangpakawanmo iti dayta a tao, nangruna no bassit laeng ti problema. Laglagipem a no bilangen ti Dios dagiti kamalitayo, ditay pulos makapagtakder iti imatangna. (Salmo 130:3) Kuna ti Biblia a “ni Jehova naasi ken managparabur, nabannayat nga agunget ken naruay iti naayat a kinamanangngaasi. Ta pagaammona unay ti pannakapormatayo, a laglagipenna a tapoktayo.”—Salmo 103:8, 14.
Panunotem met daytoy a proverbio iti Biblia: “Ti pannakatarus ti maysa a tao pudno unay a pabannayatenna ti ungetna, ket kinapintas iti biangna ti panangpalabas iti salungasing.” (Proverbio 19:11) Ti pannakatarus tulongannatayo a mangamiris a naimbag iti kasasaad, manganag no apay a kastoy wenno kasdiay ti panagsao wenno panagtignay dagiti tattao. Isaludsodmo ngarud iti bagim, ‘Ti kadi tao a nangsair kaniak ket nabannog, agsakit, wenno aburido?’ No matarusam ti pudno a motibo, rikna, ken kasasaad ti sabsabali, mabalin a bumaaw ti pungtotmo ken palabsem lattan dagiti biddutda.
Makisaritaka
Ania ti kuna ti Biblia? “No ni kabsatmo makaaramid ti basol, inka idatag ti basolna a dakdakayo. No dumngeg kenka, nagun-odmo ni kabsatmo.”—Mateo 18:15.
Apay a narigat nga aramiden? Gapu kadagiti negatibo nga emosion a kas iti buteng, pungtot, ken bain, mabalin a bumdengka nga umasideg iti nangsair kenka tapno masolbar ti problema. Mabalin met a kaykayatmo laengen ti agpatulong iti sabali babaen ti panangibagam kadakuada iti problemam tapno maalam ti simpatiada, a posible a mangpakaro pay ketdi iti di pagkinnaawatan.
Ania ti maaramidam? No nadagsen ti problema ken panagriknam ket dimo kabaelan a palabsen, asitgam ti tao tapno pagsaritaanyo dayta. Ti problema ket padasenyo a solbaren a:
(1) Dagus: Dimo itantantan tapno saan a kumaro ti problema. Ikagumaam nga iyaplikar daytoy a balakad ni Jesus: ‘No ip-ipanmo ti sagutmo Mateo 5:23, 24.
iti altar ket sadiay malagipmo a ti kabsatmo addaan iti maysa a banag a maibusor kenka, panawam ti sagutmo sadiay sanguanan ti altar, ket mapanka; umuna a makikappiaka ken kabsatmo, ket kalpasanna, inton nakasublikan, idatonmo ti sagutmo.’—(2) Dakdakayo: Liklikam ti pagannayasan a mangitsismis iti problema. “Ti bukodmo a kalintegan irupirmo iti padam a tao, ket saanmo nga ipalgak ti kompidensial a panagsao ti sabali.”—Proverbio 25:9.
(3) Sikakappia: Dimon an-analisaren no siasino ti umiso ken siasino ti nagkamali. Ti kalatmo ket makikappia, saan a tapno mangabak. Nalabit mas epektibo ti panangibaga kenkuana iti “Nasaktanak gapu ta . . . ” imbes a “Sinaktannak!” Kuna ti Biblia: “Surotentayo koma ti bambanag a mamataud iti talna ken ti bambanag a makapabileg iti maysa ken maysa.”—Roma 14:19.
Agan-anuska
Ania ti kuna ti Biblia? “Dikay subadan ti dakes iti dakes iti asinoman. . . . Ngem, ‘no ti kabusormo mabisin, pakanem; no mawaw, ikkam iti mainum.’”—Roma 12:17, 20.
Apay a narigat nga aramiden? No dina awaten dagiti damo a panagreggetmo a makikappia, mabalin a kayatmon ti sumuko.
Ania ti maaramidam? Agan-anuska. Agduduma ti ugali ken kinanataengan dagiti tattao. Adda dagidiay nabaybayag nga agpalamiis iti uloda; agsursuro pay laeng ti dadduma a mangipakita kadagiti nadiosan a galad. Dika mauma a mangipakita iti ayat ken kinaimbag. Kuna ti Biblia: “Dika ipalubos a parmekennaka ti dakes, no di ket itultuloymo a parmeken ti dakes babaen ti naimbag.”—Roma 12:21.
Tapno makikappia iti sabsabali, masapul nga ikagumaantayo nga ipakita ti kinapakumbaba, pannakatarus, panaganus, ken ayat. Ngem sigurado a saan a sayang ti panagreggetmo a makikappia!
NAPANUNOTMO KADIN?
● Ania ti makatulong kenka a sibubulos a mamakawan?—Colosas 3:13.
● Ania ti makatulong kenka nga umasideg iti nangsair iti riknam tapno mapagsaritaanyo ti problema?—Mateo 5:23, 24.
● Ania ti maaramidam no dina awaten dagiti panagreggetmo a makikappia?—Roma 12:17-21.
[Blurb iti panid 11]
“Ti pannakatarus ti maysa a tao pudno unay a pabannayatenna ti ungetna, ket kinapintas iti biangna ti panangpalabas iti salungasing.”—PROVERBIO 19:11