1, 2. (a) Ano ang inspirado nga laygay ni Solomon para sa mga pamatan-on? (b) Ngaa ang laygay ni Solomon makapainteres man sa mga Cristiano nga mga singkwentahon ukon mas tigulang pa?

SI Hari Solomon gin-inspirar sa pagsiling sa mga pamatan-on: “Dumduma . . . ang imo Manunuga sa mga adlaw sang imo pagkapamatan-on, sa wala pa mag-­abut ang malaut nga mga adlaw.” Ano ang “malaut nga mga adlaw”? Si Solomon naggamit sing makapainteres nga binalaybay sa paglaragway sa kabudlayan sang pagtigulang—pagpalangurog sang mga kamot kag tiil, pagkadula sang mga ngipon, pagburon sang panulok, pagpigaw sang palamatin-an, pagputi sang buhok, kag pagtiko sang likod. Indi gid dapat paghulaton sang isa ina nga tion antes sia mag-­ala­gad kay Jehova.—Basa­ha ang Manugwali 12:1-5.

² Madamo nga Cristiano nga mga singkwentahon ukon mas tigulang pa ang mabaskog gihapon. Mahimo nga ubanon na sila, pero indi pa maluya ang ila panglawas subong sang ginlaragway ni Solomon. Makabenepisyo bala ining tigulang nga mga Cristiano sa laygay nga ginpatuhoy sa mga pamatan-on nga, “Dumduma . . . ang imo Manunuga”? Ano ang buot silingon sini?

3. Ano ang nadalahig sa pagdumdom sa aton Dakung Manunuga?

 ³ Bisan pa madugay na kita nga nagaalagad kay Jehova, maayo gid kon kaisa nga hunahunaon naton sing mainapresyahon kon daw ano kahalangdon ang aton Manunuga. Indi bala nga dalayawon gid ang kabuhi? Ang komplikado nga desinyo sini indi mahangpan sang tawo. Nanuhaytuhay gid ang mga aman ni Jehova amo nga madamo kita sing kahigayunan nga mangin malipayon. Kon pamalandungan naton ang mga tinuga ni Jehova, ginapabakod naton ang aton apresasyon sa iya gugma, kaalam, kag gahom. (Sal. 143:5) Pero ang pagdumdom sa aton Dakung Manunuga nagadalahig man sa paghunahuna sang aton mga obligasyon sa iya. Samtang ginapamalandungan naton ini, pat-od nga mangin determinado kita nga ipabutyag ang aton pagpasalamat sa aton Manunuga paagi sa bug-os nga pag-­ala­gad sa iya samtang buhi kita.—Man. 12:13.

4. Ano ang mahimo ipamangkot sang eksperiensiado nga mga Cristiano sa ila kaugalingon, kag ngaa?

⁴ Kon tigulang ka na kag may dinekada na nga eksperiensia, ayhan nagapamangkot ka, ‘Ano ang himuon ko sa akon kabuhi subong, samtang may nabilin pa ako nga kusog kag kabakod?’ Subong eksperiensiado nga Cristiano, may mga kahigayunan ka nga wala sa iban. Mahimo mo mapaambit sa mga pamatan-on ang imo natun-an gikan kay Jehova. Mapalig-on mo ang iban paagi sa pagsugid sang imo mga eksperiensia sa pag-­ala­gad sa Dios. Si Hari David nangamuyo nga makatigayon sia sing kahigayunan nga mahimo ina. Sia nagsulat: “O Dios, gin­tud­lo­an mo ako ku­tub sa akon pagkapamatan-on . . . Bisan ako tigulang na kag ubanon, O Dios, dili ako pagbayai, tub­tub nga mapahayag ko ang imo ku­sug sa madason nga kaliwatan ang imo ga­hum sa tagsatagsa nga ma­ga­a­but.”—Sal. 71:17, 18.

