Mag-andam nga Indi Ka Madayaan

SI Don Quixote isa ka kilala nga karakter sa nobela nga Don Quixote nga ginsulat sang Espanyol nga si Miguel de Cervantes sang ika-16 nga siglo. Sa sini nga nobela, ginapensar pirme ni Don Quixote ang mga uluistorya parte sa maisog nga mga kabalyero nga may nagabadlak nga mga hinganiban nga nagaluwas sa mga prinsesa. Sang ulihi, nagpati sia nga isa man sia ka maisog nga kabalyero. Sa isa ka bahin sang istorya, ginsalakay niya ang mga windmill kay panan-aw niya grupo ini sang kontra niya nga mga higante. Abi niya nagaalagad sia sa Dios kon mapatay niya ini nga mga higante, pero nahuy-an lang sia.

Siempre, si Don Quixote ginhimuhimo lang nga karakter. Pero indi lahuglahog kon nadayaan ka ukon nagpati sa indi matuod nga butang. Halimbawa, ang isa ka palainom nagapati nga wala sing malain kon magpagusto sia inom, pero ang matuod ginahalitan niya ang iya lawas kag ginaguba ang iya pamilya. Hunahunaa man ang isa ka tawo nga may anorexia nga nagapati nga mapagros sia, pero ang matuod amat-amat niya nga ginapatay ang iya kaugalingon sa gutom.

Posible bala nga madayaan man kita? Huo, tanan kita mahapos lang madayaan. Mahimo pa gani nga madayaan kita pati sa aton relihioso nga mga pagpati bisan pa namat-an na naton ini, kag may makatalagam ini nga resulta. Ngaa? Ano ang himuon mo para indi ka madayaan?

Malain nga Resulta Kon Madayaan Ka

Suno sa isa ka diksionaryo, ang pagdaya nagakahulugan sing “paghimo sing paagi para batunon nga husto ukon matuod ang mga butang nga sala ukon butig.” Nagakahulugan man ini sing “pagpilit sang sala nga ideya ukon pagpati para mangin ignorante, magsalasala, ukon wala sing mahimo,” ang  iban nga tawo. Ang panguna nga ideya sini kag sang iban pa nga tinaga pareho sang “pagpatalang” kag “pagpanunto,” amo ang pagtiplang sa iban nga indi nila mahibaluan. Sa pagkamatuod, ara sa katalagman ang tawo nga wala makarealisar nga nangin ‘ignorante na gali sia, nagasalasala, kag wala sing mahimo’ bangod sa sala nga impormasyon.

Makapasubo pa gid kay sa masami ang nadaya ukon natuntuhan indi magbiya sa iya ginapatihan bisan pa may mabakod nga ebidensia nga sala ini. Mahimo nabudlayan gid sia sa pagbiya sa sini amo nga ginapabulagbulagan kag ginapabungulan na lang niya ang mga ebidensia kontra sa iya pagpati.

Ara Bala Kita sa Katalagman?

‘Indi ayhan nga sobra man ang pagsiling nga tanan kita puede madaya kon parte sa aton relihioso nga mga pagpati?’ mahimo mamangkot ka. Indi. Kay man, si Satanas nga Yawa, nga gintawag ni Jesus nga “amay sang kabutigan” desidido gid nga dayaan kag tuntuhon kita tanan. (Juan 8:44) Si Satanas ginapakilala man sang Biblia subong ang “dios sining sistema sang mga butang.” ‘Ginbulag niya ang mga hunahuna’ sang minilyon ka tawo halin pa sang una. (2 Corinto 4:4) Subong, sia gihapon ang “nagapatalang sa bug-os napuy-an nga duta.”—Bugna 12:9.

