Ti Siensia ken ti Biblia Tinulongandak a Makasarak iti Panggep ti Biag

KAS INSALAYSAY NI BERND OELSCHLÄGEL

Duapulo a tawen a binirbirokko ti panggep ti biag. Dua a banag ti nakatulong kaniak a makasarak iti dayta: ti siensia ken ti Biblia. Idi inadalko ti siensia, napaneknekak nga adda la ketdi panggep ti biag. Ngem ti Biblia ti nangipakaammo ken nangipaawat kaniak iti dayta a panggep.

NALABIT nangngegmon ti dadduma a tattao nga agkunkuna nga agkontra ti siensia ken ti Biblia. Agpadpada nga inadalko dagitoy isu a diak umanamong nga agkontrada. Nalabit kayatmo a maammuan no apay.

Naipasngayak idi 1962 idiay Stuttgart, a siudad ti abagatan nga Alemania. Nangged ni Tatang kas diseniador ti makina, ken napeklanda ken Nanang iti relihionda. Uppat a tawen nga in-inauna kaniak ni manangko a Karin.

Adda makaparagsak a napasamak idi ubingak. Inikkannak ni Tatang iti ay-ayam a mausar iti panageksperimentok iti siensia. Naragsakanak a nangpadas kadagiti kangrunaan nga eksperimento iti kemistria ken pisika. Wen, makaparagsak ti agsursuro.

Idi agangay, insardengkon nga usaren dayta ket insublatko ti computer. Uray idi tin-edyerak, naamirisko a ti utek ti kasayaatan a computer. Ngem pinampanunotko: ‘Nagtaudan ngata ti utek? Siasino ngata ti nangted iti dayta kadatayo? Ken ania ngay ti panggep ti biag?’

Panangragpat iti Nangatngato nga Adal

Nagsardengak a nageskuela idi agtawenak iti 16 ket nangrugiak a nagtrabaho kas maysa a katulongan iti pagprosesuan kadagiti retrato. Yantangay kaay-ayok ti agsursuro, kalatko nga adalen ti pisika iti maysa nga unibersidad.  Ngem nabayag pay sakbay a nakastrekak iti unibersidad. Lima a tawen ti kasapulan tapno kualipikadoak a makastrek iti dayta. Nangrugiak a nageskuela iti unibersidad idiay Stuttgart idi 1983, sa intuloyko ti nagadal idiay Munich. Kamaudiananna, nagbalinak a doktor iti pisika iti University of Augsburg idi 1993.

Idi damo, narigat ti kasasaadko idiay unibersidad. Gagangay a mapno iti 250 nga estudiante ti auditorio a pagadalanmi. Adu ti nagsardeng a nagadal kalpasan ti sumagmamano a bulan. Ngem determinadoak a di agsardeng no di ket leppasek ti rinugiak. Iti panagnaedko iti dormitorio dagiti estudiante, nakalangenko ti adu a kasla ti panagragragsak ti kapatgan iti biagda. Saan a pulos a makagunggona ti pannakikadua kadagiti kasta a tattao. Nagbanaganna, masansan idi a mapanak kadagiti nalaaw a padaya ken nagdrogaak met.

Nakadanonak Idiay India Gapu iti Panagbirokko

Gapu iti panagadalko iti pisika, immuneg ti pannakaawatko kadagiti natural a linteg ti uniberso. Namnamaek nga iti kamaudiananna, ti siensia ti makaipalgak kaniak iti panggep ti biag. Ngem adda di mailawlawag ti pisika. Idi 1991, nagbiaheak a kadua ti maysa a grupo a napan idiay India tapno masursuromi ti panagut-utob dagiti taga-Daya. Anian a nakaskasdaaw a kapadasan ti pannakakitak iti India ken kadagiti umilina! Ngem naklaatak gapu ta nagdakkel ti nagdumaan dagiti nabaknang ken napanglaw.

Iti asideg ti siudad ti Pune, kas pagarigan, sinarungkaranmi ti maysa a giya kadagiti naespirituan a banag. Ibagbagana a ti husto a wagas ti panagutob ket makatulong iti maysa tapno bumaknang. Iti tunggal agsapa, nagut-utobkami kas maysa a grupo. Naglako met dayta a tao kadagiti nakanginngina nga agas. Nalawag a dakkel ti nateggedna; ti estilo ti panagbiagna ti mangipasimudaag a nabaknang. Nakakitakami met kadagiti monghe a kasla agbibiag a napanglaw no idilig iti dayta a giya kadagiti naespirituan a banag. Pinampanunotko no apay a dida met bimmaknang uray no agut-utobda. Iti panagbiahek idiay India, kasla ad-adu ti timmaud a saludsodko ngem kadagiti nasungbatan.