5. Paano mapaambit sang tigulang nga mga Cristiano ang ila natun-an?

⁵ Paano mo mapaambit ang kaalam nga imo natigayon sa sulod sang mga tinuig? Maagda mo bala sa inyo balay ang mga pamatan-on nga alagad sang Dios para makapalig-­unay sa isa kag isa? Mapangabay mo bala sila nga updan ka sa ministeryo kag mapakita sa ila ang imo kalipay sa pag-­ala­gad kay Jehova? Si Elihu sadto nagsiling: “Ang mga adlaw maghambal, kag ang kadamuon sang mga tuig magtudlo sing kaalam.” (Job 32:7) Ginpalig-on ni apostol Pablo ang Cristiano nga mga babayi nga palig-­unon ang iban paagi sa hambal kag buhat. Sia nagsulat: ‘Ang tigulang nga mga babayi mangin mga manunudlo sang maayo.’—Tito 2:3.

6. Ngaa indi dapat pagpakadiutayon sang mga Cristiano nga may dinekada na nga eksperiensia ang ila mahimo?

⁶ Kon isa ikaw ka eksperiensiado nga Cristiano, madamo ka sing mahimo. Hunahunaa ang imo nahangpan karon nga wala mo nahibaluan sang nagligad nga 30 ukon 40 ka tuig. Maaplikar mo sing maayo ang mga prinsipio sa Biblia. Pat-od nga may ikasarang ka para malab-ot sang kamatuoran sa Biblia ang tagipusuon sang iban. Kon isa ikaw ka gulang, nahibaluan mo kon paano buligan ang mga kauturan nga nakahimo sing sayop nga tikang. (Gal. 6:1) Ayhan nahibaluan mo kon paano tatapon ang mga hilikuton sa kongregasyon, ang mga departamento sa asembleya, ukon ang pagpatindog sang Kingdom Hall. Mahimo nahibaluan mo kon paano kumbinsihon ang mga doktor nga gamiton ang mga pamaagi sa pagbulong nga wala nagagamit sing dugo. Bisan gani bag-o mo lang natun-an ang kamatuoran, may mapuslanon ka nga eksperiensia. Halimbawa, kon may kabataan ka, nakatigayon ka sing madamo nga praktikal nga kaalam. Ang tigulang nga mga Cristiano mahimo makahatag sing daku nga pagpalig-on sa katawhan ni Jehova paagi sa ila pagpanudlo, pagpanguna, kag pagpabakod sa mga kauturan.­—Basa­ha ang Job 12:12.

7. Anong mapuslanon nga paghanas ang mahatag sang tigulang nga mga Cristiano sa mga pamatan-on?

 ⁷ Paano mo magamit sing labi pa ang imo masarangan? Ayhan mapakita mo sa mga ­pamatan-on kon paano magsugod kag magdumala sing mga pagtuon sa Biblia. Kon isa ikaw ka sister, makapanugda ka bala sa batan-on nga mga iloy kon paano mangin aktibo sa espirituwal nga mga hilikuton samtang nagatatap sa magagmay nga kabataan? Kon brother ka naman, matudluan mo bala ang mga pamatan-on nga lalaki sa paghatag sing mapagsik nga pamulongpulong kag mangin mas epektibo nga mga manugbantala sang maayong balita? Mapakita mo bala sa ila kon paano mo ginaduaw ang tigulang nga mga kauturan para palig-­unon sila sa espirituwal? Bisan pa ang imo kapagsik indi na pareho sang una, may dalayawon ka nga mga kahigayunan sa paghanas sa mga pamatan-on. Ang Pulong sang Dios nagsiling: “Ang himaya sang mga pamatan-on nga lalaki amo ang ila ku­sug, kag ang ka­ta­hum sang mga tigulang amo ang ubanon nga ­olo.”—Hulu. 20:29.