Halin pa sang gintuga ang una nga mga tawo, nangdaya na si Satanas. Halimbawa, gindaya niya si Eva paagi sa pagpapati sa iya nga indi sia kinahanglan magsunod sa mga sugo sang iya Manunuga kag puede sia “manginkaangay sang Dios . . . nga nakakilala sang maayo kag malaut,” nga buot silingon, makadesisyon sia kon ano ang maayo kag malain. (Genesis 3:1-5) Amo ini ang una nga pagdaya, kay bisan pa hilway ang mga tawo sa pagpili sang ila himuon, wala sila gintuga nga may kinamatarong sa pagdeterminar kon ano ang maayo kag malain. Subong Manunuga kag Soberano, ang Dios lamang ang may kinamatarong kag awtoridad sa paghimo sini. (Jeremias 10:23; Bugna 4:11) Ginadayaan naton ang aton kaugalingon kon magpati kita nga ang kinamatarong sa pagpili sa maayo kag malain pareho man sa pagdeterminar kon ano ang maayo kag malain! Makapasubo nga amo sini pirme ang pagpati sang indi perpekto nga mga tawo.

Matabo Man Bala Ini sa Imo?

Ang imo namat-an nga relihioso nga mga pagpati mahimo nga ginatos na ka tuig nga ginpasapasa sang imo mga katigulangan. Pero indi ini garantiya nga husto ina nga mga pagpati. Ngaa? Suno sa Biblia, sang napatay ang mga apostoles ni Cristo, may mga manugpatalang sa tunga sang mga Cristiano nga nagpanudlo sing “tiko nga mga butang agod ipahilayo ang mga disipulo kag pasundon sa ila.” (Binuhatan 20:29, 30) Maayo gid sila magpatalang sa mga tawo “paagi sa ila makabuluyok nga mga argumento” kag “paagi sa pilosopiya kag wala pulos nga daya suno sa tradisyon sang mga tawo.”—Colosas 2:4, 8.

Nagakatabo bala ini gihapon? Huo, kay si apostol Pablo nagpaandam nga magalala pa gid ang kahimtangan sa “katapusan nga mga adlaw,” nga amo ang panahon naton subong. “Ang malaut nga mga tawo kag mga impostor magalain kag magalain pa,” sulat niya, “nga nagapatalang kag ginapatalang” [ukon, “nagapangdaya kag ginadayaan,” BKK].”—2 Timoteo 3:1, 13.

Ginapakita mo nga maalam ka kon pamatian mo ang paandam ni apostol Pablo: “Busa ang nagahunahuna nga nagatindog sia mag-andam nga indi sia mapukan.” (1 Corinto 10:12) Ang buot silingon diri ni Pablo amo ang aton tindog sa atubangan sang Dios. Ginatunto mo lang ang imo kaugalingon kon magsiling ka nga indi ka gid madaya ni Satanas. Wala sang isa sa aton nga indi madutlan sang “mga pahito” ni Satanas. (Efeso 6:11) Amo nga ginhambal sang apostol ang iya kabalaka sa kaupod niya nga mga Cristiano nga “subong nga ang man-ug nagdaya kay Eva paagi sa pagkamalimbungon sini, ang [ila] hunahuna  mahalitan agod magliso gikan sa pagkasinsero kag kaputli nga natungod kay Cristo.”—2 Corinto 11:3.

Ano ang Himuon Mo Para Indi Ka Madayaan?

Ano ang imo himuon para indi ka madaya ni Satanas? Paano mo masigurado nga ‘ginasimba mo ang Dios sa espiritu kag kamatuoran’? (Juan 4:24) Gamita ang bulig halin kay Jehova nga Dios. Una, ginahatagan ka niya sang “paghangop” para makilala mo ang matuod kag ang butig. (1 Juan 5:20) Ginabuligan ka man niya nga makilala ang mga pahito ni Satanas. (2 Corinto 2:11) Ang matuod, ginahatag niya sa imo ang tanan mo nga kinahanglanon para mabatuan mo ang pagpangdaya ni Satanas.—Hulubaton 3:1-6; Efeso 6:10-18.

