No Kasano a Napnek ti Naespirituan a Pannakawawko

KAS INSALAYSAY NI LUCIA MOUSSANETT

TI REHION a Valle d’Aosta ket adda iti kabambantayan ti makin-amianan a laud a suli ti Italia, iti asideg iti Kabambantayan ti Switzerland ken iti nalatak a Mont Blanc ti Francia. Naipasngayak idiay idi 1941, iti bassit a komunidad ti Challant St. Anselme.

Siak ti inauna iti lima nga agkakabsat. Lallaki amin ti uppat a kabsatko. Nagaget ken debotado a Katoliko ni Nanang. Relihioso met ti pamilia ni Tatang. Madre ti dua a manangna. Adu a material a banag ti insakripisio dagiti dadakkelko kaniak, agraman ti panangpaadalda kaniak. Awan idi dagiti eskuelaan iti bassit a komunidadmi, isu nga idi agtawenakon iti 11, pinagadaldak dagiti dadakkelko iti eskuelaan a nangipaay met iti pagdagusan ken taraon, nga imatmatonan dagiti madre.

Inadalko ti Latin ken Pranses sadiay, agraman ti dadduma nga asignatura. Idi agtawenak iti 15, inut-utobko no kasano ti agserbi iti Dios. Impagarupko a ti panagserbi iti kombento ti kasayaatan tapno maaramidko dayta. Ngem di kayat dagiti dadakkelko daytoy a planok, ta awan ti kadua ni Nanang nga agaywan kadagiti adingko. Ninamnama ti dadakkelko a no makaadalak, makastrekak iti nasayaat a trabaho ket makatulongak iti pinansial a kasapulan ti pamilia.

Nupay maladingitanak iti reaksion dagiti dadakkelko, kayatko a maammuan ti pudno a panggep ti biag ken ammok a rumbeng a ti Dios  ti ipangpangrunak. Isu nga idi 1961, simrekak iti kombento dagiti Romano Katoliko.

Ti Biagko kas Madre

Iti immuna a bulbulan, inadalko dagiti alagaden ken pagannurotan ti simbaan ken nagobraak iti aglawlaw ti kombento. Idi Agosto 1961, nangrugiakon a nobisiada, wenno agdadamo a madre, ken nakausongakon. Insingasingko met ti baro a naganko nga Ines. Dayta ti nagan ni nanangko. Idi naaprobaran, naawaganakon iti Sister Ines.

Nupay agobra ti kaaduan a nobisiada iti aglawlaw ti kombento, nakapagadalak isu a makaisuroak iti elementaria. Kalpasan ti dua a tawen, nagkariakon nga agbalinak a madre iti orden a Sisters of San Giuseppe iti Aosta, Italia, idi Agosto 1963. Kalpasanna, pinagadalnak ti kombento iti University of Maria Santissima Assunta idiay Roma.

Idi nagawidak idiay Aosta idi 1967 kalpasan ti panagadalko idiay Roma, nagisuroak iti haiskul. Idi 1976, naitukon nga agbalinak a direktor ti eskuelaan. Nupay adda pay isurok a sumagmamano a klase, natudinganak nga agbalin a prinsipal ti eskuelaan ken miembro ti konseho a mangtartarawidwid kadagiti pangpubliko nga eskuelaan iti rehion ti Valle d’Aosta.

Talaga a kayatko ti tumulong kadagiti napanglaw. Maasianak unay kadakuada. Isu a nangbuangayak iti nadumaduma a programa para iti kagimongan, a pakairamanan ti panangtulong kadagiti dandanin matay gapu iti nakaro a sakitda ken awanandan iti pamilia. Nangipasdekak met iti maysa a programa a mangisuro kadagiti ubbing nga imigrante. Nagsapulak pay iti trabaho ken pagtaengan dagiti napanglaw ken nagur-or iti pondo tapno maipaagas dagiti agkasapulan. Inkagumaak ti nagbiag a maitunos kadagiti narelihiosuan a prinsipio ti simbaan.