8. Ano ang ginhimo ni apostol Pablo sang tigulang na sia?

⁸ Gingamit ni apostol Pablo ang iya bug-os nga masarangan sa pag-­ala­gad sa Dios subong tigulang. Sang ginhilway sia sa prisuhan sa Roma sang mga 61 C.E., naagyan na niya ang tinuig nga pagmisyonero kag mahimo kuntani nga didto na lang sia magtener sa Roma para magbantala. (2 Cor. 11:23-27) Ang mga kauturan sa sina nga daku nga siudad pat-od gid nga magapabalor sang iya padayon nga suporta. Pero nakita ni Pablo nga mas daku ang kinahanglanon sa iban nga lugar. Kaupod nanday Timoteo kag Tito, ginpadayon niya ang iya hilikuton subong misyonero, nga nagalakbay pakadto sa Efeso, dayon sa Creta, kag ayhan sa Macedonia. (1 Tim. 1:3; Tito 1:5) Wala kita makahibalo kon bala nagkadto sia sa Espanya, pero tuyo niya nga magkadto didto.—Roma 15:24, 28.

9. San-o mahimo nagsaylo si Pedro sa lugar diin mas daku ang kinahanglanon? (Tan-­awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

⁹ Si apostol Pedro mahimo nga sobra na 50 anyos sang nagsaylo sia sa lugar diin mas daku ang kinahanglanon. Ngaa masiling naton ini? Kon mga pareho sila sing edad ni Jesus ukon ayhan mas magulang sia, mga 50 anyos na sia sang nagsinapol sila sang iban nga apostoles sa Jerusalem sang 49 C.E. (Binu. 15:7) Wala magdugay, sa tapos sina nga pagtilipon, nag-­istar si Pedro sa Babilonia, ayhan para magbantala sa daku nga populasyon sang mga Judiyo sa sina nga lugar. (Gal. 2:9) Didto sia nagaistar sang ginsulat niya ang iya una nga inspirado nga sulat, sang mga 62 C.E. (1 Ped. 5:13) Ang pag-­istar sa iban nga pungsod mahimo mabudlay, pero wala gintugutan ni Pedro ang iya katigulangon nga magdula sang iya kalipay sa pag-­ala­gad sing bug-os kay Jehova.

10, 11. Magsaysay sing eksperiensia parte sa isa ka tigulang nga nag-alagad sa lugar diin mas daku ang kinahanglanon?

¹⁰ Sa karon, nakita sang madamo nga Cristiano nga mga singkwentahon ukon kapin pa nga nagbag-o ang ila mga kahimtangan kag mahimo sila mag-­ala­gad kay Jehova sa bag-o nga mga paagi. Ang pila nagsaylo sa lugar diin mas daku ang kinahanglanon. Halimbawa, si ­Robert nagsulat: “Mga 55 anyos kami sang akon asawa sang narealisar namon kon ano pa ang amon mahimo. Nagpain na ang amon bugtong nga bata, wala na kami sing tigulang nga mga ginikanan nga kinahanglan atipanon, kag may gamay kami nga napanubli. Napamensar ko nga kon ibaligya ko ang amon balay, bastante na ini nga ibayad sa amon utang kag sa pagsuportar sang amon kinahanglanon asta nga makabaton ako sing pension. Nabatian namon nga madamo sing nagabaton sang pagtuon sa Biblia sa Bolivia kag indi magasto mangabuhi didto. Gani nagdesisyon kami nga magsaylo. Indi mahapos mangabuhi sa bag-o nga lugar. Lain gid ang tanan kon ikomparar sa amon naandan sa Aminhan nga Amerika. Pero ginpadyaan gid ang amon mga panikasog.”

¹¹ Si ­Robert nagsiling pa: “Masako gid kami sa mga hilikuton sa kongregasyon. Ang pila sa amon ginatun-an sa Biblia nabawtismuhan na. Ang isa ka pamilya nga amon gintun-an imol kag pila ka kilometro ang kalayuon sang ila lugar. Pero kada semana, ang mga miembro sina nga pamilya nagalakbay pa banwa para magtambong sa mga miting. Mahanduraw mo bala ang amon kalipay sang nakita namon nga nag-­uswag ina nga pamilya kag nagpayunir pa gani ang subang nga lalaki?”

