Ang de-mano nga mga galingan ginagamit sa pagbukbok sang uyas agod mangin harina nga ginahimo nga tinapay. Ang paggamit sina nga mga galingan amo ang hilikuton sang mga babayi ukon mga alagad sa halos kada panimalay. Ang tunog sang galingan bahin na sang matag-adlaw nga pagkabuhi sang una.—Exodo 11:5; Jeremias 25:10.

Ginapakita sang mga larawan kag mga estatwa sa dumaan nga Egipto kon paano ini ginahimo. Ginabutang ang uyas sa nagaluhob nga bato nga nagapahigda. Ang manugligis nagaluhod sa atubangan sang bato samtang ginauyatan sang iya duha ka kamot ang inugligis, kag pabalikbalik nga ginaligis ang uyas sa bato tubtob madugmok ini. Suno sa isa ka reperensia, ini nga mga inugligis nagabug-at sing duha asta apat ka kilo. Kon gamiton nga armas ini nga bato, mahimo ini makapatay.—Hukom 9:50-54.

Ang paggaling sang uyas importante gid sa pamilya amo nga ginadumili sang kasuguan sa Biblia ang pagkuha sang galingan subong garantiya. “Wala sing bisan sin-o nga magkuha sing galingan ukon sing pangligis nga bato sini bilang garantiya sa utang, kay palangabuhian sang tawo ang ginakuha niya nga garantiya,” siling sang Deuteronomio 24:6.

Ang Biblia nagasiling nga si Jesus “yara sa dughan sang Amay.” (Juan 1:18, footnote) Ini nga ekspresyon nagapatuhoy sa kasuod kag kahamuot sang Dios kay Jesus. Ini nga pinamulong nagapatuhoy sa kinabatasan sang mga Judiyo kon nagakaon.

Sang adlaw ni Jesus, ang mga Judiyo nagasaliay sa mga bangko sa palibot sang lamesa. Ang ulo sang nagakaon malapit sa lamesa kag ang iya mga tiil malayo sa sini, kag ginatukod niya ang iya wala nga siko sa kutson. Sa sini nga posisyon makahulag sing hilway ang iya tuo nga kamot. Bangod ang mga nagakaon tuparay nga nagasaliay sa ila wala, “ang ulo sang isa ka tawo malapit sa dughan sang isa sa likod niya,” paathag sang isa ka reperensia, “gani masiling nga ‘yara sia sa dughan’ sang isa.”

Kon ang posisyon mo yara sa dughan sang ulo sang pamilya ukon sang tagbalay sa sinalusalo, isa gid ini ka kadungganan ukon pribilehiyo. Gani, sang katapusan nga pagsaulog ni Jesus sang Paskua, ang “disipulo, nga hinigugma ni Jesus,” nga si apostol Juan, amo ang yara sa dughan ni Jesus. Gani si Juan “nagsandig sa dughan ni Jesus” sang namangkot sia sa iya.—Juan 13:23-25; 21:20.