Namatiak idi iti teolohia dagiti Katoliko, agraman ti sursuro ti simbaan a kas iti Trinidad, di ipapatay ti kararua, ken ti panangmatmat dagiti Katoliko iti agnanayon a masakbayan ti tao. Ngem maipalubos met idin ti panamati iti dadduma a relihion, a kaipapananna ti panangakseptar iti pannakipulapol iti dadduma a relihion.

Bambanag a Nangburibor Kaniak

Nupay kasta, maburiborak iti dadduma nga ar-aramid ti Iglesia Katolika. Kas pagarigan, sakbay nga agbuniag ken agkompirma dagiti nagannak ken annak, adalenda koma no ania ti kaipapanan dagitoy nga addang. Ngem kaaduan ti saan a pulos nga immay iti klase, ket di inkagumaan ti dadduma ti nagadal. Kasta met a dadduma a di naawat nga agbuniag wenno agkompirma ti immakar laeng iti sabali a parokia tapno agbuniag ken agkompirmada sadiay. Imbilangko dayta a panagpammarang ken panaginsisingpet.

No dadduma, sinaludsodak ti bagik ken dagiti padak a madre, “Saan aya a rumbeng nga ikasabatayo ti Ebanghelio imbes nga ipasnektayo amin a dadduma pay nga aramid?” Imbaga ti dadduma a madre, “Mangaskasabatayo no agar-aramidtayo iti naimbag.”

Diak met patien a rumbeng a mapanak iti maysa a padi tapno ikompesar dagiti basolko. Ngamin, napanunotko a rumbeng a ti Dios ti pangibagaak kadagita a personal a banag. Kanayonanna, diak met maakseptar a masapul nga ikabesa ken ulit-uliten dagiti kararag. Diak met maakseptar a di pulos agbiddut ti papa. Idi agangay, kinunak a patiek dagiti kayatko a patien ken agbalinak laengen a relihioso.

Kayatko nga Adalen ti Biblia

Kanayon a raraemek ken kayatko idi nga adalen ti Biblia. Kada ikeddengko wenno mariknak a kasapulak ti pannarabay ti Dios, basaek ti Biblia. Nupay dimi pulos inadal dayta iti kombento, basbasaek dayta. Kanayon a magustuak ti salaysay iti Isaias 43:10-12, a sadiay kinuna ni Jehova a Dios, “Dakayo dagiti saksik.” Ngem diak maawatan idi ti naan-anay a kaipapanan dagita a sasao.

Idi nagadalak iti unibersidad idiay Roma idi ngalay ti dekada 1960, inadalko ti inyurnos ti Vatican nga uppat a tawen a kurso ti teolohia. Ngem saan a karaman ti Biblia kadagiti libro nga adalen. Idi nagawidak idiay Aosta, tinabunuak ti adu a narelihiosuan a miting, uray dagiti taripnong nga indauluan ti nadumaduma a denominasion ken organisasion dagiti saan a  Katoliko. Ad-adda a nagagaranak a makaammo kadagiti pannursuro ti Biblia. Nakaro ti saan a panagtutunos dagiti grupo nga agkunkuna nga isursuroda dayta.

Panangammo iti Ad-adu Pay Maipapan iti Biblia

Idi 1982, adda Saksi ni Jehova nga immay iti pagtartrabahuak ket kinasaritanak maipapan iti Biblia. Nupay okupadoak, interesadoak a makaammo maipapan iti Biblia. Isu a kinunak, “Pangngaasim ta sarungkarannak ditoy eskuelaan, ket no adda wayak, agsaritata.”

Nupay bimmisita ti babai, awan ti “wayak” iti eskediulko. Kalpasanna, naammuan ni nanangko nga isut’ addaan iti kanser, isu a nagbakasionak tapno tulongak. Kalpasan ti ipapatayna idi Abril 1983, nagsubliak iti trabahok, ngem didakon nasarungkaran dagiti Saksi. Ngem di nagbayag, adda Saksi nga agtawen iti agarup 25 a simmarungkar kaniak tapno kasaritanak maipapan iti Biblia. Basbasaek idi ti libro ti Biblia nga Apocalipsis. Isu a sinaludsodko kenkuana, “Siasino dagiti 144,000 a nadakamat iti Apocalipsis 14?”