12, 13. Magsaysay sing eksperiensia parte sa isa ka Cristiano nga nag-­ala­gad kay Jehova sa bag-o nga mga paagi sa tapos magretiro?

¹² Ang dumuluong sing lenguahe nga mga kongregasyon kag mga grupo makabenepisyo gid sa halimbawa sang tigulang nga mga kauturan. Mangin makalilipay man ang hilikuton sa sini nga teritoryo. Halimbawa, si ­Brian nagsulat: “Matawhay ang amon kabuhi nga mag-­asa­wa sa Britanya sang nagretiro ako sa edad nga 65. Nagpain na ang amon kabataan, kag talagsa lang kami makakita sing mga interesado nga madumalahan sing pagtuon sa Biblia. Nakilala ko ang isa ka pamatan-on nga ­Chinese nga nagahimo sing research sa unibersidad sa amon lugar. Nagpasugot sia nga magtambong sa amon miting, kag gintun-an ko sia sa Biblia. Pagligad sing pila ka semana, may gin-­upod sia nga isa ka ­Chinese nga researcher. Duha ka semana sang ulihi, may gin-­upod pa gid sia nga isa, kag dayon may isa pa.

¹³ “Sang ulihi, sang ang ikalima nga ­Chinese nga researcher nga iya gin-­upod nangabay sing pagtuon sa Biblia, nakapamensar ako, ‘Indi buot silingon nga 65 anyos na ako, ma­re­ti­ro na ako sa pag-­ala­gad kay Jehova.’ Gani ginpamangkot ko ang akon asawa nga mas manghod sa akon sing duha ka tuig kon gusto niya magtuon sing ­Chinese. Naggamit kami sing rekording para matun-an ini nga lenguahe. Nagligad na ang napulo ka tuig. Pamatyag namon daw nangin pamatan-on kami liwat bangod sa pagbantala sa dumuluong sing lenguahe nga teritoryo. Sa karon, 112 na ka ­Chinese ang amon natun-an sa Biblia! Kalabanan sa ila nakatambong na sa mga miting. Ang isa sa ila kaupod na namon nga nagapayunir.”

14. Sa ano mahimo mangin malipayon ang tigulang nga mga Cristiano, kag paano makapalig-on sa ila ang halimbawa ni Pablo?

¹⁴ Bisan pa madamo nga Cristiano nga mga singkwentahon na ang may mga kahigayunan sa paghimo sing bag-o nga mga paagi sa pag-­ala­gad kay Jehova, indi ini mahimo sang tanan. Ang iban sa ila may maluya nga panglawas, kag ang iban nagatatap sa ila tigulang nga mga ginikanan ukon kabataan. Malipay kamo kay nahibaluan ninyo nga ginaapresyar ni Jehova ang inyo mahimo sa pag-­ala­gad sa iya. Gani imbes nga maluyahan sa indi ninyo masarangan, magkalipay sa inyo mahimo. Binagbinaga ang halimbawa ni apostol Pablo. Tinuig sia nga nabilanggo sa iya ginaistaran kag indi na makapadayon sa paglakbay subong ­misyonero. Pero kon may magbisita sa iya, ­ginasugiran niya sila parte sa Kasulatan kag ginapabakod ang ila pagtuo.—Binu. 28:16, 30, 31.

15. Ngaa ginapabaloran gid ang tigulang nga mga Cristiano?

¹⁵ Ginaapresyar man ni Jehova ang mahimo sang mga tigulang sa pag-­ala­gad sa iya. Bisan pa ginsiling ni Solomon nga ang malaut nga mga adlaw sang maluya nga panglawas indi ang pinakamaayo nga tion sang kabuhi, ginapabaloran ni Jehova ang mahimo sang tigulang nga mga Cristiano sa pagdayaw sa iya. (Luc. 21:2-4) Ginapabaloran sang mga kongregasyon ang matutom nga halimbawa sang madugay na nga mga alagad ni Jehova.