Maysa kadagiti sobenir nga inyawidko manipud India ket ti kampanilia a mausar iti panagutob. Imbaga kaniak ti naglako a no husto ti panangbatingtingko iti dayta, adda musika a pataudenna a makatulong kaniak nga agutob a naimbag. Idi nagawidak ditoy Alemania, gimmatangak iti horoscope nga indrowing ti maysa nga agkunkuna a makaipadles iti masakbayak. Ngem ti panagut-utob awan a pulos ti impalgakna kaniak maipapan iti biag. Nadismayaak idi natakuatak a ti horoscope ket maysa laeng a papel nga awan serserbina. Isu a saan latta a nasungbatan dagiti saludsodko maipapan iti panggep ti biag.

Nasarakak Dagiti Sungbat iti Biblia

Diak ninamnama nga agbalbaliw ti biagko idi 1993. Naturposkon ti panagadalko ken panagsirarakko ken madaman nga ar-aramidek ti tesisko tapno agbalinakto a doktor iti quantum physics. Tapno maileppasko agingga iti naikeddeng a petsa ti panangisumite, dandani agpatpatnag a nagtrabahoak, isu a nabaybay-ak ti dadduma pay a banag. Pagammuan ta naminsan a malem, adda nagtuktok. Linukatak ti ridaw ket adda dua a babbai sadiay.

“Ammom kadi a naisangsangayan a tawen ti tawen 1914 sigun iti Biblia?” inyimtuodda. Diak nakauni iti dayta a saludsodda. Idi pay la a nangngegko agsipud ta awan ngamin tiempok  a nangusig. Ngem pinagpanunotnak dayta a saludsod. Kasano a maibagada a nabayagen nga ibagbaga ti Biblia ti 1914 kas naisangsangayan a tawen?

“Kayatmo kadi a maammuan ti ad-adu pay?” intuloyda a kinuna. Kinunak iti un-unegko: ‘No denggek ti ibagada, makasarakakto iti pangkontrak kadagiti argumentoda.’ Ngem imbes a nakasarakak iti pangkontrak, naammuak ti makakombinsir nga ebidensia a mapagtalkan ti Biblia. Naammuak a silalawag nga ipakpakita dagiti padto ti Biblia a naipasdeken idi 1914 ti Mesianiko a Pagarian ti Dios, ti nailangitan a gobierno nga agturayton iti intero a daga. *

Saksi ni Jehova dagidiay a babbai, ket inikkandak iti libro a Mabalinyo ti Agbiag nga Agnanayon iti Paraiso a Daga. * Binasak iti sumagmamano nga aldaw ket natakuatak a nainkalintegan ken lohikal ti amin a nailanad iti dayta. Impakita kaniak dagiti Saksi manipud iti Biblia a pagayatan ni Jehova nga agbiag nga agnanayon ti sangatauan iti paraiso a daga. Sigun iti padto ti Biblia, matungpalton daytoy a kari. Nagsayaat ketdin dayta a namnama iti masakbayan! Natukay ti pusok iti daytoy a namnama isu a nakasangitak. Daytoy kadin ti birbirokek iti napalabas a 20 a tawen?

Naawatak a dagus ti panggep ti biag: nasken nga am-ammuek ni Jehova a Dios ken naimpusuan nga agserbiak kenkuana. Intultuloyko ti nagpayadal iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova, ta naamirisko a kinapudno ti ad-adalek. In-inut a mapempennek met laengen ti pannakawawko kadagiti naespirituan a banag. Bayat a lepleppasek ti tesis iti kinadoktorko, tallo a bulan a binasak ti kagudua a paset ti Biblia.

Pannakabirok iti Ad-adu Pay a Sungbat

Idi Mayo 1993 ti damo a pannakigimongko iti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti lugarmi iti maysa a Kingdom Hall ti Augsburg. Husto dagiti nangngegko a pannursuro. Naragsakanak met a nakipulapol kadagiti Saksi. Sibabara a kinomustadak ken impariknada nga apresiarendak uray no damok ti tumabuno. Adda baket a nagtugaw iti asidegko ket inkagumaanna ti nagsapul iti libro a pagkantaan nga agpaay kaniak. Kadagiti simmaruno a lawas, adda Saksi a lakay ken ti agtutubo a barona a nangilugan kaniak a mapan idiay Kingdom Hall. Idi agangay, dagitoy kabbaro a gagayyemko inawisdakon kadagiti pagtaenganda. Idi agangay, kayatkon nga iranud iti sabsabali ti maad-adalko maipapan iti panggep ti biag.

Nagbalbaliwak gapu iti napasnek a panangyaplikarko iti maad-adalko iti Biblia. Kas pagarigan, diak kayat nga ikutanen dagiti banag a nainaig iti okultismo. Isu nga imbellengko dagiti horoscope-ko agraman ti kampanilia nga us-usarek iti panagut-utobko ken ti dadduma pay a narelihiosuan a sobenir manipud India. Rimmang-ay ti panagadalko iti Biblia, isu nga indedikarko ti biagko ken Jehova a Dios, ken nagpabautisarak kas maysa kadagiti Saksi ni Jehova idiay Munich idi Hunio 1994. Iti panangaramidko iti dayta, naimpusuan nga inawatko ti pudno a panggep ti biag.