Naisuro kaniak a mapan idiay langit ti amin a nasingpet a tattao, isu a diak matarusan a nailasin ti 144,000 kadagitoy idiay langit. Pinampanunotko, ‘Siasino dagitoy a 144,000? Ania ti aramidenda?’ Sangkapanunotko dagitoy a saludsod. Intultuloynak a binirok ti Saksi, ngem kanayon nga awanak idiay balay isu a dinak pulos nasarakan.

Idi agangay, inted ti Saksi ti address-ko ken ni Marco, maysa a panglakayen a kakongregasionna. Kamaudiananna, idi Pebrero 1985, nasarakannak ni Marco. Tangay okupadoak, nagsaritakami iti sumagmamano la a minuto, ngem nagtulagkami. Kalpasanna, kanayonen a simmarungkar da Marco ken ni baketna a Lina tapno tulongandak a mangtarus iti Biblia. Di nagbayag, naawatakon a saan a naibasar iti Biblia ti pannursuro dagiti Katoliko a kas iti Trinidad, imortalidad ti kararua, ken umap-apuy nga impierno.

Pannakilangenko Kadagiti Saksi

Idi timmabunoak iti gimong dagiti Saksi ni Jehova iti Kingdom Hall-da, nabatad a naiduma unay ti ar-aramidenda ngem iti Iglesia Katolika. Agkantada amin, saan laeng a dagiti kantores. Nakipasetda met iti gimong. Nadlawko metten a ti intero nga organisasion ket buklen dagiti kakabsat a “lallaki” ken “babbai.” Pudno a maseknanda amin iti maysa ken maysa. Nagustuak dagitoy a banag.

Nakausongak idi a makigimong. Naayatan ti dadduma a makakita iti maysa a madre idiay Kingdom Hall. Naragsakan ken napnekak iti panagayat ti nagdakkelan a pamilia. Bayat nga agad-adalak, naammuak met nga adu kadagiti prinsipio nga an-annurotek iti biagko ket di maitunos iti Sao ti Dios. Kas pagarigan, awan ti ibaga ti Biblia nga agkawes dagiti adipen ti Dios iti naisangsangayan a pagan-anay. Ti isursuro ti Biblia maipapan kadagiti napakumbaba a panglakayen a mangidaulo iti kongregasion ket naiduma iti hirarkia ken naranga a seremonia ti simbaan.

Nadlawko a kasla agtaktakderak iti gayonggayong nga awan ti natibker a nagbatayak. Kasla imposible a naallilawak iti unos ti 24 a tawen. Ngem nalawag a naawatak ti kinapudno iti Biblia. Nagamakak a mangpanunot a masapul a mangrugiak manen ta agtawenakon iti 44. Ngem kasanok nga itultuloy ti agkidem ita ta naammuakon ti pudno nga isursuro ti Biblia?

Nagpateg a Desision

Ammok a no pumanawak iti kombento, awan a pulos ti material a sanikua wenno kuartak. Nupay kasta, nalagipko ti kinuna ni David maipapan iti nalinteg a ‘saan a pulos a nabaybay-an wenno dagiti putotna saan nga agsapsapul iti tinapay.’ (Salmo 37:25) Ammok nga awan ti kinatalged ti biagko, ngem agtalekak iti Dios ket kinunak, ‘Ania koma ti rumbeng a pagbutngak?’