16. Ano nga mga pribilehiyo ang mahimo wala natigayon ni Ana, pero ano ang iya nahimo sa pagsimba sa Dios?

¹⁶ Ginasugid sang Biblia nga ang tigulang nga si Ana padayon nga nagdayaw sing matutom kay Jehova asta sa iya pagtigulang. Sang natawo si Jesus, balo na sia kag 84 anyos na. Mahimo gid nga napatay na sia, amo nga wala na sia makapribilehiyo nga mangin sumulunod ni Jesus, ma­hap­la­san sang balaan nga espiritu, ukon makabantala sing maayong balita sang Ginharian. Pero, nalipay si Ana sa iya nahimo. “Wala gid [sia] nagapalya sa templo, nga nagahimo sang sagrado nga pag-alagad adlaw kag gab-i.” (Luc. 2:36, 37) Samtang nagahalad ang saserdote sing incienso sa templo kada aga kag gab-i, isa si Ana sa nagatipon nga kadam-an sa luwang nga nagahalad sing mahipos nga pangamuyo, nga mahimo mga tunga sa oras. Sang nakita niya ang lapsag nga si Jesus, “naghambal [sia] tuhoy sa bata sa tanan nga nagahulat sang pagluwas sa Jerusalem.”­—Luc. 2:38.

17. Paano naton mabuligan ang tigulang kag maluya nga mga Cristiano para makapakigbahin sa matuod nga pagsimba?

¹⁷ Sa karon, dapat kita mangin maabtik sa pagbulig sa tigulang ukon maluya na nga mga Cristiano. Ang pila nga gusto gid magtambong sa mga miting sa kongregasyon kag mga asembleya mahimo nga halos indi na makasarang. Sa pila ka lugar, nagahimo sing kahimusan ang mga kongregasyon para sa sini nga mga tigulang agod makapamati sila sang mga miting paagi sa telepono. Sa iban naman, mahimo nga imposible ini. Pero ang mga Cristiano nga indi makatambong sa mga miting mahimo gihapon makasuportar sa matuod nga pagsimba. Halimbawa, ang ila mga pangamuyo makabulig para sa kadalag-an sang kongregasyon.—Basaha ang Salmo 92:13, 14.

18, 19. (a) Ngaa mahimo indi matalupangdan sang tigulang nga mga Cristiano nga napalig-on gid nila ang iban? (b) Sin-o ang mahimo magtuman sa laygay nga, “Dumduma . . . ang imo Manunuga”?

¹⁸ Mahimo nga indi matalupangdan sang tigulang nga mga Cristiano nga napalig-on gid nila ang iban. Halimbawa, bisan pa tinuig na nga matutom si Ana sa pagkadto sa templo, mahimo nga wala niya napamensar nga pagligad sang mga siglo ang iya halimbawa nagapalig-on gihapon sa iban. Ang gugma ni Ana kay Jehova nasulat sa Kasulatan. Mahimo nga ang imo gugma sa Dios nasulat sa tagipusuon sang imo mga masigkasumilimba. Indi katingalahan nga ang Pulong sang Dios nagsiling: “Ang ubanon nga ­olo amo ang pu­rung­pu­rung sang himaya; makita ini sa dalanon sang pag­ka­ma­ta­rung!”—Hulu. 16:31.

¹⁹ Tanan kita may mga limitasyon sa aton mahimo sa pag-­ala­gad kay Jehova. Pero kabay pa nga tumanon sang mga mabakod kag mabaskog pa ini nga pinamulong: “Dumduma . . . ang imo Manunuga . . . sa wala pa mag-­abut ang malaut nga mga adlaw.”—Man. 12:1.