Idi Setiembre 1995, nagbalinak a regular pioneer, maysa nga amin-tiempo a ministro dagiti Saksi ni Jehova. Kaipapanan daytoy a mangbusbosak iti ad-adu a tiempo a makisarita iti tattao maipapan kadagiti panggep ti Dios. Tapno maaramidak dayta, nagpannurayak iti bileg nga ipapaay ni Jehova. Namin-adun a nagawidak iti rabii kalpasan ti sumagmamano nga oras a panangasabak a maragragsakan ken marikriknak ti pannakapnek a pulos a diak pay napaspasaran sakbay a naam-ammok ni Jehova. Idi Enero 1997, naawisak a mangitultuloy ti amin-tiempo  a panagserbik iti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova iti Alemania idiay Selters, a maawagan iti Bethel, nga isu ti madama a pagnanaedak. Namin-adun a sinarungkarannak dagiti dadakkelko, ket nupay diak pay ida kapammatian, nasursurodan a raemen ti Bethel ken naragsakdan iti kaaddak ditoy.

Siensia ken ti Biblia

Mabalin a pampanunoten ti dadduma no kasano a mamati ti maysa a tao a nagadal iti adu a tawen iti siensia iti ibagbaga ti Biblia. Bueno, awan ti naadalko a mangipakita nga agkontra ti siensia ken ti Biblia. Kas maysa a pisiko, inadalko dagiti linteg a mangtartarawidwid iti biag, ket pampaneknekan dagitoy a linteg nga adda nasaririt ken nabilbileg ngem tao a nangdisenio kadagitoy.

Kas pagarigan, adu ti teoria iti pisika, kemistria, ken biolohia. Ket nupay nakasimsimple dagiti teoria, mabalin a nakarigrigat ti matematika a nainaig kadagitoy. Adda dagiti teoria nga isingasing dagiti nakalalaing a sientista isu a mapadayawanda iti Nobel Prize gapu kadagiti gapuananda. Anian nga adayo a nasirsirib ti nasaririt a Persona a nangdisenio ken nangpaadda iti uniberso, nga ikagkagumaan unay dagiti sientista a tarusan!

Saan a nainkalintegan ti panangibaga, kas iti kunaen ti adu nga ebolusionista, a naiparna a timmaud ti biag. Kas pagarigan: Pagsasarunuem nga idisso ti sangapulo a bola ti soccer iti tay-ak a pagay-ayaman a ti tunggal bola ket saggaysa a metro ti baetda. No kugtaram ti umuna a bola, ikagumaam a tunggal bola matiruanna ti sumaganad a bola tapno matiruan amin ti sangapulo a bola. Kanayonanna, padasem a pugtuan ti ultimo a posision ti tunggal bola. Saanmo a pulos a maaramidan dayta isu nga ibilang pay ketdi ti kaaduan a tattao nga imposible a mapasamak dayta.

No kasta, kasano a maibaga ti siasinoman a ti itataud ti selula ti tao​—a pakairamanan dagiti proseso a narikrikut nga amang ngem iti panangkugtar kadagiti bola ti soccer​—ket naiparna laeng a timmaud? Ti nainkalintegan unay a pangilawlawag ket adda la ketdi kasisiriban a Persona a namarsua kadagiti tattao ken amin a sabsabali pay a sibibiag ditoy daga. Dayta aya a Persona nga isu ti Namarsua, aramidenna ti kasta a banag nga awan panggepna? Siempre, saan. Adda la ketdi panggepna ket impalgakna ken impaawatna dayta babaen iti Biblia.

Kas makitam, agpadpada ti siensia ken ti Biblia a timmulong kaniak tapno masungbatan dagiti nabayagen a saludsodko maipapan iti biag. Mapanunotmo kadi ti mariknam a bang-ar ken ragsak no masarakam ti banag a binirokmo iti nasurok a 20 a tawen? Kayatko a tulongan ti ad-adu pay a makasarak iti nabirokakon​—saan laeng a dagiti sungbat iti salsaludsodko, no di ket ti napatpateg pay, ti umiso a pamay-an ti panagdayaw iti kakaisuna a Dios a ni Jehova!

[Footnotes]

[Blurb iti panid 14]

Kas maysa a pisiko, inadalko dagiti linteg a mangtartarawidwid iti biag, ket dagitoy a linteg ti mangipaay iti ebidensia nga adda nasaririt ken nabilbileg ngem tao a nangdisenio kadagitoy

[Ladawan iti panid 12]

Idi agtawenak iti 12

[Ladawan iti panid 13]

Iti panagbirokko iti panggep ti biag, inadalko ti panagut-utob dagiti taga-Daya

[Ladawan iti panid 15]

Ti panangasaba iti sabsabali ti mangmangted kaniak iti pudno a rag-o ken pannakapnek

[Credit Line]

Akkub ti libro: J. Hester and P. Scowen (AZ State Univ.), NASA