Impagarup ti pamiliak nga agmauyongak. Nupay madanaganak iti dayta, nalagipko ti kinuna ni Jesus: ‘Dagidiay addaan dakdakkel a panagayat iti ama wenno ina ngem kaniak saan a maikari kaniak.’ (Mateo 10:37) Naparegta ken napabilegak met kadagiti simple nga aramid ken pannakilangen dagiti Saksi. Bayat ti pannagnak iti kalsada a nakausong, sabatendak tapno komustaen. Daytoy ti ad-adda a nangpasinged kaniak kadagiti kakabsat ken pinagbalinnak a paset ti pamiliada.

 Kamaudiananna, napanak iti Madre Superiora ket inlawlawagko no apay nga inkeddengko ti pumanaw iti kombento. Nupay imbagak nga ipakitak kenkuana no apay a kastoy ti pangngeddengko, dinak kayat a denggen, a kunkunana: “No kayatko a maawatan ti aniaman iti Biblia, mabalinko nga ayaban ti maysa nga eksperto iti Biblia!”

Naklaat ti Iglesia Katolika iti desisionko. Inakusardak a maysaak nga imoral ken agmauyong. Ngem ammo dagiti makaam-ammo kaniak nga ulbod dayta nga akusasion. Nadumaduma ti reaksion dagiti tattao a nakatrabahok. Nabigbig ti dadduma a naturedak gapu iti inaramidko. Nagliday ti dadduma, ta impagarupda a dakes ti pagtungpalak. Dadduma ti naasian pay kaniak.

Idi Hulio 4, 1985, immikkatak iti Iglesia Katolika. Gapu ta ammo dagiti Saksi no kasano a natrato ti dadduma a nangaramid iti kasta, nagamkanda ti kinatalgedko isu nga inlemmengdak iti agarup makabulan. Dinagasdak a makigimong sadak inyawid iti pagnanaedak. Diak nagpakpakita agingga a nagkalma ti bambanag. Kalpasanna, idi Agosto 1, 1985, rinugiakon ti nakipaset iti ministerio a kadua dagiti Saksi ni Jehova.

Idi timmabunoak iti Kombension Distrito dagiti Saksi ni Jehova iti arinunos dayta nga Agosto, naammuan ti media nga immikkatak iti simbaan isu nga impablaakda ti napasamak. Idi nabautisaranak met laengen idi Disiembre 14, 1985, impagarup ti estasion ti telebision ken ti periodiko iti lugarmi a naisangsangayan unay dayta isu nga impadamagda manen ti estoria. Siniguradoda a maammuan ti amin ti napasamak.

Idi immikkatak iti kombento, awan a pulos ti material a sanikuak. Awan trabahok, pagtaengak, ken pensionko. Isu nga iti agarup makatawen, nagaywanak iti maysa a paralisado a baket. Idi Hulio 1986, nagbalinak a payunir, kas pangawag kadagiti amin-tiempo a ministro dagiti Saksi ni Jehova. Immakarak iti maysa a lugar nga addaan iti bassit ken kabubuangay a kongregasion. Sadiay a pribado a nagisuroak iti lenguahe ken dadduma pay, isu a nausarko ti nagadalak. Gapu iti dayta, nalakak nga imbagay ti eskediulko.

 Panagserbi iti Ganggannaet a Lugar

Ita ta naammuakon ti kinapudno ti Biblia, kayatko nga iranud dayta iti kaaduan a tattao a kabaelak a pangiranudan. Tangay ammok ti agsao iti Pranses, napanunotko ti agserbi iti pagilian ti Africa a Pranses ti pagsasaoda. Ngem idi 1992, nagun-odan dagiti Saksi ni Jehova iti asideg laeng a pagilian ti Albania ti legal a pannakabigbigda. Iti arinunos dayta a tawen, naidestino sadiay ti bassit a grupo dagiti payunir a naggapu iti Italia. Karaman kadakuada da Mario ken Cristina Fazio a kakongregasionak. Inawisdak a bumisita kadakuada ken amirisek ti agserbi sadi Albania. Isu a kalpasan ti naannad a panangutob ken panagkararagko, iti edad a 52, pinanawak manen ti kalkalainganna a kinatalged ket napanak iti naan-anay a naiduma nga aglawlaw.