Labaw sa tanan, ginhatagan ka sang Dios sing masaligan nga paagi para maamligan mo ang imo kaugalingon. Ano ini? Ang sabat ara sa ginsiling ni apostol Pablo sa iya kaupod nga si Timoteo. Pagkatapos sang iya paandam parte sa “malaut nga mga tawo kag mga impostor,” ginsilingan ni apostol Pablo si Timoteo nga batuan sila paagi sa pagbase sang tanan niya nga pagpati sa “balaan nga mga sinulatan,” nga amo ang balaan nga Pulong sang Dios, ang Biblia.—2 Timoteo 3:15.

Siling sang iban, ang mga nagapati sa Dios kag nagabaton sa Biblia subong Iya gingiyahan nga Pulong nadaya. Pero ang matuod nga nadayaan amo ang hungod nga nagabalewala sa mga ebidensia nga may Manunuga kag sa mga ebidensia nga ang Biblia amo gid ang Pulong sang Dios. *—Roma 1:18-25; 2 Timoteo 3:16, 17; 2 Pedro 1:19-21.

Sa baylo nga magpadaya sa “sayop nga ginatawag nga ‘ihibalo,’” gamita ang Pulong sang Dios para usisaon ang kamatuoran. (1 Timoteo 6:20, 21) Iluga ang maayo sing panghunahuna nga mga lalaki kag babayi nga ginwalihan ni apostol Pablo sa Berea. “Nalangkag gid sila sa pagbaton sa pulong.” Wala lamang nila ginapatihan ang gintudlo sa ila ni apostol Pablo kundi ila “ginausisa sing maayo ang Kasulatan  sa adlaw-adlaw kon bala matuod gid ini nga mga butang.”—Binuhatan 17:11.

Wala sing malain kon usisaon mo man ang imo mga ginapatihan. Ang Biblia nagasiling nga “pat-ura ninyo ang tanan nga butang” antes ninyo ini patihan. (1 Tesalonica 5:21) Sang manugtapos na ang unang siglo C.E., ginsilingan ni apostol Juan ang pareho niya nga mga Cristiano: “Mga hinigugma, indi kamo magpati sa tagsa ka mensahe nga daw naggikan sa Dios, kundi tilawi ang mga mensahe agod makita kon bala naggikan gid ini sa iya.” (1 Juan 4:1) Gani, bisan pa nga daw “naggikan” man sa Dios ang isa ka relihioso nga panudlo, mas maayo gid nga usisaon anay naton ang Biblia antes ini patihan.—Juan 8:31, 32.

Tumana ang Imo Natun-an

May dapat ka pa himuon. Si disipulo Santiago nagsulat: “Mangin mga manugtuman sing pulong, kag indi mga manugpamati lamang, nga nagadaya sang inyo kaugalingon paagi sa butig nga pangatarungan.” (Santiago 1:22) Indi lamang paghibalo kon ano ang ginatudlo sang Biblia ang kinahanglan. Dapat mo ini himuon. Paano? Paagi sa pagtuman sa mga sugo sang Dios kag paglikaw sa mga ginadilian niya.

Halimbawa, tan-awa ang pagnubo sang moral sa palibot naton. Indi bala ginapakita sini nga nagmadinalag-on si Satanas sa pagpapati sa mga tawo nga wala sing malain kon indi nila pagsundon ang mga sugo sang Dios parte sa moral? Bangod sini, prangka nga ginpaandaman ni apostol Pablo ang mga Cristiano: “Indi pagtuguti nga mapatalang kamo: Ang Dios indi tiliawtiawan. Kay kon ano ang ginasab-ug sang tawo, ini man ang iya anihon.”—Galacia 6:7.