Napasamak dayta idi Marso 1993. Idi simmangpetak, dagus a naamirisko a nupay saanak unay nga adayo manipud iti pagiliak, addaak iti naiduma unay nga aglawlaw ken kultura. Sadinoman a papanan dagiti tattao, agsaoda iti Albaniano. Daytoy ket lenguahe a naan-anay a diak maawatan. Agsasabali idi ti sistema ti politika iti pagilian ken nagdakkel ti ar-aramidenna a panagbalbaliw. Ngem mawaw dagiti tattao iti kinapudno iti Biblia, ken pagay-ayatda ti agbasa ken agadal. Napartak ti naespirituan nga irarang-ay dagiti estudiante ti Biblia ket daytoy ti nangparagsak iti pusok ken nakatulong kaniak a makibagay iti daytoy baro nga aglawlawko.

Idi 1993 a simmangpetak ditoy Tiranë a kabesera a siudad, maymaysa ti kongregasion iti Albania ken nasurok la bassit a 100 ti Saksi iti intero a pagilian. Iti dayta a bulan, naaramid ti kaunaan nga aldaw ti espesial nga asamblea ditoy Tiranë. Adda 585 a timmabuno ken 42 ti nabautisaran. Nupay awan a pulos ti naawatak, makapikapik a denggen ti panagkanta dagiti Saksi ken makita nga atentiboda unay. Iti Abril, narambakan ti Memorial ti ipapatay ni Jesu-Kristo, ket 1,318 ti timmabuno! Sipud idin, rimmang-ayen ti Nakristianuan a trabaho ditoy Albania.

Ugalik ti tumannawag iti Tiranë manipud iti balkonahe ti maikapat a kadsaaran nga ayanko ket pampanunotek, ‘Kaanonto ngata a madanon amin dagitoy a tattao?’ Impangag dayta ni Jehova. Ita, addan 23 a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova ditoy Tiranë. Iti intero a pagilian, addan 68 a kongregasion ken 22 a grupo, a buklen ti 2,846 a Saksi. Nagdakkel dayta nga irarang-ay iti sumagmamano laeng a tawen! Adda met 12,795 a timmabuno iti Memorial idi 2002!

Bayat dagitoy sangapulo a tawenko ditoy Albania, naragsakanak a nakatulong iti di kumurang nga 40 a tattao agingga a nabautisaranda. Sumagmamano kadakuada ti agserserbin a payunir ken dadduma pay a benneg ti amin-tiempo a serbisio. Bayat ti adu a tawen, innem a grupo dagiti payunir nga Italiano ti naidestino a tumulong iti trabaho ditoy Albania. Iti kada grupo, tallo a bulan a naisuro ti lenguahe nga Albaniano, ket naawisak a mangisuro iti naudi nga uppat a klase.

Idi naammuan dagiti gagayyem ti desisionko nga umikkat iti simbaan, masimronda unay. Ngem kalpasan dagitoy adu a tawen, nasaysayaaten ti tratoda, ta makitada a kalmado ken kontentoak. Makaparagsak ta umay-ayonen kaniak ti pamiliak, agraman ti 93-tawenna nga ikitko a madre pay la agingga ita.

Sipud idi naam-ammok ni Jehova, inaywanannak iti nagadu a nadumaduma a kasasaad! Inturongnak iti organisasionna. No lagipek ti napalabas, malagipko ti tarigagayko a tumulong kadagiti napanglaw, nakurapay, ken agkasapulan ken ti tarigagayko a naan-anay a maipamaysak ti agserbi iti Dios. Isu nga agyamanak ken Jehova, agsipud ta siniguradona a mapnek ti naespirituan a pannakawawko.

[Ladawan iti panid 21]

Pamilia a taga Albania nga inyadalak iti Biblia. Sangapulo ket maysa ti nabautisaranen

[Ladawan iti panid 21]

Kaaduan kadagitoy a babbai nga inyadalak iti Biblia ditoy Albania ket addan iti amin-tiempo a ministerio