Indi pag-iluga ang “buangbuang nga tawo” nga suno kay Jesus “nagapamati” sa iya ginasiling pero wala “nagahimo sini.” Pareho kay Don Quixote ni Cervantes, nga nadaya sang iya imahinasyon, ining tawo nadaya bangod nagpati sia nga makatukod sia sing mabakod nga balay sa balas. Kundi, iluga ang tawo nga “nagtukod sang iya balay sa igang.” Gintawag ni Jesus ining tawo nga “mainandamon” bangod ginpamatian niya ang mga ginsiling ni Jesus kag ‘ginhimo ini.’—Mateo 7:24-27.

[Nota]

[Kahon/Retrato sa pahina 12, 13]

Makita Mo Bala Kon Ano ang Matuod?

Sang dekada 1930, ginpakita sang artist nga taga-Sweden nga si Oscar Reutersvärd sa publiko ang iya mga drowing nga gintawag sang ulihi nga imposible nga mga butang. Ang halimbawa sini makita sa wala. Sa una nga pagtan-aw, ini nga mga drowing daw eksakto man, pero sa pagkamatuod, imposible ini. Kon himutaran ini, makita nga ginadayaan lang sang artist ang mata kag hunahuna sang nagatan-aw.

Indi lamang ang mga drowing nga pareho sini ang makadaya sa aton panan-aw. Mga duha ka libo ka tuig na ang nagligad, nagsiling ang Biblia: “Mag-andam kamo: basi may isa nga magataban sa inyo subong iya natukob paagi sa pilosopiya kag wala pulos nga daya suno sa tradisyon sang mga tawo, suno sa nahauna nga mga butang sang kalibutan kag indi suno kay Cristo.”—Colosas 2:8.

Dapat gid pamatian ini nga paandam kay ang nagsulat sini nadayaan man. Nangin maestro niya ang isa sa kilala nga mga manunudlo sa relihion sadto kag malapit sia sa mga tawo nga ara sa poder, gani daw imposible nga madayaan sia.—Binuhatan 22:3.

Ini nga tawo amo si Saul nga taga-Tarso. Ginpapati sia nga ang bisan sin-o nga wala nagasunod sa ila relihioso nga mga tradisyon kag mga kustombre dapat i-kondenar. Bangod sa awtoridad nga ginhatag sa iya sang Judiyo nga mga lider sang relihion, abi niya nagaalagad sia sa Dios kon hingabuton niya ang mga indi magbiya sa Cristianismo. Ginsuportahan pa gani niya ang pagpatay sa isa niya ka kasimanwa nga gin-akusahan sing pagpasipala.—Binuhatan 22:4, 5, 20.

Sang ulihi, nabuligan si Saulo nga mahangpan kon ano ang maayo kag malain kag kon ano ang gusto kag indi gusto sang Dios. Sang narealisar ni Saulo nga sala sia, ginbag-o sining debotado nga tawo ang iya kabuhi kag nangin si Pablo, nga apostol ni Jesucristo. Bangod wala na sia nadaya, nakita ni Pablo ang husto nga paagi sang pagsimba.—Binuhatan 22:6-16; Roma 1:1.

Pareho kay Pablo, madamo nga tawo ang nadaya anay sang mga panudlo nga daw pareho sang drowing—mga pagpati nga daw kamatuoran pero wala nabase sa Pulong sang Dios. (Hulubaton 14:12; Roma 10:2, 3) Dayon ginbuligan sila nga mausisa kon ano gid ang matuod parte sa mga pagpati kag mga bunga sang ila relihion. (Mateo 7:15-20) Samtang nagadugang ang ila sibu nga ihibalo sa Biblia, ginabag-o nila ang ila pagpati kag pagkabuhi para kahamut-an sang Dios.

Gusto mo bala nga ilugon si apostol Pablo kag usisaon man ang imo mga pagpati kon bala nabase ini sa ginatudlo sang Biblia? Ang mga Saksi ni Jehova handa gid magbulig sa imo.

[Picture Credit Line sa pahina 10]

Engravings by Doré